دیدار در فلوریدا: نتانیاهو در جستوجوی خرید زمان بیشتر؟
باشگاه خبرنگاران جوان؛ مهسا حنیفه - در آستانه دیدار بنیامین نتانیاهو با دونالد ترامپ در ۲۹ دسامبر در مارالاگو، رژیم صهیونیستی همچنان در برابر فشارهای آمریکا برای ورود به مرحله دوم آتشبس غزه مقاومت میکند و تلاش دارد با بزرگنمایی تهدیدات امنیتی، از عقبنشینی کامل جلوگیری کند.
فشار ترامپ برای نمایش پیروزی سریع
ترامپ با هدف ثبت یک دستاورد دیپلماتیک برجسته پیش از پایان سال، اصرار دارد مرحله دوم آتشبس را بهطور رسمی و پر سروصدا اعلام کند.
حتی پیش از کریسمس سیگنالهایی برای آغاز فاز دوم ارسال شده، اما واقعیتهای میدانی نشان میدهد این اصرار با موانع جدی روبروست.
هیچ کشوری تمایل واقعی به اعزام نیرو به کمیته نظامی بینالمللی نشان نداده و رژیم صهیونیستی همچنان بر خلع سلاح کامل حماس پیش از هرگونه عقبنشینی بیشتر پافشاری میکند.
بهنظر میرسد که ترامپ میخواهد این دیدار را به نقطه عطفی برای تقویت چهره صلحساز خود تبدیل کند، اما نتانیاهو به دنبال خرید زمان است تا بدون پذیرش هزینههای سنگین سیاسی در داخل رژیم، کنترل نظامی بر بخشهای کلیدی غزه را حفظ کند.
بنبست کمیته بینالمللی: از دوحه تا میامی
تلاش برای تشکیل کمیته نظامی بینالمللی که قرار بود امنیت غزه را پس از عقبنشینی نسبی رژیم صهیونیستی تضمین کند، عملاً به بنبست رسیده است.
نشست دوحه نتیجه ملموسی نداشت و دیدار اخیر در میامی با حضور نمایندگان قطر، ترکیه و آمریکا نیز تنها به بیانیههای کلی و مبهم ختم شد.
مخالفت شدید تلآویو با حضور ترکیه و قطر – به دلیل روابط نزدیک آنها با حماس – عملاً امکان مدیریت مشترک را منتفی کرده است.
تنها تعداد محدودی کشور تعهدات ضعیفی برای مشارکت دادهاند و هیچکدام حاضر به ورود به مناطق تحت نفوذ حماس نیستند.
این وضعیت آیندهای تاریک را ترسیم میکند؛ جایی که بدون نیروی معتبر بینالمللی، خلع سلاح حماس به یک آرزوی دستنیافتنی تبدیل میشود و رژیم صهیونیستی میتواند به بهانه حفظ امنیت، حضور نظامی خود را طولانیتر کند.
زمستان مرگبار: فاجعه انسانی به عنوان اهرم فشار
وضعیت انسانی در نوار غزه با ورود موج شدید سرما و بارندگیهای سیلآسا به نقطهای بحرانی رسیده که میتواند کل فرآیند آتشبس را تحتالشعاع قرار دهد.
مرگ نوزادان و کودکان بر اثر افت شدید دمای بدن، غرق شدن چادرهای آوارگان در آب باران و شیوع گسترده بیماریهای تنفسی، تصویری از یک فاجعه تمامعیار را نشان میدهد.
سازمان بهداشت جهانی و پزشکان بدون مرز هشدار دادهاند که بیش از یک میلیون و ۶۰۰ هزار نفر در آستانه از دست دادن کامل امنیت غذایی قرار دارند و ۳۲۰ هزار کودک زیر پنج سال با سوءتغذیه حاد روبهرو خواهند بود.
رژیم صهیونیستی با ممانعت از ورود کامل کمکهای بشردوستانه و بسته نگه داشتن گذرگاه رفح، عملاً این بحران را تشدید کرده تا فشار بر حماس را افزایش دهد.
این رویکرد نهتنها واکنشهای بینالمللی را برانگیخته، بلکه میتواند ترامپ را در دیدار پیش رو وادار کند فشار بیشتری بر نتانیاهو وارد کند تا از این بنبست خارج شود.
خلع سلاح یا تثبیت اشغال؟
دو راهی تلآویو
هسته اصلی اختلاف در مرحله دوم، مسئله خلع سلاح حماس و چگونگی نابودی تونلهای باقیمانده است.
رژیم صهیونیستی اصرار دارد این فرآیند بدون عقبنشینی کامل انجام شود، در حالی که حماس آن را مشروط به خروج نیروهای اشغالگر و بازگشایی کامل مرزها میداند.
کارشناسان صهیونیستی اذعان دارند که حماس در نیمه غربی غزه احساس تهدید جدی نمیکند و حتی تمایل به پیشرفت مذاکرات دارد، اما این تمایل با شرط حفظ اهرمهای نظامی همراه است.
اگر ترامپ نتواند نتانیاهو را به سازش وادار کند، احتمال تعویق مرحله دوم تا پس از سال نو میلادی یا حتی شکست کامل آن وجود دارد که میتواند به ازسرگیری درگیریها و تشدید تنش در جبهه شمالی منجر شود.
افق نامعلوم: آیا دیدار تعیینکننده خواهد بود؟
دیدار پیش رو در فلوریدا، بیش از آنکه فرصتی برای صلح پایدار باشد، آزمونی برای اراده سیاسی دو طرف است.
ترامپ به دنبال یک پیروزی سریع برای تقویت موقعیت خود در عرصه بینالملل است، اما نتانیاهو با تکیه بر پایگاه راستگرای داخلی، حاضر به پذیرش ریسک عقبنشینی کامل نیست.
اگر این دیدار به توافقی حداقلی منجر نشود، آتشبس شکننده فعلی در معرض فروپاشی قرار خواهد گرفت و غزه بار دیگر به صحنهای از بحران انسانی عمیقتر تبدیل میشود؛ بحرانی که نهتنها رژیم صهیونیستی، بلکه کل معادلات منطقهای را تحت تأثیر قرار خواهد داد.