روایت یک قهرمان از دل مردم؛ وقتی تاریخ ایران وسترن می‌شود!
حسین جمشیدی کارگردان فیلم کوتاه «کاپیتان تورس» با اشاره به فضای وسترن این فیلم گفت که قهرمان این اثر نماد یک انسان معمولی در جهان امروز است که می‌خواهد تغییر ایجاد کند.
حسین جمشیدی کارگردان فیلم کوتاه «کاپیتان تورس» در گفتگو با خبرنگار مهر درباره ایده این فیلم توضیح داد: ایده این فیلم از مطالعه داستان کوتاه «کف و صابون» اثر هرناندو تلز در ذهن من شکل گرفت.
با توجه به اینکه ۲ فیلم قبلی من نیز در حوزه تاریخ معاصر ایران ساخته شده بودند، احساس کردم پرداختن به دوره قحطی ایران می‌تواند موقعیت جذابی برای خلق یک اثر سینمایی باشد.
بنابراین، تصمیم گرفتم فیلمی را در مورد دوره تاریخی قحطی ایران بسازم.
وی درباره چگونگی بازسازی فضای تاریخی و وسترن این فیلم بیان کرد: در بازسازی فضای تاریخی، توجه ویژه‌ای به طراحی لباس و صحنه داشتیم.
آنچه مورد توجه مخاطبان و منتقدان قرار گرفت، فضای وسترنِ فیلم بود که برای خود من نیز بسیار جذاب بود.
هنگام بررسی عکس‌های دوران قحطی، متوجه شدم که فضای بصری ایران در آن دوره، شباهت قابل‌توجهی به فضای وسترن آمریکا داشت.
از آنجایی که تنها فیلم سینمایی موجود از آن دوره، فیلم «یتیمخانه ایران» بود و من تمایلی به بازتولید آن فضا نداشتم، با تمرکز بیشتر بر عکس‌های تاریخی، این ایده در ذهنم تقویت شد که می‌توان به فضایی نزدیک به وسترن دست یافت.
البته بخشی از فیلم نیز به فضای قحطی اختصاص دارد، اما با توجه به محدودیت زمانی فیلم کوتاه، سعی کردیم این اتمسفر را تنها در یک پلان نمایش دهیم.
این کارگردان درباره نقش قهرمان در این فیلم بیان کرد: من شخصا به قهرمانان سینمایی علاقه دارم و یکی از دغدغه‌هایم این است که سینمای ما، به‌ویژه سینمای کوتاه، کمتر به خلق قهرمان و کاراکترهای ماندگار می‌پردازد.
من فیلم‌هایی می‌سازم که خودم دوست دارم ببینم و «کاپیتان تورس» نیز از جمله آثاری است که دوست داشتم آن را تجربه کنم.
هدف من صرفا نمایش رنج و بدبختی دوران قحطی نبود، بلکه می‌خواستم نشان دهم افرادی بودند که در برابر شرایط ایستادند و برای احقاق حق خود تلاش کردند.
وی با اشاره به شخصیت‌پردازی احمد در این فیلم تصریح کرد: با توجه به استفاده از سبک پست‌مدرن در این فیلم، کاراکتر ما نیز از المان‌های پست‌مدرن تبعیت می‌کند.
برخلاف فیلم‌های کلاسیک که قهرمان از ابتدا نشانه‌های قهرمانی دارد، احمد فردی ضعیف و ترسو است که با گرفتن یک تصمیم مهم، به قهرمان تبدیل می‌شود.
به بیان دقیق‌تر، او یک انسان معمولی جهان امروز است که می‌خواهد تغییر ایجاد کند.
در ابتدای فیلم، جمله‌ای با صدای خود او شنیده می‌شود: «می‌خواستم انسان باشم، شاید این همان چیزی است که انسان‌ها فراموشش کرده‌اند».
مقصود از «انسان بودن» در اینجا، واکنش نشان دادن به وقایع اطراف و گرفتن تصمیمات ضروری، حتی به قیمت ضرر شخصی، است.
جمشیدی که با فیلم «کاپیتان تورس» در بخش غیررقابتی جشنواره فیلم کوتاه نهال حضور دارد درباره این رویداد گفت: نهال جشنواره جذابی است، چرا که یک رویداد دانشجویی محسوب می‌شود و من سه سال است که آن را دنبال می‌کنم.
ویژگی مثبت این جشنواره این است که فیلم‌ها در سطح مشابهی قرار دارند و رقابت بین هم‌سن‌وسال‌ها صورت می‌گیرد.
اگرچه فضای جشنواره حرفه‌ای است، اما مشکلی که در نهال وجود دارد، تغییر سالانه دبیر و عدم ثبات قوانین است.
این امر ممکن است باعث شود فیلم‌های خوب کمتر در جشنواره حضور پیدا کنند یا کارگردانان رشد مطلوبی نداشته باشند.
من در سال‌های اخیر شاهد بوده‌ام که سطح فیلم‌ها چندان حرفه‌ای نبوده است.
وی تاکید کرد: زمانی که با دبیر جشنواره نهال درباره حضور نداشتن «کاپیتان تورس» در بخش اصلی سؤال کردم، پاسخ دادند که فیلم‌های حرفه‌ای‌تر در بخش «تماشا» قرار می‌گیرند.
به نظر من این رویکرد صحیح نیست زیرا در یک جشنواره دانشجویی، همه فیلم‌ها باید با یکدیگر رقابت کنند، فارغ از سطح حرفه‌ای بودنشان.
قضاوت درباره کیفیت فیلم‌ها باید به مخاطبان سپرده شود.
این کارگردان تصریح کرد: «کاپیتان تورس» در جشنواره فیلم کوتاه تهران حضور داشت که با استقبال خوبی از سوی مخاطبان مواجه شد.
نظرات مثبت بود و حتی تا میانه‌های تیتراژ پایانی، حضار در حال تشویق بودند.
این توجه برای من بسیار ارزشمند بود، چرا که در اکران‌های قبلی‌ام چنین تجربه‌ای نداشتم.
جمشیدی در پایان با اشاره به لزوم توجه جدی به فیلم کوتاه عنوان کرد: امیدوارم فضاهایی مانند «باشگاه فیلم سوره» گسترش یابند تا از کارگردانان بیشتری حمایت شود.
همچنین آرزو می‌کنم تعداد تهیه‌کنندگانی که به سینمای کوتاه توجه دارند، افزایش یابد.
تهیه‌کننده این فیلم، حامد مهربانی، فردی با دیدگاه هنری و خاص بود که این همکاری را به تجربه‌ای ارزشمند تبدیل کرد.
معمولا تهیه‌کنندگان سینمای کوتاه از نگاه هنری فاصله دارند و این مسئله ممکن است به اثر آسیب برساند اما خوشبختانه در این پروژه، چنین مشکلی وجود نداشت.
امیدوارم روزی شاهد اکران فیلم‌های کوتاه در سینماها و ارتباط گسترده‌تر با مخاطبان باشیم.
«کاپیتان تورس» اثری در ژانر تراژدی و اکشن است که در بستر تاریخی سال‌های پس از جنگ جهانی دوم و دوران قحطی گسترده در ایران روایت می‌شود.
این اثر با نگاهی به مقاومت تاریخی مردم ایران در برابر حضور نیروهای بیگانه، تلاش دارد روایتی سینمایی از ایستادگی و اراده ایرانی در روزگار بحران به تصویر بکشد.
عوامل اصلی فیلم کوتاه «کاپیتان تورس» عبارتند از تهیه‌کننده: حامد مهربانی، نویسنده و کارگردان: محمدحسین جمشیدی، تدوین: سیاوش کردجان، طراحی و ترکیب صدا: رامین ابوالصدق، آهنگساز: امید روشن‌بین، مدیر فیلمبرداری: مهدی محسنی، مدیر صدابرداری: ایرج نوروزی، طراحی صحنه و لباس: آرمیتا فرج‌الهی، جلوه‌های ویژه بصری (VFX): محمد کشاورز، منشی صحنه: آناهیتا کارخانه، برنامه‌ریز: علی مرزبان، طراح گریم: هادی لطفی، مدیر تولید: امیرحسین میرزایی، مجری طرح: ناصر هادیان‌فر.