روزنامه اعتماد: شهرداری تهران خانه تاریخی امین لشگر را با خاک یکسان کرد

کد خبر: 754083 | ۱۴۰۴/۱۰/۰۶ ۱۰:۴۵:۰۰
مریم جلیلوند فرد-شهرداری تهران 7 صبح روز سه‌شنبه، خانه تاریخی امین لشگر؛ یکی از باشکوه‌ترین عمارت‌های شهر تهران در دوره قاجار را ویران و با خاک یکسان کرد.
به گزارش اعتماد، خانه تاریخی امین لشگر که در فهرست آثار ملی کشور ثبت شده بود، در بافت تاریخی تهران قرار داشت و اتفاقا یکی از املاک در اختیار شهرداری تهران بود که به جای مرمت و نگهداری از حافظه تاریخی شهر در دوره زاکانی تخریب و ویران شد.
«علی طلوعی»، مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان تهران با اعلام اینکه اقدام ناگهانی شهرداری منطقه 12 در تخریب خانه تاریخی و ثبت ملی شده کشور به‌طور ناگهانی و بدون اطلاع وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی انجام شده است در گفت‌وگو با «اعتماد» گفت: «اداره کل میراث فرهنگی استان تهران از این اتفاق یکه خورده و بلافاصله با اعزام یگان حفاظت میراث فرهنگی به محل متوجه تخریب کامل این اثر شده و روند شکایت در دستگاه قضایی از اقدام شهرداری را پیگیری کرده است.»
تصمیم شهرداری تهران برای تخریب خانه تاریخی امین‌لشگر نخستین اتفاق در حوزه میراث فرهنگی نیست.
پیش‌تر تصمیم علیرضا زاکانی شهردار فعلی تهران که چند ماه دیگر از این سمت کنار می‌رود، برای ساخت مسجد در تپه‌های قیطریه تهران با اعتراضات گسترده مواجه شد و کارزاری با 167 هزار امضا خواستار توقف این تصمیم شد.
زاکانی پافشاری زیادی بر ساخت مسجد در بوستان قیطریه تهران داشت.
طرحی که او برای تمامی بوستان‌های پایتخت هم داشت و اعلام کرده بود که این مساجد باید در بوستان‌ها احداث شود.
اما بوستان قیطریه که جزو تپه‌های باستانی قیطریه بود و باستان‌شناس‌ها توانسته بودند محوطه‌های باستانی چند هزار ساله را در آن بیابند، با اعتراضات گسترده مردم و علاقه‌مندان به میراث فرهنگی از کندوکاوهای شهرداری تهران در امان ماند.
اقدامات شهرداری تهران در تخریب میراث طبیعی پایتخت نیز به‌شدت خبرساز و با اعتراضات بسیار مواجه شده بود.
قطع گسترده درختان در برخی پارک‌ها و همچنین وضعیت اسفبار درختان پارک چیتگر با اعتراض گسترده مردم و فعالان محیط‌زیست مواجه شده بود که شهرداری تهران بدون توجه به اعتراضات، اقدامات خود را به بهانه آفت‌زدگی یا خطرات جانی و...
در حوزه محیط‌زیست شهری ادامه داد.
در داستانی دیگر آن روز که کارگر شهرداری به جان کتیبه خانه اندیشمندان تهران افتاد و این خانه را که محلی برای برگزاری نشست‌های تاثیرگذار در حوزه‌های اجتماعی و فرهنگی و تاریخ و گردشگری بود، تعطیل کرد هنوز از اذهان پاک نشده است.
این اقدام نیز با اعتراضات گسترده شهروندان و کارشناسان و اندیشمندان مواجه شد.
اما شهرداری تهران باز هم گوش خود را بر اعتراض‌ها و انتقادها بست و کار خود را ادامه داد.
حالا صبح سه‌شنبه، بابکت شهرداری تهران به جان خانه ثبت ملی شده امین لشگر افتاد و این خانه دوره ناصری را که در دوران قاجار یکی از شکوهمندترین عمارت‌های احداث شده در شهر تهران بود و اتفاقا در تملک شهرداری و به عنوان یکی از وظایف شهرداری تهران باید مرمت و احیا می‌شد، تخریب و از خاطره جمعی شهروندان تهرانی و بازدیدکنندگان و علاقه‌مندان به میراث فرهنگی پاک کرد.
اقدامی که حالا با اعتراض وزارت میراث فرهنگی مواجه شده و مدیرکل میراث فرهنگی استان تهران با تاکید بر اینکه تخریب آثار ثبت ملی شده کشور از جرایم سنگین است، اعلام کرد: «شهرداری تهران که این بنا را در اختیار داشت باید از آن حفاظت می‌کرد نه اینکه آن را تخریب کند.
بنابراین براساس قانون باید با مسببین و عوامل تخریب خانه تاریخی و ثبت ملی شده امین لشگر برخورد قضایی شود.» او افزود: «علاوه بر برخورد قانونی و جدی با مسببین این اتفاق باید خانه تاریخی امین لشگر عین به عین براساس اسناد و تصاویر موجود از سوی شهرداری تهران بازسازی و احیا شود.»
مدیرکل میراث فرهنگی استان تهران اعلام کرد: «شهرداری تهران نمی‌توانست و نمی‌تواند بدون اطلاع اداره کل میراث فرهنگی استان تهران و بدون مجوز وزارت میراث فرهنگی اقدامی در خانه تاریخی امین لشگر و دیگر بناهای تاریخی ثبت ملی شده در اختیار خود داشته باشد.»
شهرداری تهران در حالی خانه تاریخی و ثبت ملی شده این شهر را تخریب کرد که هفته گذشته دکتر مهدی کلانتری؛ فعال میراث فرهنگی و مسوول کارگروه میراث فرهنگی کارزار با انتشار ویدیویی میدانی از وضعیت خانه تاریخی امین لشگر، از تعمد شهرداری تهران برای تخریب این خانه خبر داد و گفت: «خانه تاریخی امین‌لشگر تهران که سال‌هاست در تملک شهرداری تهران است با بی‌توجهی شهرداری و تخریب تعمدی مواجه شده و شهرداری تهران هیچ اقدامی برای مرمت این خانه تاریخی انجام نداده است.» درست چند روز پس از این هشدار، شهرداری منطقه ۱۲ تهران که مدیریت بافت تاریخی شهر را نیز برعهده دارد، با یک دستگاه بابکت به جان خانه تاریخی امین لشگر افتاد و این اثر ملی را از بافت تاریخی تهران حذف کرد.
عودلاجان در دوره قاجار محله اعیان‌نشین تهران بود و بسیاری از رجال بانفوذ قاجاری خانه‌های باشکوه و مجللی در این محله ساختند.
امین لشگر، وزیر گمرک‌خانه و رییس خالصجات دوره ناصری نیز که یکی از بانفوذترین رجال قاجار بود و مناصب مهم لشکری و کشوری داشت، عمارت باشکوه خود را در ضلع شرقی میدان توپخانه قدیم بنا کرد.
عمارتی که بعد از حدود 170 سال بعد توسط شهرداری تهران تملک شد و سه‌شنبه گذشته با خاک یکسان شد.
امین لشگر مرد مورد اعتماد دربار ناصری بود و در برخی سفرهای ناصرالدین شاه به اروپا او را همراهی می‌کرد، اما اواخر دوره ناصری به اتهام سوء‌استفاده از مقام و موقعیت خود عزل شد و دوران عزلت را در همین عمارت ویران شده توسط شهرداری تهران گذراند.
او بعد از ورشکستگی و عزل شدن از مقام و منصب‌های مهمی که یدک می‌کشید، خانه خود را در ازای پرداخت بدهی به ناصرالدین شاه بخشید و ناصرالدین شاه نیز به روایت تاریخ این خانه را به 15 هزار تومان به امین‌الدوله از رجال دربار خود که بعدها در دوره مظفرالدین شاه به صدارت رسید، فروخت.
امین‌الدوله براساس آنچه در روزنامه خاطرات اعتمادالسلطنه درج شده است، خانه امین لشگر را با اهدای یک قبای الماس نشان به ناصرالدین شاه به مبلغ 8 هزار تومان و پرداخت 7 هزار تومان نقد از ناصرالدین شاه خریداری کرد.