لزوم راه اندازی کمپین تاب آوری تهران در برابر بلایای طبیعی

به گزارش خبرگزاری مهر، پیروز حناچی با حضور در هشتمین کنفرانس بین‌المللی زلزله‌شناسی و مهندسی زلزله که در دانشگاه شهید بهشتی برگزار شد، ضمن تشکر از اجرای این برنامه همزمان با سالگرد زلزله سرپل‌ذهاب، گفت: خیلی مهم است بدانیم ما کشوری هستیم که همواره با زلزله زندگی می‌کنیم و به همین دلیل به طور مرتب باید پیام آمادگی را به جامعه بدهیم.
از سوی دیگر مطالعه عمیق بر روی سرزمینمان، مناطق زلزله خیز و سابقه عکس‌العمل مردم در طول تاریخ نشان می دهد که این دغدغه همیشه وجود داشته است.
تهران به دلیل در معرض خطر بودن از حیث وقوع زلزله، پایتخت زلزله ایران هم می‌تواند باشد.
وی ادامه داد: در جهان امروز با وجود پیشرفت های فراوانی که برای مقابله با رخدادهای طبیعی از جمله زلزله ایجاد شده است، هنوز هم آسیب‌پذیری در این زمینه وجود دارد و این آسیب‌پذیری به سرزمین خاصی هم تعلق ندارد.
در واقع، تمامی کشورها تا حدی در معرض خطر قرار دارند.
حناچی با بیان اینکه ایران یکی از مناطق جهان است که در سال‌های اخیر بیشترین تعداد زلزله را تجربه کرده و در نقشه جهانی هم این ادعا مشخص است، گفت: میان زلزله های سنگینی که در دنیا ثبت شده نام زلزله دامغان هم قرار دارد که میزان تلفات بسیار زیادی داشته است.
این نشان می‌دهد ما همواره در معرض این خطر هستیم و تقریبا تمامی مناطق کشور غیر از مناطقی خاص که مشخص اند و اغلب از سکنه خالی‌ هستند، در معرض خطر قرار دارند.
شهردار تهران با اشاره به اینکه آن بخشی از جمعیت کشور که در پهنه زاگرس قرار دارند بیشتر در معرض خطر زلزله هستند، بیان کرد: زلزله سرپل‌ذهاب هم که آخرین تجربه ماست موید این نکته است که برخی از شدیدترین زلزله های رخ داده در جهان در این منطقه واقع شد.
البته، طبق نقشه پهنه بندی، زلزله بم در نقطه‌ای رخ داد که با خطر کم تلقی می‌شد.
وی گفت: بعد از گذشت سال ها از برگزاری کنفرانس زلزله در ایران علیرغم پیشرفت های قابل توجه در همه زمینه‌ها هنوز هم در معرض آسیب های بسیار زیاد ناشی از زلزله قرار داریم.
از جمله دلایل این موضوع هم می توان به ساخت وسازهای غیر اصولی، استفاده از مصالح نامرغوب، عدم آموزش نیروی کار در صنعت ساختمان، عدم اجرای مقررات ملی و ناآگاهی بخش بزرگی از مردم درباره پیشگیری و مقابله با حادثه اشاره کرد.
به طور مثال، در زلزله ملارد تلفاتی نداشتیم، اما عکس‌العمل مردم بود که مشکلات بسیاری ایجاد کرد.
شهردار تهران ادامه داد: آمار نشان می‌دهد زلزله در میان بلایای طبیعی بیشترین توجه رسانه‌ای را به خود جلب می کند.
دولت ها نیز باید به این نکته توجه کنند که هزینه‌های اختصاص یافته به بلایای طبیعی باید به طور عادلانه بین سازمان های مرتبط تقسیم شود.
حناچی در بخش دیگری از اظهارات خود گفت: به یاد دارم در زلزله ١٩٩٩ ترکیه با ساختمان های ده طبقه بتنی مواجه بودیم که معلوم بود دولت تصمیم گرفته مقاوم‌سازی کند، اما عدم استفاده از مصالح مرغوب و ...
باعث شده بود که این حجم از سرمایه‌گذاری به نتیجه نرسد و ترکیه بعد از آن زلزله بیمه اجباری ساختمان را با حمایت بیمه‌ها به اجرا درآورد؛ اقدامی که هزینه تامین جبران خسارات را به حداقل رساند.
در کشور ما هم اگر بتوانیم از شرایط تحریم عبور کنیم و به بیمه‌های اتکایی دست پیدا کنیم بسیار خوب است.
وی تاکید کرد: امروز این امر تبدیل به یک سنت شده که دولت تمام هزینه‌های مربوط به زلزله را تامین کند، که نه ممکن است و نه منطقی.
باید سیاستی در پیش بگیریم که کیفیت ساختمان ها افزایش یابد.
به عنوان نمونه موضوع تاب آوری کلانشهر تهران در برابر یک زلزله بزرگ، ایجاد نگرانی می‌کند.
می‌دانیم که با شرایط مطلوب فاصله زیاد داریم و بر همین اساس، پژوهشگاه‌ها و دانشگاه‌ها باید در این زمینه به ما کمک کنند.
سازمان مدیریت بحران این وظیفه را بر عهده دارد که فاصله بین شهرداری و موسسات علمی و دانشگاهی را به حداقل برساند.
شهردار تهران ادامه داد: تهیه نقشه افزایش تاب آوری شهری و سازماندهی دربرابر بلایا، تبیین رویکردهای جذب سرمایه‌های نوین در شهر برای ایجاد تاب آوری بیشتر، توسعه بیمه‌های بشردوستانه، تقویت ظرفیت‌های اقتصادی برای افزایش تاب آوری، پیگیری رعایت مقررات توسعه شهری، اجرای مقررات ملی، آگاهی و درک ظرفیت‌ها و سرمایه‌های شهری که باید مورد حفاظت قرار گیرند، از جمله اقداماتی است که می توان برای مقابله شهرها با بلایای طبیعی انجام داد.
حناچی با اشاره به اینکه در تهران ذیل ۷ یا ۸ روددره اصلی هستیم که اساسا علت پیدایش تهران هستند، گفت: اندازه حدودا ٢۴٠ میلیون متر مکعبی آب که از ارتفاعات البرز به شهر سرازیر می‌شوند منشأ پیدایش شهر تهران هستند.
این آب ها و دره‌ها می‌توانند منشا نشاط باشند و در عین حال اگر مراقب نباشیم می‌توانند منشأ بلا و آسیب باشند.
به همین دلیل نباید به هیچ وجه به حریم آن ها تجاوز کنیم.
وی تصریح کرد: در این راستا، تعیین استراتژی و نقشه تاب آورسازی زیرساخت‌های شهری و استراتژی هشدار سریع و همچنین تعیین برنامه‌های بهسازی و بازسازی مورد پردازش قرار گرفتند.
سند سندای (سند کاهش خطرپذیری سوانح) هم در همه جوامع به نکاتی چون کاهش مرگ‌ومیر، کاهش خسارات اقتصادی و توسعه زیرساخت های ضروری، افزایش کشورهای دارای استراتژی ملی و محلی، افزایش همکاری‌های ملی و بین‌المللی و افزایش دسترسی به دستگاه های لازم در این حوزه اشاره می کند.
حناچی گفت: شهرداری تهران هم در حد امکانات خود اقداماتی را در این زمینه انجام داده است، اما باور کنیم گستردگی و مشکلات این شهر آن قدر زیاد است که باید اقدامات موثر دیگری با همکاری دانشگاه ها و حتی دولت انجام دهیم.
باید تلاش کنیم کمپین تاب آوری را در سطح تهران راه اندازی کنیم.
یادمان باشد سرمایه‌گذاری بر کاهش ریسک مخاطرات برای توسعه پایدار موضوع مهمی است که هزینه نیست بلکه یک دارایی مهم برای آینده به شمار می رود.
هر دلار هزینه برای پیشگیری باعث جلوگیری از اتلاف چهل دلار هزینه بعد از وقوع بحران خواهد بود.
شهردار تهران یادآور شد: ما در تهران سازمان ویژه مدیریت بحران داریم که به یک مرکز فرماندهی عملیات مجهز است و دستگاه های مرتبط با کنترل شرایط بحران در آن قرار دارند.
در حال حاضر میزان احتمال وقوع زلزله را توسط ١۴ شتاب نگار تخمین می‌زنیم و این تعداد به ۶۰ عدد خواهد رسید.
همچنین، هم اکنون توسط ۴ شتاب نگار در شهر نسبت به امواج لرزه ای هشدار داده می شود تا سیستم های زیرساختی مثل برق و گاز به موقع قطع شوند.
البته در آینده این تعداد به ٢٢ شتاب نگار می رسد، نصب بیش از ۱۰۰ دکل ارتباطاتی نیز از اقداماتی است که توسط سازمان مدیریت بحران تعقیب شد.
حناچی ادامه داد: ما در حوزه های کالبدی نیز آسیب پذیر هستیم چرا که تعداد خانوار و واحد مسکونی در بافت های متراکم بسیار زیاد است.
این موضوع اهمیت بسیار زیادی دارد چراکه بعد از زلزله کوبه ژاپن به این درک جهانی رسیده ایم که شهرسازی هم می تواند یک فاکتور سرنوشت‌ساز باشد.
شهردار تهران تصریح کرد: برنامه مشارکت مردمی خانه‌های دوام هم در سازمان مدیریت بحران در قالب ۱۰ هزار خانواده در حال تعقیب است.
آموزش ۶٨٩ مدیر مدرسه، آموزش علمی مخاطرات به ۱۲ هزار و ۲۰۰ دانش آموز، آموزش مقدماتی به حدود ٣٠٠ هزار دانش آموز و تهیه برنامه مبارزه با مخاطرات برای هزار و ۳۰۰ مدرسه از جمله اقدامات ما است.
وی عنوان کرد: همچنین بیش از ١٠٠ پایگاه بحران داریم که تجهیزات لازم برای شرایط بحران در آنها دپو شده‌اند.
داوطلبانی را هم داریم که با ایثار و آمادگی خدماتی را به مردم ارایه می دهند.
همچنین برگزاری مانورهای مدیریت بحران با همکاری سایر ارگان ها در دستور کار است.
این موارد تنها گوشه‌ای از اقدامات ما در زمینه تاب آوری شهر است.
شهردار تهران با اشاره به تدقیق نقشه گسل‌ها و تدوین نقشه گسلی شهر تهران که براساس آن ها بایدها و نبایدها رعایت می شوند، گفت: به عنوان مثال به مدارس و سازه‌های سنگین در حریم درجه اول مجوز نمی‌دهیم.
از سوی دیگر تدوین سند کاهش خطرپذیری محلات تهران و تهیه نقشه اضطراری نیز از موارد مهم در حال تعقیب اند.
حناچی در پایان خاطرنشان کرد: در فروردین ٩٨ تهران تا آستانه سیل پیش رفت اما آمادگی قبلی و لایروبی مسیل های اصلی باعث شد که حادثه کنترل شود.
ما تا آستانه بستن جاده کرج هم پیش رفتیم اما با تمهیدات قبلی و آمادگی و کاهش بارش ها، خوشبختانه از بحران عبور کردیم.