سامانه ملی پایش کیفیت هوا، معتبرترین مرجع اطلاع رسانی به شهروندان است
مدیر کل دفتر پایش فراگیر آلودگی محیط‌زیستی گفت: اطلاع‌رسانی دقیق کیفیت هوا یکی از مطالبات جدی شهروندان است و سامانه ملی پایش کیفیت هوا، معتبرترین مرجع اطلاع رسانی محسوب می‌شود.
به گزارش خبرگزاری مهر، مریم آویشن مدیر کل دفتر پایش فراگیر آلودگی محیط‌زیستی با اشاره به اهمیت آگاهی شهروندان از وضعیت کیفی هوا گفت: شاخص کیفیت هوا نقش مهمی در سلامت جامعه و برنامه‌ریزی فعالیت‌های روزانه دارد و دسترسی مردم به اطلاعات صحیح و به‌روز در این زمینه یک ضرورت اساسی است.
وی با بیان اینکه برخی سایت‌های بین‌المللی اقدام به رصد کیفیت هوای شهرهای بزرگ جهان از جمله تهران می‌کنند، افزود: «این سامانه‌ها به علت نداشتن دسترسی مستقیم به داده‌های ایستگاه‌های رسمی، معمولاً از روش‌هایی نظیر تحلیل تصاویر ماهواره‌ای یا استفاده از سنسورهای کم‌هزینه بهره می‌برند.
از این رو، نتایج آنها در بسیاری مواقع با داده‌های واقعی اندازه‌گیری‌شده در ایستگاه‌های معتبر داخل کشور همخوانی ندارد.
آویشن در تشریح دلایل اختلاف میان شاخص کیفیت هوای تهران در سامانه‌های خارجی و پایش رسمی کشور توضیح داد: شاخص کیفیت هوای تهران از میانگین ۳۰ ایستگاه رسمی سازمان حفاظت محیط‌زیست و شرکت کنترل کیفیت هوا محاسبه می‌شود، در حالی که سایت‌های بین‌المللی بر اساس چند نقطه محدود و تخمینی عمل می‌کنند و این داده‌ها نماینده کلان‌شهری مانند تهران نیست.
وی ادامه داد: اطلاعات فنی تجهیزات این سایت‌ها شامل سنسورها، آنالایزرها یا مدل‌های ماهواره‌ای شفاف و قابل راستی‌آزمایی نیست و میزان انطباق آنها با استانداردهای مرجع بین‌المللی محل تردید است.
آویشن اظهار کرد: آنالایزرهای دقیق سنجش آلاینده‌ها نیازمند کالیبراسیون مداوم و نگهداری تخصصی هستند؛ موضوعی که در تجهیزات غیراستاندارد یا کم‌هزینه رعایت نمی‌شود.
وی گفت: در بسیاری از شهرهای تحت پوشش این سایت‌ها، تنها یک آلاینده تخمین زده می‌شود؛ در حالی که بر اساس پروتکل‌های بین‌المللی، محاسبه شاخص کیفیت هوا باید مبتنی بر اندازه‌گیری چندین آلاینده معیار باشد.
مدیرکل دفتر پایش فراگیر آلودگی محیط‌زیستی تأکید کرد: مطابق استانداردهای علمی و فنی، داده‌های ثبت‌شده در ایستگاه‌های پایش کیفیت هوا دقیق‌ترین و قابل‌اعتمادترین مبنای تعیین شاخص کیفیت هوا هستند.
سایر روش‌ها مانند سنسورهای ارزان‌قیمت، تصاویر ماهواره‌ای و فناوری‌های اینترنت اشیا تنها ابزارهای کمکی بوده و نمی‌توانند جایگزین ایستگاه‌های مرجع شوند.
وی در ادامه، سامانه ملی پایش کیفی هوای کشور به نشانی aqms.doe.ir را معتبرترین منبع اطلاع‌رسانی وضعیت آلودگی هوا معرفی کرد و گفت: از شهروندان گرامی درخواست می‌شود برای دریافت اطلاعات صحیح، دقیق و منطقه‌ای، به این سامانه مراجعه کرده یا اپلیکیشن آن را بر روی تلفن همراه خود نصب کنند تا به‌صورت مستمر از وضعیت کیفیت هوای شهر و محل سکونت خود آگاه شوند.