کارنامه اقتصادی 40 ساله انقلاب اسلامی در کردستان
معاون هماهنگی امور اقتصادی و توسعه منابع استاندار کردستان گفت: درآمد که یکی از شاخص‌ها و مولفه‌های توسعه است قبل از انقلاب در استان کردستان وجود نداشت، عملا هیچ صنعتی نداشتیم و تولید ناخالص داخلی استان در حوزه صنعت تقریبا صفر بود.
معاون هماهنگی امور اقتصادی و توسعه منابع استاندار کردستان گفت: درآمد که یکی از شاخص‌ها و مولفه‌های توسعه است قبل از انقلاب در استان کردستان وجود نداشت، عملا هیچ صنعتی نداشتیم و تولید ناخالص داخلی استان در حوزه صنعت تقریبا صفر بود.
به گزارش خبرگزاری فارس از سنندج، سال 1357 نظام جمهوری اسلامی ایران جانشین نظام 2500 ساله پادشاهی شد 40 سال از این تاریخ می‌گذرد اینکه ایران در طول این چهل بهار در حوزه‌های اقتصادی، اجتماعی، نظامی، اجتماعی، فرهنگی، علمی و...به کجا رسیده همواره مورد توجه است در این مجال به بررسی دستاوردهای 40 ساله نظام در حوزه اقتصادی در کردستان می‌پردازیم.
البته پرواضح است که مقایسه اقتصاد استان کردستان در قبل و بعد از انقلاب اسلامی نیازمند تحلیلی جامع و بررسی روندهای موجود است اما در این مجال سعی شده است تا با استفاده از آمارهای کلیدی اقتصاد به مقایسه دو مقطع زمانی قبل و بعد از چهل سال از پیروزی انقلاب بپردازیم.
در همین راستا در مورد وضعیت استان در زمینه تولید ناخالص داخلی، نرخ رشد اقتصادی، نرخ تورم، اشتغال و نرخ بیکاری در قبل و بعد از انقلاب با معاون هماهنگی امور اقتصادی و توسعه منابع استاندار کردستان گپ‌وگفتی داشتیم که در ادامه می‌آید.
حسین فیروزی در این گفت‌وگوی تقریبا 2 ساعته که در دفتر خبرگزاری فارس استان انجام شد، به وضعیت استان در حوزه تولید ناخالص داخلی، رشد اقتصادی، اشتغال، تولید و غیره اشاره و عنوان کرد: تا قبل از انقلاب هیچ صنعتی نداشتیم و تولید جی‌دی‌پی استان در حوزه صنعت تقریبا صفر بود و تمام درآمد استان در حوزه کشاورزی و خدماتی حداقلی تامین می‌شده است.
اقتصاد معیشتی درآمدهای بسیار کم و فقر گسترده در استان تا قبل از انقلاب حاکم بود و از سوی دیگر در بحث نیروی انسانی تحصیلکرده و خدمات‌رسانی در روستاها در بدترین شرایط ممکن به سر می‌بردیم...
فارس: ابتدا اشاره‌ای به تفاوت انقلاب اسلامی با سایر انقلاب‌های جهان داشته باشید..
انقلاب اسلامی ایران به عنوان انقلاب گل و کلام با سایر انقلاب‌هایی که قبل از انقلاب ایران و در عصرهای دیگر شکل گرفته بود، کاملا متفاوت است، در انقلاب اسلامی، مردم با حضور در خیابان‌ها بر سر لوله تفنگ نیروهای مسلح گل می‌گذاشتند و قبل از اینکه خون و خونریزی به صورت جدی خود را نشان دهد جنبه‌های فرهنگی و تفکری انقلاب را به پیروزی رساندند.
همین تفکر موجب شد که ملت به سرعت یکپارچه شوند و این یکپارچگی و همدلی در کنار نقش بی‌بدیل رهبری، انقلاب را شکل داد، یکپارچگی و وحدتی که علاوه بر پیروزی انقلاب، برهه‌های سختی را در این چند سال پشت سر گذاشته‌ایم ملت ایران در این چهار دهه عمر انقلاب تحریم‌ها و توطئه‌هایی را پشت سر گذاشتند که هر کدام به تنهایی می‌توانست یک ملت را به زانو در آورد.
ایران در سال 1300 در حوزه صنعت با گاوآهن و خیش وارد تونل زمان شد و امروز با موشک ماهواره‌بر از سال 97 خارج می‌شود.
کشور ما از سال 92 به بعد به حوزه غنی‌سازی اورانیم که پیچیده‌ترین صنعت در دنیا است ورود پیدا کرده و توفیقات بزرگی در این حوزه بدست آورده است تا جاییکه رئیس جمهور آمریکا در مورد موشک ماهواره‌بر ایران اعتراف کرده و گفته «این موشک تکنولوژی فوق‌العاده‌ای دارد که هیچ یک از کشورهای خاورمیانه توانایی ساخت آن را ندارند و این یعنی اذعان دشمن به توانمندی ایران!»
فارس: تولید ناخالص داخلی یکی از مهمترین شاخص‌های اقتصادی است وضعیت استان کردستان در این حوزه به چه صورت است؟
تولید ناخالص داخلی یا همان GDP برای هر جامعه و کشوری از جمع ارزش کالاها و خدمات نهایی تولید شده در اقتصاد در یک بازه زمانی مشخص (یک سال) به دست می‌آید این متغیر نشان‌دهنده قدرت تولید یک اقتصاد است.
جمعیت استان کردستان در سال 57 حدود 500 هزار نفر بوده و الان با افزایش 3 برابری به حدود یک‌میلیون و 600 هزار نفر رسیده است.
درآمد که یکی از شاخص‌ها و مولفه‌های توسعه است قبل از انقلاب در استان کردستان وجود نداشت، عملا هیچ صنعتی نداشتیم و تولید ناخالص داخلی استان در حوزه صنعت تقریبا صفر بود، تمام درآمد استان در حوزه کشاورزی و خدماتی حداقلی تامین می‌شد، اقتصاد معیشتی بود که درآمدهای بسیار کم و فقر گسترده در استان را ایجاد کرده بود، اگرچه اکنون در حوزه اقتصاد به هیچ وجه وضعیت ایده‌آلی نداریم ولی مسیری که طی کرده‌ایم شتاب توسعه اقتصادی را نشان می‌دهد.
فارس: وضعیت فعلی کردستان به چه صورت است؟
در حال حاضر 8 درصد GDP استان در حوزه صنعت است، البته این میزان کم است، اما نسبت به رقم «صفر» قبل از انقلاب فاصله زیادی دارد و شتاب خوبی در این بخش را طی سال‌های اخیر شاهد بودیم.
29 واحد صنعتی از مجموع 780 واحد صنعتی استان بالای 50 نفر اشتغالزایی دارد که حدود 60 درصد از اشتغال حوزه صنعت در این واحدها قرار گرفته و بیش از 50 درصد از این میزان در چند سال اخیر به بهره‌برداری رسیده است.
واحدهای بزرگ دارای ارزش‌افزوده به همین میزان در استان ایجاد شده و این نشان می‌دهد که شتاب حوزه صنعت در چند سال اخیر مطلوب بوده است.
البته نمی‌توان انتظار داشته باشیم که صنعت در یک منطقه به یک باره رشد پیدا کند اقتصاد دارای بنیان‌هایی است که این بنیان‌ها باید شکل بگیرد تا مراحل بعدی را طی کنیم، بنیان‌های اقتصادی استان در حال شکل‌گیری است و به همین میزان نیز توسعه صنعت در استان رشد پیدا خواهد کرد.
توسعه صنعت در این سال‌ها نشان می‌دهد که بسیار پرسرعت‌تر از گذشته بوده و این نویدبخش آینده روشن برای استان در دو بخش صنعت و اقتصاد است، جی‌دی‌پی استان نسبت به گذشته تغییرات محسوسی داشته و درآمد سرانه رشد خوبی داشته است هر چند که نسبت به وضعیت مطلوب فاصله داریم.
فارس: بیشترین درآمد کردستان مربوط به بخش کشاورزی است وضعیت این حوزه در قبل و بعد از انقلاب را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
بله.
قطعا یکی از ظرفیت‌های مهم استان در حوزه اقتصاد مربوط به بخش کشاورزی است به صورتیکه تقریبا 27 درصد ارزش‌افزوده و 30 درصد اشتغال کردستان مربوط به بخش کشاورزی است.
تنوع تولید محصولات کشاورزی نسبت به قبل از انقلاب در استان تفاوت کاملا محسوسی پیدا کرده است و الان محصولات جدیدی مانند کلزا، زعفران و غیره در استان تولید می‌شود ضمن اینکه در کنار آن شاهد توسعه باغات در سطح قابل قبول و گسترده‌ای هستیم که این تنوع‌بخشی تولید محصولات کشاورزی در کنار پایین آوردن ریسک کشاورزی، درآمد افزایش و امکان و ظرفیت فعالیت و اشتغال و درآمدهای استان افزایش پیدا می‌کند، تنوع‌بخشی در حوزه اقتصادی به بخش اقتصاد شتاب می‌بخشد و برای فعالیت‌های بعدی زمینه‌سازی می‌کند.
امسال یک میلیون و 100 هزار تن گندم مازاد بر نیاز از کشاورزان خریداری شده که این به تنهایی کار بزرگی است که درآمد اجتماعی را به دنبال خواهد داشت.
فارس: در حال حاضر کردستان در زمینه نیروی انسانی توسعه‌محور در چه جایگاهی است؟
جمعیت باسواد استان کردستان تا قبل از انقلاب 29 درصد البته از جمعیت 500 هزار نفری بوده است، درصد باسواد استان در حال حاضر با وجود افزایش 3 برابری جمعیت نسبت به قبل از انقلاب، 82 درصد است.
این یکی از مهمترین شاخص‌های توسعه انسانی است چراکه توسعه انسانی شامل آموزش، بهداشت و درآمد است خوشبختانه ما در شاخص توسعه انسانی در استان مسیر بسیار مطلوبی داریم، هرچند منکر این نمی‌شویم که با ایده‌آل‌ها فاصله داریم ولی شتاب کم‌‌نظیری داریم.
جمعیت دانشجویی استان در سال 57 حدود 220 نفر بود که در تربیت معلم وابسته به دانشگاه کرمانشاه مشغول به تحصیل بودند اما در حال حاضر بیش از 60 هزار دانشجو در بیش از 40 رشته در سطح استان مشغول به تحصیل هستند که خروجی این جمعیت دانشگاهی تربیت افرادی خلاق، نوآور و متخصص و توانمند در رشته‌های مختلف تحصیلی است.
در حوزه پزشکی در همین استان در قبل از انقلاب چند مادر باردار و چند نوزاد زیر یک سال به دلیل نبود امکانات جان خود را از دست می‌دادند، پزشکان ما در کردستان و کشور معمولا در پایین‌ترین سطح تخصص از کشورهای فیلیپین و غیره بودند و همین نبود نیروهای متخصص توانمند در بخش بهداشت و درمان موجب افزایش آمار مرگ و میر مادران باردار و نوزدان به عنوان یکی از شاخص‌های مهم توسعه در کشور و استان می‌شد، آمار مرگ میر مادران باردار در حال حاضر در استان ما سه در هزار است و این یعنی اینکه از میانگین کشوری وضعیت بهتری داریم.
اینها دستاوردهایی بود که باید مورد توجه قرار دهیم، نباید وضعیتی که در گذشته داشته‌ایم از یادمان برود که اگر چنین شود مسیر و راه را گم خواهیم کرد.
فارس: نیروی انسانی کردستان را خلاق و نوآور معرفی کردید اما آیا برای این نیروی خلاق و نوآور به تعبیر شما، در استان شغل ایجاد شده است؟
قبل از پاسخ به این سوال باید عرض کنم، تنوع خدماتی که در استان به وجود آمده، نسبت به گذشته قابل قیاس نیست، در حوزه فناوری و اطلاعات و مشاغل جدید استانی هستیم که شتاب بی‌نظیری داریم که این مسئله از نقاط امیدبخش برای توسعه استان کردستان است.
تسهیلات اشتغالزایی و سرمایه‌گذاری‌های خوبی در استان انجام گرفته و یا در دست اقدام است که قطعا تحقق آنها زمینه‌ساز ایجاد اشتغال و رفع مشکل بیکاری خواهد بود.
در زمینه ایجاد شهرک‌های صنعتی به عنوان یکی از ظرفیت‌های مهم در رونق اقتصادی و اشتغالزایی در چند سال اخیر رشد خوبی شکل گرفته هرچند خیلی مطلوب و برابر انتظارات مردم نیست، اما اقدامات خوبی انجام شده و بستر برای ورود سرمایه‌گذار در حال حاضر فراهم است.
البته توسعه شهرک‌های صنعتی با هدف جذب سرمایه‌گذار و تسهیل‌گری در این راستا به عنوان یک اولویت مهم در استان مورد تاکید و توجه است.
فارس: اینکه کردستان در زمینه بیکاری تحصیلکرده‌ها رتبه اول کشور دارد، بماند، اما سوال مهمی که قابل پرسش است، اینکه چرا همیش، همه جا و همه کس موضوع فرار سرمایه‌گذاران از کردستان را مطرح می‌کنند، دلیل چیست، چه کسی این سرمایه‌گذاران را فراری می‌دهد؟
براساس قانون اینرسی؛ جسمی که ساکن است برای حرکت نیاز به انرژی بیشتر دارد که این قانون در بحث اجتماعی و اقتصادی به معنای مقاومت در برابر تغییر است، متاسفانه ما در استان از گذشته دور همواره در یک رکود و سکون اقتصادی به سر برده‌ایم.
چراکه سیستم اداری در استان کارش این بوده که اعتباری از مرکز کشور بیاید و با استفاده از آن زیرساخت‌های را ایجاد کنند و بخش خصوصی هم بعد از ایجاد زیرساخت‌ها برای سرمایه‌گذاری ورود پیدا کند، رویه‌ای که سال‌های سال است دیگر جوابگو نیست، اما متاسفانه در فرهنگ سازمانی و افراد دست‌اندرکار سیستم اداری کار نشده که این رویه دیگر تمام شده و باید تغییر پیدا کنیم.
اگر سرمایه‌گذاری در شرایط سخت اقتصادی امروز به سمت ما آمد باید با سرعت کارش را انجام دهیم، مجوزهای لازم را صادر کنیم تا بدون وجود دست‌انداز کارش راه بیفتد.
اما اینکه عمدی در فراری‌دادن سرمایه‌گذار وجود داشته باشد، نیست، اینکه کسی بیاید کارشکنی کند ابدا چنین چیزی وجود ندارد، اما ما در حوزه استقبال از سرمایه‌گذار تمرین و عادت نکرده‌ایم، بنابراین یک نوع عقب‌ماندگی در این زمینه نسبت به سایر استان‌ها داریم، که به آن بنیان‌های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی گفته می‌شود.
هنوز بنیان‌های، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی در استان ما جهش مورد نظر را پیدا نکرده و برای رسیدن به نقطه مطلوب نیاز به تلاش همگانی داریم چراکه رسیدن به نقطه مناسب در این حوزه دور از دسترس نیست!
در استان دنبال تقویت فرهنگ سرمایه‌پذیری هستیم که این کار نیاز به نقش‌آفرینی همه بخش‌ها از جمله رسانه‌ها دارد که با تحلیل و نقدهای اصولی و غیره حساس‌سازی‌های لازم را در این زمینه به وجود آورد.
در فرهنگ گذشته ما سرمایه‌گذار چندان مورد احترام نبود نه تنها سرمایه‌پذیر نبودیم بلکه به شیوه‌هایی سرمایه گریز هم بوده‌ایم و شاید این به واسطه فاصله طبقاتی است که در جامعه وجود دارد.
واقعیت این است که فرهنگ در استان ما سرمایه‌پذیر نیست و نیاز به تقویت این حوزه داریم و البته تا رسیدن به نقطه مطلوب در این حوزه فرهنگ سرمایه‌پذیری در استان باید تقویت و مهارت سرمایه‌پذیری نیز تقویت شود.
گاهی سرمایه‌گذار را ماه‌ها در سیستم اداری سرگردان می‌سازیم و این به دلیل این است که فن و تکنیک لازم برای سرمایه‌پذیری را نداریم، انرسی در راه‌اندازی حرکت‌های اقتصادی در کردستان وجود دارد که باید بر آن غلبه کنیم، چرا که بعد از اینکه حرکت می‌کنیم شتاب زیادی داریم.
فارس: با این توضیحاتی که دادید، چه مدت زمان برای رسیدن به نقطه مورد انتظار مردم استان در این بخش نیاز است؟
تعیین زمان برای رسیدن به مطلوب‌ها در حوزه اقتصاد پیش‌نیاز و الزاماتی می‌خواهد، زمانی این پیش‌نیازها و الزامات تحقق پیدا کند تازه می‌توانیم زمان رسیدن به نقطه مطلوب و ایده‌ال در بخش اقتصادی در استان را تعیین کنیم، مهمترین رکن کار در این حوزه انسجام اجتماعی و همکاری مردم است.
اگر بخواهیم سرعت توسعه را تعریف کنیم می‌گوییم هرچه همکاری مردم و دولت بیشتر باشد، سرعت رسیدن به توسعه بیشتر و تحقق اهداف ممکن‌تر خواهد بود.
اگر در کردستان تمام سرمایه‌داران استان با هر سرمایه‌ای از خرد و یا کلان که دارند همراهی کنند سرعت رسیدن به توسعه اقتصادی بیشتر خواهد شد، البته ثروت همیشه مالی نیست، گاهی این ثروت دانش و تخصص و نرم افزار فکری است.
هرچه همکاری ملت و دولت شکل بگیرد روند توسعه هم سرعت پیدا می‌کند یکی از مهمترین مولفه‌هایی که می‌تواند مسیر توسعه را سرعت ببخشد همکاری مردم و دولت در بخش اقتصاد است.
فارس: و نکته پایانی..
ظرفیت‌های فراوانی برای سرمایه‌گذاری در کردستان داریم که از تریبون خبرگزاری فارس این درخواست را داریم که مردم به ویژه سرمایه‌گذاران به این حوزه ورود کنند البته دولت باید قبل از هرکاری زیرساخت‌های لازم را در این حوزه فراهم کند و ضمن تسهیل‌گری، تسهیلات لازم برای تشویق سرمایه‌گذار در نظر بگیرد.
انتهای پیام/2330/71/ق
