جای خالی متخصص تئاتر در تلویزیون
تلویزیون چندی است نگاهی منسجم نسبت به تئاتر ندارد و گزارش‌های اخیر آن نشان می‌دهد که گزارشگران تلویزیون بدون شناخت از قوانین جاری در تئاتر اظهارنظرهایی هزینه‌ساز را بیان می‌کنند.
به گزارش خبرنگار فرهنگی باشگاه خبرنگاران پویا، یک گزارش چند دقیقه‌‌ای در یکی از بخش‌های خبری تلویزیون واکنش تند اهالی تئاتر را در فضای مجازی برانگیخته است.
جمعی از اهالی تئاتر در تجمع روز گذشته خود با موضوع حل مشکلات صنفی ، از برخی گزارش‌های تلویزیونی از جمله این گزارش انتقاد کرده‌اند.
در این گزارش، گزارشگر زن، نسبت به بازی کردن یک بازیگر در نقش یک سگ ابراز تعجب کرده و می‌کوشد آن را برخلاف موازین مدنظر خود القا کند.
این گزارش در یکی از پرمخاطب‌ترین ساعت‌های تلویزیون روی آنتن رفته است، اما نکته قابل تامل این که در تولید این گزارش با هیچ یک از مسئولان یا هنرمندان شاغل در این نمایش گفت‌وگویی به میان نیامده است!
کلیت این گزارش شامل اظهار نظر بازیگر مربوطه در یک برنامه اینترنتی درباره نقش سگ است که در آن بازیگر جوان می‌گوید برای ایفای این نقش بسیار تلاش کرده است.اما گزارشگر این برنامه تلویزیونی پرداختن به این نقش را به دور از کرامت انسانی برشمرده و در ادامه ویدئویی ضمیمه گزارش می‌کند که در آن حسینی، معاون هنری وزارت ارشاد از ارزش‌های تئاتر می‌گوید.نکته قابل تامل دیگر و البته تعجب‌آور این است که این مصاحبه متعلق به گزارشی در تاریخ 8 دی ماه 1397 است و هنوز خبری از اجرای این نمایش نیست!
گزارشگر مدعی شده است که این نمایش فاقد شاخصه‌های یک تئاتر فاخر است.
اگرچه وی از ارائه ویژگی‌های یک تئاتر فاخر در گزارش مذکور طفره رفته است و گزارشگر هیچ تعریفی از این فخر ارائه نمی‌دهد، تاسف‌بارتر این که او هیچ‌گاه از مسئول مربوطه نیز نمی‌پرسد ماجرا چیست و به نظر می‌رسد که این گزارشگربا مبانی و مقدمات یک کار نمایشی آشنایی کاملی ندارد.
شهرام کرمی، مدیرکل هنرهای نمایشی در گفتگو با خبرنگار تسنیم گفته است که این نمایش چندین بار توسط ارزیابان اداره کل هنرهای نمایشی ارزیابی و ارزشیابی شده است و مشکلی ندارد.
مسئله مهمتر آنکه طبق قوانین ابلاغی شورای انقلاب فرهنگی ایفای نقش یک حیوان تخلف نیست و محل ایراد نیست.
توجه مخاطبان و به ویژه گزارشگر برنامه تلویزیونی مذکور را به این نکته معطوف می‌داریم که طبق ماده 3 ابلاغیه شورای عالی انقلاب فرهنگی و به نقل از سایت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی موارد ممنوعه در تئاتر به شرح زیر است:
ماده 3- اجرای هر گونه نمایش در کلیه تالارها در صورتی که در بردارنده نکات ذیل نباشد آزاد است و بر این اساس نظارت و برای آنها پروانه نمایش صادر خواهد شد.:
١-انکار، نفی، مخدوش کردن و یا اهانت به اصول و فروع دین مقدس اسلام.
٢-اهانت به پیامبران الهی، ائمه معصومین(ع)، امام خمینی(ره)، رهبر کبیر انقلاب اسلامی و مراجع تقلید.
٣-هتک حرمت ادیان رسمی شناخته شده در قانون اساسی.
٤-ناامیدی نسبت به اصل نظام و انقلاب اسلامی.
٥-توهین به مفاخر سیاسی، عامی و مذهبی کشور.
٦-اشاعه فساد فحشا و اعمال منافی عفت عمومی.
٧-اشاعه نژاد پرستی و نفی برابری انسان‌ها و مخصوصاً تمسخر طوایف و اقوام ایرانی.
٨-تضعیف وحدت ملی، منافع و امنیت ملی و مصالح جمهوری اسلامی ایران.
٩-ضعف شدید هنری به لحاظ اجرا، به نحوی که ذوق و سلیقه تماشاگران را به انحطاط بکشاند.
١� -تشویق، ترغیب و ترویج یا آموزش اعتیادهای مضر و خطرناک و راه‌های کسب درآمد از طریق نامشروع مانند قاجاق و غیره.
١١-کمک به نفوذ فرهنگی یا سیاسی یا اقتصادی بیگانگان و ضدیت با خط مشی و بینش مبنی بر حفظ استقلال کشور.
١٢-ترویج و تبلیغ مرام‌های گروه‌های محارب و غیر قانونی و فرق ضاله و همچنین دفاع از نظام‌های استبدادی و استکباری.
١٣-بیان کاذب وقایع اسلام و انقلاب اسلامی، به نحوی که موجب گمراهی بیننده شود.
١٤-هتک حرمت قشر یا صنفی از جامعه.
نکته قابل تأمل‌تر آن است که ایفای نقش حیوانات از جمله سگ در تاریخ تئاتر ایران مسبوق سابقه است.
در تعزیه نقش حیوانات - به جز اسب - را انسان‌ها بازی می‌کنند.
در نمایش شاخص «جعفرخان از فرنگ برگشته» نیز برای ایفای نقش سگ، به عنوان نماد غرب‌زدگی، یک انسان این نقش را بازی می‌کند؛ چرا که این حیوان در این نمایش رفتارهای شبه‌انسانی دارد.
در حوزه تئاتر کودک نیز عموماً بازیگران نقش یک حیوان از جمله سگ را برای ایفای نقش آموزشی تئاتر بازی می‌کنند.
در میان بازیگران شاخص سینما و تلویزیون نیز می‌توان از نوید محمدزاده در نمایش «دل‌سگ» و احمد مهران‌فر در نمایش «شوایک» یاد کرد که نقش سگ را بازی کرده‌اند.
نمایش «دهکده هاپوخان» به کارگردانی حسین عالم‌بخش، مدیر تئاتر شهرداری تهران نیز روی صحنه رفته است.
حال این سئوال اساسی مطرح است که مبنای قضاوت و تولید گزارش‌های تلویزیون از تئاتر چیست؟
اساساً تلویزیون از تئاتر چه تصوری دارد؟
چرا گزارشگران تلویزیون در تالارهای تئاتر حاضر نیستند - گزارشگر مربوطه طی دو سال گذشته در تئاتر شهر حضور نداشته است - ؛ اما درباره تئاتر گزارش تولید می‌کنند؟
چرا تلویزیون درباره مسائل صنفی تئاتر و کم‌کاری‌های دولت در حوزه مالی و تخصیص بودجه‌های مصوب گزارشی تهیه نمی‌کند؟
چرا تلویزیون برای یک نمایش مسئله‌دار و پرونده‌دار رپرتاژ آگهی می‌رود؛ اما برای همان نمایش‌های فاخر یک خبر ساده نیز تولید نمی‌کند؟
چرا منبع خبری یک گزارشگر تلویزیون - به عنوان نماینده فرهنگی در رسانه ملی - یک شبکه اینترنتی شبه زرد است؟
قابل توجه است که تلویزیون تنها برنامه تخصصی تئاتر با اجرای پیام دهکری را چندی است تعطیل کرده است.
انتهای پیام/