نفت ونزوئلایی و زور آمریکایی؟

به گزارش مشرق، در هفته‌های اخیر، سخنان استیون میلر، دستیار ارشد رئیس‌جمهور سابق آمریکا، درباره نفت ونزوئلا توجهات زیادی را جلب کرده است.
میلر که یکی از چهره‌های نزدیک به ترامپ و مشاور اصلی در سیاست‌های داخلی و خارجی دوران او بود، در سخنانی جنجالی عنوان کرد که نفت ونزوئلا «مخصوص آمریکا» است.
به گفته او، «عرق، نبوغ و زحمت آمریکایی‌ها صنعت نفت ونزوئلا را ایجاد کرد»، و در ادامه از این‌که نفت این کشور باید به ایالات متحده تعلق داشته باشد، دفاع کرد.
در اظهاراتی تندتر، میلر سلب مالکیت منابع نفتی ونزوئلا را «بزرگ‌ترین سرقت ثبت‌شده از دارایی‌های آمریکایی» خواند و اشاره کرد که این «سرقت» منجر به استفاده از منابع نفتی برای تأمین مالی تروریسم و پرکردن خیابان‌های آمریکا از قاتلان، مزدوران و مواد مخدر شده است.
این اظهارات نه تنها انعکاس در رسانه‌ها داشت، بلکه نشان‌دهنده سیاست‌های تهاجمی ایالات متحده نسبت به منابع طبیعی کشورهایی نظیر ونزوئلا است.
مقامات دولت ترامپ و بسیاری از تحلیلگران آمریکایی معتقدند که منابع نفتی ونزوئلا نه تنها منافع این کشور را به‌خطر انداخته، بلکه به‌عنوان ابزار قدرت اقتصادی و سیاسی در دست روسیه و چین قرار گرفته است.
این تصور که نفت این کشور در نهایت باید به ایالات متحده تعلق داشته باشد، امری است که نه تنها در دیدگاه‌های اقتصادی بلکه در سیاست‌های خارجی نیز انعکاس یافته است.
بالاخره نفت یا مواد مخدر؟
یکی از محورهای اصلی سخنان ترامپ و دستیارانش درباره ونزوئلا، موضوع نفت است.
هرچند ایالات متحده همواره به‌طور رسمی دلیل اصلی دخالت‌هایش در ونزوئلا را مبارزه با مواد مخدر و حمایت از دموکراسی در این کشور عنوان کرده است، اما شواهد و اظهارات برخی از مقامات آمریکایی مانند میلر، نشان می‌دهد که مسئله اصلی در این ماجرا، منابع عظیم نفتی ونزوئلا است.
به عبارت دیگر، مواد مخدر و وضعیت سیاسی ونزوئلا به‌عنوان بهانه‌ای برای تسلط بیشتر بر این کشور و منابع طبیعی آن مورد استفاده قرار گرفته است.
در این میان، مقامات ونزوئلا همواره تاکید کرده‌اند که سیاست‌های ایالات متحده، از جمله تحریم‌های نفتی و سیاسی، نه تنها به‌دنبال مقابله با قاچاق مواد مخدر یا حمایت از دموکراسی در این کشور است، بلکه هدف اصلی آن، دسترسی به منابع نفتی است که در حال حاضر در دست دولت ونزوئلا و متحدان منطقه‌ای آن قرار دارد.
وزیر دفاع ونزوئلا اخیراً نیز در واکنش به این سخنان تهدید کرد که کشورش آماده است تا «جهنم به پا کند» در صورت هرگونه تهدید نظامی از سوی آمریکا.
به‌نظر می‌رسد که این اظهارات تنها نمایانگر تنش‌های سیاسی نیست، بلکه نشانه‌ای از عزم دولت ونزوئلا برای مقابله با فشارهای خارجی است.
در واقع، این تهدیدها در برابر تحریم‌های اقتصادی و فشارهای سیاسی ایالات متحده، نشان از اراده کشور برای حفظ استقلال سیاسی و اقتصادی خود در برابر نفوذ خارجی است.
حیات خلوت آمریکا؟
یکی دیگر از محورهای اظهارات میلر، که در اظهارات ترامپ نیز به وضوح دیده می‌شود، این است که آمریکای جنوبی به‌ویژه کشورهای مانند ونزوئلا، به‌عنوان «حیات خلوت» ایالات متحده به‌حساب می‌آید.
این عبارت نه‌تنها در سیاست‌های گذشته آمریکا نسبت به این منطقه، بلکه در بسیاری از تحلیل‌های نخبگان سیاسی و اقتصادی این کشور نیز برجسته است.
تاریخچه دخالت‌های نظامی و اقتصادی ایالات متحده در آمریکای لاتین و به‌ویژه در ونزوئلا، نشان می‌دهد که دولت‌های آمریکایی همواره به‌دنبال تضمین منافع خود در این منطقه بوده‌اند.
در دوران جنگ سرد، ایالات متحده با نگرانی از نفوذ شوروی در این منطقه، بارها به‌طور مستقیم یا غیرمستقیم در امور داخلی کشورهای آمریکای لاتین دخالت کرده است.
در این میان، ونزوئلا به‌دلیل ذخایر عظیم نفتی که دارد، همواره یکی از اهداف اصلی ایالات متحده بوده است.
همچنین در سال‌های اخیر، با افزایش نفوذ چین و روسیه در این کشور، نگرانی‌های ایالات متحده درباره از دست دادن کنترل بر منابع نفتی و سایر دارایی‌های ونزوئلا بیشتر شده است.
این دیدگاه که «آمریکای جنوبی حیات خلوت ماست»، نه تنها بر تحرکات نظامی و اقتصادی ایالات متحده در این منطقه تأثیرگذار است، بلکه بر دیدگاه‌های اجتماعی و فرهنگی این کشور نسبت به کشورهای آمریکای لاتین نیز سایه انداخته است.
بسیاری از تحلیلگران بر این باورند که دخالت‌های آمریکا در این منطقه، به‌ویژه در زمینه اقتصادی و منابع طبیعی، ناشی از این نگرش است که ایالات متحده به‌عنوان قدرت برتر جهانی، حق دارد که در امور داخلی کشورهای دیگر دخالت کند، به‌ویژه اگر این کشورها منابع طبیعی فراوانی داشته باشند.
نقشه اقتصادی آمریکا در ونزوئلا
در نهایت، اظهارات ترامپ و دستیارانش درباره نفت ونزوئلا و دخالت‌های ایالات متحده در این کشور، بیش از آنکه بر مسائل اجتماعی یا سیاسی تمرکز داشته باشد، نشان‌دهنده یک نقشه اقتصادی است که به‌دنبال دستیابی به منابع عظیم نفتی این کشور است.
آنچه که در این میان مغفول مانده، وضعیت اقتصادی و اجتماعی مردم ونزوئلا است که به‌دلیل تحریم‌ها و فشارهای خارجی، با مشکلات جدی مواجه شده‌اند.
آمریکا، با اشاره به بهانه‌های مختلف مانند مبارزه با مواد مخدر و حمایت از دموکراسی، در واقع به‌دنبال منافع اقتصادی خود در منطقه است.
از سوی دیگر، این بحران‌ها و تنش‌های سیاسی می‌تواند به بروز تغییرات گسترده در معادلات سیاسی و اقتصادی منطقه منجر شود.
همان‌طور که مقامات ونزوئلا تاکید کرده‌اند، ایالات متحده باید هزینه‌های دخالت در این کشور را بپردازد و در برابر اراده مردم ونزوئلا در حفظ منابع طبیعی خود، تسلیم شود.
در نهایت، این ماجرا نه تنها به چالش‌های موجود در ونزوئلا بلکه به یک بحران جهانی در زمینه سیاست‌های نفتی و اقتصادی ایالات متحده تبدیل خواهد شد که در آینده نه‌چندان دور، تبعات آن در سطح بین‌المللی نمایان خواهد شد.
منبع: صبح نو