زیر و بم معاملات گواهی سپرده ۶ محصول جدید/ تحویل فیزیکی کالا‌ها در بازار گواهی چگونه است؟

باشگاه خبرنگاران جوان؛ کیمیا قلی‌پور - ۲۸ مهرماه امسال، وزیر امور اقتصادی و دارایی از معاملات گواهی سپرده کالایی ۶ محصول مس کاتد، شمش روی، گندله، میلگرد، قیر و خودرو در بورس کالای ایران رونمایی کرد؛ رویدادی که به اعتقاد کارشناسان می‌تواند نقطه عطفی جهت مشارکت مستقیم و آسان آحاد مردم در جریان تولید و سرمایه گذاری باشد.
در همین راستا محبوبه اسکندری رئیس اداره تسویه معاملات ابزار‌های نوین مالی بورس کالای ایران در گفت و گو با خبرنگار اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان گفت: معاملات گواهی سپرده شش محصول گندله سنگ‌آهن، قیر، میلگرد، خودرو، کاتد مس و شمش روی از ۲۸ مهر ماه امسال راه‌اندازی شد.
با شروع این معاملات، گام مهمی در مسیر اوراق بهادارسازی کالا‌های اساسی تولیدی، برداشته شد؛ لذا با ایجاد ابزار‌های مالی و اوراق بهادار، کلیه افرادی که دارای کد معاملاتی بازار مالی بورس کالای ایران هستند می‌توانند در این بازار مشارکت کنند؛ بنابراین زمینه متنوع‌سازی پرتفوی دارایی اشخاص، علاوه بر فلزات گرانبها با زنجیره محصولات فلزات اساسی و رنگی فراهم شده است.
حضور صندوق‌های سرمایه‌گذاری کالایی در این بازار نیز بر نقدشوندگی نماد و تعمیق معاملات آن کمک بزرگی خواهد کرد.
معاملات این اوراق از معافیت مالیات بر درآمد و مالیات ارزش افزوده برخوردار است که جذابیت زیادی را برای فعالان بازار ایجاد می‌کند.
امکان تحویل فیزیکی کالا در تمام نماد‌های گواهی سپرده کالایی
او در پاسخ به این پرسش که تحویل فیزیکی کالا‌های مذکور امکان‌پذیر است؟
بیان کرد: امکان تحویل فیزیکی کالا در تمام نماد‌های گواهی سپرده کالایی وجود دارد چراکه گواهی سپرده کالایی صرفاً زمانی صادر می‌شود که کالای حائز شرایط و استاندارد مشخص شده برای دارایی پایه در انبار‌های پذیرش شده‌ی بورس کالا، سپرده‌گذاری گردد؛ بنابراین هر زمان خریدار یا دارنده گواهی سپرده کالایی درخواست تحویل فیزیکی کالا را داشته باشد، می‌تواند درخواست خود را از طریق دسترسی برخط یا ارائه درخواست به شرکت کارگزاری خود (از طریق ایستگاه‌های معاملاتی)، ثبت کند.
به منظور اینکه خریدار بتواند ترجیحات خود را در تحویل کالا از انبار‌های پذیرش شده مشخص نماید، بورس کالا موجودی قابل تحویل از انبار‌های پذیرش شده را در سایت خود اطلاع‌رسانی می‌کند؛ لذا خریدار می‌تواند پس از ثبت درخواست تحویل، طی هماهنگی با انبار مدنظر خود که موجودی کالای قابل تحویل داشته باشد، مراجعه و کالای خود را تحویل بگیرد.
او افزود: نکته قابل توجه در این زمینه این است که کالا‌های مذکور مشمول مالیات ارزش افزوده هستند لذا خریدار گواهی سپرده کالایی که کالا را از انبار تحویل می‌گیرد، باید ۱۰ درصد ارزش خرید خود را، به عنوان مالیات ارزش افزوده به سازمان امور مالیاتی پرداخت نماید.
به این منظور پس از تایید درخواست تحویل خریدار توسط انباردار، مستندی به نام اعلامیه خرید متناسب با درخواست خریدار صادر می‌گردد.
این اعلامیه حاوی مشخصات خریدار، میزان درخواست ترخیص، ارزش معامله وی، مبلغ مالیات ارزش افزوده و نیز اطلاعات شناسه پرداخت و حساب مقصد واریز وجه مالیات ارزش افزوده است که توسط کارگزار در اختیار خریدار قرار می‌گیرد یا اینکه خریدار در درگاه mytax.gov.ir در پروفایل خود قادر به مشاهده و پرداخت قبض مالیاتی مزبور خواهد بود.
صرفاً پس از پرداخت مالیات مذکور، انباردار مجوز خروج کالا از انبار توسط خریدار را صادر می‌نماید.
نماد‌های گواهی سپرده کالایی دارای معاملات ثانویه
او همچنین در پاسخ به این پرسش که معاملات گواهی‌های سپرده جدید، پیوسته هستند یا ناپیوسته هستند؟
بیان کرد: با تصویب قانون تامین مالی تولید و زیرساخت‌ها، بند (ب) ماده (۲۱)، ابهام در نحوه پرداخت مالیات ارزش افزوده در معاملات گواهی سپرده کالایی محصولات مشمول مالیات ارزش افزوده برطرف شد، لذا از این پس تمامی نماد‌های گواهی سپرده کالایی دارای معاملات ثانویه و به صورت حراج پیوسته خواهند بود.
به این ترتیب سپرده‌گذار کالا در انبار‌های بورس که گواهی سپرده به نام وی صادر شده و اقدام به فروش آن می‌کند، از پرداخت مالیات ارزش افزوده معاف است، اما خریدار گواهی سپرده کالایی که قصد تحویل کالا از انبار‌های پذیرش شده بورس را دارد، موظف به تسویه مالیات ارزش افزوده بر اساس قیمت اعلامیه خرید خود با سازمان امور مالیاتی است.