ریزگردها و گردوغبار خشکی میانکاله را به همراه می‌آورد
یک فعال زیست محیطی گفت: یکی از مخاطرات ناشی از خشکی منطقه میانکاله ایجاد شرایط کانونی برای پدیده‌های گردو غبار و ریزگردها در منطقه است که می‌تواند در بسیاری از موارد استان‌های مازندران و گلستان را تحت تاثیر مستقیم و غیرمستقیم خود قرار دهد.
یک فعال زیست محیطی گفت: یکی از مخاطرات ناشی از خشکی منطقه میانکاله ایجاد شرایط کانونی برای پدیده‌های گردو غبار و ریزگردها در منطقه است که می‌تواند در بسیاری از موارد استان‌های مازندران و گلستان را تحت تاثیر مستقیم و غیرمستقیم خود قرار دهد.
به گزارش خبرگزاری فارس از شهرستان ساری، تالاب میانکاله نخستین تالاب بین‌المللی ثبت شده در فهرست تالاب‌های کنوانسیون رامسر است.
در این تالاب که 100 هزار هکتار مساحت دارد نزدیک به 40 گونه پرنده زندگی می‌کنند.
میانکاله از سال 1348 به عنوان «منطقه حفاظت‌شده» تعیین شد و هم‌اکنون با عناوین پناهگاه حیات وحش، تالاب بین‌المللی و ذخیره‌گاه طبیعی زیست‌کره تحت حفاظت محیط زیست قرار دارد.
حمید عمونیا سماکوش یک فعال زیست‌محیطی در این باره در گفت‌وگو با فارس، اظهار کرد: منطقه میانکاله از دیرباز مورد توجه دوستداران محیط زیست بوده و است.
وی افزود: علت آن نیز این است که این منطقه پناهگاه جانوران زیادی بوده که مهاجرت پرندگان ( مخصوصا از منطقه سیبری) در فصول سرد سال، این منطقه را از لحاظ بین‌المللی شاخص کرده است.
این فعال زیست‌محیطی اضافه کرد: این منطقه همچنین جز مناطقی از شمال کشور بوده که کمتر مورد دستکاری انسان‌ها قرار گرفته و دارای محیط طبیعی و بکر است.
عمونیا سماکوش با بیان اینکه علاوه براین میانکاله مکانی امن برای تخم‌ریزی بسیاری از ماهی‌های خزری مثل کفال، کپور و ماهی‌های خاویاری است، افزود: منطقه میانکاله به‌صورت میانگین تقریبا نیمی از صید ماهی‌های خاویاری را به خود اختصاص داده است.
وی تصریح کرد: پناهگاه حیات وحش میانکاله در سال ۱۳۴۸ به‌عنوان منطقه حفاظت شده مصوب شورای عالی شکاربانی و نظارت بر صید سابق شد و در سال ۱۳۵۳ به پناهگاه حیات وحش ارتقا یافت.
این دانشجوی دکتری ژئومورفولوژی گرایش مدیریت محیط دانشگاه تربیت مدرس تهران با اعلام اینکه به‌دلیل برخورداری از معیارهای کنوانسیون رامسر در سال ۱۳۵۴ نیز با تالاب‌های همجوار با وسعت 100 هزار هکتار به‌عنوان یکی از سایت‌های کنوانسیون رامسر ثبت شد، اظهار کرد: متعاقب آن در سال ۱۳۵۵ به لحاظ وجود میراث‌های فرهنگی، آثار و ابنیه‌های تاریخی و زیباشناختی موجود به‌عنوان یکی از ذخیره‌گاه‌های زیست سپهر به کمیته برنامه انسان و کره مسکون یونسکو (MAB) معرفی و انتخاب شد.
عمونیا سماکوش اظهار کرد: شبه جزیره و پناهگاه حیات وحش میانکاله زیستگاه زمستان‌گذرانی و جوجه‌آوری انواع گوناگونی از پرندگان آبزی و کنار آبزی که نزدیک به ۱۰۰ گونه است را شامل می‌شود علاوه بر این عرصه خشکی میانکاله زیستگاه مهمی برای گونه‌های بومی قرقاول خزری ودراج محسوب می‌شود.
وی یادآور شد: منطقه میانکاله به‌ویژه بخش آبی آن به دلیل وابستگی مستقیم آن به سطح آب دریای خزر همیشه دستخوش تغییرات بوده است، عدم ورود آب به میانکاله و خشکی آن می‌تواند با توجه به اهمیتی که در بالا ذکر شد صدمات زیست محیطی جبران ناپذیری را به منطقه از لحاظ اقتصادی و زیستی وارد آورد.
ریزگردها و گردوغبار خشکی میانکاله را به همراه می‌آورد
این فعال زیست‌محیطی خاطرنشان کرد: یکی از مخاطرات ناشی از خشکی منطقه میانکاله ایجاد شرایط کانونی برای پدیده‌های گردو غبار و ریزگردها در منطقه است که می‌تواند در بسیاری از موارد استان‌های مازندران و گلستان را تحت تاثیر مستقیم و غیرمستقیم خود قرار دهد.
عمونیا سماکوش، از جمله این اثرات که ناشی از پدیده گردو غبار است می‌توان به اثرات مخرب بروی شبکه‌های انتقال و توزیع برق مانند آنچه در جنوب کشور اتفاق افتاد اشاره کرد و افزود: گرد و غبار همچنین می تواند بروی موجودات زنده و گیاهان تاثیر مستقیم داشته باشند و موجب نابودی آنها شود؛ نمونه آن را سال‌های اخیر در مورد کم تعداد شدن پوشش گیاهی در غرب کشور شاهد هستیم؛ مورد مهمتر اینکه حق تنفس برای مردمان این دیار با میزان جمعیت بالا که اندکی شرایط زیستی نسبت به سایر استان‌ها فراهم‌تر است به خطر خواهد افتاد و مصیبت های فرهنگی و اجتماعی و گاهاً امنیتی خواهد شد.
وی یادآور شد: تمام موارد فوق بنده را بر این داشته تا یک ارزیابی کلی از وضعیت تغییرات ریزگردها در منطقه از لحاظ ضخامت آنها داشته باشم.
پرسش‌هایی که ابتدا در ذهنم مطرح بود اینکه وضعیت گردو غبار در سال‌های اخیر در منطقه میانکاله به چه صورت بوده است؟
آیا رو به افزایش است یا کاهش؟
بعد از پاسخ به این پرسش‌ها باید به دنبال دلیل آن می‌بودم که آیا منطقه شرایط طبیعی خود را دنبال می کند یا اینکه متاثر از شرایط مدیریتی است؟
این فعال زیست محیطی اظهار کرد: برای یافتن پاسخ به دنبال داده‌های متقن و قابل دست یابی بودم که بهترین تنوع داده در حال حاضر که می‌تواند تغییرات میزان ریزگردها را به طور پیوسته در اختیار قرار دهد؛ تصاویر ماهواره‌ای سنجنده مودیس(Modis) است که شاخص‌های متنوع را برای آزمون تغییرات میزان گردو غبار و استخراج پدیده گرد و غبار به‌صورت پیوسته در اختیار می‌دهد و در سطح جهانی مورد استفاده پژوهشگران و سازمان‌ها زیادی قرار می‌گیرد.
عمونیا سماکوش اضافه کرد: بعد از دریافت تصاویر و پردازش‌های اولیه، محاسبات در طول سال‌های 2010 تاکنون انجام گرفته و منتج به استخراج نمودار تغییرات ریزگردها در این سال‌ها شده است.
شکل 1- نمودار تغییرات میزان ریزگردها طی 8 سال
وی افزود: آنچه در شکل یک مشاهده می‌شود یک روند ثابت طی سال‌های 2010 تا 2016 است، دامنه تغییرات از 0.1 تا 0.5 متغیر است در طول سال و در فصول گرم به میزان 0.5 نزدیک می‌شود و در فصول سرد به 0.1 می‌رسد دلیل این اختلاف نیز خشکی بیشتر هوا در طول فصل تابستان است.
این فعال زیست‌محیطی خاطرنشان کرد: اما قسمت جالب ماجرا برای سال‌های 2016 تاکنون بوده میزان ریزگردها در فصول گرم سال کاهش یافته است که پرسشی را در ذهن مطرح کرد که چگونه ممکن است چنین باشد در صورتی که شرایط طبیعی در چند سال اخیر از لحاظ اقلیمی خشکی را نشان می‌دهد و پس روی خط ساحلی را در میانکاله شاهد بودیم.
عمونیا سماکوش یادآور شد: شرایطی که می‌تواند چنین حالتی را منجر شود به دو شکل است یکی تغییرات شرایط محیطی به صورت طبیعی و با افزایش بارش ها و همچنین افزایش سطح دریا که این مورد با بررسی اقلیمی قابل دفاع نیست؛ چرا که روند اقلیمی رو به خشکی بیشتر را نشان می‌دهد.
وی ادامه داد: حالت دوم به مدیریت منطقه برمی‌گردد از لحاظ تامین حق آبه و مرطوب سازی اراضی که به طور مستقیم در کاهش ریزگردها موثر است؛ چراکه خاک مرطوب درجه چسبندگی بالایی دارد و باد قادر به برداشت و حمل آن نیست.
این فعال زیست محیطی بیان کرد: علاوه بر این رطوبت خاک موجب رشد گیاهان و ریشه دواندن آنها در منطقه خواهد شد که خود این عامل تاثیر بسیار زیادی در جلوگیری از فرسایش بادی در منطقه دارد.
عمونیا سماکوش با تاکید بر اینکه این مهم در میانکاله با لایروبی کانال‌ها و رودخانه‌های منتهی به بخش‌های آبی میانکاله در چند سال اخیر مورد توجه قرار گرفته و انجام می‌شود، خاطرنشان کرد: این مورد نشان می‌دهد که مدیریت درست به چه میزان می‌تواند در حفاظت از محیط زیست موثر باشد و مخاطرات ناشی از تغییرات محیطی را کاهش دهد.
به گزارش فارس، متاسفانه در سال‌های اخیر و به دلیل مشکلات کم‌آبی، بخشی از تالاب در معرض خشکی قرار گرفته که همین موضوع، کارکردهای زیست‌محیطی را تحت تاثیر قرار داده که امیدواریم با حل این مشکل تالاب زیبای میانکاله به روزهای اوج خودش برگردد.
انتهای پیام/86034/ج
