یک هفته با سیاست خارجی

عرصه سیاست خارجی در هفته ای که گذشت شاهد تحولاتی بود از سفر محمدجواد ظریف به دوحه و ژنو تا تمدید معافیت های مربوط به همکاری های صلح آمیز هسته ای ایران برای 90 روز دیگر و انتخاب گروسی به عنوان ششمین مدیرکل آژانس.
به گزارش خبرنگار گروه سیاست خارجی خبرگزاری فارس، عرصه سیاست خارجی در هفته‌ای که گذشت شاهد تحولاتی بود از جمله سفر محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه ایران به دوحه و ژنو برای شرکت در نشست منطقه‌ای کنفرانس امنیتی مونیخ و حضور در نشست سه جانبه با وزرای خارجه روند آستانه پیش از برگزاری نخستین نشست کمیته قانون اساسی سوریه و صدور بیانیه ای مشترک از سوی وزرای خارجه سه کشور ضامن روند آستانه، تمدید معافیت‌های مربوط به همکاری‌های صلح‌آمیز هسته‌ای با ایران و تحریم بخش عمرانی ایران از سوی آمریکا، انتخاب «رافائل گروسی» به عنوان مدیرکل جدید آژانس بین المللی انرژی اتمی و تحولات اخیر در لبنان و عراق و واکنش ایران.
*سفر ظریف به دوحه و ژنو
براساس این گزارش، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران عصر دوشنبه ششم آبان ماه برای شرکت در نشست منطقه‌ای کنفرانس امنیتی مونیخ راهی دوحه شد و ضمن شرکت در این نشست و ایراد سخنرانی و تشریح مواضع جمهوری اسلامی درباره تحولات جاری در خلیج فارس و خاورمیانه، پویش صلح هرمز را برای حاضران در این نشست تشریح کرد.
او در حاشیه این نشست رایزنی هایی را نیز با همتای قطری، نیچروان بارزانی رئیس اقلیم کردستان عراق و رئیس کمیته سیاست خارجی پارلمان آلمان داشت و بعد از حضور در این نشست و ترک دوحه، سه شنبه برای شرکت در نشستی سه جانبه با همتایان روس و ترکیه ای خود درباره نخستین نشست کمیته بازنویسی قانون اساسی سوریه وارد شهر ژنو شد و در ابتدا رایزنی دوجانبه ای با سرگئی لاوروف داشت و بعد از آن در نشست سه جانبه حضور یافت، پس از آن نیز «گیر پدرسون» نماینده ویژه دبیرکل سازمان ملل در امور سوریه به جمع وزرای خارجه پیوست و بعد از رایزنی های انجام شده، وزرای خارجه سه کشور ضامن روند آستانه بیانیه ای مشترک صادر و در نشست خبری به تشریح گفتگوهایشان پرداختند.
وزرای خارجه ایران، روسیه و ترکیه در این بیانیه‌ با تأکید بر اینکه راه‌حل نظامی برای منازعه سوریه وجود ندارد، اعلام کردند کار کمیته قانون اساسی باید با تعامل سازنده و بدون دخالت و تحمیل جدول‌های زمان‌بندی خارجی صورت گیرد.(بیشتر بخوانید)
وزیر امور خارجه ایران در کنفرانس خبری مشترک با همتایان ترکیه‌ای و روسیه‌ای خود نیز اعلام کرد که آغاز فعالیت کمیته قانون اساسی سوریه آغاز روند سیاسی در این کشور بوده و تا هر زمانی که دولت و ملت این کشور بخواهد در سوریه می‌مانیم.
رئیس دستگاه دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران همچنین در مدت حضورش در ژنو با خانم «بریسویل» قائم مقام وزیر خارجه سوئیس دیدار و گفتگو کرد.
وزیر خارجه ایران پس از بازگشت از ژنو نیز در توئیترش نوشت: «پس از سال‌ها جنگ مخرب، به‌لطف روند آستانه، حرکت به سوی حاکمیت قانون آغاز شده است.
راه سختی در پیش است، اما جایگزین دیگری وجود ندارد.»
گفتنی است، براساس گفته های سید عباس موسوی سخنگوی وزارت خارجه، تحرکات دیپلماتیک بین ایران و همسایگان و حتی فراتر از آن ادامه دارد و در هفته‌های آینده سفر‌های فرامنطقه‌ای در دستور کار وزیر خارجه است.
* تمدید معافیت های مربوط به همکاری های صلح آمیز هسته ای ایران
به گزارش فارس، آمریکا که دست از تروریسم اقتصادی علیه ملت ایران برنداشته و بر شدت تلاش ها برای اعمال فشار بر ایران افزوده، در حالی که معافیت های مربوط به همکاری های صلح آمیز هسته ای با ایران را تمدید کرد، در تازه ترین اقدامش بخش عمرانی ایران را در فهرست تحریم قرار داد.
در همین زمینه، خبرگزاری آسوشیتدپرس اعلام کرد، ضرب‌الاجل مربوط به تمدید این معافیت‌ها سه‌شنبه هفته آینده به اتمام می‌رسید، اما «مایک پامپئو»، وزیر خارجه آمریکا آن را برای ۹۰ روز دیگر تمدید کرد.در بیانیه وزارت خارجه آمریکا در این باره آمده است: «این تصمیم، به حفظ نظارت بر برنامه هسته‌ای غیرنظامی ایران کمک کرده، مخاطرات اشاعه هسته‌ای را کاهش می‌دهد، توان ایران برای کاستن از "زمان گریز" لازم برای ساخت سلاح هسته‌ای را محدود می‌کند و مانع از آن می‌شود که حکومت ایران بتواند اقدام به بازسازی سایت‌های خود برای مقاصد حساس اشاعه‌ای کند.»
وزارت خارجه آمریکا اعلام کرد که پامپئو، همزمان دو تصمیم برای اعمال تحریم‌های جدید علیه ایران گرفته است: نخست، معرفی بخش ساخت و ساز ایران به عنوان بخشی که به صورت مستقیم یا غرمستقیم تحت کنترل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران است و دوم، معرفی چهار «ماده راهبردی» به عنوان موادی که در برنامه‌های هسته‌ای، نظامی یا موشکی ایران به کار گرفته می‌شود.
از دیگر سو، «استیون منوشین» وزیر خزانه داری آمریکا که در رأس هیأتی سفر به غرب آسیا و هند را آغاز کرده در این باره گفت: «ما مشتاقانه منتظر هستیم تا با شرکای خود در سراسر خاورمیانه و هند برای مقابله با نفوذ بدخواهانه و بی‌ثبات کننده ایران تعامل داشته باشیم.»
گفتنی است، وزارت خزانه‌داری و خارجه آمریکا سوم آبان در بیانیه‌ای مشترک مدعی شدند سازی و کاری جدید با هدف تسهیل مبادلات کالاهای انسان‌دوستانه با ایران راه‌اندازی کرده‌اند.
در این بیانیه هدف ادعایی راه‌اندازی مکانیسم جدید ایجاد «شفافیت بیشتر در مبادله کالاهای انسانی» با ایران عنوان شد، البته همراه با آن به تکرار ادعاها و اتهامات تکراری علیه تهران نیز پرداختند.
در بیانیه خزانه‌داری آمریکا عنوان شده همزمان «شبکه اجرایی جرائم مالی» وزارت خزانه‌داری آمریکا، ایران را طبق بند۳۱۱ «قانون میهن‌پرستی آمریکا» جزو کشورهای موجد نگرانی‌های عمده در زمینه پولشویی شناسایی کرده و قواعد جدیدی برای محافظت از نظام مالی آمریکا در برابر فعالیت‌های مالی ایران صادر کرده است.
وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران، یکشنبه‌ شب پنجم آبان در صفحه توئیتر خود نوشت: «به‌رغم ادعاهای فریب‌آمیز، مقررات جدید آمریکا منجر به تشدید تروریسم اقتصادی علیه شهروندان عادی ایرانی خواهد شد.
پامپئو توهم خود را در این خصوص که ایرانی‌ها اگر می‌خواهند غذا بخورند باید در برابر آمریکا سر خم کنند بیان داشت و اکنون وزارت خزانه‌داری نه‌تنها واردات غذا که واردات داروی ما را هدف قرار داده است.»
گفتنی است، وزارت خزانه‌داری آمریکا همچنین مجوز فعالیت شرکت انگلیسی «سریکا انرژی» در میدان گازی «رام»، واقع در دریای شمال که مالکیت ۵۰ درصد آن در اختیار شرکت ملی نفت ایران است را برای یک دوره دو ساله دیگر تمدید کرد.
وزارت خارجه آمریکا چهارشنبه هشتم آبان ماه نیز با صدور بیانیه‌ای از اقدام «گروه ویژه اقدام مالی» در اعمال اقدامات تقابلی جدید علیه ایران استقبال کرد.(اینجا بخوانید)
از سوی دیگر، یک مقام وزارت خارجه آمریکا نیز در یک جلسه استماع گفت که در بودجه سال مالی جدید این کشور منابعی برای مقابله با نفوذ ایران در خاورمیانه در نظر گرفته شده است.
یک مقام وزارت خارجه آمریکا نیز عنوان کرد که دولت «دونالد ترامپ» پیامی برای خریداران نفت خام ایران دارد و آن اینکه واشنگتن آنها را تحت نظر دارد.
وزارت خزانه‌داری آمریکا همچنین هشتم آبان در یک بیانیه از تحریم مشترک واشنگتن و شش کشور عربی حاشیه خلیج فارس علیه گروه‌های مرتبط با ایران خبر داد.
بنا بر اعلام وزارت خزانه‌داری آمریکا، «مرکز مقابله با تامین مالی تروریسم» که واشنگتن، بحرین، کویت، عمان، قطر، امارات عربی متحده و عربستان سعودی عضو آن هستند، ۲۵ شرکت، بانک و شخص حقیقی مرتبط با ایران و گروه‌های وابسته به آن در منطقه را تحریم کرد.
«جاستین سبریل» سفیر آمریکا در بحرین نیز در مصاحبه‌ای با روزنامه بحرینی «اخبار الخلیج» مدعی شد: «ایران در سلسله عملیات‌های تحریک‌آمیز غیرقابل قبول دست دارد که احتمال دارد هدف از آن کشاندن منطقه به این درگیری‌ باشد، ما هرگز وارد درگیری که تنها به افزایش بی‌ثباتی در این منطقه منجر می‌شود، ورود نخواهیم کرد، اما در عین حال هرگز در اعمال بیشترین فشار اقتصادی بر ایران به منظور تغییر خط‌مشی خود که به تهدیدی برای ثبات همسایگان آن تبدیل شده، کوتاهی نخواهیم کرد».
* مذاکرات با ایران فراتر از مسائل هسته ای
به گزارش فارس، در حالی که چند روز تا پایان سومین فرصت 60 روزه ایران به طرف های باقیمانده در برجام نمانده و شاهد اقدامی عملی از ناحیه اروپایی ها برای عمل به تعهداتشان نبودیم، «ژان ایو لودریان» وزیر خارجه فرانسه طی سخنرانی در ابوظبی بار دیگر خواستار بسط مذاکرات با ایران به مسائل فراتر از مسائل هسته‌ای شد.(اینجا بخوانید)
* نتانیاهو و ادعای جدیدش
«بنیامین نتانیاهو» نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی (+) نیز روز دوشنبه ششم آبان ماه بدون ارائه شواهد مستند ادعای جدیدی درباره موشک‌های ایران مطرح کرد و گفت: ایران موشک‌های دوربردی در یمن مستقر کرده که می‌تواند فلسطین اشغالی را هدف قرار دهد.
*انتخاب گروسی به عنوان ششمین مدیرکل آژانس
از دیگر تحولات هفته، انتخاب «رافائل گروسی» نماینده آرژانتین در آژانس به عنوان ششمین مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی بود.
در همین زمینه سید عباس موسوی (+) سخنگوی وزارت امور خارجه ایران با تبریک به مدیرکل جدید گفت: امیدواریم گروسی با بی‌طرفی و حرفه‌ای گری‌ به وظایف خطیر خود عمل کند.
از سوی دیگر کاظم غریب آبادی سفیر و نماینده دائم ایران در آژانس نیز با تاکید بر حرفه‌ای گری، استقلال و بی‌طرفی آژانس ابراز امیدواری کرد مدیرکل جدید نقش مهم این سازمان در حفظ برجام را به درستی ایفا کند.
* اوضاع عراق و کشته شدن سرکرده گروهک تروریستی داعش
در هفته‌ای که گذشت، عراق شاهد برگزاری تظاهراتی اعتراض آمیز بود که «سید عباس موسوی»، سخنگوی وزارت امور خارجه در واکنش به این تحولات با بیان اینکه جمهوری اسلامی ایران تحولات عراق را با دقت و حساسیت دنبال می‌کند، گفت: ایران از مطالبات و خواسته‌های مردم عراق که به روشنی در بیانیه‌ها و اظهارات مرجعیت دینی و همچنین عبدالمهدی نخست وزیر عراق مورد تأکید قرار گرفته است، حمایت می‌کند.
سخنگوی وزارت امور خارجه با ابراز تاسف عمیق از این وقایع، افزود: اطمینان داریم دولت و ملت عراق و مرجعیت می توانند بر مشکلات فایق آمده و با یکپارچگی به آبادانی عراق مبادرت کنند.
پس از انتشار خبر کشته شدن ابوبکر البغدادی سرکرده گروهک تروریستی داعش نیز سید عباس موسوی، کشته شدن البغدادی را پایان تروریسم و داعش ندانست و گفت: این تفکر هنوز زنده است و ممکن است بقایای آنها توسط خود آمریکایی‌ها مجددا سازماندهی شده و در منطقه دست به عملیات‌ تخریبی بزنند.
*اوضاع لبنان
سخنگوی وزارت خارجه ایران همچنین در واکنش به شرایط کنونی لبنان و استعفای سعد الحریری گفت: امیدواریم ملت و دولت لبنان این دوره خطیر و حساس را با موفقیت و همدلی پشت سر بگذارند.(بیشتر بخوانید)
*کویت در حال بررسی پویش صلح هرمز
«خالد الجارالله» معاون وزیر خارجه کویت نیز در هفته‌ای که گذشت، درباره طرح ابتکاری «حسن روحانی» رئیس‌جمهور ایران درباره امنیت خلیج‌فارس نیز گفت: «کویت این طرح ابتکاری را تحویل گرفته و اکنون در حال بررسی آن هستیم و هر زمان درباره آن تصمیم‌گیری کنیم به تهران ابلاغ خواهیم کرد».(اینجا بخوانید)
*محمد عبدالسلام در تهران
براساس این گزارش، در هفته‌ای که گذشت «محمد عبدالسلام» سخنگوی انصارالله یمن نیز به تهران سفر و ضمن دیدار با محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه با علی‌اصغر خاجی دستیار ارشد وزیر خارجه در امور ویژه سیاسی نیز ملاقات و به گفتگو پرداخت.
*اعمال محدودیت های مالی برای اتباع ایرانی در مالزی
از سوی دیگر در پی انتشار خبری مبنی بر بسته شدن حساب های بانکی اتباع ایرانی در مالزی، سید عباس موسوی سخنگوی وزارت امور خارجه با اشاره به پیگیری‌های سفارت ایران در کوالالامپور برای رفع محدودیت‌های ایجاد شده در زمینه دسترسی‌های بانکی ایرانی‌ها در مالزی، ابراز امیدواری کرد که این محدودیت‌ها هر چه سریع‌تر رفع شود.(اینجا بخوانید)
به گزارش فارس، در هفته پیش رو نیز فرصت 60 روزه سوم ایران به طرف های باقیمانده در برجام پایان می پذیرد و با توجه به روند کنونی، بعید به نظر می رسد که شاهد اقدامی از سوی اروپایی ها باشیم و ایران همانگونه که از قبل اعلام کرده بود، وارد گام چهارم خواهد شد.
سخنگوی وزارت خارجه نیز در این باره اعلام کرد که گام چهارم در کمیته ای که بدین منظور در شورای عالی امنیت ملی تشکیل شده، در حال طراحی است.
انتهای پیام/