وقتی زایندهرود، الهام بخش هنرمندان بود...
یک پژوهشگر گفت: در دهه هفتاد، ریتم مواج و فرم نیمدایرهای در آثار هنرمندان اصفهان پدیدار شد که الهام گرفته از زایندهرود بود و منجر به شکوفایی و ماندگاری این آثار و جاودانگی آنها شد، اما ابتدای دهه هشتاد، این فرم کمرنگ شد و فضای هنری اصفهان این ریتم را از دست داد.

ایسنا/اصفهان یک پژوهشگر گفت: در دهه هفتاد، ریتم مواج و فرم نیمدایرهای در آثار هنرمندان اصفهان پدیدار شد که الهام گرفته از زایندهرود بود و منجر به شکوفایی و ماندگاری این آثار و جاودانگی آنها شد، اما ابتدای دهه هشتاد، این فرم کمرنگ شد و فضای هنری اصفهان این ریتم را از دست داد.
در نخستین روز برگزاری نشست «اصفهان در روایت ۲» که با موضوع خوانش امروز ما از گذشته اصفهان، شامگاه چهارشنبه ۱۳ آذرماه به همت دفتر تخصصی سینما در کتابخانه مرکزی اصفهان برگزار شد، پس از پخش فیلم مستند «رواق منظر دوست» به کارگردانی رضا مهیمن، علیرضا ارواحی، نویسنده و پژوهشگر، سؤالی را طرح کرد و پرسید: چرا اصفهان سنت ایستا و کمتر پویایی دارد؟
مرتضی نعمت اللهی، مجسمهساز نیز پاسخ داد: واژه سنت باید بازخوانی شود تا مفهوم درست آن را بتوان دریافت.
سنت، جریانی رهاست و سیال و پویا بودن بار معنایی این کلمه، در همه جای جهان یکسان است.
وی خاطرنشان کرد: از زمانی که زنگ خانهها تازه برقی شده بود و بهعنوان زنگ اخبار در بین مردم نامیده میشد، تا امروز که با تکنولوژی و فناوریهای بسیاری آشنا هستیم، در شهر اصفهان زندگی کردهام و اکنون این سؤال را میپرسم که آیا باید آن سنتها را پشت سر گذاشت یا به آن بازگشت؟
به عقیده من غربزدگی همان قدر بیمسماست که سنتگرایی صرف این گونه است و این گره بالاخره باید باز شود.
این هنرمند افزود: تکرار قرنهای پرفروغ گذشته ممکن نیست و دلیل اینکه نمیتوانیم مرز بین سنت و مدرنیته را درک کنیم، بیگانه بودن با تاریخ است.
معتقدم که سنت را باید بدون موضعگیری شناخت و آن را تعلیم داد، چراکه سنتها، پایههای آینده ما هستند و اگر یک سنت از یک ملت گرفته شود، گویی هویت آن ملت از او سلب شده است چراکه همه هویت ما نشئتگرفته از سنتهاست.
ارواحی، با شنیدن این سخنان گفت: در دهه ۷۰ شمسی، ریتم مواج و فرم نیمدایرهای در آثار هنرمندان اصفهان پدیدار شد که الهام گرفته از زایندهرود بود و منجر به شکوفایی و ماندگاری این آثار و جاودانگی آنها شد اما ابتدای دهه ۸۰ این فرم کمرنگ شد و حتی آثار رضا عباسی، که ریتم مواج در فرم و اثرش دیده میشد کمکم از بین رفت و فضای هنری اصفهان این ریتم را از دست داد.
این پژوهشگر، اوج پویایی فضای فرهنگ و هنر اصفهان را در دهه چهل دانست و اظهار کرد: در برخورد با گذشتۀ هنرهای تجسمی اصفهان سه نوع نگاه وجود دارد؛ نخست، نگاهی تماما ارجاعی یا حتی ارتجاعی است، دوم؛ نگاهی که نمی تواند بین دیروز و امروز اصفهان ارتباط ایجاد کند و معتقد است که این دو بخش را باید از هم جدا کرد و سومین نگاه نیز، نگاه سیال به سنت هاست.
افرادی که با این نگاه به سنت توجه دارند، آرزوی بازگشت به گذشته را در سر نمیپرورانند بلکه میخواهند از تجربیات گذشته برای رفع مشکلات امروز کمک بگیرند.
به گزارش ایسنا، در بخش دوم این نشست، مستند «صوفی بزرگ»، ساخته روبرت ارسکین به نمایش درآمد.
در این مستند، به معماری اعجابانگیز اصفهان و همچنین معرفی آثار هنری و صنایعدستی این شهر و سبک زندگی شاهان صفویه پرداختهشده بود.
حسین مسجدی که بهعنوان منتقد در این نشست حضور داشت، با بررسی مستند «صوفی بزرگ»، گفت: برای ساخت یک مستند باید سالها پژوهش کرد.
متأسفانه این فیلم نتوانسته ریشه صفوی را که یکی از بزرگترین امپراطوری های ایران بوده به نمایش بگذارد.
وی ادامه داد: این فیلم فقط به نیمه اول سلسله صفوی اشاره دارد و از یازده پادشاه این دوره صرفاً به نشان دادن چند تصویر که آن هم بیانگر جنگ و خونریزی است اکتفا میکند درصورتیکه در سالهایی از حکومت صفویان، چنان وحدت ملیای ایجادشده بود و از سوی شاهان رواج پیداکرده بود که آن دسته از محلهها و طایفههایی که سالها با هم جنگ داشتند، در آرامش کنار هم زیست میکردند.
مسجدی، بزرگانی مثل محتشم، شیخ بهایی و سایر علمای شهیر دوره صفویه را نام برد و از اشاره نکردن به آنها در این مستند انتقاد کرد و گفت: مستند «صوفی بزرگ» پارچه چهلتکهای است که اجزای آن با هم سازگاری ندارد.
او از حاضران خواست تا درباره قهوهخانههای اصفهان تحقیق کنند و در اینباره گفت: امروز جوانان در فضاهایی دور هم جمع میشوند و قهوه تلخ میخورند که رنگبندی تیره دارد.
این فضاهای تاریک در روزگاران قدیم، مختص قهوهخانههایی بود که علاوه بر بزرگ بودن مکان آن، فرصتی برای گفتگو و بحثهای فلسفی را هم فراهم میکرد، به شکلی که حتی از قهوهخانههای اروپا در قرن ۱۹ میلادی پویاتر بود.
مسجدی، با بیان اینکه آثار هنرمندان اصفهان ملهم از زنده رود است، از جوانان علاقهمند به فیلمسازی خواست تا آرشیوی از آثاری که درباره اصفهان ساختهشده، به وجود بیاورند.
دومین قسمت از برنامه «اصفهان در روایت ۲»، ۱۴ آذرماه از ساعت ۱۶ تا ۱۹:۳۰ برگزار میشود و به نمایش فیلمهای «گودال در یک روز کهنه» به کارگردانی احمدرضا رضایی و «آدمهای روی پل» به کارگردانی فرهاد بردبار، همچنین سخنرانی محمود درویش، محمد عرب، عبدالمهدی رجایی و فرهاد بردبار اختصاص دارد.
انتهای پیام