اسلام‌هراسی در رسانه‌های قرقیزستان
کارشناسان محتوای ۱۸ خبرگزاری آنلاین، ۷ گروه و اکانت در شبکه‌های اجتماعی قرقیزستان را بررسی کرده‌اند. ۴۸% مطالب بررسی شده در رسانه‌ها و ۵۳% پست‌ها در شبکه‌های اجتماعی با موضوع افراطگرایی و تروریسم دارای خصومت نسبت به مسلمانان بوده است.
کارشناسان محتوای ۱۸ خبرگزاری آنلاین، ۷ گروه و اکانت در شبکه‌های اجتماعی قرقیزستان را بررسی کرده‌اند.
۴۸% مطالب بررسی شده در رسانه‌ها و ۵۳% پست‌ها در شبکه‌های اجتماعی با موضوع افراطگرایی و تروریسم دارای خصومت نسبت به مسلمانان بوده است.
به گزارش خبرنگار قرآن و فعالیت‌های دینی خبرگزاری فارس، در پایان سال ۲۰۱۷ عملیات نظامی در سوریه، عملیات انتحاری در اروپا، خاورمیانه و سایر کشورها، جذب افراد در آسیای مرکزی، بازداشت‌های ناشی از نشر کتب افراطی دینی در رسانه‌های گروهی و اینترنت پوشش داده می‌شد.
رسانه‌های قرقیزستان این اخبار و نظرات و مصاحبه‌های کارشناسان را در خصوص این مسایل منتشر می کردند.
تحقیقی با موضوع اسلام‌هراسی و تبلیغات در رسانه‌های آنلاین و شبکه‌های اجتماعی قرقیزستان توسط مؤسسه صلح و امور رسانه‌ای در فضای مجازی قرقیزستان انجام گرفت.
مهم‌ترین هدف این تحقیق بررسی اخبار و پست‌هایی حاکی از وقایع جاری بوده است.
در آن زمان قرقیزستان در آستانه انتخابات ریاست جمهوری بوده است.
زیرا بخش عمده‌ای از گزارشات مربوط به فرآیند انتخابات و مقامات عالی رتبه کشور اختصاص داده شده بود.
در تاریخ ۱۰ اکتبر ۲۰۱۷ الماس بیک آتامبایف رئیس جمهور وقت قرقیزستان در مصاحبه با مجله تایم (۱) در خصوص ناامید شدن وی از رویکردهای آمریکا در مبارزه با داعش سخن گفته بود.
در این مصاحبه وی نیز از توسعه دموکراسی در قرقیزستان با غالب جمعیت مسلمان نظر داده بود.
مقالات، گزارش‌ها و کامنت‌های کارشناسان که پیرامون این مصاحبه منتشر شده بود، نیز در این تحقیق مورد بررسی قرار گرفته است.
این تحقیق کارشناختی گرایش‌های نگران‌کننده‌ای را کشف کرده است که رسانه‌های گروهی دین اسلام را با پدیده افراطگرایی یکی می‌دانند.
کارشناسان بیش از ۲۸ مطلب با جنبه اسلام‌هراسی و کلیشه‌های منفی در خصوص این پدیده را احصا کردند.
مصاحبه با سیاست‌شناسان روسی به صورت سؤال و جواب منتشر شده بود که تصویری هولناک از اسلام ترسیم می‌کردند.
آنان تعابیری صحیح از مفاهیم نداشتند و آمار واقعی را نادیده می‌گرفتند.
در ۶۰ درصد مطالب نویسندگان حتی در مواقعی از اسلام یاد می‌کنند که نه اسلام و نه افراطگرایی موضوع اصلی خبر یا گزارش نبوده است.
بدین ترتیب ارتباط روایی بین اسلام و افراطگرایی و نیز ترس و واهمه بین مخاطبان ایجاد می‌شود.
زبان خصومت در فضای مجازی قرقیزستان در متون، پست‌ها، رپرتاژها، سخنرانی‌ها و نیز گزارشات تصویری مشاهده شده است.
الفاظ و سخنان ضد اسلامی به صورت ارائه تصویری منفی از مسلمانان یا ایجاد کلیشه‌ها و پیش‌ذهنیت‌های منفی در خصوص مسلمانان بیان می‌شود.
این گرایش‌ها نشان می‌دهد که رسانه‌های گروهی سیمای مسلمانان را به روش دلخواه خود ترسیم کرده و در معرض دید عموم قرار می‌دهند.
از طرف دیگر تأثیر تبلیغات افراطگرایی از طریق رسانه‌های گروهی و امکانات محدود خبرنگاران برای استفاده از روش‌های جدید ارائه اطلاعات و پیشگیری از آن موضوعاتی که می‌تواند جنبه تبلیغی داشته باشد، نیز مشهود است.
در این تحقیق کارشناسان محتوای ۱۸ خبرگزاری آنلاین، ۷ گروه و آکانت در شبکه‌های اجتماعی را بررسی کرده‌اند.
۴۸% مطالب بررسی شده در رسانه‌ها و ۵۳% پست‌ها در شبکه‌های اجتماعی با موضوع افراطگرایی، تروریسم و مسائل مرتبط دارای زبان دشمنی و خصومت نسبت به مسلمانان و دین اسلام بوده است.
وجود الفاظ و عبارات حاکی از عدم بردباری در فضای مجازی قرقیزستان در سال ۲۰۱۷
رنگ زرد: ۴۸ درصد در رسانه های گروهی مجازی/ رنگ آبی: ۵۲ درصد در فیسبوک
در مقاله‌ای در سایت delo.kg خبرنگار تنگری باور(۲) را به چه جرمی زندانی کردند؟(۳) آمده است: امروزی قرقیزستان دیگر آن کشوری نیست که جامعه جهانی می‌شناخت.
کشوری که یک زمانی در مسیر دموکراسی حرکت می‌کرد.
اکنون اعضای جریانات رادیکال بر کشور حکمرانی می‌کنند.
آتامبایف (رئیس جمهور) متأسفانه از آنان حمایت می‌کند.
اسلام‌گرایان در تمام سطوح و نهادهای حکومتی حضور دارند و همه به ساز سیاسی آنان می‌رقصند.
در عمل قرقیزستان آرام آرام به کشوری اسلامی تبدیل می‌شود!
فقط در ۳۹ % مطالب خبرنگاران قرقیز منابع و مأخذ ذکر شده بود.
بقیه مقالات و گزارش ها اغلب اظهارنظرهای کلی و یا ارزیابی‌های شخصی داشتند.
در ۱۹ % مورد موضوع دینی و قومیتی و عبارات توهین آمیز و تحریک آمیز نسبت به مهاجران از خاورمیانه و افغانستان به کار رفته است.
خبرنگاران از حملات تروریستی در سایر کشورها، عملیات نظامی در سوریه و زندگی مهاجران در اروپا گزارش می‌دادند.
بیشتر میزان عدم بردباری و تبلیغ در اخبار و پست‌ها دیده شده است.
بررسی دقیق بر مبنای شاخص ویژه چند دسته از عدم بردباری و اسلام‌هراسی را مشخص کرده است.
انواع عدم بردباری اسلامی در بررسی رسانه‌های مجازی (به درصد)
در ۵۱ % از مقالات تصویری منفی و مغرضانه از مسلمانان ارائه شده است.
در ۱۶ % مطالب بررسی شده چهره مسلمانان به عنوان تهدید اسلام در دولت سکولار ارائه شده است.
در ۱۱ % مقالات و پست‌ها چهره‌ای خصمانه از مسلمانان با رویکرد اسلام‌هراسی به کار رفته بود.در ۵۱ % از مقالات تصویری منفی و مغرضانه از مسلمانان ارائه شده است.
در ۵% مطالب موضوعات قومیتی، دینی و اجتماعی با هم ادغام شده بود، گویی که مؤلفان متوجه نبودند که این موضوعات هیچ ربطی به یکدیگر ندارند.
در۴ % از اظهارات ضد اسلامی، فرد مسلمان خطری برای امنیت عمومی جلوه داده شده بود.
خبرنگاران و کاربران شبکه های اجتماعی از کلیشه‌های تحقیرآمیز که این گروه دینی را مورد تبعیض قرار می دهند استفاده کرده‌اند.
نیز در مطالب خبرنگاران محلی به مطالب رسانه‌ها و سایت‌های روسی که دارای زبان دشمنی و خصومت می‌باشد، استناد می‌کردند.
قربانیان عدم بردباری در رسانه‌های گروهی
رنگ سبز: مسلمانان/ رنگ آبی کم‌رنگ: فعالان دینی / رنگ زرد: حکومت / رنگ صورتی: سازمان‌های غیر دولتی / رنگ آبی پررنگ: کاربران اینترنتی
بر اساس این تحقیق ۵۸% از اظهارات منفی و انتقادآمیز در رسانه‌ها معطوف به مسلمانان است.
۲۶ % از حملات لفظی معطوف به رهبران دینی بوده است.
۱۱% از مقامات و نمایندگان مجلس مورد هدف زبان خصومت بوده‌اند.
۲،۵% از اظهارات غیرانسانی نیز در خصوص سازمان‌های غیر دولتی و کاربران اینترنتی بیان و ابراز شده است.
منشاء عدم بردباری
رنگ آبی:کاربران فیسبوک/ رنگ زرد: خبرنگاران/ رنگ بنفش: سیاستمداران/ رنگ قرمز: کارشناسان/ رنگ سبز: فعالان دینی
کارشناسان به این نتیجه رسیدند که بیشترین آمار زبان عدم بردباری به زبان‌های قرقیزی و روسی در میان کاربران شبکه فیسبوک ثبت شده است.
اشاره به گروه‌های افراط گرا و تروریستی
از میان کلیه گروه‌های ممنوعه و مخرب بررسی شده در این تحقیق؛ در بیشتر مقالات و پست‌ها گروه تروریسی و افراطی داعش (۸۲%) مورد اشاره قرار گرفته است.
حزب التحریر الاسلامی در رتبه دوم (۶%) قرار گرفته است.
بیشتر بازداشت‌های اعضای این گروه در جنوب قرقیزستان به جرم توزیع کتب ممنوعه دارای جنبه افراطگرایی بوده است.
در ۱،۷ درصد مطالب به القاعده و طالبان اشاره شده است.
۸،۶% مطالب نیز به حزب نهضت اسلامی تاجیکستان، جماعت التبلیغ، خدمت و ...
اختصاص داشته‌اند.
موضوعات اصلی مطالب بررسی شده در رسانه‌ها و اینترنت
در اکثر مطالب رسانه‌ای به موضوعات افراطگرایی و مسائل مرتبط با آن و در پست‌های شبکه‌های اجتماعی نیز به اسلام و آیین‌های آن پرداخته شده است.
رسانه‌های گروهی که به انعکاس مسائل افراطگرایی می‌پردازند.
رنگ بنفش: تهدید ناشی از اسلام در دولت سکولار
رنگ قهوه‌ای: رشد تروریسم در جهان
رنگ قرمز: جذب اتباع قرقیزستان در صفوف گروه‌های رادیکال و ایجاد رادیکالیسم
رنگ طوسی: دموکراسی و اسلام
رنگ زرد: صادرات عقاید جهان عرب زبان
۴۲ درصد اطلاعات منتشر شده در رسانه‌های آنلاین و شبکه‌های اجتماعی مربوط به بازداشت افراد مظنون به افراطگرایی و تروریسم بوده است.
در اینگونه مطالب خبرنگاران از کلیشه‌های تحقیرآمیز نسبت به مسلمانان استفاده می‌کنند.
- جذب اتباع قرقیزستان و رادیکال شدن مهاجران کاری (۱۲ %)
- رشد تروریسم در جهان (۱۷%)
- تهدید اسلام در دولت سکولار (۱۷%)
- دموکراسی و اسلام (۸%)
- صادرات افکار و عقاید جهان عرب (۴%)
پست‌های بارگذاری شده در شبکه‌های اجتماعی در خصوص اسلام و مسائل مربوط به آن
رنگ آبی: خطبه‌ها و سخنرانی‌های چوباق جلیل اف (۳۲%)
رنگ سبز: مسائل اسلامی( ۱۶%)
رنگ قهوه‌ای: رشد تروریسم در جهان (۱۶%)
رنگ قرمز: سخنرانی آتامبایف رئیس جمهور سابق در سال ۲۰۱۷ (۱۶%)
رنگ بنفش: دفن جسد مومیایی شده (۱۳%)
رنگ زرد: انتخابات و اسلام (۷%)
بررسی نشان داده است که نظرات منفی کاربران در کامنت‌ها و پست‌ها اغلب معطوف به مفتی سابق قرقیزستان چوباق جلیل اف و مواضع عمومی وی (۳۲%) بوده است.
در کامنت‌هایی با این موضوع، اغلب مطالب دارای ماهیت اسلام‌هراسی و زبان خصومت دیده می‌شود.
کاربران از توهین کردن به شخص مفتی سابق قرقیزستان (برای نمونه پیشنهاد قانونمندسازی چندهمسری در قرقیزستان) هیچ ابایی ندارند.
۱۶ % کاربران اینترنت نظرات منفی در خصوص رشد تروریسم در جهان می‌دهند.
در زمان انجام این تحقیق حملات تروریستی در نیویورک و لاس وگاس با استفاده از عبارات ضداسلامی و ادغام کردن آن با مسأله قوم و ملیت (اشاره به تبعه ازبکستان که این عملیات انتحاری را انجام داده بود) بیشترین درصد انعکاس را در اینترنت قرقیزستان پیدا کرده بود.
بقیه ۱۶ % نظرات کاربران اینترنتی مربوط به آیین اسلام، حجاب و پوشش اسلامی (۱۶%)، نظرات مفنی پیرامون سخنرانی آتامبایف رئیس جمهور وقت قرقیزستان در مراسم اعطای جوایز به دانشجویان در اکتبر سال ۲۰۱۷، ۱۳% در خصوص جنجالی پیرامون دفن جسد مومیایی شده یک دختر مربوط به قرن ۵-۱ میلادی که بیش از ۶۰ سال در موزه ملی تاریخ قرقیزستان به نمایش گذاشته می شد، مربوط بوده است.
دفن مومیایی شده دختر به دستور وزیر فرهنگ وقت قرقیزستان انجام شد که معتقد بود نگهداری و نشان دادن جسد مخالف آیین اسلامی است.
۷ درصد مطالب بررسی شده در شبکه‌های اجتماعی مربوط به انتخابات ریاست جمهوری و اسلام بوده است.
واژگان و اصطلاحاتی که بیشترین بسامد کاربرد را در موضوعات دینی و افراطگرایی داشتند (به صورت نزولی)
رسانه‌ها شبکه‌های اجتماعی تروریسم اسلامی اسلام الله مسلمانان مساجد افراطگرایی قرآن، شرک، دامبال (شلوار افراد مذهبی به سبک پاکستانی) رادیکالیسم تروریست‌ها، حجاب، حرام تروریست‌ها تروریسم رادیکالیست‌ها رادیکالیسم اسلام‌گرایان، افراطگرایی اسلام‌گرایی، اسلام‌گرایان اسلامی، مساجد مسلمانان
کلیشه‌های منفی در مطالب بررسی شده
ملاهای شکسته بسته یا نیمچه ملا ملاهای بی سواد گونی سیاه دینچی افراد مذهبی ریشوی خیانتکار دامبال شلوار مردان مذهبی قرقیز (اغلب پیروان تبلیغ جماعت) گونی‌ها حجاب ریش - ریشو فرد مذهبی دین باش (دین به معنی دین، باش به معنی سر) افراد مذهبی پایگاه عرب گرایی غلامان اعراب اروپاییان کافر دولت قرقیز لانه تروریست‌ها تهدید مراکز اسلامی
پی‌نوشت‌ها:
۱-http://time.com/4972381/kyrgyzstan-almazbek-atambayev-muslim-russia/
۲-تنگری‌باوری یا شمن‌باوری زرد، یک مذهب التقاطی در آسیای میانه است که ترکیبی از شمن‌باوری، روح‌باوری، توتم‌پرستی، چندخدایی، یکتاپرستی و مرده‌پرستی را در خود دارد.
تنگری‌باوری مذهب غالب قدیم ترک‌ها، مغول‌ها، مجارها و هون‌ها بود.
آثاری از آن در زبان و باور ترک‌تبارها باقی است.
۳- http://delo.kg/index.php/2011-08-04-18-06-33/11172-za-chto-posadili-v-tyurmu-zhurnalista-tengriantsa-sapanova
انتهای پیام/
