از کمبود تخت تا هزینههای سنگین درمان؛ روایت سوختگی در ایران
سوختگی سالانه جان هزاران ایرانی را تهدید میکند؛ آسیبی پرهزینه و اغلب قابل پیشگیری که بیش از همه دامان کودکان، جوانان و اقشار کمدرآمد را میگیرد.
خبرگزاری مهر؛ گروه سلامت: صدای خنده کودک از اتاق میآید، اما لحظهای بعد شعلهای کوچک همه چیز را تغییر میدهد.
یک بخاری غیراستاندارد، یک لحظه غفلت، و زندگی خانوادهای در چند ثانیه زیر آتش میرود.
سوختگی فقط زخم روی پوست نیست؛ زخمهایی که تا سالها بر جسم و روان بیمار باقی میماند، خاطرات را میسوزاند و مسیر زندگی را تغییر میدهد.
این داستان، داستان هزاران خانواده ایرانی است که هر سال با این حادثه روبهرو میشوند؛ از کودکان خردسال گرفته تا نوجوانان و حتی بزرگسالان.
هفته ملی پیشگیری از سوختگی، یادآور این واقعیت تلخ است که بسیاری از این حوادث قابل پیشگیریاند، اگر آموزش، آگاهی و فرهنگ ایمنی به زندگی روزمره ما نفوذ کند.
سوختگی از جمله آسیبهایی است که تنها در چند ثانیه رخ میدهد، اما پیامدهای آن میتواند یک عمر ادامه داشته باشد، زخمی که فقط پوست را نمیسوزاند، بلکه زندگی، آینده، روابط اجتماعی و آرامش روانی فرد و خانوادهاش را نیز درگیر میکند.
آمار نگرانکننده سوختگی در کشور
بر اساس اعلام مسئولان حوزه سلامت، سالانه حدود ۳۰۰ هزار نفر در کشور دچار سوختگی میشوند که از این تعداد، نزدیک به ۳۰ هزار نفر نیاز به بستری در مراکز درمانی دارند و این در حالی است که کارشناسان معتقدند آمار واقعی بیش از ارقام رسمی است، چرا که بسیاری از افراد، بهویژه در مناطق محروم، به درمانهای سنتی و غیراستاندارد روی میآورند و هرگز در آمار رسمی ثبت نمیشوند.
همزمان با فرارسیدن هفته ملی پیشگیری از سوختگی، برای بررسی ابعاد مختلف این آسیب، با علیرضا جلالی مدیرعامل انجمن حمایت از بیماران سوختگی ققنوس، مصطفی دهمردهای رئیس بیمارستان سوانح و سوختگی شهید مطهری و مهدی موسویزاده فوق تخصص جراحی پلاستیک، ترمیمی و سوختگی به گفتوگو نشستیم.
کمبود تختهای استاندارد؛ چالش جدی مراکز سوختگی
علیرضا جلالی، مدیرعامل انجمن حمایت از بیماران سوختگی ققنوس، با اشاره به وضعیت زیرساختهای درمانی در گفتگ.
با خبرنگار خبرگزاری مهر گفت: در حال حاضر حدود ۳۵ مرکز مستقل سوختگی با نزدیک به ۱۴۰۰ تخت در کشور فعال هستند، در حالی که نیاز واقعی کشور دستکم ۲۴۰۰ تخت استاندارد سوختگی برآورد میشود.
به گفته وی، کمبود تخت استاندارد، کیفیت درمان و ایمنی بیماران را با چالش جدی مواجه کرده است.
سوختگی؛ بیماری اقشار کمدرآمد
جلالی با تأکید بر بعد اجتماعی این آسیب افزود: طبق اعلام سازمان جهانی بهداشت، ۹۵ درصد بیماران سوخته از اقشار فقیر جامعه هستند.
استفاده از وسایل گرمایشی و پختوپز غیراستاندارد، زندگی در منازل کوچک و نبود آموزشهای ایمنی، از عوامل اصلی بروز سوختگی در این گروههاست.
بسیاری از قربانیان نیز کودکان و نوجوانان هستند که با یک حادثه، آیندهشان تحت تأثیر قرار میگیرد.
زمستان؛ فصل اوج حوادث سوختگی
مصطفی دهمردهای، رئیس بیمارستان سوانح و سوختگی شهید مطهری، با بیان اینکه بیشترین آمار سوختگیها در فصل زمستان رخ میدهد، گفت: استفاده از بخاریها و وسایل گرمایشی غیراستاندارد، آشپزی در فضاهای کوچک و حوادث شغلی در کارگاهها از دلایل اصلی افزایش سوختگی در ماههای سرد سال است.
وی تأکید کرد که مشکل اصلی، کمبود تختهای استاندارد ویژه بیماران سوختگی است، نه صرفاً تعداد تخت.
هزینههای سنگین درمان سوختگی
رئیس بیمارستان شهید مطهری با اشاره به هزینههای بالای درمان افزود: درمان سوختگی به دلیل نیاز به پانسمانهای خاص، تجهیزات ویژه و جراحیهای متعدد، بسیار پرهزینه است.
اگرچه در مراکز دولتی بخش عمده هزینهها تحت پوشش بیمه قرار دارد، اما در بخش خصوصی، درمان سوختگی برای بسیاری از خانوادهها غیرقابل تأمین است.
چهارشنبهسوری؛ زخمی تکراری هر ساله
دهمردهای با اشاره به حوادث چهارشنبهسوری گفت: تنها در بیمارستان شهید مطهری، هر سال بین ۱۵۰ تا ۱۶۰ مصدوم سوختگی ناشی از این مراسم پذیرش میشوند؛ آماری که نشان میدهد آموزش و فرهنگسازی در این زمینه همچنان ناکافی است.
سوختگی فراتر از یک زخم جسمی
سوختگی تنها یک آسیب فیزیکی نیست.
مهدی موسویزاده، فوق تخصص جراحی پلاستیک و ترمیمی، میگوید: درمان سوختگی مسیری طولانی و چندمرحلهای است که از مراقبتهای اولیه آغاز میشود و تا جراحیهای ترمیمی، پیوند پوست، توانبخشی جسمی، حمایتهای روانی و بازگشت بیمار به جامعه ادامه دارد.
حتی با بهترین درمانها نیز بسیاری از بیماران هرگز به شرایط طبیعی قبل از حادثه بازنمیگردند.
۹۰ درصد سوختگیها قابل پیشگیری است
حدود ۹۰ درصد سوختگیها قابل پیشگیری است.
آموزش عمومی، استانداردسازی وسایل گرمایشی و گازسوز، رعایت اصول ایمنی در خانه، مدرسه و محیط کار و افزایش آگاهی عمومی میتواند نقش تعیینکنندهای در کاهش این آمار داشته باشد.
هفته ملی پیشگیری از سوختگی؛ فرصتی برای تغییر
به گزارش مهر؛ سوختگی در ایران تنها یک حادثه اتفاقی یا یک مشکل صرفاً پزشکی نیست، بلکه بحرانی چندبعدی با پیامدهای جسمی، روانی، اجتماعی و اقتصادی است.
آمار بالای بروز سوختگی، کمبود تختهای استاندارد، هزینههای سنگین درمان و تمرکز این آسیب در میان اقشار کمدرآمد، همگی بیانگر ضرورت نگاه جدیتر و جامعتر به این معضل است.
قابل پیشگیری بودن حدود ۹۰ درصد سوختگیها است و این واقعیت نشان میدهد که آموزش عمومی، استانداردسازی وسایل گرمایشی و پختوپز، ارتقای ایمنی در محیطهای کاری و اصلاح رفتارهای پرخطر میتواند نقش تعیینکنندهای در کاهش این آمار نگرانکننده داشته باشد و در کنار پیشگیری، توسعه مراکز تخصصی، افزایش تختهای استاندارد سوختگی، تأمین تجهیزات مورد نیاز و تداوم پوشش بیمهای نیز از الزامات حمایت مؤثر از بیماران است.
