آیا واقعا «آتا» بیشترین تاخیر را در بین ایرلاین‌ها دارد؟!

به گزارش خبرگزاری مهر، چندی قبل بود که شرکت فرودگاه‌ها و ناوبری هوایی ایران، با انتشار جدولی، رتبه‌بندی شرکت‌های هواپیمایی را بر اساس میزان تاخیر منتشر کرد که بر اساس این جدول هواپیمایی آتا در صدر فهرست قرار داشت!
نکته‌ای که در انتشار این گزارش و جدول آماری مورد غفلت قرار گرفته، آن است که در گزارش منتشرشده، «مجموع دقایق تاخیر» به‌عنوان معیار اصلی رتبه‌بندی شرکت‌ها استفاده شده است.
این در حالی است که مجموع دقایق تاخیر، ارتباط مستقیم با تعداد پروازهای انجام شده دارد!
به عنوان مثال شرکتی که تنها ۲۰۰ پرواز داشته، مشخصاً ریسک و احتمال تاخیرش کمتر و پایین‌تر است و شرکتی که بیش از ۲ هزار پرواز داشته قاعدتاً ریسک بالاتری را متحمل شده و طبیعتاً میزان تاخیرهایش نسبت به ۲۰۰ پرواز هم بیشتر است.
برای نمونه، هواپیمایی آتا در دوره مورد بررسی بیش از ۲۰۰۰ پرواز انجام داده است، در حالی که برخی شرکت‌ها تنها ۹۰ تا ۱۵۰ پرواز داشته‌اند.
بدیهی است شرکتی که تعداد پروازهایش بیش از ده برابر یک شرکت دیگر است مجموع دقایق تأخیر بیشتری به دلیل تعداد بیشتر پروازها ثبت خواهد کرد.
بر اساس این قاعده، و معیار درست برای مقایسه عملکرد، متوسط تأخیر هر پرواز است نه مجموع دقایق تأخیر چراکه بالا بودن عدد «میزان تأخیر» متاثر از کم و زیاد شدن عملیات پروازی است.
اگر جدول مورد اشاره بر اساس «متوسط زمان تأخیر»، مورد بررسی مجدد قرار گیرد، احتمالاً دچار تغییرات زیادی خواهد شد.
بر همین اساس به عنوان مثال، متوسط تأخیر هواپیمایی آتا ۷۹ دقیقه بوده و عملکرد بهتری نسبت به بسیاری از شرکت‌های هواپیمایی داشته است و برخی شرکت‌ها حتی با تعداد پرواز بسیار کمتر، متوسط تأخیرهای بیش از ۱۰۰ دقیقه دارند!
این مقایسه نشان می‌دهد که شرکتی با وجود انجام بیشترین تعداد پرواز (۲۰۶۲ پرواز) توانسته متوسط تأخیری پایین‌تر از بخش بزرگی از ایرلاین‌ها ثبت کند و در شاخص مهم «میانگین تأخیر»، عملکردی برتر، قابل اتکا و قابل دفاع داشته باشد.
نکته مهم و دقیق آن است که به نظر می‌رسد بررسی دقیق و موشکافانه عملکرد ایرلاین‌ها و قیاس عملکردی آنها بر اساس مبنای دقیق و عادلانه، می‌تواند زمینه رقابت سالم را فراهم کند و نهادهای حاکمیتی و ناظر بر آنها تنها با ایجاد رقابت سالم می‌توانند به رشد و نمو هرچه بیشتر و بهتر پروازها کمک نمایند.