فیلم تئاتر «همه چیز درباره ایو» نقد شد؛ قصه یک پروژه درباره بازیگری
در پنجاهمین برنامه از سلسله جلسات نمایش فیلم تئاترهای شاخص نمایش «همه چیز درباره ایو» به کارگردانی ایوو فانهوف و نیک ویکهام توسط انجمن منتقدان، نویسندگان و پژوهشگران خانه تئاتر بررسی شد.
به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از روابط عمومی خانه هنرمندان ایران، پنجاهمین برنامه از سلسله جلسات نمایش فیلمتئاترهای شاخص، با نمایش «همهچیز درباره ایو» (۲۰۱۹) بر اساس متن نمایشنامه جوزف منکهویچ به کارگردانی ایوو فانهوف و نیک ویکهام عصر چهارشنبه ۵ آذر با همکاری مشترک انجمن منتقدان، نویسندگان و پژوهشگران خانه تئاتر و سینماتک خانه هنرمندان ایران برگزار شد.
این اثر نخستین برنامه از بسته «چهره در نقاب؛ بازی و هویت» بود که محمودرضا حبیبی، منتقد تئاتر، نقد و بررسی آن را برعهده داشت.
حبیبی در آغاز صحبت خود به خاستگاه نمایش اشاره کرد: داستانی که نخست در قالب یک متن ادبی مطرح شد و سپس در سال ۱۹۵۰ توسط جوزف ال.
منکهویچ به فیلمی تبدیل شد که تا امروز یکی از رکوردداران تاریخ اسکار است؛ چهارده نامزدی و چندین جایزه که «همهچیز درباره ایو» را در موقعیت یک اثر مرجع جاودانه قرار میدهد.
به عبارتی شهرت امروز این نمایش، بیش از آنکه ناشی از اقتباس تئاتری باشد، محصول همان نسخه سینمایی است که برای دههها مخاطب را جذب کرده و جایگاهش را تثبیت کرده است.
به اعتقاد این منتقد، هسته محتوایی «همهچیز درباره ایو» در واقع مطالعهای بر جایگاه بازیگر از لحظهای است که قدم به جهان تئاتر میگذارد تا زمانی که به اوج شهرت میرسد و سپس سقوط ناگهانی که در کمین اوست.
داستان نشان میدهد که آرزوی حضور روی صحنه، چگونه به سلطه، جاهطلبی و سپس فروپاشی میانجامد.
تمام شخصیتها در چرخهای قرار دارند که در آن صعود، باشکوه اما سقوط، بیرحمانه و سریع است.
البته اگر داستان را مانند یک رمان تحلیل کنیم، این اثر چندصدایی است؛ چندین راوی در بخشهای مختلف ظاهر میشوند و هر کدام بخشی از حقیقت را برای مخاطب بازمیگویند.
این چندصدایی باعث میشود تضادها و پارادوکسها بیشتر دیده شود.
مخاطب مدام بین روایتها جابهجا میشود و همین، امکان قضاوت را پیچیدهتر و ارزش چندلایه اثر را پررنگتر میکند.
حبیبی با اشاره به این موضوع که متن نمایش «همه چیز درباره ایو» در دهه ۱۹۵۰ و در اوج این دوره نوشته شده است گفت: دورهای که هنوز بازیگر نقش اصلی تولید «درخشش» روی صحنه بود.
نویسنده اثر، نیز بر همان سنت وفادار مانده و سعی کرده بود با حفظ لحن اجرایی و شیوه بازیگری زمانه، نوعی سادگی و انسجام رئالیستی را در روایت حفظ کند.
این پژوهشگر در ادامه تحلیل خود درباره نمایش «همه چیز درباره ایو» بر این نکته تأکید کرد: اساس بازیگری بر رسیدن به باور و توانایی خلق هویت تازه بنا شده است.
اگر بازیگر به این نقطه درونی نرسد، اساساً فرآیند بازیگری شکل نمیگیرد.
ایو در برخورد با مارگو اعتراف میکند که از همان کودکی به بازی نقشها و تجربه هویتهای مختلف باور داشته؛ تا جایی که گاهی مرز میان «خودِ واقعی» و «نقشِ بازیشده» را تشخیص نمیداد.
حبیبی در بخش دیگری از صحبت های خود پس از بررسی ابعادی مختلف این اثر نمایشی گفت: در اثر نیز شاهد هستیم که برخی کاراکترها، پس از پیوند عاطفی با شریک خود، به شکلی ناخودآگاه دچار همان جاهطلبیها و محدودیتهای جنسیتی میشوند که پیشتر از آن فراتر رفته بودند.
این بازگشت، نشاندهنده آسیبپذیری انسان در برابر اتصالهای احساسی و میل به دیدهشدن است.