دو قدم مانده به «شهر»/ حذف و اضافه سیمرغ فجر به نفع سینماست یا ضررش!؟
در هفته‌ای که گذشت، فیلم «پیر پسر» توقیف و همچنین، فراخوان چهل و چهارمین جشنواره فیلم فجر با تغییراتی در رویکردها و حذف و اضافه سیمرغ رشته‌های مختلف منتشر شد.
خبرگزاری مهر-گروه هنر-آزاده فضلی؛ «سینما» یکی از هنرهای هفت‌گانه پرطرفدار در میان عموم مردم است که روزانه اخبار بسیاری را در سرویس‌ها و گروه‌های خبری رسانه‌ها به خود اختصاص می‌دهد و هنرمندان این رشته به ویژه بازیگران سینما، به نوعی زیر ذره‌بین جامعه هستند و به همین دلیل به محلی برای ایجاد حواشی تبدیل می‌شوند.
سینما با ارائه داستان‌های جذاب، تصویرگری‌های بصری و پیام‌های فرهنگی، توانایی تأثیرگذاری عمیقی بر افراد دارد و این تأثیر ممکن است در ایجاد همدلی، تغییر دیدگاه‌ها، آموزش مفاهیم فرهنگی و حتی شکل‌گیری رفتارهای اجتماعی مؤثر باشد.
در عین حال، تأثیرات مثبت و منفی بستگی به نوع محتوا و نحوه ارائه آن دارد.
از آنجایی که تأثیر سینما بر مردم قابل توجه است و می‌تواند در شکل‌دهی افکار، احساسات و نگرش‌ها نقش به‌سزایی داشته باشد، ما نیز در خبرگزاری مهر درصدد هستیم تا اخبار هفتگی این هنر پرطرفدار و پرحاشیه را به صورتی کوتاه و خلاصه به صورت گزارشی، پیش‌روی مخاطبان قرار دهیم.
امروز شنبه ۱۷ آبان، با آغاز ثبت‌نام در چهل و چهارمین جشنواره ملی فیلم فجر، اخبار سینمایی هفته عمدتاً به سوی آثاری خواهد بود که قرار است ساخته شوند تا در این رویداد حضور داشته باشند یا اینکه با هدف حضور در رویداد فجر تولید خواهند شد.
حذف و اضافه سیمرغ‌ها به نفع سینماست یا ضررش!؟
در هفته‌ای که گذشت، فراخوان چهل و چهارمین جشنواره ملی فیلم فجر با یکسری تغییرات منتشر شد.
این فراخوان در حالی منتشر شد که کمتر از یک ماه به برگزاری جشنواره جهانی فیلم فجر در شیراز مانده است.
یکی از مهمترین تفاوت‌های فراخوان چهل و چهارمین جشنواره فیلم فجر با ادوار پیشین، حذف بخش «نگاه نو» و ادغام آثار مختلف اعم از فیلم‌های اول و حرفه‌ای در بخش اصلی «سودای سیمرغ» است.
بر این اساس، سیمرغ بهترین فیلم اول حذف شده و تنها سیمرغ بهترین کارگردانی اول، در کنار سایر جوایز بخش اصلی، اهدا خواهد شد.
علیرغم اینکه حذف سیمرغ نگاه نو، ممکن است به یکدستی جشنواره فیلم فجر کمک کند و فیلمسازانی که اولین فیلم حرفه‌ای خود را می‌سازند، از مزیت رقابت با دیگر فیلمسازان برخوردار شوند اما این رقابت سخت ممکن است شرایط را طوری رقم بزند که ساخت فیلم بعدی آنها میسر نشود و بنابراین از برخورداری یک جایزه در مهمترین رویداد سینمایی کشور نیز محروم شوند!
همچنین، پیرو حذف سیمرغ نگاه نو، سیمرغ جایزه ویژه هیئت داوران برای بهترین دستاورد فنی یا هنری فیلم اول نیز حذف شده است.
اما علیرغم حذف جایزه بهترین فیلم نگاه نو، بهترین کارگردانیِ فیلم اول همچنان باقی است.
تفکیک جایزه فیلمنامه به ۲ سیمرغ «بهترین فیلمنامه اقتباسی» و «بهترین فیلمنامه غیراقتباسی» نیز از موارد دیگر فراخوان است که به این دوره اضافه شده است و اهدای آن مستلزم حضور ۵ فیلم اقتباسی در جشنواره خواهد بود!
پس از اضافه شدن یک سیمرغ به بخش فیلمنامه، از طرف دیگر، یکی شدن سیمرغ صداگذاری و صدابرداری که در ادوار پیشین مناقشاتی روی آن وجود داشت و در نهایت به تفکیک رسیده بود، از تغییرات دیگر فراخوان جشنواره فجر محسوب می‌شود.
این در حالی است که امر صدابرداری و صداگذاری ۲ مقوله جداگانه در سینمای حرفه‌ای به شمار می‌رود که کارکردهای متفاوتی نیز دارند!
شاید تفکیک جایزه فیلمنامه به ۲ بخش اقتباسی و غیراقتباسی، در نگاه اول حرفه‌ای به نظر برسد اما تفکیک نکردن جایزه صدابرداری و صداگذاری و اهدای جایزه «سیمرغ بلورین بهترین صدای فیلم»، کاملاً غیرحرفه‌ای است چراکه فیلمنامه چه اقتباسی باشد چه تالیفی و غیراقتباسی، از سبک و سیاق‌هایی مشابه برای نگارش بهره می گیرد اما صدابرداری و صداگذاری، ۲ مقوله جدا در سینمای حرفه‌ای امروزی با توجه به مبحث طراحی صدا (صداگذاری) محسوب می‌شود که این نکته در فراخوان فجر ۴۴ مغفول مانده است.
یکی از جوایز مغفول مانده در جشنواره فیلم فجر، جایزه بهترین بدلکاری است که در ادوار مختلف با جایزه جلوه‌های ویژه میدانی و بصری، مناقشاتی نیز به همراه داشت.
هرچند هم اکنون در فراخوان فجر ۴۴، جوایز سیمرغ جلوه‌های ویژه میدانی و بصری به صورت جداگانه وجود دارد اما دوره‌هایی از جشنواره بود که به دلیل تفکیک نشدن این جایزه، اعتراضات بسیاری به غیرحرفه‌ای بودن این جایزه مطرح شده بود تا اینکه جوایز از هم تفکیک شد.
از دیگر سیمرغ‌های حذفی در فراخوان چهل و چهارم، جایزه ویژه جشنواره است اما باید منتظر بود و دید آیا جایزه ویژه دبیر با هیئت داوران نیز جزء حذفیات خواهد بود یا خیر!
در بخش جایزه سیمرغ برای فیلم مستند، سیمرغی تحت عنوان «سیمرغ بهترین تهیه‌کنندگی فیلم مستند» اضافه شده است.
در این بخش‌ها، از هیئت انتخاب مستقل سخنی به میان نیامده، زیرا جوایز بخش مستند از میان ۱۱ فیلم بلند ایرانی ارائه‌شده به نوزدهمین جشنواره «سینماحقیقت» اعطا می‌شود.
همان‌طور که جایزه بهترین فیلم کوتاه نیز به یکی از آثار معرفی‌شده از سوی دبیرخانه چهل و دومین جشنواره فیلم کوتاه تهران تعلق خواهد گرفت.
چالش بزرگ اکران آنلاین و توقیف «پیر پسر»
در هفته گذشته، ساترا اکران آنلاین فیلم سینمایی «پیر پسر» را متوقف کرد؛ دلیل اعلام‌شده این بود که مجوز اکران آنلاین از سازمان سینمایی صادر نشده است اما به نظر می‌رسد مشکل اصلی، درخواست‌های غیرسینمایی برای اصلاح محتوای فیلم است و سازمان سینمایی مخالفتی با اکران آنلاین ندارد.
هفته پیش، نسخه غیرمجاز «پیر پسر» پیش از اکران قانونی در پلتفرم‌ها به‌صورت قاچاق منتشر شد و در فضای مجازی به شکل گسترده‌ای در دسترس قرار گرفت.
به همین دلیل، سازندگان فیلم تصمیم گرفتند به جای ارائه نسخه سریالی که پیش‌تر برنامه‌ریزی شده بود، اکران آنلاین را جایگزین کنند.
در چند روز گذشته در حالی که نسخه قاچاق در اینترنت پخش شده بود، دست‌اندرکاران فیلم مردم را به دیدن نسخه قانونی تشویق کرده و فیلم را در پلتفرم «فیلم‌نت» به نمایش گذاشتند.
اما پس از انتشار غیرمجاز «پیر پسر»، اکران آنلاین هم متوقف شد.
روابط عمومی فیلم‌نت اعلام کرد با وجود استقبال گسترده و فروش ۶۰ هزار بلیت، این اکران با چالش‌هایی مواجه شده و تا اطلاع ثانوی نمایش فیلم به حالت تعلیق درآمده است.
علی سرتیپی مدیرعامل فیلم‌نت، در گفتگو با خبرنگار مهر گفت که پیگیر دریافت مجوز اکران آنلاین فیلم «پیر پسر» هستند.
وی گفت: ساترا و دادستانی خواهان صدور مجوز اکران آنلاین این فیلم هستند.
معمولاً فیلم‌ها برای سالن‌های سینمایی و اکران آنلاین مجوز دارند، اما تاکنون چنین مشکلی نداشتیم.
پیش‌تر فیلم‌هایی مثل «آغوش باز» به کارگردانی بهروز شعیبی بدون هیچ مشکل به صورت آنلاین اکران شد.
همچنین خبر رسیده است که دستور توقف از سوی قوه قضاییه صادر شده است و مسئله اصلی صدور مجوز توسط سازمان سینمایی نیست بلکه نیازمند اصلاحاتی در محتوای فیلم برای اکران آنلاین است.
اجرای طرح بلیت شناور برای پیوند مخاطب با لوکیشن سینما
یکی از راهکارهای مدیریت سینماها برای ترغیب مخاطبان به فیلم دیدن، کاهش قیمت بلیت سینماهاست که با عنوان بلیت شناور شناخته می‌شود.
منطق این طرح ساده است؛ وقتی سینما بتواند صندلی‌های خالی خود را پر کند، از زیان فاصله می‌گیرد و در نتیجه هم سینمادار و هم فیلمساز و حتی مخاطب از آن نفع می‌برند.
در هفته گذشته با اعلام کاهش مخاطبان سینما، هادی اسماعیلی مدیرعامل موسسه بهمن سبز از اجرای طرح «بلیت شناور» در سینماهای حوزه هنری خبر داد و تاکید کرد: هدف ما این است که بلیت شناور را به ابزاری برای بازگشت مخاطبان خاموش به سینما تبدیل کنیم.
در این طرح، سینمادار مجاز است در اغلب روزهای هفته، به‌جز شب‌های اوج فروش مانند پنجشنبه و جمعه، در بازه‌ای از کف تا سقف، قیمت بلیت‌ها را تنظیم کند.
این بازه باید برای همه فیلم‌ها یکسان باشد تا رقابت منفی شکل نگیرد.
اسماعیلی با تأکید بر اینکه طرح شناوری فقط به قیمت بلیت محدود نیست، گفت: می‌توان مولفه‌های دیگری مانند زمان نمایش، نوع سالن یا حتی نوع مخاطب را هم در این طرح لحاظ کرد.
مثلاً طراحی بسته‌های تخفیفی برای دانشجویان، مادران یا بازنشستگان می‌تواند به افزایش حضور مخاطبان هدف کمک کند.
بلیت شناور به هیچ وجه به معنای ضرر نیست؛ بلکه راهی برای جبران هزینه‌های ثابت و پویاسازی اقتصاد سالن‌ها است.
هدف اصلی این سیاست، افزایش تماشاگر و پیوند دادن مخاطب با لوکیشن سینماست.
درگذشت ۳ بازیگر سینما و تئاتر
در هفته‌ای که گذشت و آغاز هفته جدید ۳ هنرمند سینما و تلویزیون را از دست دادیم.
مسعود رشیدی کارگردان قدیمی سینما و تلویزیون پس از مدت‌ها درگیر بودن با بیماری، صبح امروز شنبه ۱۷ آبان ۱۴۰۴ در ۶۸ سالگی به دلیل ایست قلبی درگذشت.
رشیدی کارگردانی تعدادی از سریال‌های تلویزیون در دهه ۷۰ را بر عهده داشته است که مهمترین آنها آثار «جدال با سرنوشت»، «روزگار وصل» و «قلب یخی» هستند.
او همچنین کارگردانی سریال‌های «تنها در تاریکی»، «فرمان»، «گلریزان» و «شب شیشه‌ای» را بر عهده داشته است.
«روز طولانی»، «پشت درهای بسته»، «مادرم باش» و … نیز از جمله فیلم‌های تلویزیونی کارنامه او محسوب می‌شوند.
زویا امامی بازیگر تئاتر، سینما و تلویزیون و همسر کاظم هژیرآزاد بازیگر پیشکسوت نیز روز گذشته درگذشت.
هژیرآزاد با اشاره به درگذشت همسرش در صفحه خود در فضای مجازی نوشت: «زویا همسرم زمانی‌که من در حال اجرای نمایش بودم به دلیل ایست قلبی درگذشت.»
زویا امامی بازیگر سینما تئاتر و تلویزیون است که از سال ۱۳۷۵ با بازی در سریال «وکلای جوان» به کارگردانی بهرام کاظمی پا در عرصه بازیگری گذاشت.
از دیگر سریال های او می توان به «معمای شاه» و «پشت کنکوری ها» اشاره کرد.
همچنین، مژده دایی بازیگر جوان تئاتر، تلویزیون و سینما در سن ۳۸ سالگی درگذشت.
دایی کارشناسی ارشد ادبیات نمایشی از دانشگاه تهران و از چهره‌های کوشا و شناخته‌شده در میان هنرمندان تئاتر مستقل به حساب می‌آمد.
وی متولد ۱۳۶۶ بود و در طول فعالیت هنری خود در آثار متعددی از جمله نمایش‌های «در اعماق» به کارگردانی سمیرا مهدوی‌شکیبا، «هرکس با تنهایی‌اش» به کارگردانی مهدی احمدپناه، «آشپزخانه» به کارگردانی محمدحسن معجونی، «ماجرای مترانپاژ» به کارگردانی محمدحسن معجونی، «چیزهای سرد» به کارگردانی رامین اکبری، «می‌خواستم اسب باشم» به کارگردانی عباس غفاری، «روی موج یکشنبه‌ها» به کارگردانی مازیار سیدی و فیلم و سریال‌های متعدد از جمله سریال «جزیره»، فیلم کوتاه «اختیار»، فیلم کوتاه «شافل»، فیلم کوتاه «کبود»، فیلم کوتاه «شی»، فیلم کوتاه «اعلامیه»، فیلم «عصب کشی» و … حضور داشت و با گروه‌های مختلف تئاتری همکاری کرد.
دو قدم مانده به آغاز نهمین جشنواره فیلم شهر
در هفته گذشته، اخباری از نهمین جشنواره بین‌المللی فیلم شهر به دبیری مریم پیرکاری که از ۱۹ تا ۲۱ آبان در پردیس سینمایی ملت برگزار خواهد شد، نیز منتشر شد.
یکی از جالب‌ترین این اخبار، معرفی مستانه مهاجر تهیه‌کننده و تدوینگر سینما به عنوان مدیر بخش بین‌الملل و علی اوجی بازیگر و تهیه‌کننده سینما به عنوان مدیر خانه جشنواره این رویداد بود.
البته مریم پیرکاری در نشست خبری این رویداد که صبح امروز برگزار شد، از انتخاب علی اوجی به عنوان مدیر خانه جشنواره دفاع کرد.
وی همچنین اعلام کرد که در صورت رضایت حبیب والی‌نژاد تهیه‌کننده سینما، فیلم جدید محمدحسین مهدویان در جشنواره شهر نمایش ویژه خواهد داشت.
همچنین، در این دوره جشنواره که با وقفه یک دوره‌ای برگزار می‌شود، انتخاب ۵۸ فیلم کوتاه، ۱۴ مستند بلند و ۳۴ مستند کوتاه و نیمه‌بلند، ۲۷ فیلم کوتاه پویانمایی، بیش از ۳۰۰ فریم عکس حرفه‌ای و موبایلی و ۵۹ فیلم در بخش «محله» و «ترافیک» نهمین جشنواره بین‌المللی فیلم شهر چشمگیر است.