آمار تکراری خانه‌های غیرمقاوم در روستاهای اردبیل + تصاویر
در زیر پوست یکی از دیدنی‌ترین مناطق جنوب استان اردبیل، تنفس سرد و سخت خانه‌های غیرمقاوم ذهن بیننده را مشوش می‌کند. مسکن‌های کاهگلی که درست بر روی گسل‌های زلزله هر آن احتمال ریزش آن وجود دارد.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از اردبیل، جاده منتهی به روستای شال کم‌عرض، کوهستانی و پر از درختان بلند و کوتاه است به طوری که در میانه راه آدمی گمان می‌کند جلوترها شاید سکونتی وجود نداشته باشد.
شال اما محل اتصال چند استان و واقع در یکی از شاهراه‌های گردشگری اردبیل است.
روستایی که بیشتر به شهر می‌ماند که جاده‌ای از میانه آن عبور کرده است.
اما نگاهی به معماری بافت کهن آن بیانگر قدمت بالای سکونت در این منطقه دارد.
با وجود تمامی زیبایی‌هایی که طبیعت در این منطقه به ودیعه گذاشته، زیر پوست شال محرومیت موج می‌زند.
محرومیتی که گریبان‌گیر روستاهای متعددی در استان اردبیل است و موجب شده روستاها حیات خود را به سختی ادامه دهند.
زیرساخت های معیشتی بافت روستایی را مخدوش کرده است
کمی بالاتر از ورودی جاده شال، یکی از محلات قدیمی آن با خیابانی که شیب بالایی دارد مشاهده می‌شود.
محله کسیان که کمی قدم زدن در کوچه‌ها و معابر آن معماری کهن این منطقه را عیان می‌سازد.
با وجود زیبایی بصری خانه‌های قدیمی به جا مانده،کسیان به شکل نامناسبی توسعه یافته و به نوعی زیرساخت‌های آب و برق و گاز و طرح هادی روستایی به مانند تصویری ناهمگون به چهره روستا چسبانیده شده است.
کارشناس معماری معتقد است با وجود اهمیت طرح هادی در روستاها اغلب این موضوع به بافت کهن روستا و جلوه بصری آن توجهی ندارد.
بهرام آدشیرین پور تصریح کرد: هر چند ساخت و سازهایی در قالب طرح‌های هادی روستایی انجام می‌شود اما در نهایت مشاهده می‌شود که به چهره ظاهری روستا، مصالح بومی و حتی اقلیم آن توجهی نشده و در خاتمه ساخت و سازهایی بی‌ارتباط با یکدیگر در بستر روستا شکل می‌گیرد.
وی با بیان اینکه در هر منطقه شکل‌گیری روستاها با ارزیابی اقلیم منطقه بوده و متناسب با آن نیز معماری و مصالحی به‌کار گرفته می‌شد، افزود: بی‌توجهی به این اصل می‌تواند در ادامه علاوه بر اینکه چهره روستاها را به شکل نامطلوبی تغییر دهد، ساختمان‌های احداثی کارکرد مناسبی نداشته باشند.
مطابق این اظهارات در کسیان می‌توان لوله‌کشی آب، برق و گاز را به شکل غیراصولی و باری به هر جهت مشاهده کرد.
نه تنها در ساخت و سازها بلکه در اجرای زیرساخت‌ها نیز چهره روستا مخدوش است و رنگ و بوی نظم و نظارت دیده نمی‌شود.
سالمندان در خانه‌های غیرمقاوم ساکن هستند
کسیان یکی از صدها منطقه روستایی است که چهره دوگانه آن کاملا قابل لمس است.
در واقع در ساخت و سازهای جدید هیچ اصول و انتظامی استفاده نشده و گاهی در مجاورت خانه کاهگلی خانه سیمانی و بتنی بالا رفته و مشخص نیست در صورت بروز حادثه آیا خانه کاهگلی قادر به تحمل بار آن خواهد بود یا نه.
از سویی مطابق اظهارات یکی از ساکنان در این محله اغلب زنان کهنسال که همسران آن‌ها فوت شده‌اند زندگی می‌کنند.
رافت محمدی تصریح کرد: اغلب جوانان در روستای شال و کسیان مهاجرت کرده‌اند و به ندرت می‌توان یک خانواده میانسال یا جوان را مشاهده کرد.
در مقابل اغلب زنانی که همسرشان فوت شده و پیر شده‌اند در این منطقه زندگی می‌کنند.
وی افزود: با وجود سرما و برف شدید در زمستان، روستا خالی از سکنه نمی‌شود؛ چون کهنسالان جایی برای رفتن ندارند و متاسفانه خانه اغلب آن‌ها قدیمی و کاهگلی است.
وضعیت کسیان در نیمی از روستاهای اردبیل مشاهده می‌شود.
سال‌ها است که آمار مقاوم‌سازی روستایی در اردبیل که بر روی گسل زلزله واقع شده تکانی به خود ندیده است.
معاون سابق امور عمرانی استانداری اردبیل مهرماه امسال اعلام کرده بود که تنها نیمی از خانه‌های روستایی این استان مقاوم است.
عددی که سال‌ها است تکان نخورده و هیچ یک از تسهیلات اعطایی به روستاییان به دلیل نرخ بالا و فقر حاکم در روستاها استقبال نمی‌شود.
هر چند استاندار اردبیل خبر خوش اعطای تسهیلات 40 میلیون تومانی هر طبقه منزل روستایی را رسانه‌ای کرد اما به نظر می‌رسد سال جاری نیز به برودت هوا رسید و این طرح عملیاتی نشد و مشخص نیست سقف‌های ناامن چه زمانی مقاوم می‌شود.
یکی از اهالی روستا در مورد ارائه تسهیلات برای مقاوم‌سازی خانه‌های روستایی گفت: مدیران از زن پیری که همسر خود را از دست داده و درآمدی ندارد چه انتظاری دارند؟
تقی‌پور با بیان اینکه معیشت اهالی روستای شال به سختی تامین می‌شود، افزود: شاید در گذشته از محل فروش محصولات باغی درآمد اندکی نصیب آن‌ها می‌شد اما سال‌ها است به دلیل سرمازدگی حتی این منبع درآمدی را از دست داده‌اند.
مشکل اشتغال و درآمد در روستاها که علت اصلی مهاجرت جوانترها محسوب می‌شود موجب شده در دهه اخیر بخشی از روستاهای اردبیل خالی از سکنه شود.
در این میان استقبال از تسهیلات حتی اگر ارزان باشد برای روستایی که نان شب را به سختی تامین می‌کند، دور از ذهن است و چنین وضعیتی تدبیر حمایتی ویژه‌ای را می‌طلبد.
ثروت روستا پشت فقر آن پنهان است
روستای شال یکی از روستاهایی است که طبیعت بکر و کم نظیر آن چشم‌نواز است.
آب و هوای آن و سکوت اغواگر درختان و کوهستان آن همه ساله طبیعت‌گردان بسیاری را به این منطقه می‌کشاند.
هر چند گفته می‌شود شال در مسیر یکی از محورهای گردشگری واقع شده اما ثروت آفرینی از محل گردشگری نیازمند تقویت زیرساخت‌ها است.
نه روستاییان اطلاعی از چند و چون این قابلیت دارند و نه مسئولان شهرستانی و استانی چنین انسجامی را در بین اهالی روستا شکل داده‌اند.
شال که قوم تات را با فرهنگ، زبان و ادبیات منحصر به فرد در آغوش گرفته، خود یک جاذبه طبیعی و فرهنگی کم‌نظیر است.
هر یک از خانه‌های قدیمی محله کسیان از معماری منحصر به فردی برخوردار است که می‌تواند به سکونتگاه بوم‌گردی تبدیل شود و کهنسالان مهربان تاتی پذیرای گردشگران داخلی و خارجی شوند.
درختان هیوا(به)، گردو و زالزالک این منطقه عطر ثروتی خدادادی را در فضا پراکنده اما کسیان به مانند صدها روستای دیگر در حسرت سقف‌های امن، پیاده‌روهایی که زمستان‌ها گل و لای در آن جولان ندهد و کسب و کاری که جوانانش را دلخوش و ماندگار سازد است.
گزارش از ونوس بهنود
انتهای پیام/ح
