کوچکترین ابررایانه هوش مصنوعی جهان

باشگاه خبرنگاران جوان؛ جواد فراهانی - استارتاپ آمریکایی Tiiny AI، آزمایشگاه جیبی Tiiny AI را راه‌اندازی کرده است که توسط رکورد‌های جهانی گینس به عنوان کوچکترین ابررایانه هوش مصنوعی شخصی جهان شناخته شده است.
این دستگاه که شبیه یک پاوربانک مینیاتوری است، می‌تواند مدل‌های یادگیری عمیق (LLM) را که شامل حداکثر ۱۲۰ میلیارد اپراتور به صورت محلی هستند، بدون نیاز به اتصال ابری یا اتکا به واحد‌های پردازش گرافیکی سنتی (GPU) اجرا کند.
(اپراتور‌ها "مغز" مدل هستند؛ هرچه تعداد اپراتور‌ها بیشتر باشد، مدل هوشمندتر و توانایی آن در حل مسائل پیچیده بیشتر است.)
Tiiny AI با این نوآوری قصد دارد افراد را قادر سازد تا بدون تکیه بر مراکز داده ابری از هوش مصنوعی پیشرفته استفاده کنند، در حالی که قدرت پردازشی قابل مقایسه با ابررایانه‌ها را ارائه می‌دهد و مصرف انرژی و خطرات حریم خصوصی را کاهش می‌دهد.
آزمایشگاه جیبی AI که در ۱۰ دسامبر راه‌اندازی شد، یک راه حل عملی برای مقابله با چالش‌های پایداری و هزینه‌های بالای انرژی مرتبط با زیرساخت‌های سنتی هوش مصنوعی ارائه می‌دهد.
سمر بوج، مدیر بازاریابی و فروش Tiiny AI، در یک بیانیه مطبوعاتی اظهار داشت: «هوش مصنوعی ابری گام‌های مهمی برداشته است، اما چالش‌هایی را نیز در زمینه قابلیت اطمینان، امنیت و پایداری ایجاد کرده است.
با Tiiny AI Pocket Lab، ما معتقدیم که هوش مصنوعی باید برای افراد قابل دسترسی باشد و هوش مصنوعی پیشرفته را خصوصی، شخصی و در هر دستگاهی در دسترس قرار دهد.»
قابلیت‌ها و کاربرد‌های چندگانه
این دستگاه که برای برآورده کردن تمام نیاز‌های شخصی هوش مصنوعی طراحی شده است، به طور یکسان برای سازندگان، توسعه‌دهندگان، محققان و دانشجویان مفید است.
این دستگاه امکان استنتاج چند مرحله‌ای، درک عمیق زمینه، مدیریت گردش کار عامل، ایجاد محتوا و پردازش ایمن داده‌های حساس را بدون نیاز به اتصال به اینترنت فراهم می‌کند.
این دستگاه همچنین داده‌ها و اسناد کاربر را به صورت محلی با رمزگذاری در سطح بانکی ذخیره می‌کند و حریم خصوصی و حافظه بلندمدتی را فراهم می‌کند که از سیستم‌های ابری پیشی می‌گیرد.
این دستگاه از مدل‌هایی از ۱۰ میلیارد تا ۱۰۰ میلیارد پارامتر پشتیبانی می‌کند و می‌تواند مدل‌ها را تا ۱۲۰ میلیارد پارامتر پردازش کند و عملکردی شبیه به GPT-۴ را برای استنتاج و تحلیل چند مرحله‌ای ارائه دهد و در عین حال امنیت داده‌ها را حفظ کند.
مشخصات فنی پیشرفته
این دستگاه از یک پردازنده ۱۲ هسته‌ای ARMv۹.۲ با توان ۶۵ وات بهره می‌برد که در مقایسه با سیستم‌های سنتی، عملکرد بالایی را با ردپای کربن کمتر ارائه می‌دهد.
این دستگاه به دو فناوری کلیدی متکی است:
TurboSparse: با فعال کردن تنها نورون‌های مورد نیاز بدون تأثیر بر عملکرد مدل، کارایی را افزایش می‌دهد.
Powerinfer: یک موتور متن‌باز که بار‌های هوش مصنوعی را بین CPU و NPU توزیع می‌کند تا ضمن حفظ عملکرد، مصرف برق را کاهش دهد.
این دستگاه یک سیستم عامل متن‌باز ارائه می‌دهد که از مدل‌های محبوبی مانند Llama، DeepSeek و GPT-OSS پشتیبانی می‌کند.
کاربران همچنین به‌روزرسانی‌های منظم و ارتقاء سخت‌افزار آنلاین را دریافت خواهند کرد و این ویژگی‌ها در ژانویه ۲۰۲۶ در CES عرضه می‌شوند.
منبع: Interesting Engineering