طرحی برای حمایت روانی از دستیاران؛ خطر افکار خودکشی در میان دانشجویان

محمدحسین پورغریب در گفتگو با خبرنگار مهر در مورد اجرای طرح سلامت دستیاران در دانشگاه علوم پزشکی تهران گفت: سلامت روحی و جسمی دستیاران به دلیل اینکه هم در مرحله آموزش هستند و هم در حوزه درمان به دانشگاه کمک می‌کنند، از اولویت‌های دانشگاه است.
در همین راستا یکی از برنامه‌های مدیریت دانشگاه این است که در سال تحصیلی جدید طرح پایش سلامت جامع را برای دستیاران اجرا کنیم.
وی با اشاره به جزئیات این طرح گفت: در این طرح، پایش سلامت در چند محور انجام می‌شود؛ پزشک متخصص سلامت جسمی را بررسی می‌کند، در کنار آن وضعیت تغذیه آن‌ها ارزیابی شده و در صورت نیاز مشاوره تغذیه ارائه می‌شود.
وی ادامه داد: همچنین وضعیت آمادگی جسمانی و شرایط اسکلتی عضلانی آنها مورد بررسی قرار می‌گیرد.
چرا که دستیاران به دلیل انجام کارهای طاقت‌فرسا ممکن است مشکلات اسکلتی عضلانی داشته باشند.
در این بخش، توسط متخصص پزشکی ورزشی معاینه می‌شوند و آموزش‌های لازم را دریافت می‌کنند.
به گفته معاون فرهنگی و دانشجویی دانشگاه علوم پزشکی تهران؛ سلامت روان دستیاران نیز بررسی می‌شود و در مواردی که نیاز باشد، افراد به مشاور یا روان‌پزشک ارجاع داده می‌شوند.
وی اظهار کرد: در بخش دیگر، آزمایش خون انجام می‌شود که با توجه به سن و شرایط هر فرد مورد بررسی قرار می‌گیرد.
در مجموع، تلاش این است که پایش سلامت جسم و روان دستیاران به‌طور کامل انجام شود تا در صورت نیاز، خدمات لازم ارائه شود.
پورغریب با بیان اینکه این طرح سال گذشته برای دانشجویان رشته‌های مختلف اجرا شد، گفت: طرح پایش سلامت امسال برای دستیاران جدیدالورود انجام می‌شود و ان‌شاءالله پس از پایان ارزیابی آن‌ها، برای دستیاران ورودی سال‌های قبل نیز احتمالاً در ماه‌های آینده انجام خواهد شد.
وی در مورد نتایج این پایش‌ها گفت: برای افرادی که ارزیابی می‌شوند، بر اساس آسیبی که وجود دارد به متخصصین مربوطه و مشاوران ارجاع‌ها خواهد شد.
در نهایت جمع‌بندی نتایج در سیاست‌گذاری‌های دانشگاه و وزارت بهداشت مد نظر قرار خواهد گرفت، ولی هم‌زمان با این پایش‌ها بازخورد و نتایج آن‌ها به افراد نیز ارائه خواهد شد.
معاون فرهنگی و دانشجویی دانشگاه علوم پزشکی تهران در مورد افرادی که افکار خودکشی دارند یا در معرض خطر هستند، گفت: در همان مرحله غربالگری یا در مشاوره حضوری، اگر فردی شناسایی شود که در معرض خطر بالا قرار دارد، بلافاصله توسط روان‌شناس به مرکز مشاوره ارجاع داده می‌شود و اقدامات حمایتی لازم صورت می‌گیرد.
این افراد در فرآیند مداخلات درمانی مراکز مشاوره دانشگاه قرار می‌گیرند تا خدمات لازم را دریافت کنند.
وی در مورد این‌که آیا پیگیری درمان اجباری است و اگر افراد تمایلی به مراجعه به مراکز مشاوره دانشگاه نداشته باشند، چه اقداماتی انجام خواهد شد، توضیح داد: با توجه به چالش‌هایی که ممکن است پیش بیاید، وزارت بهداشت این موضوع را اجباری کرده است.
اگر برخی افراد تمایلی به مراجعه به مراکز دانشگاه را نداشته باشند، می‌توانیم با هماهنگی دانشگاه آن‌ها را به پزشک متخصص بیرون از دانشگاه ارجاع دهیم تا تحت نظر باشند و پیگیری‌های لازم انجام شود.
پورغریب درباره افکار خودکشی در میان دانشجویان گفت: در مورد آمار اقدام به خودکشی باید بگویم، مورد خاصی از اقدام منجر به خودکشی نداشتیم.
اما از نظر وجود افکار خودکشی، تقریباً هفته‌ای یک تا دو نفر از دانشجویان در مشاوره‌ها چنین افکاری را مطرح می‌کنند ولی تلاش ما این بوده که با رویکردهای حمایتی و پیشگیرانه، از تبدیل این افکار به اقدام جلوگیری شود.
خوشبختانه در یک سال اخیر، در دانشگاه علوم پزشکی تهران موردی از خودکشی موفق در دانشگاه نداشتیم.
معاون فرهنگی و دانشجویی دانشگاه علوم پزشکی تهران به طرح منتورینگ برای حمایت از دانشجویان اشاره کرد و گفت: علاوه بر بحث پایش سلامت روان، یک اقدام پیشگیرانه هم به نام «طرح منتورینگ» یا «طرح صدف» را راه‌اندازی کردیم که صیانت دانشجویی فرهنگی در بیمارستان‌ها است.
در این طرح، شبکه‌ای از اساتید حامی دانشجویان یا منتور تشکیل شده است؛ هر گروه یک استاد منتور دارد که با دانشجویان در ارتباط است و سعی می‌کند با رویکرد پیشگیرانه، مشکلات مختلف آن‌ها را شناسایی و حل کند.
به گفته این مقام مسئول؛ بررسی‌های جهانی نیز نشان داده‌اند که منتورینگ یکی از مؤثرترین روش‌ها برای پیشگیری از مشکلات است.
دانشگاه ما از نخستین دانشگاه‌هایی است که این طرح را به‌صورت سیستماتیک آغاز کرده و اکنون در حال توسعه و گسترش آن است تا در کنار طرح پایش سلامت، علاوه بر پیگیری مراکز مشاوره، اقدامات حمایتی لازم برای دانشجویان و دستیاران نیز انجام شود.