سیاست و عمل سیاسی چیست؟

ایسنا/خراسان رضوی نزدیکی به انتخابات مجلس بهانه خوبی است برای تعمیق دانش تئوری درباره سیاست و علوم سیاسی، بنابراین در سلسله نوشتارهایی مطالب بنیادین سیاست و علوم سیاسی به شکلی شفاف و آسان تشریح می‌شوند.
یکی از مهم‌ترین پرسش‌های بشر، چیستی سیاست و عمل سیاسی است، به جرات می‌توان گفت در کنار فلسفه، سیاست قدیمی‌ترین دانش بشری است.
بسیاری از اندیشمندان بر این باورند که از زمان انسان‌های نخستین و دوران شکار، عمل سیاسی وجود داشته‌است.
بن‌مایه سیاست، قدرت است.
بسیاری از اندیشمندان باور دارند هیچ رابطه انسانی و حیوانی‌ بدون اعمال قدرت میسر نیست.
همیشه حتی در یک جمع دو نفره، یک نفر دست بالا را دارد.
تعریفات متعددی برای سیاست بیان شده‌ و این تعریفات ارتباط تنگاتنگی با جهان‌بینی و فلسفه سیاسی ارائه‌دهنگان خود دارند.
پیروان مکتب آتن آن را « پیگیری منافع عمومی» می‌دانند، در قرون 15 و 16 به دنبال گسترش تلقی دولت به عنوان یک سازمان اداری تخصصی، پیچیده و وسیع، سیاست به عنوان « اعمال دولت » تلقی شد.
علمای معاصر سیاست را شامل « طرح و اجرای خط مشی‌های عمومی » می‌دانند.
به نظر میرسد جامع‌ترین و مانع‌ترین تعریف سیاست، « اعمال قدرت » باشد.
پس از کش‌وقوس‌های فراوان، سیاست و قدرت با این جمله پیوندی کلیدی خورده‌اند: « چه کسی چه چیزی را در کجا، چگونه و برای چه اعمال یا توزیع می‌کند؟»
سیاست مانند هر علم و فن دیگری ابزارهای خود را دارد.
دولت، حکومت، حاکمیت، ملت، سرزمین، زور و قدرت مشروع و خیلی چیزهای دیگر از آن جمله‌اند.
نخستین و مهمترین نکته این است که بدانید تعریف حکومت و دولت در نزد مردم دقیقا برعکس تعاریف اینها در علم سیاست است.
در علوم سیاسی دولت یک امر همیشگی و دائمی است.
از همان انسان بدوی تا کنون به شیوه های البته بسیار متفاوت وجود داشته‌است.
اصولا هرجا گروهی‌ از مردم به شکلی توده‌ای و کمی نظام‌مند در کنار هم زندگی کنند دولت شکل می‌گیرد.
به محض اعمال قدرت در یک توده مردمی، دولت ایجاد شده‌است.
در واقع در شکل امروزی اگر مثال بزنیم دولت فقط قوه مجریه نیست، بلکه شامل تمام سه قوه و سایر بازیگران سیاسی رسمی و مشروع نیز می‌شود، از آن طرف حکومت شامل هر سه قوه نمی‌شود، حکومت، آن بخشی از دولت- ملت است که امور اجرایی و نظارتی را پیگیری کند.
در نوشتارهای بعدی سایر مفاهیم پایه‌ای و بنیادین سیاست تشریح خواهند شد.
منابع:
کتاب سیاست، آندرو هیوود
مقدمه نظریه سیاسی، آندرو هیوود
بنیادهای علم سیاست، عبدالرحمن عالم
آموزش دانش سیاسی، عبدالحسین بشیریه
فهم اندیشه‌ها و جنبش‌های سیاسی، تونی بوید و کوین هریسون
جامعه شناسی، آنتونی گیدنز و کارن برد سال
انتهای پیام