تحریمی باقی نمانده که ترامپ علیه ایران اعمال کند
«فن هیپل» معاون اسبق امنیت ملی کاخ سفید معتقد است که اتحادیه اروپا اگرچه توانایی لازم را دارد، اما در برابر تحریم‌های آمریکا علیه ایران کاری از پیش نخواهد برد.
خبرگزاری مهر، گروه بین الملل- جواد حیران نیا - رضا عمویی: در حالی که ضرب الاجل ایران برای انجام گام سوم کاهش تعهدات در توافق برجام در حال پایان است، وزارت خارجه ایران نیز به تازگی اعلام کرده که رایزنی‌ها درخصوص اجرای تعهدات اروپایی‌ها هنوز به نتیجه نرسیده است.
سخنگوی وزارت خارجه ایران همچنین افزوده است که گام سوم نیز متناسب با اقدامات طرف مقابل در حال طراحی است.
با این حال با وجود تعهدات مندرج در برجام از سوی کشورهای اروپایی و همچنین ادعاهای مطرح شده در مخالفت با تحریم‌های یکجانبه آمریکا از سوی اعضای اروپایی برجام اما این کشورها هنوز اقدام موثری برای حفظ برجام انجام نداده و انجام گام سوم ایران در کاهش تعهدات ذیل برجام محتمل است.
در همین ارتباط، خبرگزاری مهر در گفتگویی با پروفسور «فرانک فن هیپل» که در ادامه آمده، به بررسی ابعاد مختلف این موضوع پرداخته است.
حوزه تحقیقاتی «فن هیپل» معاون اسبق امنیت ملی کاخ سفید در زمینه علوم و فناوری شامل مواردی چون کنترل تسلیحات اتمی و منع اشاعه هسته ای، انرژی و توازن سیاست گذاری در عرصه های تکنولوژی است.
وی، پیش از پیوستن به دانشگاه «پرینستون»، به مدت ۱۰ سال مشغول تحقیق در زمینه فیزیک نظری ذرات بنیادی بود و به طور خاص به نگارش آثاری با موضوع پایه و اساس فنی منع اشاعه هسته ای و راهکارهای خلع سلاح، آینده انرژی اتمی و بهینه سازی اقتصاد سوخت خودرو علاقه دارد.
هیپل در سال ۱۹۹۳ به پاس تحقیقات ارزشمندش، موفق به دریافت فلوشیپ موسسه «مک آرتور» شد.
وی که دارای مدرک دکتری از دانشگاه آکسفورد است، در حال حاضر عضو هیئت مدیره پنل بین المللی درباره مواد شکافت پذیر است.
*ایران اعلام کرده در موعد مقرر گام سوم را در راستای کاهش تعهدات برجامی عملی می کند.
آیا اروپا برای جلوگیری از این موضوع، اقدام مؤثر و متقاعدکننده‌ای انجام خواهد داد؟
به صراحت باید اعلام کنم که واقعا نمی‌دانم چرا اروپایی‌ها توانایی لازم را برای اقدامات بیشتر و موثرتر ندارند.
به نظرم اروپایی‌ها متوجه وضعیت خطرناکی که دولت ترامپ ایجاد کرده هستند، اما این واقعا برای من بارو کردنش سخت است که بگویم اروپایی‌ها خودشان نمی‌خواهند اقدامی را در برابر تحریم‌های اعمالی آمریکا انجام دهند، اگرچه ممکن است آن‌ها از چنین توانایی برخوردار باشند.
برای دولت‌های اروپایی و دیگر کشورها این مسئله باید غیرقابل قبول باشد که آمریکا بخواهد از طریق قدرتی که دارد و بدون حمایت جامعه جهانی به دیگران آسیب اقتصادی وارد کند و من هم فکر نمی‌کنم که اروپایی‌ها در تلاش برای دستیابی به فرصتی برای کاهش قدرت آمریکا در آینده باشند.
*واکنش احتمالی روسیه و چین به این اقدام ایران چه خواهد بود؟
خب آن‌ها هم نمی‌خواهند که این بهانه از سوی ایران بدست جناح تندور در دولت ترامپ بیافتد که مدعی شوند ایران به دنبال ساخت تسلیحات هسته‌ای است و باید بصورت پیش دستانه بمباران شود.
از سوی دیگر چین و روسیه همچنین نمی‌خواهند این بحران تشدید شود.
به نظرم آن‌ها کار زیادی انجام نمی‌دهند و احتمالا نگاه‌شان این خواهد بود که «ترامپ خودش این اوضاع آشفته را به راه انداخته و در این وضعیت گیر کرده است و بگذاریم ببنیم چگونه خودش را از این وضعیت نجات می‌دهد؟»
با این حال نمی‌دانم به درستی ارزیابی کنم که چین و روسیه تا چه میزان به مانند قبل ایران را از نظر اقتصادی کمک خواهند کرد و باید منتظر ماند و دید.
*ارزیابی شما از گام سوم کاهش تعهدات برجامی ایران چیست؟
میزان خطر بستگی به این دارد که گام بعدی ایران تا چه حد و میزانی خواهد بود، با این حال فکر نمی کنم شورای امنیت چندان در این موضوع درگیر شود.
به نظرم خطر بیشتر وقوع جنگ میان ایران از یک طرف و آمریکا، اسرائیل و عربستان از طرف دیگر است.
*آیا آمریکا می‌تواند پس از گام سوم ایران در کاهش تعهدات ذیل برجام، تحریم‌های دیگری اعمال کند؟
به نظرم دولت ترامپ تا کنون هرکار و هراقدامی را که می‌توانسته در زمینه تحریم‌ها علیه ایران انجام داده و کار دیگری در زمینه تحریم‌ها باقی نمانده است.