مشارکت مردمی، محور اصلی مدیریت بحران
معاون آموزش و مشارکتهای مردمی مدیریت بحران با تأکید بر نقش فرهنگ و آموزش، مشارکت مردم بهویژه زنان را مهمترین عامل افزایش تابآوری و مدیریت مؤثر بحرانها در شهر تهران دانست.
به گزارش خبرگزاری مهر، شاهین مظفری، معاون آموزش و مشارکتهای مردمی مدیریت بحران با بیان اینکه مشارکتجویی زنان در برخی حوزهها از جمله دوام، بیش از مردان است، اظهار کرد: اگر ما به زنان آموزش دهیم، هم جان خود و هم جان دیگران را نجات میدهند.
وی درباره ایده اصلی گروه دوام توضیح داد: این ایده ابتدا توسط سوئیسیها مطرح شد اما امروز ما از آنها پیشی گرفتهایم.
چندی پیش مانوری همزمان در ۲۴ نقطه شهر تهران برگزار شد که نماینده سفارت سوئیس نیز در آن حضور داشت.
چند روز بعد سفیر سوئیس با حضور در ایران به این حرکت جایزه داد و گفت باور نمیکند چنین ظرفیتی در ایران وجود داشته باشد.
به اعتقاد من باید به داشتن چنین مردمی که پای کار هستند افتخار کنیم.
از سوی دیگر، زیرساختهای ما نیز ارتقا یافته است.
معاون آموزش و مشارکتهای مردمی مدیریت بحران با اشاره به چرخه چهارمرحلهای مدیریت بحران افزود: مرحله نخست، پیشگیری است که استحکامسازی ساختمانها در برابر زلزله در این بخش قرار میگیرد.
مرحله دوم آمادگی، مرحله سوم پاسخ یا امدادرسانی در شرایط بحران و مرحله چهارم بازیابی است که از اهمیت بالایی برخوردار بوده و باید شرایط به وضعیت پیش از بحران بازگردد.
مظفری با تأکید بر ضرورت توجه به بازتوانی اجتماعی گفت: در بحث تابآوری اجتماعی باید بر مرحله بازتوانی تمرکز کنیم؛ البته نه پس از وقوع حادثه، بلکه پیش از آن.
بازتوانی شامل پنج بعد جسمی، روانی، اقتصادی، اجتماعی و معنوی است.
وی با اشاره به عبور کشور از دو بحران بزرگ کرونا و جنگ در سالهای اخیر ادامه داد: در جریان جنگ ۱۲ روزه تماسهای متعددی درباره ترس کودکان دریافت کردیم؛ چرا که بزرگترها نیز دچار ترس شده و ناخواسته آن را به کودکان منتقل کرده بودند.
به همین دلیل یکی از مهارتهای روانشناسی را در قالب بازی طراحی و در فضای مجازی منتشر کردیم که با استقبال گستردهای مواجه شد.
معاون آموزش و مشارکتهای مردمی مدیریت بحران با بیان اینکه مهمترین مشکل در مدیریت بحران، فرهنگ است، گفت: متأسفانه در برخی حوادث شاهد عکسگرفتن برخی مسئولان با بحران هستیم که این موضوع در مدیریت بحران یک فاجعه محسوب میشود، زیرا باعث تشدید بحران میگردد.
هر حادثهای به یک فرمانده محلی متناسب با همان سطح بحران نیاز دارد و حضور مدیران ارشد میتواند مدیریت را از فرمانده محلی سلب کند.
باید به اندازه بحران، مدیر و فرمانده وارد میدان شود.
وی افزود: در هر بحرانی شاهد هجوم به پمپبنزینها، نزاع و شایعه هستیم.
برخی افراد نگاه تقدیرگرایانه دارند و معتقدند اگر قسمت باشد، میمیرند که این نگاه بسیار خطرناک است.
گروهی دیگر نیز با دیدگاه «چون که فردا رسد فکر فردا کنیم» عمل میکنند؛ نگاهی که در مدیریت نیز وجود دارد و باعث میشود هزینهها بهجای ایمنی و نگهداشت، صرف افتتاحیهها شود.
برای نمونه، بسیاری از مدارس تهران ایمنی لازم را ندارند و با بوق یک تریلی میریزند، اما ایمنسازی مدارس اولویت محسوب نمیشود.
فرهنگ، نقش مهمی در پیشبینی و مدیریت بحران دارد.
مظفری با بیان اینکه مشارکت مردم تنها راه مدیریت بحران است، گفت: مخاطرات اولویتدار شهر تهران به ۱۸ مورد میرسد که محتملترین آن سیل و بزرگترین آن زلزله است؛ چرا که تهران روی دو گسل اصلی قرار دارد.
۲۰ سال پیش تصور میشد در صورت وقوع زلزله باید پایتخت جابهجا شود، اما امروز بهواسطه ساختوسازهای ایمن میتوان گفت تهران توان ایستادگی دارد.
وی افزود: در ساعات اولیه وقوع یک بحران بزرگ، امدادرسانی به دلیل مسدود شدن مسیرها دشوار است و طبق قوانین بینالمللی، سه روز نخست باید امور به مردم سپرده شود.
بنابراین آموزش و سازماندهی مردم ضروری است.
امکانات و نیروهای امدادی پاسخگوی جمعیت ۱۳ میلیونی تهران نیست و مردم محلی با شناخت ظرفیتها و همسایگان خود، نقش اصلی را ایفا میکنند.
معاون آموزش و مشارکتهای مردمی مدیریت بحران، توجه به تابآوری شهری را امری مهم دانست و از منطقه فرهنگی و گردشگری عباسآباد برای توجه به این موضوع و فراهم کردن بستر برگزاری رویداد همنوایی نوآوری و فناوری شهری قدردانی کرد.
در ادامه این رویداد، خلیل سپهرسبحانی، سرپرست مرکز نوآوری شهری هزاره و مشاور مدیرعامل شرکت نوسازی عباسآباد، با اشاره به برگزاری این برنامه از ظهر سهشنبه ۲۵ آذرماه در کوشک باغ هنر، گفت: در منطقه فرهنگی گردشگری عباسآباد در حال تجربه شکل تازهای از یک اکوپارک با محوریت مردم و زندگی اجتماعی هستیم؛ فضایی که طبیعت، فرهنگ و حضور شهروندان را در کنار هم قرار میدهد و در مسیر توسعه پایدار و افزایش تابآوری شهری حرکت میکند.
وی افزود: هدف اصلی این رویکرد، ارتقای کیفیت زندگی و بهبود شرایط زیست شهری است.
در همین راستا تلاش میکنیم با بهرهگیری از پهنه سبز ۶۰۰ هکتاری عباسآباد بهعنوان یک پلتفرم اقلیمی و شهری، فضاهای اجتماعی پویا ایجاد کنیم که مردم را به مراقبت از طبیعت و حفظ میراث زیستی، طبیعی و معنوی ترغیب میکند.
سبحانی با اشاره به تجربه دفاع میهنی ۱۲ روزه در برابر تهاجم آمریکا و رژیم صهیونیستی گفت: این تجربه اهمیت توجه جدیتر به توسعه پایدار و تابآوری شهری را بیش از پیش نمایان کرد.
بر همین اساس، مدیریت منطقه فرهنگی گردشگری عباسآباد این مفاهیم را بهعنوان ضرورتی برای امروز و آینده شهر با حساسیت بیشتری دنبال میکند.
این رویداد با تمرکز بر نوآوری اجتماعی، تلاشی است برای حل مسائل اجتماعی از طریق مشارکت مردم و تقویت حس مسئولیتپذیری جمعی.
محمد طاهانژاد، مدیرعامل آکادمی خیر ایران نیز در این رویداد اظهار کرد: در طول ۱۲ روز جنگ، نه با قطعی آب و برق مواجه شدیم و نه راهی مسدود شد؛ اما اگر جنگ جدیتر میشد، آیا جامعه از نظر روانی، تأمین ارزاق و امنیت آمادگی لازم را داشت؟
این احساس نیاز به آمادگی، ضرورت انجام اقدامات مؤثر در حوزه تابآوری را نشان میدهد و امیدواریم این رویداد فتح بابی برای اقدامات جدیتر باشد.
گفتنی است رویداد «نوآوری اجتماعی رویش» با تمرکز بر حوزه تابآوری شهری، تلفیقی از آموزش و ارائه ایدههای شرکتکنندگان است که به مدت سه روز، از ۲۵ تا ۲۷ آذرماه، در کوشک باغ هنر در حال برگزاری است.