دین‌گریزی حاصل تجزیه عقلانیت دینی است/ «فقر معنویت» هدیه جامعه مدرن به بشریت
عضو هیأت علمی دانشگاه شهید بهشتی دین‌گریزی را به مثابه خصلت عصر جدید حاصل تجزیه عقلانیت دینی دانست و گفت: تفکیک مدنیت از دیانت حاصل تفکیک معنویت از عقلانیت است که سبب شده علم، فناوری، سیاست و اقتصاد، اموری عقلانی ولی فارغ از معنویت و ایمان باشند.
عضو هیأت علمی دانشگاه شهید بهشتی دین‌گریزی را به مثابه خصلت عصر جدید حاصل تجزیه عقلانیت دینی دانست و گفت: تفکیک مدنیت از دیانت حاصل تفکیک معنویت از عقلانیت است که سبب شده علم، فناوری، سیاست و اقتصاد، اموری عقلانی ولی فارغ از معنویت و ایمان باشند.
به گزارش خبرنگار قرآن و فعالیت‌های دینی خبرگزاری فارس، جمیله علم الهدی عضو هیأت علمی دانشگاه شهید بهشتی در سمینار بین‌المللی «اسلام معاصر» که در دانشگاه جامع اسلامی رادن فتح اندونزی برگزار شد با اشاره به موضوع «ارتقای تربیت شهروندی به کمک تبیین تعالیم دینی» بیان داشت: برای ارتقای تربیت شهروندی ۲ راه پیش روی ما است.
یکی تقویت اخلاق شهروندی به کمک آموزش تعالیم دینی و دیگری بازتعریف شهروندی به کمک تبیین تعالیم دینی است که این ۲ راه می‌تواند بنابر موقعیت به طور مکمل و یا به طور مجزا توسط سیاستگزاران و برنامه‌ریزان تعلیم و تربیت کشورها مورد استفاده قرار گیرد.
وی افزود: ادیان ابراهیمی و اغلب رویکردهای دینی بر ارزش‌های اخلاقی همچون صلح، نوع دوستی، فداکاری، محبت، زهد و دنیاگریزی تأکید دارند.
ولی در نهادهای تربیتی مدرن این ارزش‌ها و فضایل اخلاقی از امورعقلانی یعنی آن ارزش‌های معرفتی که در علم و فناوری مورد تأکید است نظیر صحت، دقت، سرعت و سهولت جدا می‌شود.
علم‌الهدی با بیان اینکه در دانشگاه‌ها و مدارس تعالیم اخلاقی و دینی موضوع یا ابژه مطالعاتی است که به خصوص در علوم انسانی مورد توجه است، ابراز داشت: برنامه‌های درسی تخصصی و عمومی بر مهارت‌های خواندن نوشتن حساب کردن مهارت‌های تحقیق مهارت‌های تحلیل و استدلال متمرکز هستند.
یعنی ارزش‌ها و فضایل معرفتی در اغلب فرصت‌های یادگیری تجربه می‌شود.
هدف از برنامه‌های تربیتی رایج ساختن شهروندان ایده‌آل برای شهرهای فراصنعتی است
وی ادامه داد: پس جریان تربیت رسمی در دانشگاه و مدرسه زیر تأثیر عقلانیتی است که به شناخت علمی و فناورانه فروکاسته است و از تجربه‌های هنری و همچنین تجربه‌های ایمانی و اخلاقی به طور رسمی خالی شده است.
این در حالی است که پرستش، تقدیس، از خودگذشتگی، فداکاری، عشق‌ورزی و تجربه‌هایی نظیر آن از برنامه‌های رسمی مدارس و دانشگاه‌ها حذف شده و در عوض این گونه تجربیات در معابد و مراکز دینی و با نظارت اولیای ادیان به طور وسیع و متنوع روی می‌دهد.
عضو هیأت علمی دانشگاه شهید بهشتی با تأکید بر اینکه تخصصی شدن و تقسیم کار میان سینما، دانشگاه و معبد برخلاف فواید فراوان، سبب شده سیاست‌ها و برنامه‌های تربیتی به گونه‌ای نامتعادل صورت‌بندی شوند، اظهار داشت: زیر تأثیرات پروژه مدرنیزاسیون ما امروزه به جای نهاد تعلیم و تربیت با صنعت تعلیم و تربیت روبرو هستیم و هدف از برنامه‌های تربیتی رایج در این صنعت، ساختن شهروندان ایده‌آل برای شهرهای صنعتی و فراصنعتی است.
تقسیم کار میان مدرسه، معبد و مدیا بخشی از پروژه مدرنیزاسیون است
وی گفت: تقسیم کار میان مدرسه، معبد و مدیا که بخشی از پروژه مدرنیزاسیون است، به دلیل القای برخی مأموریت‌های متعارض نمی‌تواند تربیت شهروندی را که بر یکپارچگی امر تربیت اتکا دارد به سرانجام برساند.
ارزش رفاه و ارزش عدالت ۲ ارزش نهایی در تربیت شهروندی هستند، ولی رفاه‌طلبی با فداکاری و عدالت‌خواهی با سوداگری ناسازگارند.
علم‌الهدی تصریح کرد: به نظر می‌رسد تلفیق معنویت و عقلانیت و زیبایی می‌تواند به شکل‌گیری و توسعه روایتی از تعلیم و تربیت کمک کند که ساحت‌های مختلف زندگی انسان را در بر گرفته، تربیت علمی را به تربیت هنری، تربیت بدنی، تربیت دینی، تربیت اقتصادی گره بزند و در مجموع همه این عرصه‌های تربیتی را ارتقا بخشد.
جامعه مدرن به رغم تمام پیشرفت‌های مادی به فقر معنویت دچار است
وی با اشاره به اینکه جامعه مدرن به رغم تمام پیشرفت‌های مادی به فقر معنویت دچار است، ابراز داشت: دستاوردهای علم و فناوری نیز در تأمین و گسترش سلامت، رفاه، خوشبختی و پیشرفت، با پیامدهای ناخواسته‌ای همچون فقر، تبعیض، ستم و خشونت همراه شده است.
فقر معنویت حاصل دوگانه ایمان و عقل است.
عضو هیأت علمی دانشگاه شهید بهشتی دین‌گریزی را به مثابه خصلت عصر جدید حاصل تجزیه عقلانیت دینی دانست و گفت: تفکیک مدنیت از دیانت حاصل تفکیک معنویت از عقلانیت است که سبب شده علم، فناوری، سیاست و اقتصاد، اموری عقلانی ولی فارغ از معنویت و ایمان باشند.
از سوی دیگر دیانت نیز که به طور اساسی بر عبادات، مناجات و خدمات امدادی متمرکز است به کلی هویت خود را در جدایی از اقتصاد و سیاست و سایر امور عقلانی حفظ کرده است.
انتهای پیام/
