حجاب و عفاف در مکتب فاطمی، نماد عزت و پرچم دفاع از ارزش‌های الهی
قم- در مکتب حضرت فاطمه زهرا (س)، حجاب فراتر از پوشش فردی، نمادی از کرامت، ایمان و دفاع از ارزش‌های الهی بود و ایشان با پایبندی مثال‌زدنی، آن را به ستون هویت زن مسلمان تبدیل کردند.
خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها - هیفاء پردل: فاطمه زهرا (س) در یکی از دشوارترین دوره‌های شکل‌گیری جامعه اسلامی با حضور خویش مسیر دفاع از حقیقت دین را روشن نگاه داشت.
پس از فقدان جان‌سوز پیامبر اکرم (ص)، هنگامی که فضای عمومی جامعه با تنش‌ها و دگرگونی‌های سیاسی همراه شده بود، این بانوی بزرگوار با مواضع، خطبه‌ها و پایمردی مثال‌زدنی خود مسیر غدیر و حقیقت ولایت را به عنوان محور ماندگار جامعه اسلامی یادآوری کرد.
حضرت فاطمه زهرا (س) در این دوران نه‌تنها به عنوان دختر پیامبر و همسر امیرالمؤمنین (ع)، بلکه به عنوان طلایه‌دار دفاع از ولایت شناخته شد و او با ایستادگی در برابر تحریف و با تبیین جایگاه امامت نشان داد که ولایت مطالبه‌ای فردی یا خانوادگی نیست، بلکه سنگ زیربنای امت اسلامی و ضامن سلامت مسیر دین است.
در بیان آن حضرت، استقامت در برابر انحراف، صدای مردم و پاسداشت حقیقت بود.
اهمیت شخصیت حضرت زهرا (س) تنها در پیوندهای خانوادگی با پیامبر و ائمه اطهار (ع) نیست؛ او در میدان عمل، نخستین شهیده راه پاسداری از ارزش‌ها و ولایت معرفی شد.
این بانوی بزرگوار با حضور در صحنه و بیان روشنگرانه خود به تاریخ آموخت که دفاع از حق در سخت‌ترین شرایط نیز ممکن و لازم است.
حجاب و عفاف در نگاه حضرت زهرا (س) صرفاً یک گزینش فردی نبود، بلکه از منظر ایشان سنگری فرهنگی و اجتماعی محسوب می‌شد و حتی در موقعیت‌های سخت و تهدیدآمیز، از جمله هنگام هجوم به خانه، آن حضرت نسبت به حفظ حجاب حساسیت و پایبندی عمیق نشان داد؛ پایبندی‌ای که امروز نیز پیام روشنی از عزت، وقار و مقاومت فرهنگی را به جامعه منتقل می‌کند.
نقش فرهنگی و اخلاقی حضرت زهرا (س) نیز جنبه‌ای برجسته از شخصیت آن حضرت است و عدالت، راستی، کرامت و مسئولیت‌پذیری از ویژگی‌های رفتاری ایشان بود و این ویژگی‌ها در گفت‌وگوها و رفتارهای آن حضرت جلوه‌ای روشن داشت.
او نه‌فقط آموزگار اخلاق، بلکه معیار ارزش‌های دینی و انسانی برای جامعه اسلامی بود و نشان داد ارزش‌ها زمانی اثرگذار می‌شوند که در رفتار فردی و اجتماعی تجلی یابند.
در سوی دیگر، خطبه‌ها و مواضع حضرت زهرا (س) جایگاه ولایت امیرالمؤمنین (ع) را با صراحت تبیین کرد و ایشان در این خطبه‌ها حقیقت امامت را نه به عنوان موضوعی شخصی، بلکه به عنوان حقیقتی غیرقابل انکار و ستون اصلی استواری امت اسلامی معرفی کردند؛ صدایی که در برابر تحریف ایستاد و مسیر صحیح تاریخ را به یاد امت آورد.
حضرت فاطمه زهرا (س) شخصیتی بود که مقاومت را در نام خود معنا کرد و او با صلابت در برابر ظلم، با کلام در برابر تحریف و با حجاب در برابر هجمه‌ها ایستاد و پرچم دفاع از ولایت را بر فراز تاریخ نگه داشت.
روایت زندگی این بانوی بی‌بدیل، فراتر از ماجرای فدک، حکایت ایستادگی و پاسداری از حقیقت دین و ارزش‌های الهی است.
شماری از بانوان قمی در گفتگو با خبرنگار مهر، به بررسی ابعاد مختلف سیره حضرت زهرا (س) پرداختند ودر این دیدگاه‌ها، بانوان از نسل‌ها و اقشار مختلف جامعه با اشاره به نقش تاریخی آن حضرت، سیره فاطمی را الگویی کاربردی برای زندگی امروز معرفی کردند.
برجسته‌ترین وجه زندگی حضرت، دفاع از ولایت بود
سیده معصومه حسینی، فعال فرهنگی، در بیان نگاه خود نسبت به زندگی حضرت زهرا (س) گفت: ابعاد گوناگون شخصیت این بانوی بزرگ اسلام برای زنان و مردان امروز الگوست و به باور من، برجسته‌ترین وجه زندگی حضرت، دفاع از ولایت بود؛ دفاعی که بر پایه اعتقاد به حقانیت امام علی (ع) شکل گرفت و نه رابطه خانوادگی و او تا واپسین لحظات زندگی بر این باور ایستاد و در همین مسیر نیز مظلومانه به شهادت رسید.
این بانوی فرهنگی ادامه می‌دهد: در عصر کنونی می‌توان از همین بعد ولایتمداری فاطمی درس گرفت و اکنون که در دوره غیبت هستیم، وظیفه داریم از نایب امام زمان (عج) را حمایت کنیم، همان‌گونه که بسیاری از زنان در جریان انقلاب، دفاع مقدس و مقاطع مختلف پس از آن در حمایت از ولایت فقیه نقش‌آفرینی کردند و حتی جان خود یا فرزندانشان را تقدیم راه انقلاب نمودند.
یک دانشجوی دختر قمی در گفتگو با خبرنگار مهر، سیره اجتماعی حضرت زهرا (س) را مورد توجه قرار داد و عنوان کرد: حضرت فاطمه (س) تنها در خانه‌داری، همسرداری و تربیت فرزند الگو نبودند و حضور مسئولانه ایشان در عرصه اجتماع نیز بخشی جدی از سبک زندگی ایشان بود و می‌تواند برای زنان امروز الهام‌بخش باشد و دفاع از حق، خیرخواهی، نقش‌آفرینی در امور اجتماعی و فرهنگی از ویژگی‌های اثرگذار آن حضرت است.
آتنا کاوریان با اشاره به برخی ویژگی‌های حضرت زهرا (س) بیان کرد: دعاهای نیمه‌شب و رسیدگی به نیازمندان، روح اجتماعی و معنوی حضرت را برجسته می‌سازد و برخی تصور می‌کنند حجاب مانع حضور اجتماعی زنان است؛ در حالی که حضرت زهرا (س) با وجود اهتمام کامل به عفاف، در مسائل اجتماعی، سیاسی و حتی اقتصادی حضور فعالی داشتند.
حضرت زهرا (س) در برابر تحریف تاریخ ایستاد
اسماً کاظمی که از پژوهشگران حوزه زنان است در گفتگو با خبرنگار مهر، با اشاره به ابعاد معرفتی سیره فاطمی گفت: پس از رحلت پیامبر اکرم (ص)، حضرت زهرا (س) با شجاعتی کم‌نظیر از جایگاه ولایت و امامت دفاع کردند و ایشان با استدلال‌های قرآنی و روایی، حقانیت امیرالمؤمنین (ع) را برای مردم تبیین و از انحراف مسیر امت جلوگیری کردند و این مواضع نه از احساسات شخصی، بلکه از مبانی متقن دینی سرچشمه داشت.
کاظمی افزود: آن حضرت در خطبه‌ها و دیدارهای خود با انصار و مهاجران، جایگاه امیرالمؤمنین (ع) را حقیقتی بنیادین معرفی کردند و دفاع ایشان از ولایت، دفاع از هویت امت بود و حضرت در برابر تحریف ایستاد و تاریخ را به مسیر درست رهنمون کرد.
وی عنوان می‌کند: جامعه اسلامی پس از رحلت پیامبر (ص) در یکی از حساس‌ترین مقاطع تاریخی قرار داشت و در همین فضا بود که فاطمه زهرا (س) با بصیرتی ویژه پرچم دفاع از ولایت را برافراشت و خطبه فدکیه و پیگیری‌های ایشان در دیدارهای متعدد نشان می‌دهد ولایت برای آن حضرت نه یک موضوع خانوادگی، بلکه جوهره دین و پایه استواری جامعه اسلامی بود.
در نگاه حضرت زهرا (س)، حجاب تنها یک ظاهر بلکه هویت، کرامت و مصونیت زن بود
این پژوهشگر حوزه زنان در بخش دیگری از سخنان خود به مفهوم حجاب در سیره فاطمی پرداخت و توضیح داد: در نگاه حضرت زهرا (س)، حجاب تنها یک ظاهر نبود؛ هویت، کرامت و مصونیت زن را معنا می‌کرد.
روایت‌ها نشان می‌دهد ایشان حتی در واپسین لحظات زندگی به حفظ حریم شخصی خود اهتمام داشتند و عفاف برایشان یک اصل ثابت بود.
وی گفت: یکی از ویژگی‌های برجسته حضرت، جمع میان حضور اجتماعی مؤثر و رعایت دقیق عفاف و حجاب بود و سبک زندگی فاطمی برای زن مسلمان امروز نمونه‌ای عینی از توازن میان ایمان، فعالیت اجتماعی، دانش و خانواده‌محوری است و سادگی همراه با وقار در پوشش حضرت نیز نشان می‌دهد ارزش واقعی زن در شخصیت اوست نه در ظاهر و زیورآلات.
محدثه‌السادات حسینی، پژوهشگر دیگر حوزه زنان در گفتگو با خبرنگار مهر، با اشاره به نقش فعال حضرت در ترویج فرهنگ عفاف بیان کرد: حضرت زهرا (س) تنها به رعایت حجاب اکتفا نمی‌کردند، بلکه در تبیین حدود شرعی و اخلاقی برای زنان و مردان جامعه نقشی جدی داشتند و ایشان پایه‌های فرهنگ عفاف را با رفتار و گفتار خود استوار کردند.
حسینی افزود: در روزهای پس از رحلت پیامبر (ص) که خانه حضرت مورد تعرض قرار گرفت، گزارش‌ها نشان می‌دهد ایشان حتی در سخت‌ترین شرایط بر حفظ کرامت و حریم شخصی تأکید داشتند و مراقبت از پوشش در لحظاتی که جسمشان آسیب دیده بود، نشان‌دهنده این است که عفاف و حجاب در نگاه فاطمی در هیچ شرایطی قابل چشم‌پوشی نیست.
وی بیان کرد: امروز نیز بسیاری از بانوان با الگو گرفتن از این سیره نورانی، در عرصه‌های اجتماعی، فرهنگی و حتی عرصه‌های ایثار و مقاومت، با الهام از ایشان نقش‌آفرینی می‌کنند و هر زمان که جامعه از الگوی فاطمی فاصله گرفته، آثار آن در روابط اجتماعی و آرامش خانواده‌ها نمایان شده و هرگاه به آن نزدیک شده‌ایم، عزت و آرامش بیشتری در جامعه زنان دیده شده است.