قیمت بالای کاغذ نفس محصولات فرهنگی را بریده است

افزایش افسارگسیخته قیمت کاغذ و عدم ارائه بودجه اختصاصی برای تامین کاغذ کالاهای فرهنگی از جمله؛ کتاب، روزنامه، نشریات و...
و عدم نظارت کافی، شرایط را برای این حوزه‌ها دشوار کرده و نفس نشریات محلی و کتاب به شماره افتاده است.
خبرگزاری فارس - اردبیل؛ سرویس فرهنگی: فرهنگ بنایی مبین تمامی باورها، رفتارها، دانش‌ها، ارزش‌ها و مقاصدی است که شیوه‌ی زندگی هر ملت را مشخص می‌کند.
از طریق فرهنگ است که اعضای جامعه می‌آموزند که چگونه بیندیشند و چگونه عمل کنند.
پژوهشگران معتقدند که اعتلای هر جامعه به فرهنگ آن بستگی دارد، به‌طوری که حتی ما براساس فرهنگ هر جامعه می‌توانیم مسیر حرکت حیات آن جامعه را بررسی و پیش‌بینی نمائیم.
فرهنگ حاوی آفرینش‌ها، اندیشه‌ها و جهان بینی مردم یک سرزمین است.
از آنجایی که کتاب، نشریات، مجلات و روزنامه‌ها به‌عنوان با ارزش‌ترین کالاهای فرهنگی در هر جامعه مطرح هستند، لذا بی‌توجهی به این کالاها منجر به ایجاد چالش فرهنگی می‌شود که در کشور ما بالا رفتن قیمت کاغذ با شیب بسیار تند در طی سال‌‌جاری میزان مطالعه را در بین اقشار مختلف مردم پایین آورده و سبب حذف و یا کمرنگ شدن این کالاهای فرهنگی از سبد خانوار شده است.
تغییر کاربری دکه‌های روزنامه فروشی به سوپرمارکت
اگر یک مقایسه بسیار ساده‌ای با چند سال گذشته در خصوص دکه‌های مطبوعاتی انجام دهیم به راحتی می‌توان متوجه شد که بسیاری از این دکه‌ها از یک مکان فرهنگی به فروشگاه مواد غذایی تغییر کاربری داده‌‌اند.
اگر یک مقایسه بسیار ساده‌ای با چند سال گذشته در خصوص دکه‌های مطبوعاتی انجام دهیم به راحتی می‌توان متوجه شد که بسیاری از این دکه‌ها از یک مکان فرهنگی به فروشگاه مواد غذایی تغییر کاربری داده‌‌اند.
طی یک سال اخیر قیمت کاغذ در کشور به شکل افسارگسیخته‌ای بالا رفته که این موضوع علاوه بر ایجاد مشکل برای حوزه کتاب، مدیران مسؤول نشریات و به خصوص نشریات محلی را با چالش جدی مواجه کرده است به طوری که میزان تیراژ یک نشریه که اوایل سال 98 حداقل هزار نسخه بود اکنون به 100 نسخه کاهش یافته است.
افزایش قیمت، علاوه بر تعداد نسخه‌های چاپی نشریات، کیفیت و کمیت آن‌ها را نیز تحت تاثیر قرار داده، به‌طوری که در برخی موارد روزنامه 4 صفحه‌ای به دو صفحه کاهش یافته و هر 4 صفحه به شکل سیاه و سفید منتشر می‌شود و همین امر موجب کاهش مخاطبان نشریات محلی شده است.
با توجه به اینکه ارزش دهی به کالاهای فرهنگی سبب توسعه و رونق حوزه‌های دیگر می‌شود ضروری است تا دولت تدابیر ویژه‌ای درخصوص تامین کاغذ نشریات، روزنامه‌ها و کتاب اندیشیده و مانع افزایش قیمت این کالاهای فرهنگی شود.
با وضعیت اقتصادی کنونی، افزایش قیمت کاغذ و عدم اتخاذ تدابیر لازم باعث شده تا میزان رغبت به مطالعه و خرید کتاب و محصولات فرهنگی روز به روز کاهش یافته و محصولات فرهنگی از سبد خانوار حذف شوند.
عدم نظارت بر واردات و توزیع برخی کالاها مانند کاغذ نیز بر افزایش آن تاثیر داشته و محصولی که با ارز 4200تومانی وارد کشور می‌شود گاها براثر عدم نظارت کافی با قیمت‌های بسیار بالا توزیع و یا در برخی موارد احتکار می‌شود.
نشریات محلی در آستانه تعطیلی
نادر پرستار، پیشکسوت حوزه رسانه استان اردبیل در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری فارس در اردبیل اظهار کرد: قیمت کاغذ جدا از وضعیت بازار و افزایش قیمت اجناس نبوده و از آشفته بازار افزایش قیمت‌ها نیز در امان نمانده است.
هرچند گفته می‌شود انحصاری بودن واردات و توزیع این محصول در افزایش قیمت آن تاثیرگذار است.
وی افزود: نشریات محلی با توجه به بالا بودن هزینه کاغذ، چاپ و لیتوگرافی در آستانه تعطیلی قرار گرفته‌اند، نشریاتی که سال‌ها با ذوق و هنر اصحاب رسانه در گیشه‌های مطبوعات قرار می‌گرفت امروز رمقی نداشته و به چند شماره و تیتراژ بسیار کم بسنده کرده است.
پرستار تصریح کرد: نشریات محلی از حال و روز خوشی برخوردار نیستند و عدم حمایت کافی از سوی مسؤولان و نبود منابع درآمدزا از دیگر عوامل تاثیرگذار در افت کیفیت و کمیت نشریات است که باید دولت برای حمایت از نشریات وعده‌های خود را در عمل به اثبات برساند و عدالت در بحث توزیع امکانات باعث افزایش اعتماد اهالی رسانه نسبت به دست اندرکاران فرهنگی شود.
پیشکسوت حوزه رسانه استان اردبیل تاکید کرد: دولت می‌تواند با نظارت بیشتر بر فعالیت‌های مطبوعاتی از جولان افرادی‌که با نیت بهره‌برداری جانبی به این عرصه وارد شده‌اند جلوگیری نماید و راه را برای فعالیت گسترده فعالان صادق، کاربلد و متخصص هموار کند.
وی گفت: برای بهبود اوضاع نشریات محلی اولین گام باید از درون این خانواده برداشته شود، متاسفانه افزایش روزافزون نشریات و تلاش دست اندرکاران آنها برای تامین بخشی از هزینه‌های انتشار، فضای بسیار نامطلوبی را در ارتباط با ارائه خدمات ایجاد کرده است که این امر به هیچ وجه در شأن مطبوعات نیست و نیز حفظ حرمت جامعه مطبوعاتی و رسانه‌ای باید توسط دست اندرکاران آن رعایت شود و اگر این اصلاح امر در جمع خانواده رسانه و مطبوعات انجام نگیرد، نسبت به تأثیرگذاری و قرار گرفتن کارها در روی ریل توسعه نباید امیدوار شد.
فروش کتاب تا سه برابر کاهش یافته است
امین اعلایی، مدیر نمایشگاه دایمی کتاب شریعتی اردبیل در گفت‌وگو با خبرنگار فارس در اردبیل، اظهار کرد: مطمئنا عرضه و تقاضاى کتاب به‌عنوان یک کالاى فرهنگی در جامعه‌ى ما تابع قیمت مى باشداست و ملموس‌تر بگویم که هر روز چندین و چند نفر از کتاب‌دوستان پس از جستجوی کتاب مورد علاقه خود ابتدا قیمت کتاب را پرسیده و در بسیاری از موارد با یک حالت مأیوسانه و چهره‌اى پر حسرت، محبوبِ نویافته‌شان را سرجایش مى‌گذارند!
وی افزود: این صحنه‌ى تلخ تنها پرده آخر چیزی است که ما مى‌بینیم و خودمان را اینگونه توجیه مى‌کنیم که همه چیز گران شده اما کسى که اولویتش کتاب است باید هزینه‌هاى دیگر زندگی را کاهش دهد.
این فعال فرهنگی بیان کرد: صنف‌های دیگر بسیار پرسودتر از کتابفروشی است و افرادی که به دنبال سود کلان هستند در صنف کتابفروشی سرمایه‌گذاری نمی‌کنند و باید بدانیم هرکسى که عشق و علاقه و دغدغه‌ى فرهنگ نداشته باشد نمى‌تواند با این شغل دل و جیبش را همزمان راضى کند.
اعلایی تصریح کرد: افزایش دو الی سه برابری قیمت کتاب سبب شده تا فروش این کالای با ارزش فرهنگی تا سه برابر کاهش یابد و رغبت مردم برای خرید کتاب بسیار پایین آمده است.
افزایش دو الی سه برابری قیمت کتاب سبب شده تا فروش این کالای با ارزش فرهنگی تا سه برابر کاهش یابد و رغبت مردم برای خرید کتاب بسیار پایین آمده است.
مدیرکتاب فروشی شریعتی اردبیل گفت: دلایل اصلى افزایش قیمت کتاب مربوط به صنعت چاپ، چاپخانه و مواد اولیه و به‌خصوص کاغذ مربوط است.
وی ادامه داد: همان‌گونه که بسیاری از افراد مطلعند، هزینه چاپ یک کتاب نسبت به تعداد نسخه‌هاى چاپ شده رابطه معکوس دارد، به‌عنوان مثال اگر از یک جلد کتاب ١٠ نسخه چاپ کنیم قیمت تمام شده یک نسخه‌اش حدود ٥٠ هزار تومان و چاپ همان کتاب در تیراژ ١٠٠٠ نسخه با قیمت بسیار پائین‌تر خواهد بود.
اعلایی بیان داشت: افزایش قیمت کاغذ و در راستای آن هزینه‌های بسیار بالای چاپ کتاب در تیراژ بالا باعث شده تا ناشران رغبت زیادی به چاپ کتابشان در تیراژ بالا نداشته باشند و همین امر نیز موجب افزایش قیمت کتاب‌ها می‌شود.
افزایش سه برابری قیمت کتاب نسبت به ابتدای سال98
اگر هوای خواندن یک کتاب به سرتان بزند و به نزدیک‌ترین کتاب‌فروشی محل سکونت خود مراجعه کنید اولین چیزی که در خرید کتاب توجه شما را به خود جلب می‌کند قیمت روی جلد کتاب‌ها است، قیمت‌هایی که نسبت به زمان مشابه سال گذشته در مواردی تا ۳ برابر افزایش داشته است که این موضوع ممکن است رغبت شما را برای خرید کتاب مورد علاقه‌تان کاهش دهد.
ارزش و اهمیت کتاب و کتاب‌خوانی در عصر حاضر برای هیچ کس پوشیده نیست و در واقع در تمام دنیا کتاب جایگاه ویژه‌ای دارد و یک گنجینه ارزشمند محسوب می‌شود.
مطابق آمارهای رسمی اعلام شده سرانه مطالعه در اردبیل به ازای هر نفر روزانه زیر 10 دقیقه است که آماری نامطلوب و نگران‌کننده به‌شمار می‌رود که در این خصوص برخی از شهروندان اردبیلی معتقدند بالا بودن قیمت کتاب، مشغله‌های کاری فراوان و همچنین رسوخ صفحات مجازی در بین خانواده‌ها از عمده دلایل پایین بودن سرانه مطالعه است.
در کشورهای پیشرفته جهان مانند ژاپن سرانه مطالعه ۹۰ دقیقه اعلام شده که آمار فوق‌العاده‌ای در جهان محسوب می‌شود و این میزان در کشور ما مطابق برخی منابع موثق زیر ۲۰ دقیقه است.
و اما در طی سال‌های اخیر افزایش قیمت کاغذ سبب شد تا قیمت کتاب و هزینه‌های انتشار نشریات کاغذی بالا رود و این موضوع قطعا در پایین آمدن سرانه مطالعه کشور بی‌اثر نخواهد بود.
دولت دست دلالان را از بازار کاغذ کوتاه کند
عضو هیأت علمی دانشگاه ضمن ابراز تاسف از پایین بودن سرانه مطالعه در قشر تحصیل‌کرده و دانشگاهی اظهار کرد: متاسفانه باید به‌عنوان یک واقعیت بپذیریم که سرانه مطالعه در میان اقشار مختلف دانشگاهی و تحصیل‌کرده بسیار پایین است و نداشتن انگیزه، نگرانی از آینده شغلی و اعتیاد به شبکه‌های اجتماعی از جمله مهم‌ترین دلایل پایین بودن سرانه مطالعه در میان دانشجویان است.
یاور نورمحمدی زیبا ضمن بیان اینکه بالا بودن قیمت کتاب در کاهش سرانه مطالعه بی‌تاثیر نیست؛ افزود: نفوذ بعضی دلالان در حوزه قیمت‌گذاری کالاها از جمله کاغذ سبب شده تا این کالای فرهنگی نیز تحت تأثیر افزایش قیمت قرار گیرد که انتظار می‌رود با افزایش نظارت و سخت‌گیری در توزیع کاغذ شاهد کنترل قیمت کتاب و مجلات باشیم.
استاد دانشگاه‌های اردبیل عنوان کرد: ایجاد انگیزه و تعریف هدف‌های ارزشی، برپایی سمینارها و سخنرانی‌های انگیزشی با موضوع ترغیب دانشجویان برای مطالعه و همچنین ایجاد اشتغال برای خیل عظیم فارغ‌التحصیلان می‌تواند نقش موثری در راستای رشد و توسعه فرهنگ کتاب‌خوانی در کشور ایفا کند.
زندگی بدون مطالعه و یادگیری بی‌مفهوم است
عضو هیات علمی دانشگاه تصریح کرد: با توجه به رشد سریع علم در حوزه‌های مختلف می‌توان گفت زندگی روزمره انسان بدون مطالعه و یادگیری بی‌مفهوم خواهد بود بنابراین هر فرد معمولی در زندگی خود روزانه باید حداقل یک ساعت مطالعه داشته باشد.
دولت نظارت خود را در توزیع کاغذ یارانه‌ای افزایش دهد
یکی از دانشجویان دانشگاه محقق اردبیلی افزایش قیمت کتاب در طول سال‌جاری و سال قبل را اصلی‌ترین دلیل از بین رفتن رغبت دانشجویان و مردم جهت خرید کتاب دانست و اظهار کرد: اقدامات دولت در راستای کنترل قیمت کتاب به هیج وجه موثر نیست و همه روزه شاهد افزایش قیمت کتاب هستیم و ما دانشجویان در تامین هزینه‌های کتاب‌های درسی خود به مشکل اساسی برخورده‌ایم.
فیاض محمدی ادامه داد: در جوامع پیشرفته کتاب و کتاب‌خوانی جزو اصلی‌ترین اولویت‌های دولتمردان است و اهمیت ویژه‌ای به این حوزه داده می‌شود و انتظار می‌رود در کشور ما نیز ضمن فرهنگ‌سازی مناسب برای افزایش سرانه مطالعه بودجه ویژه‌ای برای تهیه کاغذ اختصاص داده شود تا از روند رو به رشد قیمت این کالای باارزش فرهنگی جلوگیری شود.
وی در خصوص پایین بودن سرانه مطالعه در اردبیل بیان کرد: کتاب خواندن محدود به گروه سنی یا اقشار خاص جامعه نیست و همه باید در زندگی خود برنامه ویژه‌ای برای مطالعه داشته باشند و این در بین قشر دانشجو باید پررنگ‌تر باشد.
محمدی ادامه داد: در حال حاضر این موضوع با چالش اساسی مواجه شده چرا که دانشجو در تهیه کتاب‌های ضروری درسی خود با مشکل مالی روبرو است و قطعا این موضوع باعث می‌شود که رجوع به کتاب‌های غیردرسی، روزنامه‌ها و مجلات نیز کاهش یابد و در پی آن سرانه مطالعه نیز با کاهش روبرو شود.
این دانشجو پیشنهاد داد: دولت باید بودجه ویژه‌ای برای برخی از کتاب‌های پرمحتوا ارائه دهد تا مخاطبین نیز برای خرید این کتاب‌ها راغب‌تر شوند و همچنین ایجاد کارگروه‌ها و برنامه‌های ویژه‌ در راستای تفسیر و توضیح کتاب‌های مختلف توسط اساتید قطعا نقش موثری در جذب مخاطب برای کتاب‌ها خواهد داشت.
وی گفت: در حال حاضر نظارت دولت بر روی توزیع کاغد یارانه‌ای به هیچ وجه کافی نیست و دولت برنامه‌ای برای اجرای طرح‌های کنترل قیمت کاغذ و کتاب ندارد که این موضوع سبب هرج‌ومرج و افزایش روزبه‌روز قیمت‌ها می‌شود.
به گزارش خبرگزاری فارس، کاهش قیمت محصولات فرهنگی و توجه به امر فرهنگ و کالاهای فرهنگی امری ضروری است که باید مورد توجه مسؤولان امر قرار گیرد چرا که عدم توجه به این مساله مهم باعث ایجاد مشکلات متعدد در جامعه می‌شود.
****گزارش: حامد قادری****
انتهای پیام/3463/118/ی