تداوم روند کاهشی شاخص بورس در هفته‌های پیش رو

محمد ماهیدشتی در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به بررسی‌های صورت گرفته بر روی وضعیت عملکرد ۱۱ شرکت بزرگ بورسی کشور گفت: بازار سرمایه، بازار سهام شرکتها است و به غلط رایج شده که بورس کشور را بازار سرمایه می‌نامند؛ در حالیکه سرمایه را می‌توان از روش‌های دیگری نیز غیر از معاملات بورسی، معامله کرد؛ ولی مشخصا در بورس، سهام شرکتها مبادله می‌شود و این عملکرد شرکتها است که مهم به شمار می‌روند.
کاهش نرخ رشد فروش شرکت‌های بزرگ
کارشناس بازار سرمایه افزود: بر این اساس، با مطالعه‌ای که بر روی بزرگترین شرکت‌های صنایع بزرگ صورت گرفته، چند نکته اساسی مشهود است؛ اول اینکه نرخ رشد فروش شرکت‌های بزرگ در حال کاهش است و درآمدهای ریالی فروش آن‌ها هم که بر روی نرخ رشد اثرگذار است، در حال کاهش بوده و این به مفهوم آن است که درآمدهای فروش شرکت‌ها در سطح بالایی نسبت به سال گذشته قرار گرفته است؛ اگرچه نرخ رشد آنها روند کاهشی دارد.
وی تصریح کرد: به طور مشخص، درآمد بیشتر این شرکتهای بزرگ، ناشی از درآمد فروش آنها است که طی دو ماه اخیر نسبت به اوج آن که در مردادماه بوده، کمتر شده است؛ ضمن اینکه در اردیبهشت ۹۸ نیز، درآمد سالانه فروش شرکت‌های بزرگ در صنایع مختلف نسبت به فروردین، ۴.۶۶ درصد رشد کرده و در مردادماه به ۴.۹۷ درصد رسیده؛ اگرچه بعد از آن، سقوط کرده است.
به عنوان مثال در شهریور و مهر، فروش شرکتها به ۴.۵۴ و ۳.۵۵ درصد رسیده است که این برای ماه مهر، کمترین سطح نرخ رشد در سال ۹۸ را رقم زده است.
ماهیدشتی با بیان اینکه بازار سهام، بازار نرخ رشد است، گفت: اگر نرخ‌های رشد کاهش پیدا کنند، تا وقتی که نرخ رشد منفی نشود، متغیر مدنظر ما کاهش نمی‌یابد و اگر رشد اتفاق نیفتد، قیمت سهام شروع به کاهش می‌کند؛ این در حالی است که در اوج نرخ رشد درآمد در امسال، رقم ۱۰ درصدی به ثبت رسیده که پیش‌بینی می‌شود به ۵ یا حتی ۳ درصد هم برسد؛ ضمن اینکه قیمت سهام کاهش می‌یابد؛ حتی اگر نرخ فروش بالاتر باشد.
وی افزود: در مجموع کاهش این شاخص‌، از اردیبهشت و خرداد ۹۸ آغاز شده و در دو ماه اخیر نیز، زنگ خطر به صدا درآمده است.
این در حالی است که فرآیند انقباض پولی نیز در پیش گرفته شده که در سایه آن، هم تورم و هم نرخ ارز کاهش می یابد و در عین حال، فروش‌های صادراتی تحت تاثیر قرار گرفته است؛ به خصوص اینکه انضباط پولی در شهریورماه نیز نمود یافته است و از اواخر شهریور، کاهش رشد درآمد شرکتها را شاهد بوده‌ایم و اکنون، برای دومین ماه، مجموع درآمد شرکتهای بزرگ کاهش یافته و در نتیجه آن، قیمت سهام نیز کاهش یافته است.
چشم‌انداز کاهشی درآمدهای فروش
این کارشناس مسائل اقتصادی در ادامه به تحلیل فاندامنتال بازار سرمایه پرداخت و خاطرنشان کرد: مروری فاندامنتال به بازار نشان می‌دهد که بازار با یک چشم‌انداز کاهشی برای درآمدهای فروش مواجه است؛ به عبارت دیگر در واقع بازار بدهی به معنای قیمت اوراق خزانه، نشانگر آن است که حداقل ما رکود چهار ماهه خواهیم داشت و اگر شرایط نرمال باشد که بازار به تعادل برسد، این میزان رکود باز هم نمودار خواهد شد.
این در حالی است که شاخص کل بورس نیز تبعا تحت تاثیر وضعیت فاندامنتال است و پیش‌بینی می‌شود که روند شاخص کل بورس، طی هفته‌های آینده نزولی باشد؛ اما بحث این است که کاهش فروش شرکتها را از اردیبهشت داشته‌ایم که همان زمان شاخص به ۲۲۷ هزار واحد رسید.
ماهیدشتی ادامه داد: بعد از اینکه در اوایل خرداد، شاخص قله ۲۲۷ هزار واحدی را شکست، حرکت شاخص کل شتابان بود و به نظر می‌رسد که در آن دوره، با حضور سهامداران خرد و بدون مطالعه در بازار مواجه بودیم؛ به این معنا که قیمتها بدون اینکه مبنای فاندامنتال داشته باشند، شروع به افزایش کردند و به همین دلیل می‌توان گفت که محدود منصفانه شاخص کل، همان ۲۷۰ هزار واحد است؛ اگرچه در حالت بدبینانه عدد خیلی پایین‌تر پیش‌بینی می‌شود.
وی در استدلال این پیش‌بینی گفت: حجم نقدینگی در اقتصاد زیاد شده است و اینکه شاخص به کانال ۲۷۰ هزار واحدی برگردد، خیلی بدبینانه است و اگر تغییر بنیادینی در وضعیت اقتصادی به صورت منفی رخ دهد، ممکن است شاخص را در این سطح دید، اما در شرایط عادی، شاخص کل ۳۰۵ هزار واحد است و پیش بینی می شود که با ۱۴ درصد کاهش، در محدود نیمه دیماه، روند شاخص نزولی بورس تمام شود و روند رو به رشدی شکل گیرد.
چشم‌انداز نزولی شاخص در هفته‌های آینده
ماهیدشتی گفت: چشم انداز شاخص در هفته‌های آینده نزولی بوده و تا محدود ۲۶۳ هزار واحدی هم پیش خواهد رفت و از آنجا ۱۴ درصد کاهش خواهد یافت.
این در حالی است که در ماه مهرماه، شاخص بورس بعد از ۸ ماه رشد، منفی شد و منفی مانده و این کاهش رخ داده است و تا به حال هم کسی توان نداشت شاخص را بالا ببرد.
وی افزود: برخی فکر می کنند که بازار سهام فقط قیمت شرکتها است؛ در حالیکه این روش سرمایه‌گذاری نیست؛ در حالیکه عده‌ای هستند که پول دارند و شرکتها را مطالعه می‌کنند که قیمت منصفانه آنها چند است و بر این باورند که حتی اگر یک ریال هم بالاتر از قیمت منصفانه باشد، حباب را شکل داده است؛ اما آنها وقتی قیمت‌ها زیر ارزش منصفانه است، آنها به صورت هوشمندانه وارد بازار شده و سهام خرید می‌کنند.
رونق بازار بورس از سال ۹۹
ماهیدشتی گفت: در عین حال، عده‌ای هم با در دست داشتن منابع مالی، اقدام به خرید می‌کنند که در مهرماه کاهشی را که تجربه کرده‌اند، جبران نشده و قدرت خریداران در ماه مهر ۹۸، از قدرت خریداران در سال گذشته کمتر بوده است؛ بنابراین چشم‌انداز شاخص بدبینانه است؛ مگر اینکه در ۲۶۸ واحدی علایم بازگشت را ببینیم.
این کارشناس بازار سرمایه افزود: با توجه به اینکه برخی وقایع سیاسی مثل انتخابات را داریم و تورم بالا رفته است، حداقل تا پایان سال انتظار رونق بازار سرمایه را داریم و البته رونق در سال ۹۹ در بازار سهام شرکتها به چشم خواهد خورد که این در بخش واقعی اقتصاد، متفاوت است و انتظار می‌رود که در سال ۹۹ در بخش واقعی اقتصاد اعم از ساخت و ساز و مسکن رونق داشته باشد.
وی پیش‌بینی کرد که در سهام شرکتها رشدی که در سال آینده انتظار وجود آن را داریم، از دی‌ماه شروع می‌شود؛ ضمن اینکه بازاز سهام بسیاری از شرکتها هم بهتر خواهد شد.