گام بلند مجلس برای پاسخ متقابل به تحریم‌های نفتی آمریکا

به گزارش خبرنگار تشکل‌های دانشگاهی خبرگزاری فارس، نویسنده: فاطمه بیرقی فعال دانشجویی طی یادداشتی نوشت: دوشنبه 24 تیرماه، طرح «افزایش ظرفیت پالایشگاه‌های کشور» در مجلس شورای اسلامی تصویب شد که گامی بلند در راستای بی‌اثر سازی تحریم‌های نفتی آمریکا محسوب می‌شود.
بر اساس این طرح با استفاده از ایده «تنفس خوراک» پروژه‌های پتروپالایشگاهی برای سرمایه‌گذاران جذاب‌تر می‌شود.
متن این یادداشت در ادامه آمده است:
« در حال حاضر تولید نفت خام و میعانات گازی ایران در حدود 4 میلیون بشکه در روز است.
پیش از تحریم‌ها 2.5 میلیون بشکه سهم صادرات و 1،5 میلیون بشکه سهم خوراک ورودی پالایشگاه‌ها بود.
پس از اعمال تحریم‌های جدید آمریکا، براساس آمار منتشر شده اوپک، صادرات نفت خام ایران به 400 هزار بشکه در روز کاهش یافته است.
از گذشته تا امروز، ایران همواره بخش قابل توجهی از نفت خود را به صورت خام صادر کرده که موجب وابستگی بودجه دولت به درآمدهای حاصل از فروش نفت خام شده است.
خام فروشی نفت یکی از علت‌های تاثیر پذیری اقتصاد ایران از تحریم‌های نفتی است.
* مزیت‌های صادرات فرآورده در مقایسه با خام‌فروشی
تبدیل نفت خام به فرآورده‌هایی با ارزش افزوده بالاتر، علاوه بر افزایش منافع اقتصادی، مقاومت اقتصاد کشور در برابر تحریم‌ها را نیز تقویت می‌نماید.
نفت خام ایران با توجه به ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی خاص خود، تنها در 40 پالایشگاه در چند کشور معدود قابل استفاده است.
با تبدیل نفت خام به فرآورده و افزایش تنوع محصولات، می توان به بازار هدف بزرگتری دست یافت.
علاوه بر این صادرات نفت عمدتاً از طریق محموله‌های بزرگ انجام می‌شود که ردیابی آن‌ها ساده‌تر است.
اما فرآورده‌‎‌ها در حجم کمتر صادر می‌شوند و به همین نسبت تراکنش‌های مالی کمتری دارند؛ از این رو اثرگذاری تحریم‌های پولی و تجاری بر روی آن‌ها نیز کمتر است.
با توجه به این شرایط می‌توان با احداث پتروپالایشگاه‌‌ها و تولید فرآورده‌های پایین دستی نفت، از خام فروشی جلوگیری کرد و در عین حال تحریم‌های نفتی آمریکا را نیز بی‌اثر نمود.
* بازار بزرگ فرآورده‌های نفتی کشورهای همسایه
چین و هند بزرگترین خریداران نفت ایران هستند.
انتقال نفت به این کشور‌ها از راه دریا صورت می‌گیرد.
در این شرایط، صادرات فرآورده های نفتی به کشورهای همسایه نسبت به فروش نفت خام از مزیت هایی همچون کمتر بودن هزینه‌های حمل و نقل، مواجه نبودن با مشکلات ناشی از تحریم کشتیرانی و آسان‌تر بودن تأمین امنیت فرآیند صادرات برخوردار است.
در حال حاضرکشور‌های همسایه ایران، نیاز خود به فرآورده‌های نفتی مانند بنزین، گازوئیل و سایر فرآورده‌ها را از طریق واردات از کشورهای دیگر تأمین می‌کنند.
بنابراین ایران می‌تواند با افزایش ظرفیت پالایش نفت خام، سهم خود را از بازار فرآورده‌های نفتی کشورهای همسایه افزایش دهد.
* طرح «تنفس خوراک» راهکار جذابیت طرح‌های پتروپالایشگاهی
به گفته علی بختیار عضو کمیسیون انرژی مجلس، مشکل اصلی پیش روی کشور برای افزایش ظرفیت پالایش نفت خام و میعانات گازی، مسئله تأمین مالی است؛ چرا که با وجود سرمایه بزرگ انسانی و شرکت‌های دانش بنیان متعدد، ایران مشکل چندانی در زمینه نیروی انسانی و فناوری ساخت پتروپالایشگاه‌ها ندارد.
این مشکل تأمین مالی درحالیست که نقدینگی زیادی در اختیار مردم قرار دارد و می‌توان آن را با ایجاد جذابیت در طرح‌های پتروپالایشگاهی، به این سمت هدایت نمود.
درحال حاضر اقدامی که از سوی دولت برای جذابیت طرح‌های پتروپالایشگاهی انجام می‌گیرد، فروش خوراک آن‌ها به مدت زمان مشخص با قیمتی کمتر از میزان واقعی آن است.
درحالی که این اقدام جذابیت لازم را ایجاد نکرده و از طرف دیگر به کاهش درآمدهای دولت منجر شده است.
طرح مناسب برای اینکه از طرفی جذابیت سرمایه گذاری برای سرمایه گذاران افزایش یابد و از طرف دیگر از درآمدهای دولت کاسته نشود، جایگزین نمودن ایده «تنفس خوراک» به جای «تخفیف خوراک» است.
در این روش، تا زمانی که سرمایه اولیه احداث و سود اولیه سهام داران جبران شود، هزینه‌ای بابت خوراک ورودی از پتروپالایشگاه‌ها دریافت نمی‌شود و در واقع این مدت به عنوان تنفس اولیه در اختیار آن‌ها قرار می‌گیرد.
پس از اتمام دوره تنفس خوراک، در طول چندین سال، هزینه خوراک اولیه به صورت اقساطی از سرمایه گذاران دریافت می‌شود.
محاسبات صورت گرفته نشان می‌دهد نتیجه اجرای طرح تنفس خوراک کاهش زمان بازگشت سرمایه از حدود 10 سال به 4 سال و در عین حال افزایش درآمدهای دولت از محل فروش خوراک به پتروپالایشگاه‌هاست.
* طرح حمایت از توسعه پروژه‌های پتروپالایشگاهی تصویب شد
در این راستا روز دوشنبه 24 تیرماه، طرح «افزایش ظرفیت پالایشگاه‌های نفت خام و میعانات گازی با استفاده از سرمایه گذاری مردمی» در صحن علنی مجلس به تصویب رسید.
در طول سال های اخیر قوانین متعددی در نهادهای قانون‌گذاری آمریکا باهدف افزایش فشار اقتصادی بر کشورمان به تصویب رسیده است.
در این شرایط تصویب طرح حمایت از توسعه پروژه‌های پتروپالایشگاهی، در عمل، پاسخ متقابل مجلس ایران به این دست قوانین آمریکاست که به کلی تحریم‌های نفتی آن‌ها را بی‌اثر می‌سازد.
اجرایی شدن این طرح به افزایش جذابیت سرمایه‌گذاری در طرح‌های پتروپالایشگاهی منجر می‌شود و شرایط را برای کاهش فشار تحریم‌های نفتی آمریکا فراهم می‌کند.
بنابراین انتظار می‌رود اجرای آن هرچه سریعتر در دستور کار دولت قرار بگیرد.»
انتهای پیام/