خورشید در مدارس عشایری شبانه‌روزی؛ خوابگاه‌هایی که بیدار شدند!
خرم‌آباد- خوابگاه‌های مدارس شبانه‌روزی عشایری لرستان تا حدودی رنگ و روی تازه‌ای یافته‌اند؛ تخت‌ها و تجهیزات نو، فرش و موکت‌های تازه و فضای شاداب، زندگی و امید را به این مدارس بازگردانده است.
خبرگزاری مهر- گروه استان‌ها: باد سرد پاییزی در دشت‌ها و کوه‌های لرستان می‌وزد و پرچم سه رنگی بر فراز ساختمان کوچک مدرسه عشایری در باد می‌رقصد.
صدای خنده و گفت‌وگوی چند دانش‌آموز از حیاط بلند می‌شود؛ همان‌جا که چند ماه پیش، نگاه‌هایشان پر از نگرانی و انتظار بود.
دیوارهای رنگ‌پریده و شیشه‌های ترک‌خورده، تصویر دیروز این مدرسه بود.
اما امروز، خوابگاه‌ها رنگ گرفته‌اند، موکت‌های تازه پهن شده، پرده‌های نو در برابر پنجره‌ها افتاده و یخچال‌های تازه برق می‌زنند.
چند ماه پیش وقتی مدیرکل آموزش و پرورش لرستان به دیدار دانش‌آموزان آمد، حرف‌ها ساده بود و خواسته‌ها کوچک: چند شیشه سالم، چند تشک نو، نوری بیشتر برای شب‌های مطالعه!
همان گلایه‌های ساده، سرآغاز حرکتی شد که حالا به تغییر در مدارس شبانه‌روزی عشایری استان انجامیده است.
تغییرات کلید خورد!
در شرایطی که عدالت آموزشی به‌عنوان یکی از مهم‌ترین شاخص‌های توسعه در کشور مطرح است، مناطق عشایری به‌دلیل پراکندگی جمعیت و محدودیت‌های جغرافیایی، همواره در معرض محرومیت آموزشی قرار داشته‌اند.
مدارس شبانه‌روزی عشایری لرستان نیز از این قاعده مستثنی نبودند و با کمبود امکانات رفاهی و آموزشی دست و پنجه نرم می‌کردند.
با این حال، در ماه‌های اخیر و با اجرای طرح بهسازی و استانداردسازی خوابگاه‌های دانش‌آموزی، این مدارس دستخوش تحول شده‌اند؛ تغییری که نه‌تنها فضای فیزیکی مدارس را متحول کرده، بلکه بر روحیه و انگیزه دانش‌آموزان نیز تأثیر گذاشته است.
این گزارش، مروری است بر مسیر طی‌شده از روزی که گلایه‌های ساده اما واقعی دانش‌آموزان عشایری به گوش مسئولان رسید تا امروز که همان مدارس با چهره‌ای تازه و امکاناتی مناسب‌تر، نماد تحقق وعده‌ها برای اجرای عدالت آموزشی در لرستان شده‌اند.
گلایه‌های دانش‌آموزان در دیدار نخست
چندماه پیش، زمانی که مدیرکل آموزش و پرورش لرستان به میان دانش‌آموزان مدارس شبانه‌روزی عشایری رفت، وضعیت عمومی این مدارس چندان مطلوب نبود.
دانش‌آموزان در گفت‌وگو با او از مشکلات روزمره خود سخن گفتند؛ مشکلاتی که شاید در ظاهر کوچک به نظر برسند، اما تأثیر زیادی بر کیفیت زندگی و تحصیل آن‌ها داشتند.
پیش از بازدید مدیرکل آموزش و پرورش لرستان از مدارس شبانه‌روزی عشایری، وضعیت برخی از فضاهای آموزشی و خوابگاهی این مدارس چندان مطلوب نبود.
در گفت‌وگو با خبرنگار مهر، جمعی از دانش‌آموزان از مشکلات روزمره خود گفتند؛ مشکلاتی که هرچند کوچک به نظر می‌رسید، اما در زندگی روزمره آن‌ها تأثیر زیادی داشت.
یکی از دانش‌آموزان با اشاره به وضعیت خوابگاه مدرسه خود اظهار کرد: چند تا از شیشه‌های پنجره خوابگاه شکسته بود و بعضی از کمدها هم خراب شده بودند.
به مسئولان گفتیم که اگر بتوانند این موارد رو درست کنند، اوضاع خیلی بهتر می‌شود.
دانش‌آموز دیگری نیز درباره شرایط رفاهی خوابگاه گفت: ما چند تا مشکل داشتیم، مثلاً بعضی از تشک‌ها فرسوده بودند و استفاده سخت بود.
وقتی مدیرکل آموزش و پرورش آمد، این مسئله را گفتیم و خوشبختانه قول پیگیری دادند.
یکی دیگر از دانش‌آموزان هم از وضعیت روشنایی خوابگاه‌ها گلایه داشت و گفت: خوابگاه کم‌نور بود، بعضی از لامپ‌ها کار نمی‌کرد و شب‌ها مطالعه کردن سخت می‌شد.
شیشه‌های بعضی از پنجره‌ها هم ترک خورده بودند.
مدیرکل آموزش و پرورش لرستان در همان بازدید، ضمن گوش دادن به دغدغه‌های دانش‌آموزان، وعده داد که در حد توان، مشکلات مدارس شبانه‌روزی عشایری را برطرف کند.
لزوم استانداردسازی خوابگاه‌های دانش‌آموزی برای کاهش دغدغه‌ها
سید عیسی سهرابی، مدیرکل آموزش و پرورش لرستان، در گفت‌وگو با خبرنگار مهر با اشاره به اهمیت فراهم‌سازی شرایط مناسب برای تحصیل دانش‌آموزان عشایری و شبانه‌روزی اظهار داشت: دانش‌آموزان خوابگاهی ما از اقشار خاص جامعه هستند که به دلیل پراکندگی جغرافیایی و شرایط زندگی عشایری، ناچارند از خانواده‌های خود دور باشند تا بتوانند ادامه تحصیل دهند.
وی توضیح داد: طبیعی است که این دوری از خانواده خود به‌تنهایی برای آن‌ها یک دغدغه عاطفی بزرگ محسوب می‌شود و ما نباید اجازه دهیم مشکلات محیطی یا کمبود امکانات، این فشار روحی را تشدید کند.
سهرابی افزود: یکی از رویکردهای جدی آموزش و پرورش لرستان، ارتقای کیفیت خدمات در مدارس شبانه‌روزی است تا دانش‌آموزان در کنار آرامش روانی، از امکاناتی برخوردار باشند که شأن و منزلت آن‌ها حفظ شود.
ما معتقدیم دانش‌آموزی که در محیطی ایمن، آرام و استاندارد زندگی می‌کند، با انگیزه و تمرکز بیشتری درس می‌خواند و رشد می‌کند.
مدیرکل آموزش و پرورش لرستان در ادامه گفت: در همین راستا برنامه‌ای برای استانداردسازی خوابگاه‌های دانش‌آموزی استان در دستور کار داریم.
این طرح شامل بهسازی فضاهای خوابگاهی، تعمیر و نوسازی تجهیزات مانند تخت، کمد و روشنایی، تأمین وسایل بهداشتی و همچنین ایجاد محیط‌های فرهنگی و ورزشی در خوابگاه‌هاست.
هدف ما این است که مدارس شبانه‌روزی به محیطی امن، پرنشاط و الهام‌بخش برای آینده‌سازان عشایر تبدیل شوند.
مدیرکل آموزش و پرورش لرستان در پایان تأکید کرد: ما وظیفه داریم دغدغه‌های دانش‌آموزان را کاهش دهیم، نه آن‌که به آن‌ها اضافه کنیم.
هر اندازه بتوانیم محیط تحصیل و زندگی این نوجوانان را به شرایط ایده‌آل نزدیک‌تر کنیم، در واقع به عدالت آموزشی و توسعه متوازن مناطق عشایری خدمت کرده‌ایم.
احیای مدارس شبانه‌روزی عشایری با پیگیری مداوم
از روز نخست بازدید تا امروز، مسیر دشوار اما امیدوارکننده‌ای طی شده است.
مدیرکل آموزش و پرورش لرستان پس از بررسی میدانی مشکلات مدارس شبانه‌روزی عشایری، دستور رسیدگی به وضعیت خوابگاه‌ها و فضاهای رفاهی را صادر کرد.
به دنبال آن، روند بهسازی و تجهیز مدارس آغاز شد و نتایج آن طی چند ماه اخیر به‌صورت ملموس نمایان شده است.
در این مدت، خوابگاه‌های دانش‌آموزی رنگ‌آمیزی و بازسازی شدند، فرش‌ها و موکت‌های نو پهن، یخچال‌ها و وسایل جدید در مدارس نصب و امکانات رفاهی مورد نیاز دانش‌آموزان تأمین شد.
یکی از مسئولان مدارس شبانه‌روزی در گفت‌وگو با خبرنگار مهر گفت: تمام تخت‌خواب‌ها تعویض شدند، تشک‌ها و بالشت‌های نو آوردیم، برای اتاق‌ها پرده نصب شد و کمدهای جدید در اختیار دانش‌آموزان قرار گرفت.
همچنین چند دستگاه یخچال جدید تهیه کردیم تا شرایط خوابگاه‌ها تا حدودی استاندارد شود.
بازدید دوباره و تغییر فضای مدارس
چندماه پس از آن دیدار نخست، سید عیسی سهرابی مدیرکل آموزش و پرورش لرستان بار دیگر به همان مدارس عشایری بازگشت.
این‌بار اما فضا کاملاً متفاوت بود؛ جایی که پیش‌تر صدای گلایه و درخواست شنیده می‌شد، اکنون سخن از رضایت و قدردانی بود.
یکی از دانش‌آموزان در گفت‌وگو با خبرنگار مهر اظهار کرد: از زمان بازدید قبلی تاکنون، شرایط خوابگاه‌ها بسیار بهتر شده است.
یخچال جدید نصب شده، پرده‌ها تعویض شده، تشک و بالش‌های نو تهیه شده و کف خوابگاه‌ها با موکت پوشانده شده است.
دانش‌آموز دیگری نیز گفت: سال گذشته وضعیت خوابگاه‌ها مطلوب نبود؛ نه پرده داشتیم، نه تشک و پتو مناسب.
اما امسال همه چیز تغییر کرده و شرایط بسیار بهتر شده است.
دانش‌آموزان در نشست صمیمی با مدیرکل آموزش و پرورش لرستان از پیگیری‌های انجام‌شده تشکر و برخی مطالبات دیگر خود را برای استمرار بهبود فضای خوابگاهی مطرح کردند.
تجهیز و بهبود وضعیت مدارس شبانه‌روزی عشایری لرستان
به گفته بهروز نظری، رئیس آموزش و پرورش عشایری استان لرستان، با پیگیری‌های انجام‌شده و بهره‌گیری از منابع اعتباری دفتر عشایر کشور و همکاری خیرین استان، مدارس شبانه‌روزی عشایری استان در حوزه‌های رفاهی و آموزشی به استانداردهای مناسبی دست یافته‌اند.
وی در گفت‌وگو با خبرنگار مهر ضمن تشکر ویژه از سید عیسی سهرابی، مدیرکل آموزش و پرورش لرستان، اعلام کرد که بازدید فروردین ماه امسال از مدارس شبانه‌روزی عشایری، زمینه‌ساز شناسایی دقیق مشکلات و نیازهای این مدارس شد.
نظری توضیح داد: در بازدیدی که فروردین ماه همین امسال داشتیم، مشکلات مدارس از زبان دانش‌آموزان عشایری شنیده شد و مشاهده شد که وضعیت خوابگاه‌ها با شأن و منزلت دانش‌آموزان عشایری تناسب نداشت.
علیرغم سابقه طولانی آموزش شبانه‌روزی در مدارس عشایری، شرایط رفاهی آن‌ها شایسته نبود.
به گفته نظری، این بازدید، تصویری واقعی از وضعیت مدارس شبانه‌روزی ارائه داد و اهمیت ورود سریع به بهبود امکانات و تجهیزات را آشکار کرد.
تخصیص منابع و همکاری خیرین
رئیس آموزش و پرورش عشایری لرستان ادامه داد: با عنایت مدیرکل و با استفاده از منابع فصل دوم اعتبارات دفتر عشایر کشور و همکاری مجمع خیرین استان، توانستیم قریب به چهار و نیم میلیارد تومان برای تأمین تجهیزات رفاهی خوابگاه‌ها اختصاص دهیم.
این منابع صرف تجهیز و بهبود خوابگاه‌ها شد و علاوه بر آن، امکانات و تجهیزات آموزشی جدید نیز تهیه گردید.
وی با اشاره به تجهیزات آموزشی گفت: لپ‌تاپ، کامپیوتر، چرخ خیاطی، اتو سرد و اتو گرم در مدارس عشایری فراهم شده و حتی در حوزه آشپزخانه‌های مدارس شبانه‌روزی نیز ملزومات مورد نیاز تهیه و در اختیار مدارس قرار گرفته است.
به گفته نظری، این اقدامات باعث شده است که فضای آموزشی و رفاهی مدارس عشایری لرستان متحول شود و شرایطی استاندارد برای تحصیل و زندگی دانش‌آموزان فراهم شود.
تأثیر بهبودها بر دانش‌آموزان و خانواده‌ها
رئیس آموزش و پرورش عشایری استان، تأکید کرد که اجرای این برنامه‌ها علاوه بر ارتقای سطح رفاهی، موجب افزایش تعداد دانش‌آموزان خوابگاهی نیز شده است.
وضعیت خوابگاه‌ها و مدارس شبانه‌روزی به گونه‌ای است که هم دانش‌آموزان خوابگاهی افزایش یافته‌اند و هم خانواده‌ها نسبت به ما و نسبت به مدارس اعتماد بیشتری پیدا کرده‌اند
وی در این زمینه گفت: خدا را شکر، امروز وضعیت خوابگاه‌ها و مدارس شبانه‌روزی به گونه‌ای است که هم دانش‌آموزان خوابگاهی افزایش یافته‌اند و هم خانواده‌ها نسبت به ما و نسبت به مدارس اعتماد بیشتری پیدا کرده‌اند.
نظری افزود: بهبود شرایط رفاهی و تجهیزاتی، علاوه بر افزایش انگیزه و رضایت دانش‌آموزان، موجب شده است که اولیا با اطمینان بیشتری فرزندان خود را به مدارس شبانه‌روزی بسپارند و این اعتماد، نقش مهمی در تداوم آموزش و ارتقای کیفیت تحصیل دارد.
رئیس آموزش و پرورش عشایری لرستان افزود: مدیریت هدفمند و تأمین منابع اعتباری، همراه با همکاری خیرین، باعث شد که نه‌تنها تجهیزات رفاهی مدارس ارتقا یابد، بلکه امکانات آموزشی جدید نیز برای دانش‌آموزان فراهم شود.
این اقدام موجب افزایش کیفیت آموزشی و رفاهی مدارس عشایری شده و مسیر توسعه آموزش عشایری را هموار کرده است.
گام‌های بعدی و استمرار توسعه
به گفته بهروز نظری، آموزش و پرورش عشایری استان برنامه‌های متعددی برای ادامه بهبود و تجهیز مدارس شبانه‌روزی دارد.
وی توضیح داد: برنامه‌ریزی ما به گونه‌ای است که استمرار این روند و ارتقای سطح رفاهی و آموزشی مدارس عشایری در اولویت باشد.
هدف اصلی ما فراهم کردن محیطی ایمن، استاندارد و انگیزه‌بخش برای دانش‌آموزان عشایری است تا با آرامش و انگیزه کامل بتوانند به تحصیل ادامه دهند.
بنابراین گزارش، با وجود این پیشرفت‌ها، همچنان برخی نیازها و کمبودها در مدارس شبانه‌روزی عشایری وجود دارد؛ از جمله نیاز به تقویت امکانات بهداشتی، تجهیزات ورزشی و دسترسی بهتر به امکانات آموزشی.
با این حال، دانش‌آموزان می‌گویند از اینکه صدایشان شنیده شده، خوشحال‌اند و امیدوارند روند رسیدگی و توجه به مدارس عشایری همچنان ادامه یابد.
