ترفند برای افزایش اچ‌ایندکس/بررسی رد مقالات در نشریات خارجی
رئیس مرکز تحقیقات ارولوژی دانشگاه علوم پزشکی تهران گفت: برخی با ترفندهایی که دارند اچ‌ایندکس‌ها(شاخصی برای نمایش تاثیرگذاری دانشمندان) را تغییر میدهند. برخی از اچ‌ایندکس‌ها کاملا حقیقی است و ما دانشمندانی داریم که در رده‌های بالای علمی قرار دارند اما برخی نیز ممکن است از ترفندهایی برای افزایش اچ‌ایندکس خود استفاده کنند، در حالی که در مقاله‌ها حل مسئله‌ای رخ نداده باشد.
رئیس مرکز تحقیقات ارولوژی دانشگاه علوم پزشکی تهران گفت: برخی با ترفندهایی که دارند اچ‌ایندکس‌ها(شاخصی برای نمایش تاثیرگذاری دانشمندان) را تغییر میدهند.
برخی از اچ‌ایندکس‌ها کاملا حقیقی است و ما دانشمندانی داریم که در رده‌های بالای علمی قرار دارند اما برخی نیز ممکن است از ترفندهایی برای افزایش اچ‌ایندکس خود استفاده کنند، در حالی که در مقاله‌ها حل مسئله‌ای رخ نداده باشد.
دکتر محمدکاظم آقامیر در گفت‌وگو با ایسنا، با اشاره به اهمیت پژوهش گفت: هر یک ریالی که در کار تحقیقاتی صرف می‌شود ۳۰ برابر آن سود دارد و پژوهش ارزش افزوده بالایی دارد.
باید بودجه در پژوهشی صرف شود که حل مسئله کند.
تحقیقات کشور ما عموما حل مسئله نمی‌کند و این یکی از اشکالات عمده است.
در پژوهش به تعداد مقاله‌ها و اچ‌ایندکس توجه می‌شود.
آلبرت اینشتین در طول زندگی خود یک مقاله نوشته ولی همین یک مقاله سرنوشت علم را تغییر داده است.
رئیس مرکز تحقیقات ارولوژی دانشگاه علوم پزشکی تهران افزود: گاهی سیستم‌های برنامه‌ریزی جهانی به ما آدرس غلط میدهند و ما برای افزایش کمیت، کیفیت را فراموش می‌کنیم.
بایستی بررسی کنیم تحقیقات قرار است کدام مشکل ما را حل کند؟
هنگامی که برای ارتقای اعضای هیئت‌علمی مقاله می‌خواهند باید بررسی کنند این مقاله چه مشکلی را حل کرده و چه تاثیری بر علم گذاشته است؟
وی ادامه داد: برخی با ترفندهایی که دارند اچ‌ایندکس‌ها را تغییر میدهند.
برخی از اچ‌ایندکس‌ها (شاخصی برای نمایش تاثیرگذاری دانشمندان) کاملا حقیقی است و ما دانشمندانی داریم که در رده‌های بالای علمی قرار دارند اما برخی نیز ممکن است از ترفندهایی برای افزایش اچ‌ایندکس خود استفاده کنند، در حالی که در مقاله‌ها حل مسئله‌ای رخ نداده باشد.
البته مسئولان معاونت پژوهشی وزارت بهداشت افرادی هستند که به حوزه مسلطند ولی به نظرم ما باید کیفیت مقالات را تغییر دهیم تا حل‌مسئله‌محور تر باشند.
این موضوع هم نیاز به آئین‌نامه دارد.
آقامیر با اشاره به حل‌مسئله‌محور بودن فعالیت‌های شرکت‌های دانش‌بنیان گفت: صنعت ایران به دلیل تحریم دچار بحران است اما شرکت‌های دانش‌بنیان حل مسئله می‌کنند و چون چرخش مالی خوبی هم وجود دارد سودآور است.
در دنیا هم به تحقیقاتی که حل مسئله می‌کنند اهمیت میدهند.
برخی از تحقیقات بنیادی هستند و قرار نیست حل مسئله کنند بلکه فقط قرار است علم را توسعه دهند درباره این تحقیقات بحثی نداریم اما باید به تحقیقاتی که مشکلی را حل می‌کنند هم اهمیت دهیم.
این استاد دانشگاه ادامه داد: الان شرایط چنین است که ما نفت می‌فروشیم و بخش از درآمد نفتی را به پژوهش اختصاص می‌دهیم و با پول آن مقاله می‌نویسیم سپس همان پول را می‌دهیم تا این مقاله را در مجلات کشورهایی که به آن‌ها نفت می‌فروشیم چاپ کنیم.
حالا همین چرخه را در سیستم‌های ارتقا قانونمند کرده‌ایم.
این یعنی استثمار.
یعنی پولی که از نفت گرفته‌ایم را دوباره به کشورهای خارجی بازگرداندیم.
این یک مسئله است.
سیاستگذاران باید این مسئله را قبول کنند و بعد آن را حل کنند.
ممکن است گفته شود ما این موضوع را بررسی کرده‌ایم ولی چاره‌ای نداریم اما ممکن است اصلا بررسی نشده باشد.
مسئولان سیاستگذاری تحقیق و پژوهش در کشور در عین این که به تولید علم توجه دارند باید به این مسائل هم توجه کنند.
راه حل‌هایی هم برای بهبود اوضاع وجود دارد مثلا این که نشریه‌های داخلی را وارد سیستم ISI کنیم و مقالات را در نشریه‌های داخلی چاپ کنیم.
علت رد شدن مقالات ایرانی‌ها در نشریه‌های خارجی چیست؟
رئیس مرکز تحقیقات ارولوژی در پاسخ به سوالی درباره رد مقالاتی که اخیرا رخ می‌دهد گفت: ریجکت‌های اخیر، چند علت دارد.
اگر یکی از علت‌ها را تقلب‌های علمی فرض کنیم این امر به این علت است که ساختارها افراد را تحریک می‌کند تا به هر نحو ممکن مقاله بنویسند.
اگر چنین الزامی نباشد محقق به سمت تقلب‌های علمی نمی‌رود.
علت دیگر این است که ما قوانین را نمی‌دانیم.
مثلا نرم‌افزارهایی وجود دارد که به وسیله آن می‌توان میزان مشابهت میان متون را یافت.
اگر محقق این را بداند یقینا به سمت تقلب علمی متمایل نمی‌شود.
وی با بیان این که دزدی‌های علمی در همه جای دنیا رخ می‌دهد، گفت: با توجه به آن چه نشریه نیچر در سال ۱۳۹۵ اعلام کرده، در میان کل تعداد مقاله‌ای که در ایران تولید شده، ۵۸ مقاله با تقلب علمی نوشته شده است.
برخی کشورهای بزرگ هم دزدی علمی می‌کنند اما چرا نیچر دزدی‌های علمی این کشورها را برجسته نمی‌کند؟
من مقاله‌ای در سال ۲۰۱۶ برای نخستین‌بار درباره یک روش جراحی سنگ منتشر کردم اما چینی‌ها در سال ۲۰۱۸ مقاله‌ای را منتشر کردند و اعلام کردند که آن‌ها برای نخستین بار این طرح را اجرا کرده‌اند.
خوب است وزارت بهداشت هم طی تحقیقی، مسئله تقلب‌های علمی را در کشورهای اروپایی یا چین یا آمریکای لاتین و آمریکای شمالی بررسی کند و به نیچر پاسخ دهد.
آقامیر با اشاره به دزدی‌های علمی نشریات خارجی از مقالات گفت: از مقالات اپیدمیولوژی معمولا تقلب‌های علمی نمی‌شود زیرا این نوع از مقالات به این موضوع می‌پردازند که مثلا شیوع یک بیماری در یک منطقه جغرافیایی خاص چه طور است.
طبیعتا آن‌ها نمی‌توانند اسم مناطق جغرافیایی ایران را به اسامی مناطق جغرافیایی خارجی تغییر دهند و از مقاله دزدی کنند.
اما اگر یک مقاله‌ای در رابطه با تحقیقی در مدل حیوانی برای نشریات خارجی ارسال کنید ممکن است موضوع را بردارند و مقاله را برای شما ریجکت کنند و این چنین از لحاظ علمی تقلب کنند.
به نظر من برخی نشریات خارجی، مالکیت معنوی یک محقق را در برخی مواقع پایمال می‌کنند و با تغییر زیرکانه موضوع مقاله را تغییر داده و بنام خود چاپ می کنند.
افزایش مطالعات مروری به دلیل تحریم‌ها
رئیس مرکز تحقیقات ارولوژی دانشگاه علوم پزشکی تهران درباره تاثیر تحریم‌ها بر تحقیقات محققان گفت: مقالات ما دارد به سمت مطالعات مروری می‌رود زیرا نگارش این گونه مقالات هزینه کمتری دارد.
وقتی کشوری تحریم می‌شود میزان بودجه برای پژوهش کاهش می‌یابد و افراد می‌خواهند مقالاتی چاپ کنند که هم رنک وزارت بهداشت را بگیرند و هم پژوهشی باشد که نیاز به تجهیزات و ابزار نداشته باشد.
وی در پایان با تاکید بر این که ایران مجموعا محققان خوبی دارد افزود: باید مسئولان بررسی کنند که کشورهای دیگر چه جایگاهی در تقلب‌های علمی دارند.
به نظر من مجموعا ما محقق‌های خوبی داریم.
ما در دانشگاه تهران محققانی داریم که حتی در روزهای تعطیل برای کار پژوهشی حضور دارند اما اهمیت فعالیت این افراد دیده نمی‌شود.
سلبریتی‌ها دیده می‌شوند اما محقق را کسی نمی‌بیند و ندیدن دانشمندان بسیاردردناک است.
امیدواریم همه دست به دست هم دهیم و پژوهش را توسعه دهیم .
امروزه علم سلاح برنده ای است که جهان را وادار به اطاعت می‌کند.
انتهای پیام