سیاست خارجی در یک هفته؛ از سفر ظریف به آنتالیا و نورسلطان تا انتشار گزارش جدید آژانس
در هفته‌ای که گذشت وزیر امور خارجه ایران به ترکیه و قزاقستان سفر کرد و از سوی دیگر گزارش جدید آژانس درباره راستی آزمایی اجرای برجام منتشر شد.
در هفته‌ای که گذشت وزیر امور خارجه ایران به ترکیه و قزاقستان سفر کرد و از سوی دیگر گزارش جدید آژانس درباره راستی آزمایی اجرای برجام منتشر شد.
به گزارش خبرنگار گروه سیاست خارجی خبرگزاری فارس، سیاست خارجی در هفته اخیر شاهد تحولاتی بود از سفر محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه ایران به آنتالیا و همچنین نورسلطان، تا انتشار هفدهمین گزارش آژانس بین‌المللی در زمینه راستی آزمایی اجرای برجام و بیانیه تروئیکای اروپایی در واکنش به گام چهارم کاهش تعهدات برجامی و پاسخ وزیر خارجه ایران.
*حضور در فردو/ بتن‌ریزی واحد دوم نیروگاه بوشهر
در آغازین روز هفته‌ای که گذشت، جمعی از خبرنگاران رسانه‌های داخلی برای بازدید از تأسیسات غنی سازی شهید مسعود علیمحمدی (فردو) و پوشش نشست خبری «بهروز کمالوندی» معاون و سخنگوی سازمان انرژی اتمی (+) برای تشریح جزییات گام چهارم کاهش تعهدات برجامی و گازدهی به سانتریفیوژها در فردو در این محل حضور یافتند و یک روز بعد هم عازم بوشهر شدند تا از نزدیک شاهد عملیات بتن ریزی فونداسیون واحد دوم نیروگاه اتمی بوشهر باشند.
به گزارش فارس، در پی ورود ایران به گام چهارم و گازدهی به سانتریفیوژها در فردو، آژانس بین‌المللی انرژی اتمی (+) روز دوشنبه ضمن انتشار هفدهمین گزارش خود درباره راستی آزمایی اجرای برجام، گازدهی به سانتریفیوژها و انجام غنی سازی را تأیید کرد.
در این گزارش همچنین آمده بود «همانطور که در تاریخ ۷ نوامبر ۲۰۱۹ مدیرکل موقت به شورای حکام گزارش کرد، آژانس ذرات اورانیوم طبیعی ساخت بشر در مکانی که توسط ایران به آژانس اظهار نشده بود، شناسایی کرده است.» که همان زمان «کاظم غریب‌آبادی» سفیر و نماینده دائم ایران در آژانس توضیحاتی را در این خصوص ارائه کرد و گفت: از زمانی که آژانس اعلام کرد سؤالاتی درباره یک مکان خاص دارد، دسترسی لازم از سوی ایران فراهم شد و هرگونه تلاش برای ارزیابی زودهنگام و خام در این باره در راستای مقاصد سیاسی است.(بیشتر بخوانید)
«میخائیل اولیانوف» نماینده روسیه در سازمان‌های بین‌المللی روز سه‌شنبه ۲۱ آبان ماه در واکنش به این ادعای آژانس عنوان کرد این موضوع مربوط به دو دهه پیش است و با برجام ارتباطی ندارد.
از سوی دیگر «سرگئی ریابکوف» معاون وزیر خارجه روسیه نیز در این باره خاطرنشان کرد: در این زمینه نیازی به یک جنجال تازه سیاسی نیست.
علاوه بر این، «ماریا زاخارووا» سخنگوی وزارت خارجه روسیه که روز جمعه ۱۷ آبان ماه واشنگتن را در کاهش تعهدات برجامی از سوی ایران مقصر خوانده بود، یک روز بعد (شنبه ۱۸ آبان ماه) با انتقاد از سیاست‌های ضد ایرانی آمریکا گفت که فروپاشی برجام یک گزینه بسیار نامطلوب است.
در همین خصوص «سرگئی لاوروف» وزیر خارجه روسیه ۱۷ آبان ماه در کنفرانس عدم اشاعه در مسکو گفت که برجام هنوز مشروعیتش را از دست نداده و ریابکوف معاونش نیز بر اهمیت حفظ برجام تأکید و عنوان کرد که هیچ چیز نمی‌تواند جایگزین این توافق هسته‌ای شود.
یک دیپلمات اتحادیه اروپا نیز روز جمعه ۱۷ آبان ماه ضمن ابراز امیدواری برای امکان حفظ برجام عنوان کرد که کشورهای عضو این اتحادیه خواستار «دیپلماسی حداکثری» با ایران هستند.
وزارت خارجه چین نیز در واکنش به گزارش جدید آژانس درباره ایران اعلام کرد: خروج یکجانبه آمریکا از برجام و فشار حداکثری علیه ایران عامل اصلی بحران کنونی است، واشنگتن باید از این رفتارهای نادرست خود دست بکشد.
«مایک پامپئو» وزیر خارجه آمریکا هم که روز شنبه در پیامی توئیتری درباره ممانعت ایران از ورود بازرس آژانس به تأسیسات غنی سازی نطنز ابراز نگرانی کرده بود، ایران را به تلاش برای باج خواهی و اخاذی هسته‌ای متهم کرد که این اظهارات با واکنش کمالوندی روبرو شد و او در پاسخ به پرسش خبرنگار فارس در این باره گفت: « اخاذی واقعا برازنده خودشان است.
زورگویی را آنها انجام و حتی متحدان خود را تحت فشار قرار می‌دهند.
لفظی است که برای خودشان می‌توان به کار برد.
جمهوری اسلامی ایران اخذ می‌کند، ولی حقوق خودش را می خواهد اخذ کند، اگر دادند که هیچ، اگر ندادند این حقوق را اخذ می‌کند.»
«دونالد ترامپ» رئیس جمهور آمریکا هم در هفته‌ای که گذشت در پیامی توئیتری نوشت: «اگر ایران بتواند رابرت لوینسون مامورسابق اف‌بی‌آی را که ۱۲ سال قبل در ایران مفقود شده است برگرداند، اقدامی مثبت خواهد بود.
در عین حال، با توجه به اطلاعات و باور موجود، ایران در حال غنی سازی بوده و هست که این یک اقدام خیلی بد خواهد بود».(بیشتر بخوانید)
هیأت وزیران سعودی (+) نیز در جلسه‌ای که در هفته گذشته برگزار شد ایران را به فریب‌کاری در برنامه هسته‌ای متهم کرد.
*نشست وزرای خارجه اتحادیه اروپا در بروکسل
از دیگر تحولات هفته‌ای که گذشت، برگزاری نشست روز دوشنبه وزیران خارجه اتحادیه اروپا در بروکسل بود که به موضوع ایران نیز پرداخته شد.
در همین خصوص «فدریکا موگرینی» مسؤول سیاست خارجی اتحادیه اروپا روز دوشنبه در واکنش به گام جدید ایران در زمینه کاهش تعهدات برجامی، اظهار داشت: ممکن است جلسه کمیسیون مشترک برجام به زودی برگزار شود.
اقدام ایران در گازدهی به سانتریفیوژها در فردو همچنین به بیانیه تروئیکای اروپایی منجر شد و آنها در این بیانیه ضمن ابراز نگرانی از گام چهارم، این اقدام را به منزله تسریع اقدامات ایران در زمینه فاصله گرفتن از برجام خواندند.(اینجا بخوانید)
محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه ایران به این بیانیه واکنش نشان داد و در توئیتی خطاب به اروپا با بیان اینکه فقط یک تعهد را نشان دهید که در ۱۸ ماه گذشته به آن عمل کرده‌اید، عنوان کرد: وقتی مشغول دفع‌الوقت بودید، ایران مکانیسم رفع اختلاف در برجام را به جریان انداخت و تمام کرد.
یک دیپلمات اروپایی نیز روز سه‌شنبه گفت که کشورهای اروپایی عضو برجام هنوز درباره فعال کردن ساز و کاری که به احیای تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران منجر می‌شود تصمیمی اتخاذ نکرده‌اند.(اینجا بخوانید)
*سفر ظریف به آنتالیا و نورسلطان
محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه ایران که جمعه شب برای شرکت در نشست بیست و چهارمین نشست وزرای امور خارجه سازمان همکاری اقتصادی اکو راهی آنتالیا شد و روز شنبه در این نشست شرکت کرد، صبح دوشنبه ۲۰ آبان ماه نیز برای شرکت در نشست «کلوپ آستانه» راهی نورسلطان پایتخت جمهوری قزاقستان شد و ضمن شرکت در مراسم افتتاحیه «کلوپ آستانه» با موضوع «بایسته‌های یک منطقه امن و با ثبات» و ایراد سخنرانی، در پنل خلع سلاح و عدم اشاعه کلوپ آستانه با موضوع برجام شرکت و سخنرانی کرد.
ظریف همچنین در نورسلطان با مقامات قزاقستان از جمله رئیس جمهور، رئیس شورای امنیت ملی و همتای قزاقستانی خود دیدار و ابعاد مختلف مناسبات دوجانبه و تحولات منطقه‌ای و بین‌المللی را مورد بحث و بررسی قرار داد.
*عراقچی در مسکو
از سوی دیگر سید عباس عراقچی معاون سیاسی وزیر خارجه که جمعه ۱۷ آبان ماه به مسکو سفر کرد تا در کنفرانس عدم اشاعه، خلع سلاح و انرژی هسته‌ای شرکت کند، در حاشیه این نشست با برخی مقامات روس از جمله ریابکوف معاون وزیر خارجه، بوگدانف نماینده ویژه رئیس‌جمهور روسیه در امور خاورمیانه و «مورگولوف» معاون وزیر خارجه روسیه دیدار و گفتگو کرد.
معاون سیاسی وزیر خارجه روز جمعه در اظهاراتی حفظ منافع جمهوری اسلامی را مهمتر از حفظ یک توافق خواند و گفت: به اندازه کافی به دیپلماسی فرصت داده‌ایم و اگر شرایط تغییر نکند، در مسیر کاهش تعهدات حرکت می‌کنیم.
عراقچی همچنین در گفتگویی با راشاتودی گفت: «تا کنون ایران چهارم گام در کاهش تعهدات خود برداشته و دو ماه دیگر به دیپلماسی فرصت می‌دهد تا طرف‌های دیگر به تعهدات خود در برجام عمل کنند.
درباره حسن نیت ایران که با تسلیحات هسته‌ای مخالف است هیچگونه تردیدی وجود ندارد و نباید در تصمیم ایران برای استفاده صلح‌آمیز از انرژی هسته‌ای نیز تردیدی به وجود آید.
ایران به مسیر خود ادامه خواهد داد و در صورتی که این توافق برای ایران فایده‌ای نداشته باشد در آن باقی نخواهیم ماند.»(بیشتر بخوانید)
*توصیه موسوی به کشورهای منطقه
«انور قرقاش» وزیر مشاور در امور خارجه امارات هم یکشنبه ۱۹ آبان ماه در یک سخنرانی در ابوظبی مدعی شد که ایران باید برای رسیدن به یک توافق جدید به منظور کاستن از تنش‌های منطقه و «احیای اقتصادش»، با قدرت‌های جهانی و کشورهای حاشیه خلیج فارس بر سر میز مذاکره بنشیند.
وی همچنین از برجام به شدت انتقاد کرد.
(بیشتر بخوانید)
از دیگر سو، سید عباس موسوی (+) سخنگوی وزارت امور خارجه درباره اظهارات یک مسؤول اماراتی مبنی بر عدم تمایل این کشور بر تشدید بحران و حل مشکلات بر اساس گفتگو و اجتناب از وقوع جنگ در منطقه گفت که جمهوری اسلامی همواره بر اهمیت گفتگو و مذاکره سیاسی به عنوان تنها راه حل مشکلات و مسائل منطقه تاکید داشته و از همه توان خود برای ایجاد فضای گفتگو بین کشورهای منطقه استفاده و در این عرصه پیشقدم بوده و ابراز امیدواری کرد کشورهای منطقه با پذیرش پویش صلح هرمز و شروع گفتگوهای جامع و فراگیر منطقه‌ای، ریشه اختلافات در این منطقه را بخشکانند و در راستای حل بحران‌های منطقه گام‌های عملی، جدی و موثر بردارند.
«جان راکولتا» سفیر آمریکا در امارات متحده عربی نیز در هفته‌ای که گذشت در اظهاراتی عنوان کرد که آمریکا و امارات در قبال ایران اختلاف تاکتیکی دارند، اما درباره فشار اتفاق نظر دارند.
*دیپلمات‌های بلژیکی و سوئدی در تهران
تهران در روزهای پایانی هفته، میزبان دیپلمات‌های بلژیکی و سوئدی بود.
دبیرکل وزارت خارجه بلژیک در سفری ۲ روزه به تهران با سید عباس عراقچی و غلامحسین دهقانی معاونان سیاسی و امور حقوقی و بین‌المللی وزارت خارجه و همچنین علی‌اصغر خاجی دستیار ارشد وزیر خارجه در امور ویژه سیاسی درباره برجام و تحولات سوریه و یمن گفتگو کرد.
«پیتر سمنی بی» نماینده ویژه سوئد در امور یمن نیز روز چهارشنبه ۲۲ آبان در دیدار با علی‌اصغر خاجی درباره آخرین اوضاع یمن و توافق استکهلم به گفتگو نشست.
(بیشتر بخوانید)
*واکنش ایران به ائتلاف آمریکایی در خلیج فارس/محکومیت حمله رژیم صهیونیستی به غزه و شبه کودتا در بولیوی
موسوی سخنگوی وزارت خارجه ایران در هفته‌ای که گذشت به ائتلاف آمریکایی در خلیج فارس واکنش نشان داد و گفت: ائتلاف‌های آمریکایی تاکنون نه تنها امنیت ایجاد نکرده، بلکه باعث ناامنی و بی ثباتی بیشتر در مناطق مختلف جهان شده است.
سخنگوی وزارت امور خارجه ایران همچنین حمله تروریستی رژیم صهیونیستی به غزه و ترور یکی از فرماندهان جهاد اسلامی را شدیداً محکوم کرد.
عباس موسوی در اظهارنظر دیگری دخالت آمریکا در امور داخلی بولیوی و اقدام شبه کودتا علیه رئیس جمهور قانونی آن کشور را محکوم کرد.(اینجا بخوانید)
* تمدید وضعیت اضطرار ملی آمریکا/واکنش به کشف میدان نفتی جدید
از دیگر تحولات هفته گذشته تمدید وضعیت اضطرار ملی آمریکا در قبال ایران بود و «دونالد ترامپ»، رئیس‌جمهور آمریکا با صدور بیانیه‌ای بامداد چهارشنبه (به وقت تهران) وضعیت اضطرار ملی در قبال ایران را برای یک سال دیگر تمدید کرد.
کاخ سفید در هفته‌ای که گذشت نیز با انتشار یک بیانیه، ضمن اعلام «نگرانی شدید» آمریکا درباره تحولات عراق، اظهاراتی ضد ایرانی مطرح کرد.
پس از آنکه «حسن روحانی»، رئیس جمهور ایران در جمع مردم یزد از کشف یک میدان نفتی بزرگ با ۵۳ میلیارد بشکه نفت خبر داد، یک مقام ارشد وزارت خارجه آمریکا عنوان کرد که اگر ایران فعالیت‌های بی‌ثبات‌کننده خودش را تغییر ندهد، میدان نفتی جدید این کشور می‌تواند به «بزرگترین سرمایه سرگردان دنیا» تبدیل شود.(اینجا بخوانید)
*نتانیاهو: به جای ما، ایران را تحریم کنید
«بنیامین نتانیاهو» نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی نیز چهارشنبه در دیدار با اعضای لابی «ایپک» (لابی صهیونیستی کمیته امور عمومی آمریکا-اسرائیل) در قدس اشغالی و در واکنش به تصمیم دستگاه قضایی اروپا در الصاق برچسب کالای ساخت شهرک‌های صهیونیست‌نشین واقع در اراضی اشغالی 1967 گفت: «در حالی‌که اروپا مسیر عدم پیوستن به تحریم‌های ایران را انتخاب کرده، اما محدودیت‌های سیاسی و اقتصادی علیه اسرائیل اعمال می‌کند.» او در این نشست با انتقاد از اروپا، خواستار تحریم ایران از سوی کشورهای اروپایی شد.
*تماس تلفنی ماکرون با ترامپ/رایزنی‌هایی که در جریان است
«امانوئل ماکرون» رئیس‌جمهور فرانسه نیز در هفته‌ای که گذشت از تماس تلفنی با همتای آمریکایی خود درباره ایران خبر داد و عنوان کرد: «تماس فوق‌العاده‌ای با ترامپ درباره ایران، سوریه و ناتو داشتم.
همگرایی‌های بسیاری مورد تاکید قرار گرفتند و ما پیش از نشست ناتو در لندن با هم دیدار خواهیم کرد».
در همین خصوص نیز محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان جمعه شب 17 آبان در اظهاراتی درباره گام چهارم کاهش تعهدات برجامی گفته بود: «هیچگاه به مذاکره «نه» نگفتیم و الان هم با طرف‌های مختلفی که مایلند برجام را حفظ کنند، از جمله فرانسوی‌ها در حال گفتگو هستیم.» (اینجا بخوانید)
حسن روحانی نیز سه روز بعد در 20 آبان ماه در اظهاراتی خاطرنشان کرد: در نیویورک که بودم پیشنهادات نسبتاً خوبی داده شد و من می‌توانستم آنجا تصمیم بگیرم برای اینکه تحریم را بشکنیم، اما شرایط جوری بود که نمی‌توانستیم به رئیس‌جمهور کنونی آمریکا اطمینان بکنیم.
شاید اگر رئیس جمهور دیگری در آمریکا بود، این کار در اول مهر ماه تمام می‌شد؛ هنوز هم کشورهایی واسطه می‌شوند، صحبت می‌کنند، پیشنهاد می‌دهند و ما هم به آنها پیشنهاد می‌دهیم.
رئیس جمهوری روز چهارشنبه 22 آبان در جلسه هیأت دولت نیز اظهاراتی عنوان کرد: امروز به جایی رسیده‌ایم که همه دنیا با ما تماس می‌گیرند که بیایید این مسایل و گره‌هایی که وجود دارد را باز کنیم.
اهلا و سهلاً ما که همیشه آماده بودیم برای بازکردن گره.
گره را خودتان درست کردید.
خودتان هم باید باز کنید.
می‌گذریم.
گره‌ای که شما درست کردید، کمک می‌کنیم که باز شود و این کار، کار بزرگی است که ملت بزرگ و عزیز ما انجام می‌دهد.»(جزییات بیشتر)
در هفته‌ای که گذشت نیز چهارمین اجلاس مشترک کنسولی ایران و تاجیکستان در تهران برگزار و بر تداوم همکاری‌های کنسولی فیمابین و لزوم تسهیل و تسریع در صدور روادید برای اتباع دو کشور تأکید شد.
به گزارش فارس، تصویب قطعنامه حقوق بشری علیه ایران در کمیته سوم مجمع عمومی واکنش سخنگوی وزارت خارجه را به همراه داشت و او این قطعنامه را فاقد مشروعیت برشمرد.
وی افزود: جانیان عصر حاضر را که از بانیان و حامیان این قطعنامه هستند و از هیچگونه جنایتی علیه بشریت - از کودک کشی گرفته تا مثله کردن منتقدان و تا اِعمال تروریسم اقتصادی علیه ملت های آزاده و مستقل - فروگذار نکرده اند با «حقوق بشر» چه کار؟!
انتهای پیام/
