«تعاونی‌ها» غایبان بزرگ خصوصی‌سازی اقتصاد

رئیس نمایندگی خانه تعاون‌گران خراسان رضوی گفت: در ایران متاسفانه به دلیل دخالت دولت‌ها و قوانین موجود در این بخش، اجازه مردمی شدن تعاونی‌ها توسط دولت سلب شده و زیر ساخت آن فراهم نشده است.
سید جواد رضویان راد در گفت‌وگو با ایسنا، در خصوص جایگاه تعاون در اقتصاد کشور اظهار کرد: بزرگترین شاه‌بیتی که می‌توان در این رابطه مطرح کرد، دخالت بسیار غیر تخصصی دولت در بخش تعاون است.
در طول این 40 سال همیشه دولت‌ها از وضعیت بخش تعاون سوء‌استفاده کردند و اجازه ندادند تعاونی‌ها به شکل مردمی، قانون‌مند و مطابق با قانون بخش تعاون که در اتحادیه بین‌المللی آن شکل گرفته، حرکت کند.
وی افزود: تعاونی‌ها نوعا مورد دخالت دولت‌ها واقع شدند و تا چندی پیش صلاحیت افراد برای تاسیس تعاونی توسط دولت تایید می‌شد و اگر این صلاحیت مورد تایید دولت قرار نمی‌گرفت، امکان تاسیس تعاونی غیرممکن بود و هم‌اینک در برخی از تعاونی‌ها این قانون وجود دارد و دولت به جای نظارت، دخالت می‌کند؛ زیرا قانون به نحوی نوشته شده که امکان دخالت دولت وجود دارد.
این امر یکی از نقاط ضعف بخش تعاون است و می‌توان به شکل اثباتی پیرامون آن صحبت کرد.
رئیس نمایندگی خانه تعاون‌گران خراسان رضوی در خصوص میزان رضایت‌بخشی از واگذاری‌ها به بخش تعاون بیان کرد: اصلا واگذاری صورت نگرفته است.
در قانون برنامه پنجم توسعه، اعلام کردند که باید 25 درصد اقتصاد کشور به تعاونی‌ها واگذار شود اما در همان سال وزارت تعاون توسط مجلس منحل شد.
رضویان راد خاطرنشان کرد: بعد از این انحلال تمامی تعاونی‌های اعتبار دچار اختلال شدند و اعلام کردند که تمامی تعاون‌های اعتبار باید جمع شوند و به موسسه مالی و اعتباری تبدیل شوند همچنین این موضوع در ساماندهی تعاونی‌ها نیز رخ داد.
وی اضافه کرد: در حقیقت نه تنها کاری به تعاونی‌ها واگذار نشده است که حتی به بازی هم گرفته نشدند یعنی طبق برنامه پنج توسعه قرار بود 25 درصد اقتصاد به تعاونی‌ها واگذار شود اما در حال حاضر براساس آمارها میزان واگذاری بین سه تا پنج درصد است.
رئیس نمایندگی خانه تعاون‌گران خراسان رضوی در خصوص ظرفیت‌ تعاونی‌ها در استان و میزان استفاده از آن تصریح کرد: در جهان و در کشورهای هندوستان، چین، مالزی،آمریکا و...
تعاونی‌ها بیش از 51 درصد از نیازمندی‌های مردم را تولید می‌کنند و اکثر بانک‌ها به شکل تعاونی اداره می‌شوند.
رضویان راد عنوان کرد: در ایران متاسفانه به دلیل دخالت دولت‌ها و قوانین موجود در این بخش، اجازه مردمی شدن تعاونی‌ها توسط دولت سلب شده است و زیر ساخت آن فراهم نشده است و در واقع در این بخش مشکل زیرساختی وجود دارد.
وی ادامه داد: در حال حاضر نصف جمعیت کشور عضو شرکت‌ تعاونی سهامی عدالت هستند.
اولین قانون تعاونی این است که عضویت آن باید آزاد و اختیاری باشد اما شما زمانی می‌توانید از سهام عدالت استفاده کنید که عضو این تعاون باشید.
این شاکله را دولت‌ها ایجاد کرده‌اند.
رئیس نمایندگی خانه تعاون‌گران خراسان رضوی گفت: همچنین مدیریت سهام عدالت بر عهده سازمان خصوصی‌سازی است یعنی بنده علی‎رغم داشتن سهمی از کارخانه نمی‌توانم هیچ دخالتی در مدیریت کارخانه داشته باشم.
حتی سهام‌داران اطلاعی ندارند که سبد سهام آنان مربوط به کدام کارخانه است.
رضویان راد تصریح کرد: علی‌رغم اینکه تنها مدل تعاونی می‌تواند اقتصاد را از بخش دولتی به بخش خصوصی و مردمی واگذار کند، تاکنون هیچ فرصتی برای تعاونی‌ها ایجاد نشده است.
وی اضافه کرد: یادآوری می‌کنم که از ابتدای انقلاب تاکنون هر زمان دولت‌ها به مشکلی برخورد کردند، مشکلات آنان از سمت تعاونی‌ها رفع شده و بخش مهمی از مشکلات مسکن، کارمندان و کارگران را تعاونی‌های مسکن با تمام معضلات خود حل کردند.
رئیس نمایندگی خانه تعاون‌گران خراسان رضوی عنوان کرد: در حال حاضر بیش از 60 درصد حمل‌ونقل جاده‌ای کشور در قالب اتوبوس‌های تعاونی است و تعاونی حمل‌ونقل مسئولیت این کار را برعهده دارد همچنین در بخش تولید گوشت قرمز و سفید، بیش از 50درصد تولیدات توسط تعاونی‌های زیر مجوعه تعاون روستایی انجام می‌شود.
رضویان راد گفت: تعاونی‌ها ظرفیت و موقعیت زیادی دارند و تنها آن‌ها هستند که می‌توانند در جمع‌آوری سرمایه خرد موثر واقع شوند و مشکلات را حل کنند، اگر دولت‌ها هوشمندانه و به صورت صحیح ظرفیت‌سازی و ریل‌سازی کنند می‌توانند بسیاری از مشکلات کشور را با استفاده از ظرفیت تعاون حل کنند.