ساختارشکنی مثبت دروقف لازم است/حمایت اوقاف گلستان از طرح ملی مسکن

خبرگزاری مهر، گروه استان ها- اعظم محبی: یکی از فلسفه‌های ایجاد وقف و موقوفات رفع نیازهای جامعه است، در واقع زمانی که در جامعه یا در هر بخشی نیازی دیده می‌شود، برای رفع آن نیاز وقف انجام می شود.
استان گلستان با دارا بودن پنج هزار و ۵۰۰ موقوفه و بیش از ۷۰ هزار رقبه یکی از استان های موفق کشور در زمینه وقف است که البته نیت بیشتر واقفان در زمره مسائل مذهبی و دینی است اما با تغییر نیازهای جامعه باید نیت واقفان هم توسعه متوازن یافته و در بخش های مختلف مانند ازدواج جوانان، آسیب های اجتماعی، اشتغال و غیره وارد شوند.
به این منظور خبرگزاری مهر گلستان گفتگوی صمیمانه با حجت الاسلام روح الله سلیمانی فرد، مدیرکل اوقاف و امور خیریه گلستان ای انجام داده که در ذیل خواهد آمد:
* وقف چگونه به وجود آمده است؟
وقف در تمدن سازی اسلامی تأثیر انکارناپذیری دارد و حتی مستشرقان و مورخان هم به آن تأکید داشته اند.
در کتب تاریخی و مخصوصاً در دوره اسلامی که عصر شکوفایی وقف بوده، وقف به عنوان یک هنجار مثبت در بین مردم ایران پذیرفته شده است.
البته شاید مصداق و نیت وقف متفاوت بوده باشد، یک روز نیاز مذهبی، یک روز نیاز اجتماعی و دیگر کارکردهای مورد نیاز جامعه سبب وقف می شده است.
به عنوان مثال در مناطق کویری آبرسانی و سقایت موضوعیت داشته و آب انبارها، قنات ها و چاه هایی را برای استفاده مردم وقف می کردند و در دوره های مختلف نیازها متفاوت بوده است.
* در گرگان موقوفه زیاد است، دلیل آن چیست؟
در شهر گرگان در دوره رضاخان که کشف حجاب و مقابله با عزاداری مطرح شد یک کمپین مثبت آغاز شد که در آن مخالفان نظام استبداد رضاخانی و علمای استرآباد و گرگان، مردم را به توسعه موقوفات دعوت کردند.
در آن زمان علاوه بر وقف تکایا، حوزه علمیه، بازار و غیره خانه های زیادی در محلات مختلف وقف شد.
بنابراین به دلیل مقابله با حکومت رضاخانی تعداد موقوفات در گرگان گسترش پیدا کرد اما اکثر این موقافات ششدانگ نبوده و مشاعی است.
به عنوان مثال در سایت اداری و مسکن مهر سعدآباد و یا در افسران، کمربندی، و غیره موقوفه مشاعی داریم اما موقوفه ششدانگی در گرگان کم است.
* کارکردهای وقف در استان چیست؟
وقف مانع نیست بلکه پویا است و قوانینی دارد که در آن نماینده ولی فقیه در استان از طرف رهبری می تواند در صورت لزوم و مصلحت برای پویایی و بهره وری بهتر وقف تصمیماتی بگیرد و امری مانع فعالیت های عمومی و اجرای طرح ها نیست.
ما باید به وقف به چشم فرصت نگاه کنیم؛ یکی از مشکلات امروزه ما این است که برخی از مدیران چه در مدیریت شهری و غیره وقف را تهدید می دانند در حالی که وقف یک فرصت است.
وقف می تواند در حوزه های مختلف مانند اقتصاد مقاومتی، فرهنگ، علوم دانش بنیان، و غیره نقش اثرگذاری داشته باشد و چون مقوله وقف، مردمی است می تواند موج مثبتی ایجاد کنند تا در تصمیم گیری ها و تصمیم سازی ها مورد توجه باشد.
ساختارشکنی مثبتی باید در نیات واقفان صورت بگیرد و واقفان در حوزه های مختلف اجتماعی، دانش بنیان و غیره وارد شوند اوقاف گلستان علاوه بر ورود به بخش های مختلف، در زمینه حمایت از طرح مسکن اقدام ملی هم وارد شده است.
در این طرح که سهمیه استان چهار هزار مسکن است به دلیل کمیاب بودن زمین در شمال کشور، موقوفات می تواند اثربخش باشد.
اگر در این طرح به سراغ زمین هایی خارج از شهرها و در محدوده زمین های کشاورزی برویم، امنیت غذایی کشور به خطر می افتد و با توجه به این معذوریت ها نمی توان دوباره مانند مسکن مهر در خارج از محدوه شهرها طرح را اجرا کرد بنابراین اوقاف در این قسمت ورود یافت و در شورای مسکن استان اعلام کردیم که زمین های موقوفه خود را در اختیار این طرح قرار خواهیم.
ما شرایط را تسهیل کرده و مسئولان وزارت مسکن و شهرسازی هم ضوابط و دستورالعمل ها را با وقف سازگار کنند تا آن انبوه سازی ها در پلاک های موقوفه انجام شود.
* کمک به طرح مسکن ملی اقدام ارزشمندی است.
بله.
این امر به حاکمیت و دولت کمک می کند تا در حل معضل اجتماعی و اقتصادی مسکن کمک می کند زیرا امروزه بخش اعظم سبد خانواده به اجاره مسکن و امثال آن معطوف شده که باید برای حل این معضل اجتماعی قدمی برداشت.
همه این موارد نشان می دهد که باید توجه ویژه ای به وقف شود و این امر مصداق مردمی کردن اقتصاد است.
* دیگر کارکردهای وقف؟
حل آسیب های اجتماعی، توسعه فعالیت های قرآنی، ترویج فضائل اخلاقی، اسلامی و انسانی همه این ها می توانند از دریچه وقف محقق شود و با توجه به این که نگاه مدیریت جدید سازمان اوقاف، توسعه فعالیت های اجتماعی در سازمان اوقاف بوده اقدامات موثری در این قسمت صورت گرفته است.
ما در موقوفات مذهبی و عزاداری به کفایت نسبی رسیدیم و امروز باید نیازهای جدیدی را دنبال کنیم و البته نقطه ای تصمیم گرفت و باید رشد متوازن داشته باشیم یعنی اگر در شرایط تحریم اقتصادی همانطور که معیشت مردم مهم است به همان میزان، دین، خانواده، فرهنگ و سبک زندگی آن ها هم مهم است.
همینطوری که ما به دنبال تصمیمات در حوزه عمرانی و اقتصادی هستیم نباید از حوزه فرهنگ و دین هم غافل شویم.
وظیفه هر مدیری این است که اینگونه بیندیشد و توسعه متوازن را در تمام سطوح مد نظر قرار دهد.
افتخاری است که دارالمومنین موقوفات زیادی دارد و ما تلاش می کنیم که به مسئولیت خود در اداره این موقوفات و اجرای امینانه نیات واقفان عمل کنیم.