سیاست‌های اشتباه دولت در تنظیم بازار، بورس کالا را بی اثر کرد
مرکز پژوهش‌های مجلس در گزارشی اعلام کرد: سیاست‌های اشتباه تنظیم بازار دولت و مداخله نامناسب، موجب ایجاد برخی موانع صادراتی و از بین رفتن نقش بورس کالا در به تعادل رساندن عرضه و تقاضا و کشف قیمت شده است.
به گزارش حوزه پارلمانی خبرگزاری فارس به نقل از دفتر مطالعات انرژی، صنعت و معدن مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی در گزارشی با عنوان «گزارش تحولات بین‌المللی و داخلی در حوزه معادن و صنایع معدنی در سه ماهه اول سال 1398 (فصل بهار)» آورده است: مرور تحولات بین‌المللی در حوزه معادن و صنایع معدنی در سه ماهه نخست سال 1398، نشان می‌دهد که جنگ تعرفه‌ای میان ایالات متحده آمریکا و چین که پس از روی کار آمدن دونالد ترامپ شدت گرفت همچنان به‌عنوان مهم‌ترین عامل اثرگذار بر بازار کالاهای معدنی و فلزی در دنیا مطرح بوده و این جنگ تعرفه‌ای باعث شد تا شرکت‌های چینی به دلیل از دست دادن بازار مصرف آمریکا مجبور شوند تا کالاهای خود را با تخفیف عرضه کنند که یکی از دلایل مهم کاهش سودآوری این شرکت‌ها بوده است.
بر اساس مطالعات مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی در سه ماهه نخست سال 1398 برخی اخبار امیدبخش از روند مذاکرات میان آمریکا و چین مخابره شد اما در‌نهایت در اواخر آوریل 2019، آمریکا روی 200 میلیارد دلار کالای چینی تعرفه 25 درصدی اعمال کرده و در ماه مه چند شرکت بزرگ چینی در حوزه فناوری اطلاعات را تحریم کرد.
این اقدام‌ها مقابله‌به‌مثل چین در اعمال تعرفه 10-25 درصدی روی 5000 کالای وارداتی از آمریکا را به همراه داشت .
این گزارش می افزاید : در سه ماهه نخست سال 1398 میزان مبادلات تجاری میان دو قدرت بزرگ اقتصادی دنیا به کمترین میزان خود در سال‌های اخیر رسید.
در کنار این موارد، اقدام‌های حمایتی و تشویقی دولت چین برای حفظ رشد اقتصادی کشور موجب شد تا بخشی از زیان‌های وارده از جنگ تجاری میان دو کشور جبران شود.
گزارش مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی تصریح می کند که در سه ماهه نخست سال 1398، قیمت جهانی مس در بازه 6500 – 5800 دلار بر تن در نوسان بوده است.
در اواخر ماه مارس اعتراضات جوامع محلی در معادن پرو باعث کسری عرضه کنسانتره مس در دنیا و افزایش قیمت این فلز شد.
در اواخر ماه ژوئن 2019 عواملی چون ادامه اعتصابات در معادن بزرگ پرو، کاهش میزان شاخص تبدیل کنسانتره به فلز، کاهش قیمت اسید سولفوریک و اعمال تعرفه روی 500 هزار تن کنسانتره وارداتی از آمریکا ازسوی چین، موجب افزایش مجدد قیمت این فلز در دنیا شد.
بر اساس این گزارش در اوایل بهار 1398، با اتمام فصل زمستان و شروع مجدد پروژه‌های ساخت‌و‌ساز و عمرانی، کاهش محدودیت‌های زیست‌محیطی دولت چین به همراه محدودیت‌های ایجاد شده در سال گذشته بر عرضه سنگ آهن در دنیا، موجب روند رو به رشد قیمت جهانی سنگ آهن، کنسانتره و گندله شد.
در اواخر ماه مارس طوفان استرالیا موجب تحت تأثیر قرار گرفتن عرضه 14 میلیون تن سنگ آهن شد.
این گزارش می افزاید : افزایش میزان تولید فولاد در چین در اواخر ماه آوریل 2019 و رشد تقاضا برای مواد اولیه تولید فولاد در کنار کاهش تولید و عرضه جهانی سنگ آهن در استرالیا و برزیل باعث شد تا روند صعودی قیمت سنگ آهن در جهان ادامه یابد.
به‌طوری‌که در اواخر ژوئن 2019 (اواخر خردادماه 1389) قیمت سنگ آهن 62 درصد بنادر چین به بیش از 115 دلار بر تن رسید.
همچنین این گزارش پایان فصل زمستان و کاهش محدودیت‌های زیست‌محیطی و رونق بازار ساخت‌و‌ساز در کشور چین را از‌جمله عوامل رشد تقاضا و افزایش تولید فولاد در این کشور دانسته و تصریح کرده است که افزایش قیمت مواد اولیه تولید فولاد به‌دلیل محدودیت عرضه در معادن بزرگ دنیا از‌جمله معادن برزیل و استرالیا موجب فشار بر قیمت فولاد و رشد قیمت‌های جهانی فولاد و محصولات فولادی شد.
این مسئله فرصت خوبی برای فولادسازان ایرانی ایجاد کرد تا در شرایط تحریم و رکود بازار مصرف داخل کشور، بتوانند از فرصت صادرات و ارزآوری استفاده کنند.
گفتنی است بررسی روند تحولات داخلی بخش معدن و صنایع معدنی ایران نشان می‌دهد که در سه ماهه اول سال 1398 در مقایسه با مدت مشابه سال قبل، تولید آلومینیم با افت 32 درصدی، تولید مس کاتد با رشد 27 درصدی، تولید فولاد خام با رشد 3 درصدی و تولید محصولات فولادی با رشد 7 درصدی همراه بوده است.
بر اساس گزارش مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی ایران در سه ماهه نخست سال 1398 با تولید 6/9 میلیون تن آهن اسفنجی رشد 13 درصدی نسبت به سه ماهه نخست سال 1397 داشته است.
بررسی آمار تولید محصولات معدنی و فلزات اساسی کشور نشان می‌دهد که به‌رغم تحریم‌های اعمال شده ازسوی ایالات متحده آمریکا و افزایش قابل توجه هزینه‌های تولید، واحدهای معدن و صنایع معدنی کشور توانسته‌اند تا رشد تولید محصولات معدنی و فلزات را در ابتدای سال 1398 تجربه کنند.
این گزارش می افزاید : روند صادرات فولاد و محصولات فولادی ازسوی شرکت‌های عمده تولیدکننده فولاد کشور نشان می‌دهد که صادرات این محصولات در فروردین رشد 25 درصدی داشته است.
افت 31 درصدی صادرات فولاد و محصولات فولادی در اردیبهشت 1398 نسبت به مدت مشابه سال قبل به دلایلی چون الزام فولادسازان به عرضه محصولات خود در بورس کالا و لغو معافیت پیمان‌سپاری ارزی صادرکنندگان به کشورهای عراق و افغانستان در مقایسه با اردیبهشت سال 1397 اتفاق افتاده است.
بر اساس این گزارش ، سیاست‌های اشتباه تنظیم بازار دولت و مداخله نامناسب، موجب ایجاد برخی موانع صادراتی و از بین رفتن نقش بورس کالا در به تعادل رساندن عرضه و تقاضا و کشف قیمت شده است و این نهاد به ابزاری در دست دولت برای تنظیم بازار داخلی تبدیل شده است.
گفتنی است قیمت‌گذاری شمش فولاد و محصولات فولادی مانند مقاطع و انواع ورق، دخالت در مکانیزم‌های مچینگ (وصل کردن عرضه‌‌کننده و تقاضا‌کننده) ورق‌های فولادی و تعیین غیرکارشناسی کف عرضه، ریشه اصلی چالش‌ها و مشکلات به‌وجود آمده در بازار فولاد و محصولات فولادی کشور است.
به‌نظر می‌رسد تنفیذ اختیارات ستاد تنظیم بازار به کمیته‌های تخصصی و خودداری از قیمت‌گذاری دستوری محصولات معدنی و فلزی مطابق ماده (18) قانون توسعه ابزارها و نهادهای مالی جدید و بند «الف» ماده (35) قانون رفع موانع تولید، راهکارهای کوتاه‌مدت ساماندهی بازار فولاد و سایر محصولات معدنی و فلزی است.
انتهای پیام/