از "انتقاد به مشکلات ناشی از تحریم‌ها" تا "آمادگی دانشگاه‌ها برای توسعه تعاملات بین المللی"

نشست روسای دانشگاه‌های متولی کارگروه همکاری‌های علمی بین‌المللی و سفرای کشورهای هدف با محوریت همکاری‌های علمی و بین‌المللی و چالش‌ها و راه‌های برون رفت امروز با حضور روسای دانشگاه‌های برتر و جمعی از سفرای کشورهای اروپایی امروز در ساختمان مرکزی وزارت علوم برگزار شد که مشکلات انتقال ارز، محدودیت در دریافت ویزا، تحریم دو دانشگاه شهید بهشتی و صنعتی شریف از جمله نگرانی‌های مهمی بود که روسای دانشگاه‌ها در سخرانی‌های خود به آن اشاره کردند.
به گزارش ایسنا، در این نشست دکتر منصور غلامی توسعه روابط علمی بین المللی دانشگاه‌های ایران با دانشگاه‌های خارجی یکی از مهمترین توسعه این برنامه‌ها جزو اهداف اصلی و برنامه‌های وزارت علوم به شمار می‌رود و خوشبختانه دانشگاه‌های کشور در این زمینه شروع خوبی داشتند به طوری که در چند سال اخیر هم در حوزه انجام پروژه‌های تحقیقاتی مشترک و توسعه روابط علمی با کشورهای مختلف فعالیت‌های خوبی را انجام دادند و همین که در عرصه اعزام دانشجویان و اعضای هیئت علمی اقدامات خوبی صورت گرفته است.
ضمن اینکه از طرف دیگر پذیرش اساتید و محققین کشورهای دیگر برای حضور در دانشگاه‌های داخل به منظور انجام فعالیت‌های تحقیقاتی مشترک مورد توجه قرار گرفته است.
وی در ادامه تصریح کرد: آن چه که در حال حاضر در حوزه توسعه روابط بین المللی دانشگاه‌های ایران با دانشگاه‌های خارجی مسئله است توسعه و تعمیق این نوع همکاری‌ها از سوی دانشگاه‌های داخل و خارج می‌باشد به خصوص انتظار داریم کشورهایی که بیشترین همکاری های ملی را طی سال‌های گذشته داشتیم و در نشست امروز حضور دارند برای بررسی و تحقق این همکاری‌ها تلاش کنند.
در واقع تلاش وزارت علوم بر این بوده است دوره‌هایی که هزینه‌های زیادی را دارند به صورت مشترک با دانشگاه طرف خارجی برگزار می‌شود تا کمتر درگیر مسائل ارزی از جمله انتقال ارز شویم.
تا هر دانشگاه یا مرکز علمی سهم خود را براساس این فعالیت در کشور خود پرداخت کند.
دکتر غلامی همچنین تاکید کرد: در خصوص دانشجویان تحصیلات تکمیلی که به فرصت‌های مطالعاتی خارج کشور اعزام می‌شوند و همچنین اعضای هیئت علمی دانشگاه‌ها وضعیت به این گونه بوده که ما تا سال گذشته مشکلی در اعزام این افراد به خارج از کشور نداشتیم اما طی دو سه ماه اخیر به دلیل محدودیت در منابع ریالی و ارزی که در تخصیص‌ها اتفاق افتاده است فرآیند این اعزام‌ها کند شده است.
وزیر علوم خاطر نشان کرد: سازمان برنامه و بودجه کشور و بانک مرکزی قول داده‌اند تا بحث تخصیص ارز برای اعزام فرصت مطالعاتی دانشجویان و اعضای هیئت علمی حل شود و این مشکل تا دو ماه آینده رفع می‌شود و ما مجددا تعهدات خود را براساس برنامه در حوزه اعزام به خارج از سر خواهیم گرفت.
دکتر غلامی در خصوص وضعیت انتقال یافته‌های علمی دانشگاه‌های داخل به خارج از کشور نیز گفت: انتقال دستاوردهای علمی براساس چاپ مقاله صورت می‌گیرد و خوشبختانه ما مشکل خاصی در این حوزه نداریم.
اگر چه در گذشته برای چاپ مقالات از سوی مجلات خارجی هزینه‌ای مطالبه می‌شد و همکاران ما نیز به راحتی این هزینه‌ها را پرداخت می نمودند اما در حال حاضر چون این هزینه‌ها جزو هزینه‌هایی به شمار می‌رود که براساس نرخ ارز آزاد تامین می‌شوند همکاران ما باید از مسیرهایی که در سیستم‌های صرافی وجود دارد باید این هزینه‌ها را تامین کنند بنابراین به نظر نمی‌آید مشکل اساسی در چاپ دستاوردهای علمی داشته باشیم.
ارتباطات بین‌المللی برای دانشگاه‌ها بسیار پرهزینه است/نمی‌توانیم توسعه علمی را محدود کنیم
دکتر محمود نیلی احمدی آبادی امروز به اهمیت توسعه فعالیت‌های بین‌المللی دانشگاه‌ها تاکید کرد و گفت: بین‌المللی شدن یکی از بهترین استراتژی‌های دانشگاه‌های ایران به شمار می‌رود و با توجه به اینکه در حال حاضر دانشگاه‌های کشور در موقعیت در حال رشد و توسعه قرار دارند، بنابراین لازم است در عرصه بین‌المللی فعالیت‌های رو به رشدی را انجام بدهند.
وی در ادامه با تاکید بر اینکه دانشگاه‌های ایران از نظر رشد علمی در موقعیت خوبی قرار دارد، اظهار کرد: خوشبختانه اقدامات و برنامه‌های خوبی در جهت توسعه فعالیت‌های علمی، آموزشی از جمله برگزاری دوره‌های مشترک، انجام پروژه‌های مشترک و تبادل استاد و دانشجو با کشورهای دیگر شروع شده است.
به طوری که در حال حاضر ما در رنکینگ‌های بین‌المللی رتبه قابل قبولی را به دست آورده‌ایم اما لازم است این نوع فعالیت‌های جهانی افزایش پیدا کند.
رئیس دانشگاه تهران با تاکید بر اینکه در حال حاضر انجام پژوهش‌های صرف بسیار پرهزینه است، خاطرنشان کرد: با توجه به هزینه بالای پژوهش‌ها لازم است ارتباطات جهانی دانشگاه‌ها تقویت شود همچنان که ما در حال حاضر در دانشگاه تهران، دانشجویانی از کشورهای مختلف جذب کردیم و پروژه‌های خوب علمی با دانشگاه‌های دنیا از جمله فرانسه را شروع کرده‌ایم اما باید این نکته را نیز مورد توجه قرار داد که ارتباطات بین‌المللی در شرایط امروز برای دانشگاه‌های داخل بسیار پرهزینه است و ما در مواردی نظیر ویزا، اقامت، سفر و تبادل استاد و دانشجو با مشکلاتی مواجه هستیم.
دکتر نیلی همچنین تاکید کرد: دانش مرز مشخصی ندارد.
ویژگی علم و دانش این است که فراتر از مرزهای جغرافیایی به گردش دربیاید.
بنابراین ما نمی‌توانیم توسعه علمی را به یک کشور یا محدوده جغرافیایی خاصی محدود کنیم به همین جهت ناگزیر به همکاری‌های بین‌المللی در عرصه علم و دانش هستیم.
بنابراین باید ملزومات آن نیز به منظور حرکت در راستای توسعه فراهم شود.
دکتر نیلی تاکید کرد: در حال حاضر ظرفیت خوبی برای تبادل تجربیات افکار و اندیشه‌ها و همچنین مسائل علمی بین روسای دانشگاه‌های کشور با دانشگاه‌های خارجی وجود دارد و این امکان از طریق برگزاری کنفرانس بین این روسا صورت می‌گیرد اما لازم است زمینه‌های برقراری این نوع ارتباطات با رفع چالش‌های فعلی نظیر تامین اعتبار، رفع مشکلات اقامت دائم، ویزا و انتقال پول فراهم شود.
آمادگی دانشگاه بهشتی برای توسعه همکاری‌های بین‌الملل/آغاز دوره‌های مشترک با دانشگاه سوربن
دکتر سید حسن صدوق دانشگاه شهید بهشتی را یکی از معتبرترین و جامع‌ترین دانشگاه‌های ایران توصیف کرد و گفت: تعداد دانشجویان خارجی و داخلی مشغول به تحصیل در این دانشگاه و همچنین تعداد اعضای هیأت علمی مجرب حاکی از این است که دانشگاه شهید بهشتی پتانسیل خوبی برای برقراری ارتباطات بین‌المللی دارد و ما آماده هستیم در زمینه‌های مختلف علمی، آموزشی، تبادل استاد و دانشجو، انجام پروژه‌های مشترک و...
با دانشگاه‌های خارجی همکاری و تعامل داشته باشیم.
وی در ادامه تصریح کرد: خوشبختانه در حال حاضر دانشگاه شهید بهشتی همکاری‌ خوبی با دانشگاه‌های خارجی اعم از دانشگاه‌های روسیه در حوزه‌های مختلف به خصوص برگزاری دوره‌های مشترک شروع کرده است ضمن اینکه با دانشگاه سوربن فرانسه نیز همکاری‌های خوبی در جهت راه‌اندازی رشته‌های مشترک در حوزه حقوق را آغاز نموده‌ایم.
دکتر صدوق خاطر نشان کرد: براساس تفاهمی که با دانشگاه سوربن فرانسه داشتیم قرار است دانشکده حقوق دانشگاه شهید بهشتی با دانشکده پاریس ۱ و دانشگاه سوربن که ۱۴ هزار دانشجو در رشته حقوق دارد و هدایت‌کننده یک کنسرسیوم دانشگاهی در حوزه حقوق است همکاری داشته باشد.
وی تأکید کرد: براساس تفاهم صورت گرفته دوره‌های مشترک دو دانشگاه شهید بهشتی و سوربن فرانسه در رشته حقوق از امسال برگزار می‌شود و دانشجویان شرکت کننده در این رشته‌ها مدرک مشترک دریافت می‌کنند.
صدوق خاطر نشان کرد: دانشگاه شهید بهشتی آماده توسعه همکاری‌های علمی، پژوهشی و آموزشی با دانشگاه‌ها و مراکز علمی و تحقیقاتی خارج از کشور است و امیدواریم که این همکاری‌ها با رفع چالش‌های فعلی تقویت یابد.
رئیس دانشگاه شهید بهشتی تأکید کرد: در حال حاضر بیش از ۴۰۰ دانشجو دکتری در دانشگاه شهید بهشتی مشغول تحصیل هستند و اگر امکانات بودجه‌ای اجازه بدهد آماده اعزام این دانشجویان به فرصت‌های مطالعاتی هستیم اما متأسفانه به دلیل مشکلات موجود تحقق آن در سال جاری با مشکل مواجه شده است.
کاهش اعزام به فرصت‌های مطالعاتی در ۴ ماه اول امسال
دکتر حسین سالار آملی قائم مقام وزیر علوم در امور بین‌الملل و رئیس مرکز همکاری های علمی بین‌المللی از روند رو به رشد تولیدات علمی مشترک ایران با سایر کشورها و نیز افزایش سفرهای علمی محققان و دانشمندان برجسته جهان به داخل کشور خبر داد.
وی ادامه داد: آمار افراد اعزامی در چهارماهه اول سال جهت دوره‌های کوتاه مدت در سال ۹۷ تعداد ۱۱۶ نفر و در سال ۹۸ تعداد ۱۰۱ نفر بوده است و تعداد اعزام اعضای هیئت علمی برای شرکت در کنفرانس‌های بین‌المللی در کل ۵۴۱ نفر بوده است.
وی به ۱۰ کشور که بیشترین اعزام محقق و عضو هیئت علمی را در سال ۹۸ داشته‌اند، اشاره کرد و گفت: به ترتیب کشورهای آلمان، ایتالیا، سوئیس، فرانسه، سوئد، قزاقستان، اسپانیا، ترکیه، چین و عراق در صدر قرار دارند.
دکتر سالارآملی در ادامه با اشاره به تعداد اساتید و محققان خارجی که به ایران سفر کرده اند، اظهار داشت: در چهار ماهه اول سال ۹۷ تعداد ۶۴۹ محقق و عضو هیئت علمی و در چهار ماهه اول سال ۹۸ تعداد ۶۱۸ نفر از کشورهای ایتالیا، آلمان، بلژیک، فرانسه، لهستان، استرالیا و عراق به ایران سفر کرده اند.
وی درخصوص مجموع پروژه‌های تحقیقاتی مشترک جاری با دانشگاه‌های برتر دنیا افزود: در مجموع ۲۷۳ پروژه با کشورهای پاکستان، هند، سویس، آفریقای جنوبی، روسیه، مجارستان و ترکیه در حال انجام است و تولیدات مشترک ایران به تفکیک کشورهای همکار در پایگاه ISI در بازه سال‌های ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۸ با آمریکا حدود ۱۲۹۷۳، کانادا ۵۷۸۶، چین ۳۳۸۴، ترکیه ۳۰۸۱ تولیدات علمی مشترک بوده است.
قائم مقام وزیر علوم در امور بین الملل، به ۱۰ دانشگاه برتر ایران به تفکیک درصد مقالات مشترک با کشورهای دیگر در بازه سال‌های ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۸ اشاره کرد و گفت: دانشگاه تهران، دانشگاه علوم پزشکی، دانشگاه صنعتی شریف، دانشگاه صنعتی اصفهان، دانشگاه صنعتی امیرکبیر، دانشگاه تربیت مدرس، دانشگاه شهید بهشتی، دانشگاه فردوسی مشهد، دانشگاه تبریز و دانشگاه شیراز ده دانشگاه برتر کشور هستند که دارای درصد بالای مقالات مشترک علمی با سایر کشورهای دنیا می‌باشند.
برگزاری دوره‌های آموزشی مشترک با دانشگاه‌های خارجی بسیار "هزینه‌بر" است
دکتر علی خاکی صدیق با تاکید بر این که وزارت علوم علاقمند به توسعه دوره‌های مشترک دانشگاه‌های داخلی با دانشگاه‌های خارج از کشور است گفت: برگزاری دوره‌های مشترک بین المللی یکی از چهار سیاست اصلی وزارت علوم در جهت بین المللی سازی دانشگاه‌ها است تا در نتیجه اجرای این برنامه کمکی به ارتقای کیفی برنامه‌های آموزشی داشته باشد.
البته برگزاری این دوره‌ها باید به شیوه درست اجرا شود.
وی در ادامه تصریح کرد: اصول برگزاری دوره‌های مشترک بین المللی دانشگاه‌های داخلی این است که ما این دوره‌ها را که در حال حاضر بیشتر در مقطع تحصیلات تکمیلی راه اندازی می‌کنیم را تقویت کنیم و همچنین وضعیت دانشگاه‌های ما بیشتر تلاش می‌کنند در حوزه‌های جدید علوم و فناوری این دوره‌ها را افزایش دهند.
و کمتر در حوزه‌های سنتی ورود پیدا می‌کنند.
البته برگزاری این دوره‌ها در رشته‌های سنتی به طول کامل حذف نشده است اما بیشتر در علوم جدید برگزاری این دوره‌های مشترک مورد توجه قرار می‌گیرد و همچنان علاقمند به این هستیم که در علوم جدید با دانشگاه‌های معتبر برگزاری دوره‌های خود را تقویت کنیم.
معاون آموزشی وزارت علوم همچنین به چالش‌های برگزاری دوره‌های مشترک دانشگاه‌های داخل با خارج از کشور اشاره کرد و گفت: برخی از این چالش‌ها بیشتر به حوزه‌ مسائل مالی مرتبط می‌شود و در واقع هزینه بر شدن این دوره‌ها مشکلی است که دانشگاه‌ها با آن مواجه هستند در نتیجه متقاضیان کمتری در این دوره‌ها شرکت می‌کنند در نتیجه این موضوع کیفیت برگزاری دوره‌ها را ممکن است تحت تاثیر قرار دهد.
دکتر خاکی صدیق خاطر نشان کرد: یکی از اقداماتی که وزارت علوم دنبال آن است تا هزینه‌های ناشی از برگزاری دوره‌های مشترک کاهش یابد این است که ما بتوانیم با طرف‌های خارجی به گونه‌ای این دوره‌ها را برگزار کنیم که هزینه‌های کمتری از نظر شهریه نیاز داشته باشد.
معاون آموزشی وزارت علوم خاطر نشان کرد: در حال حاضر برگزاری این دوره‌های مشترک اغلب توسط دانشگاه‌ها انجام می‌شود و ما در ستاد وزارت علوم فقط نوعی نقش هماهنگ کننده این ارتباطات را ایفا می‌کنیم چرا که مجوز و اختیار لازم را به دانشگاه‌ها در خصوص اجرای این دوره‌ها داده ایم.
۳پدیده کلیدی توسعه ارتباطات بین‌المللی دانشگاه‌ها
دکتر حسین سلیمی به سه پدیده مهم در عرصه فعالیت‌های بین‌المللی اشاره کرد و گفت: یکی از این پدیده‌های مهم توجه به راه اندازی شبکه جهانی دانش است که امروز بسیاری از پدیده‌های اجتماعی و کنش‌های گروهی را در جهان ما شکل می‌دهد.
بنابراین توجه به این پدیده از سوی کشورهای مختلف بسیار با اهمیت است.
وی در ادامه تصریح کرد: پدیده دوم در حوزه فعالیت‌های جهانی امر بین‌المللی شدن دانشگاه‌ها است که روند در حال فراگیر شدن در دانشگاه‌های جهان امروز به شمار می‌رود و پدیده سوم نیز موضوع همکاری‌های بین دانشگاهی است که این سه پدیده با اینکه از یکدیگر جدا هستند، اما به شدت با یکدیگر ارتباط دارند.
رئیس دانشگاه علامه طباطبایی همچنین خاطرنشان کرد: ما در حوزه سه پدیده فوق نیازمند همکاری در حوزه‌های علوم انسانی و اجتماعی هستیم.
چرا که در حوزه نظام جهانی دانش بخشی از آن تحت تاثیر یافته‌های یک قسمت کوچکی از دنیا قرار دارد، در حالی‌که در سرزمین‌های مختلف از جمله ایران یافته‌های بزرگی در حوزه علوم انسانی وجود دارد که می‌تواند در شبکه جهانی دانش تاثیر مثبتی داشته باشد.
دکتر سلیمی یادآور شد: در زمینه بین‌المللی شدن دانشگاه‌ها بدون باز شدن درهای علوم انسانی امکان همکاری‌های نزدیک در حوزه‌های تکنولوژی و مهندسی و همچنین علوم پایه به وجود نمی‌آید.
چرا که فهم مشترک از دریچه علوم انسانی خارج می‌شود.
به گفته وی در شرایط جدید تحریم موانع زیادی برای همکاری‌های بین‌المللی در زمینه‌های تکنولوژی و علوم پایه وجود دارد، در حالیکه ما هیچ مانعی در حوزه علوم انسانی برای همکاری دانشگاهی نداریم.
دکتر سلیمی خاطرنشان کرد: به نظر می‌رسد دانشگاه‌های اروپایی و دانشگاه‌های جهان از مبانی علوم انسانی در ایران و از تحقیقات جدید این حوزه هیچ چیزی نمی‌دانند.
شاید باز شدن باب مراوده باعث شود دانشمندان کشورهای بزرگ ارتباطات نزدیکتری در این حوزه برقرار کنند.
رئیس دانشگاه شریف رفع تحریم‌های اتحادیه اروپا علیه ۲ دانشگاه داخلی را خواستار شد
دکتر محمود فتوحی با تاکید بر اینکه همکاری‌های دانشگاه‌ها با دانشگاه‌های کشورهای اروپایی بر اساس تصمیمات اتحادیه اروپا شکل می‌گیرد، گفت: در حال حاضر ما ۴۲ همکاری مشترک با دانشگاه‌های عضو EV (اتحادیه اروپا) و ۳۲ همکاری با دانشگاه‌های کشورهای عضو جنبش غیر متعهد داریم و توانستیم در خصوص برگزاری ۱۲ برنامه مشترک نیز با دانشگاه‌های اتحادیه اروپا توافق داشته باشیم.
ضمن اینکه ۱۱ قرارداد تبادل استاد و دانشجو با این دانشگاه‌ها نیز به امضا رسیده است.
وی در ادامه بر ضرورت توسعه تعاملات بین‌المللی دانشگاه‌های ایران با دانشگاه‌های خارجی تاکید کرد و افزود: لازم است این ارتباطات در حوزه‌هایی نظیر فرصت‌های مطالعاتی، اجرای برنامه‌های مشترک، تبادل استاد و دانشجو، تعریف پروژه‌های مشترک علمی و همچنین همکاری در زمینه ابداعات و تبادل تجربیات برتر تقویت شود.
رئیس دانشگاه صنعتی شریف همچنین بر ضرورت رفع تحریم‌های اتحادیه اروپا علیه دو دانشگاه صنعتی شریف و شهید بهشتی تاکید کرد و گفت: متاسفانه این تحریم‌ها موانع و چالش‌هایی را در حوزه تعاملات بین‌المللی این دو دانشگاه ایجاد کرده است و ما رفع این تحریم‌ها را خواستار هستیم.
دکتر فتوحی همچنین با اشاره به چالش‌های دانشگاه‌های داخل در حوزه فعالیت‌های بین‌المللی، تصریح کرد: مسائلی نظیر انتقال ارز، انتشار مقالات علمی و ورود تجهیزات آزمایشگاهی از جمله مواردی هستند که دانشگاه‌ها را با مشکل مواجه کرده و امیدوار هستیم این معضلات رفع شود.
راه‌اندازی دفتر مشترک توسعه همکاری‌ دانشگاه‌های دو کشور ایران و اتریش
دکتر عزیزالله حبیبی دانشگاه خوارزمی را به عنوان هماهنگ کننده فعالیت‌های علمی دانشگاه‌های ایران با کشور اتریش معرفی کرد و گفت: درحال حاضر ۱۷ پروژه مشترک علمی-پژوهشی با همکاری ۱۴ دانشگاه داخلی با کشور اتریش در حال انجام است و همچنین تفاهم‌نامه همکاری بین دانشگاه‌های خوارزمی و سایر دانشگاه‌های داخل با دانشگاه اتریش در زمینه‌های مختلف منعقد کردیم و این تفاهم‌نامه‌ها در حوزه‌های مختلف اعم از تکنولوژی، فنی تبادل استاد و دانشجو، برگزاری دوره‌های مشترک و...
می‌باشد.
وی در ادامه تصریح کرد: خوشبختانه تاکنون یکسری نشست‌های مختلف بین دانشگاه‌های ایران با دانشگاه‌های اتریش برگزار شده است و دو نشست نیز تاکنون برگزار نمودیم و تا پایان سال جاری نیز سومین نشست دانشگاه‌های اتریش با دانشگاه‌های داخل با همکاری وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در دانشگاه خوارزمی برگزار خواهد شد که در حال حاضر کارهای مقدماتی این نشست در حال انجام است.
رئیس دانشگاه خوارزمی همچنین به ارائه چند پیشنهاد به منظور تسهیل همکاری‌های مشترک دانشگاه‌های داخل با کشور اتریش پرداخت و گفت: به منظور ارتقای سطح این همکاری‌ها پیشنهاداتی داریم که براساس آن بتوانیم مدارک مشترک دوره‌های ارشد و دکتری بین دانشگاه‌های داخل و دانشگاه‌های کشور اتریش طراحی شود تا بتوانیم تا سال آینده با برگزاری دوره‌های مشترک این مدارک را به داوطلبان حضور در این دوره‌ها ارائه دهیم و تلاش داریم بورس‌های مشترک کوتاه مدت بین دانشجویان تحصیلات تکمیلی بین دانشگاه‌های دو کشور نیز تا سال آینده افزایش یابد.
وی خاطر نشان کرد: دانشگاه خوارزمی به عنوان هماهنگ کننده همکاری‌های دانشگاه‌های داخل با دانشگاه اتریش پیشنهاد داده تا ۱۵ بورس از سوی این دانشگاه به دانشجویان کشور اتریش به منظور حضور در دوره‌های آموزشی مطالعات اسلامی، زبان و ادبیات فارسی و همچنین حقوق اسلامی اعطا خواهد کرد و این پیشنهاد را با جدیت پیگیری می‌کنیم ضمن اینکه پیشنهاد داده‌ایم دفتر مشترک پیگیری همکاری‌های فعالیت‌های دانشگاه‌های دو کشور در ایران و اتریش راه‌اندازی شود تا این فعالیت‌ها با جدیت پیگیری شود.
دکتر حبیبی تأکید کرد: برگزاری دوره‌های کوتاه مدت و بورس دانشجو اعضای هیأت علمی از دیگر مسائلی بود که لازم است مسئولان دو کشور توجه لازم داشته باشند چرا که امروزه به دلیل برخی چالش‌های ناشی از مشکلات ارزی این نوع فعالیت‌های ما با مشکلاتی مواجه می‌شویم به طوری که طولانی بودن زمان اخذ ویزا این چالش‌ها بیشتر شده است و ما پیشنهاد می‌کنیم که کمیته‌ای مأمور پیگیری و حل این گونه مسائل در دانشگاه‌های دو کشور باشد.
انتهای پیام