بزرگترین مشکلات کوتاه مدت صنایع خلاق نبود شفافیت است
مدیرکل توسعه فناوریهای نوین وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات گفت: بزرگترین مشکلات کوتاهمدت صنایع خلاق، نبود شفافیت داده و ضعف در شبکهسازی میان بازیگران مختلف این اکوسیستم است.
به گزارش خبرنگار مهر، پنل نقش فناوریهای نوین در صنایع خلاق: ابزارهای ملی و جهانی در توسعه صنایع خلاق با مدیریت محمدمهدی اسدی و با سخنرانی هادی شریفی فعال اقتصادی، مصطفی کیوانیان بازیساز، مصطفی اکرمی مدیرعامل یکی از پلتفرمهای خرید و فروش طلا، حسین میثمی مدیرکل توسعه فناوریهای نوین وزارت فناوری اطلاعات، امروز پنجشنبه ۱۵ آبان در سالن همایشهای رایزن مرکز دایرةالمعارف فارسی برگزار شد.
حسن میثمی مدیرکل توسعه فناوریهای نوین وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات گفت: آمار ۹۷ درصد کاربران یکی از پلتفرمهای خرید و فروش طلا که زیر یک گرم طلا دارند، بسیار قابل تأمل است و نشان میدهد نوآوری واقعی میتواند به شمول مالی و عدالت اقتصادی کمک کند.
وی ادامه داد: نکتهای که به نظر من مبتلا به تمام بخشها، به ویژه صنایع خلاق است، این است که دیگر نمیتوانیم مسائل را تک وجهی ببینیم.
همانطور که آقای اکرمی مدیرعامل یکی از پلتفرمهای خرید و فروش طلا یک راه حل اقتصادی فیزیکی را به صورت آنلاین ارائه دادهاند، ما نیز باید بپذیریم که در دنیای جدید، همه چیز چندوجهی است.
حتی منِ مدیر در وزارت ارتباطات هم نمیتوانم بگویم وظیفهام صرفاً توسعه زیرساخت، شبکه و دسترسی است.
اینها وظایف ذاتی ما هستند، اما اگر به لایههای فکری و روحی جامعه و صنایع توجه نکنیم، عملاً تحول واقعی رخ نمیدهد.
وی افزود: شرکتهای فعال در صنایع خلاق نیز باید نگاه خود را متحول کنند، اینکه صرفاً در کنار تولید صنایع دستی، یک واحد IT راه بیندازیم تا فروشگاه آنلاین داشته باشیم، مربوط به ۱۵ سال پیش است.
امروز تولید تا مصرف باید به صورت کاملاً دیجیتال و هوشمند دیده شود.
از زمان تولید تا دریافت بازخورد از مشتری، باید همه مراحل در بستر فناوری و داده انجام شود.
مدیرکل توسعه فناوریهای نوین وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات گفت: ورود هوش مصنوعی نقطه عطفی در تغییر پارادایم است.
با ورود هوش مصنوعی، لایههای سنتی اینترنت عملاً کنار میروند.
مفاهیمی مانند immersive communication (ارتباطات درهم تنیده) نشان میدهد که انسان و فناوری در هم غوطهور شدهاند و دیگر نمیتوانیم یک بعد از این فضا را جداگانه تحلیل کنیم.
همین موضوع باعث میشود وزارت ارتباطات به حوزههای فرهنگی وارد شود، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز در فناوری نقش فعالتری داشته باشد و بخش خصوصی هم نگاههای ترکیبی و جدیدی اتخاذ کند.
وی یادآور شد: باید فناوریهای نوین را در قالب ضربدرهای بین رشتهای بررسی کنیم.
باید ببینیم اگر هوش مصنوعی ضرب در صنایع دستی شود، چه نتیجهای میدهد؟
اگر هوش مصنوعی ضربدر گردشگری یا بلاکچین ضربدر صنایع دستی شود، چه حاصلضربی خواهیم داشت؟
حتی اگر NFT ضربدر صنایع خلاق شود، نتایج متفاوتی به دست میآید.
این حاصلضربها پاسخ سادهای ندارند و باید در قالب یک ماتریس چند وجهی تحلیل شوند.
این نوع نگاه چند بعدی، کلیدیترین و مهمترین نکتهای است که باید در همه بخشها درباره آن گفتوگو و برنامهریزی کنیم.
مدیرکل توسعه فناوریهای نوین وزارت ارتباطات گفت: ما در وزارت ارتباطات به کاربرد فناوری در لایههای مختلف اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی تمرکز داریم.
ابزارهایی که در اختیار داریم شامل سه بخش است؛ نخست، حمایتهای تسهیلاتی؛ دوم، حمایتهای مانعزدایی به دلیل حضور در شوراهای راهبری دانشبنیان، معاونت علمی، مجلس و دولت و سوم، حمایتهای ترویجی که اتفاقاً بسیار اهمیت دارند.
برگزاری و مشارکت در چنین رویدادهایی در همین راستاست.
وی افزود: از زمان روی کار آمدن دکتر هاشمی در وزارت ارتباطات در شهریور سال گذشته، دغدغه اصلیشان این بوده که توسعه فناوری را همزمان با توسعه زیرساخت دنبال کنیم.
اگرچه موانع زیادی وجود دارد، اما تلاش وزارتخانه این است که کاربردهای فناورانه نیز در کنار زیرساختها رشد کند.
میثمی گفت: اگر به سال ۱۳۷۶ برگردیم، زمان ورود اینترنت به ایران، اغلب توسعهدهندگان فقط به زیرساخت فکر میکردند و دغدغهشان این بود که شبکه به درستی کار کند و گسترش یابد.
کمتر کسی میپرسید این شبکه قرار است چه کاربردهایی داشته باشد.
امروز دیگر نمیتوان فقط به زیرساخت فکر کرد؛ باید به کاربرد، محتوا و ارزشآفرینی در بستر فناوری نیز توجه داشت.
وی افزود: متأسفانه در حوزه هوش مصنوعی و بخشهای مختلف مرتبط با آن، تمرکز اصلی بر توسعه زیرساختهاست، در حالی که به لایههای کاربردی توجه چندانی نمیشود.
مدیرکل توسعه فناوریهای نوین وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات گفت: در واقع همان اتفاقی که در زمان ورود اینترنت به کشور رخ داد، دوباره در حال تکرار است؛ آن زمان همه ذهنها بر توسعه شبکه و زیرساخت متمرکز بود و کسی به کاربردهای آن فکر نمیکرد.
اکنون نیز نگرانم که لایه کاربردی در حوزههای مختلف هوش مصنوعی مظلوم واقع شود و پس از توسعه زیرساختها، متوجه نشویم که دقیقاً چه میزان توسعه انجام دادهایم، در حالی که مردم هنوز بهرههایی از آن نمیبرند.
وی افزود: اگر به حوزه کاربرد توجه نشود، فرصتهای نوآوری و شکوفایی از بین میرود و در نهایت، حتی ممکن است آسیبهایی در جامعه شکل بگیرد.
میثمی گفت: وزارت ارتباطات در تلاش است تا در حد توان، از ایدههای فناورانه حمایت کند.
در ساختار جدید، سه دفتر اصلی داریم؛ دفتر صادرات که حوزه صادرات محصولات فناورانه را مدیریت میکند، دفتر ارتباط با صنعت که توسعه اکوسیستم سختافزاری و نرمافزاری را پیگیری میکند و دفتری که به طور خاص، توسعه حوزههای محتوایی را دنبال میکند.
در سال جاری نیز، توجه به این حوزهها با جدیت بیشتری در دستور کار قرار گرفته است.
با وجود محدودیت منابع، این وزارتخانه آماده همکاری و پشتیبانی از طرحها و ایدههای نوآورانه است.
مدیرکل توسعه فناوریهای نوین وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات گفت: انیمیشن از حوزههایی است که برای ما جذابیت بالایی دارد.
البته در زمینه پلتفرمها به دلیل اینکه اکوسیستم خاص خود را دارند، وزارت ارتباطات ترجیح میدهد مداخله مستقیم نداشته باشد تا موجب بار اضافی در آن اکوسیستم نشود.
در مقابل در بخشهای کوچکتر مانند پلتفرمهای صوتی و تصویری (AOD)، کتابهای دیجیتال و دیگر حوزههای محتوایی مشابه، ظرفیتهای مناسبی برای ورود و حمایت وجود دارد و میتوان کمک بیشتری ارائه کرد.
وی یادآور شد: با وجود محدودیتها، وزارت ارتباطات آماده است از طرحها و ایدههای خلاقانه حمایت کند و امیدواریم فعالان این حوزه بتوانند با ایدههای نو، مسیر توسعه صنایع خلاق دیجیتال را هموارتر سازند.
میثمی گفت: به نظر من بزرگترین مشکلات کوتاهمدت صنایع خلاق، نبود شفافیت داده و ضعف در شبکهسازی میان بازیگران مختلف این اکوسیستم است.
اکوسیستم صنایع خلاق از منظر داده و تبادلات اقتصادی، شفاف نیست؛ چه در سطح دادههای مصرف، چه در سطح مبادلات مالی.
وقتی شفافیت وجود نداشته باشد، سرمایهگذار نمیتواند ارزیابی دقیقی از بازگشت سرمایه داشته باشد و در نتیجه تمایلش برای ورود کاهش مییابد.
وی افزود: در حوزه VOD یا ویدیوهای درخواستی، وقتی دادهها مشخص باشند، سرمایهگذار میداند اگر با فرمت خاصی تولید کند و سرمایهگذاری مثلاً ۵۰ تومانی انجام دهد، در چه بازه زمانی میتواند بازگشت سرمایه داشته باشد.
در حوزه بازی (گیم) این شفافیت کمی بیشتر وجود دارد، اما در بسیاری از بخشهای صنایع خلاق هنوز چنین وضعیت شفافی نداریم.
میثمی گفت: اکنون ما با جزیرههایی روبه رو هستیم که هرکدام در فضای خود عمل میکنند و ارتباط کافی میان آنها وجود ندارد؛ جزیره توسعهدهندگان زیرساخت، جزیره صنایع دستی، جزیره گردشگری، جزیره بازی و انیمیشن، هر یک در مسیر جدا حرکت میکنند.
تا زمانی که این جزیرهها با هم گفتوگو و همکاری نداشته باشند، همافزایی و توسعه واقعی اتفاق نخواهد افتاد.
وی افزود: ارزش رویداد صنایع فرهنگی در همین است که فرصتی برای گفتوگو درباره یک موضوع مشترک ایجاد کرده است.
همین تعامل و گفتوگوست که زمینهساز شبکهسازی واقعی میشود.
مدیرکل توسعه فناوریهای نوین وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات گفت: فناوری در مواجهه با صنایع خلاق، جمعشدنی نیست بلکه ضرب میشود؛ یعنی حضور آن در هر حلقه زنجیره ارزش، تأثیر چندوجهی ایجاد میکند.
این موضوع بهقدری مهم است که باید ساعتها درباره آن بحث کرد تا تفاوت میان جمع و ضرب در این زمینه روشن شود.
وی با اشاره به تجربه حمایتهای مالی پس از دوران جنگ تحمیلی، گفت: در آن دوران بخشی از منابع صندوق نوآوری و شکوفایی و یکی از بانکها به تسهیلات حوزه فناوری اختصاص یافت.
من در کمیته پرداخت حضور داشتم و برایم جالب بود که ببینم کدام شرکتها بیشترین آسیب را متحمل شدند.
بر اساس آمار، بیشترین آسیب به حوزه تبلیغات وارد شد، چون این بخش در مقطعی به طور کامل متوقف شده بود.
پس از آن، گردشگری بیشترین آسیب را دید؛ اگرچه سفر به طور کامل تعطیل نشد، اما شدت خسارت بالا بود.
وی افزود: برخی کسب و کارهای زیرساختی نیز در اثر شرایط خاص مانند آسیبهای فیزیکی از جمله انفجار و حملات، دچار مشکل شدند اما در مجموع کسب و کارهای حوزه تبلیغات، گردشگری و برخی فعالیتهای خلاقانه بیشترین آسیب را تجربه کردند.
میثمی ادامه داد: این دادهها نشان میدهد که اگر به فناوری و نقش آن در حوزههای نرم و صنایع خلاق توجه نکنیم، در زمان بحران همین بخشها بیشترین آسیب را خواهند دید.
اما اگر از فناوری به درستی استفاده کنیم، این بخشها میتوانند بسیار قویتر و مقاومتر عمل کنند.
وی خاطرنشان کرد: حوزههایی از صنایع خلاق که بتوانند از فناوری به صورت هوشمندانه بهره ببرند، آینده روشنی خواهند داشت.
دنیا در حال تغییر سریع است، نشانههای این تغییر را همین حالا هم میبینیم.
فقط باید با آگاهی و دید باز بپذیریم که جهان جدید شده و دیگر نمیتوان در همه حوزهها به صورت سنتی عمل کرد.
هرچه این پذیرش سریعتر اتفاق بیفتد، مسیر رشد و بلوغ صنایع خلاق هموارتر خواهد شد.
۹۷ درصد کاربران میلیگلد کمتر از یک گرم طلا در حساب خود دارند
در ادامه اکرمی مدیرعامل یکی از پلتفرمهای خرید و فروش طلا گفت: اتفاقی که برای پروژه میلیگلد افتاد، این بود که افرادی که آغازگر این حرکت بودند، از ابتدا نگاه اقتصادی صرف یا نگاه مبتنی بر اکوسیستم سنتی طلا نداشتند.
وی افزود: ایده اولیه پلتفرم خرید و فروش طلا از زاویه حل یک چالش اجتماعی شکل گرفت؛ مسئلهای که نیاز به رویکردی نوین داشت و انتخاب طلا به عنوان محور فعالیت، نتیجه تلاش برای پاسخ به این نیاز اجتماعی بود، نه هدف اقتصادی صرف.
اکرمی گفت: ما انتخاب طلا را به عنوان ابزاری برای پاسخ به یک مسئله اجتماعی در نظر گرفتیم و بر همین اساس، مسیر توسعه خود را طراحی کردیم.
این فعال اقتصادی گفت:علت انتخاب طلا به عنوان محور این پلتفرم حل یک مسئله اجتماعی ناشی از تورم بلندمدت و تنگتر شدن سفره قشر متوسط است.
میلیگلد اولین پلتفرمی است که خرید و فروش طلا را با «قیمت یکپارچه» و به روزرسانی هر ۳۰ ثانیه ارائه میدهد.
وی افزود: ما دنبال حل یک نیاز واقعی اجتماعی بودیم؛ جامعهای که سالها با تورم دورقمی و گرانیهای پی درپی دست به گریبان بوده است و قشر متوسط هرروز ضعیفتر میشود، نیازمند ابزاری ساده، قانونی و در دسترس برای حفظ ارزش داراییهایش بود.
این فعال اقتصادی گفت: سبد هزینه و درآمد خانوارها کاهش یافته و فاصله طبقاتی بزرگتر شده است.
در چنین شرایطی، داراییهای بزرگتر عملاً فرصتها و ابزارهای سرمایهگذاری بیشتری در اختیار دارند؛ هدف ما ایجاد شمولیت برای قشری بود که روزبه روز بر شمارشان افزوده میشود و راهکاری برای حفظ ارزش داراییشان نیاز داشتند.
وی یادآور شد: طلا کالایی قانونی و دارای بازار مشخص در ایران است؛ ضوابط مالیاتی و صنفی آن سالهاست تدوین شده و اتحادیهها و انجمنهای متعددی بر آن نظارت دارند.
به همین دلیل طلا نسبت به ارز یا رمزارزها گزینهای مطمئنتر برای ارائه خدمت شمولی بود؛ چرا که برای ارز یا رمزارزها یا قوانین مخالف وجود دارد یا مقررات مشخص هنوز تدوین نشدهاند.
اکرمی گفت: در کشور ما نزدیک به ۳۲ اتحادیه طلا وجود دارد و چند انجمن تخصصی فعال؛ این ساختار قانونی و صنفی یکی از دلایل انتخاب طلا بود.
وی افزود: یکی از اجزای نوآورانه کار ما این بود که اولین پلتفرمی شدیم که قیمت خرید و فروش طلا را یکسان کرد یعنی یک نرخ واحد اعلام میکند و این قیمت هر ۳۰ ثانیه به روز رسانی میشود.
پیش از این در فضای معاملاتی کشور خرید و فروش با هم تفاوت قیمت داشت و همان فاصله قیمت، مدیریت ریسک پلتفرمها را شامل میشد؛ ما ریسک را به شکلی متفاوت مدیریت و تجربه معاملاتی جدیدی ایجاد کردیم.
این فعال اقتصادی ادامه داد: این تغییر طراحی محصول بر تبلیغات، نحوه عرضه و پذیرش کاربران اثرگذار بوده و ادعای میلیگلد درباره پاسخ به یک نیاز واقعی را تقویت کرده است؛ این واقعگرایی و تمرکز بر حل مسئله باعث شده کاربران اعتماد و تمایل بیشتری برای استفاده از پلتفرم نشان دهند.
وی افزود: در پلتفرم ما، قیمت خرید و فروش طلا یکی است؛ یعنی اگر کاربر در فاصله ۳۰ ثانیه خرید و فروش انجام دهد، هیچ تفاوت قیمتی ندارد.
این ویژگی موجب شفافیت بالا در قیمتگذاری و درک سادهتر فرآیند برای کاربر شده است.
اکرمی گفت: مخاطب ما اغلب افرادی هستند که درآمد بالایی ندارند، سرمایهگذار حرفهای نیستند و عملاً ابزار مطمئنی برای پسانداز در اختیارشان نبوده است.
بنابراین طراحی محصول باید تا حد ممکن ساده و شفاف بود تا بتوانند بدون پیچیدگیهای محاسباتی یا مالی، ارزش دارایی خود را حفظ کنند.
وی افزود: بسیاری از افراد به ویژه خانمها هنگام خرید یا فروش طلا حتی در صورت آشنایی با فروشنده، دقیقاً نمیدانند روش محاسبه قیمت چگونه است و همیشه اختلافی بین قیمت واقعی و قیمت معامله شده وجود دارد.
ما با حذف این فاصله قیمتی و طراحی کارمزدی بسیار پایین، این چالش را برطرف کردیم.
این فعال اقتصادی گفت: بر اساس مطالعات و تحلیل دادههای ما، ۹۷ درصد کاربران میلیگلد کمتر از یک گرم طلا در حساب خود دارند.
با توجه به جهش اخیر قیمت طلا، که هر گرم آن بیش از ۱۰ میلیون تومان ارزش دارد، این آمار نشان میدهد کاربران ما عمدتاً از میان اقشار کم درآمد هستند.
این مسئله از بیاعتمادی ناشی نمیشود، بلکه از واقعیت اقتصادی جامعه و محدودیت نقدینگی افراد حکایت دارد.
وی خاطرنشان کرد: مطالعهای که از سال ۱۳۹۶ تا ۱۴۰۱ انجام دادیم نشان داد اگر فردی که حداقل حقوق وزارت کار را دریافت میکرد، در آغاز هر ماه از طریق این پلتفرم طلا میخرید و در پایان ماه میفروخت، در مجموع طی پنج سال، به طور متوسط ماهانه ۶ درصد افزایش قدرت خرید نسبت به حالت نقدی پیدا میکرد.
این یعنی نگهداشتن دارایی در قالب طلا حتی با مبالغ اندک میتواند ثبات مالی بیشتری برای او ایجاد کند.
در ماههای آینده، تولید فیلم و سریال توسط هوش مصنوعی انجام میشود
در ادامه هادی شریفی با اشاره به اهمیت پایداری زیرساختها در حوزه تبلیغات آنلاین اظهار کرد: تبلیغات دیجیتال در حال گذار از مدلهای انبوه به مدلهای شخصیسازیشده است.
با بهرهگیری از هوش مصنوعی، هر کاربر تبلیغی متناسب با رفتار و علایق خود مشاهده خواهد کرد.
در این شرایط، کوچکترین اختلال در زیرساخت اینترنت به صورت مستقیم در نمودارهای عملکرد ما منعکس میشود، حتی در ساعاتی که کاربر عادی متوجه مشکل نیست.
وی افزود: به روشنی مشخص است که هوش مصنوعی طی دو سال آینده بخش بزرگی از کسب و کارها را دگرگون خواهد کرد.
در این پلتفرم و کافه بازار اخیراً «هکاتونی» برگزار کردیم تا فرایند «AI Adoption» را در تیمهای خود گسترش دهیم.
در صنایع خلاق نیز اگر شرکتها و حتی افراد عادی هوش مصنوعی را جدی نگیرند و تیمهایشان را با آن تطبیق ندهند، در آیندهای نزدیک بسیاری از مشاغل و فعالیتهای فعلی از میان خواهند رفت.
این فعال اقتصادی گفت: تولید محتوا یکی از نخستین حوزههایی است که به طور کامل تحت تأثیر هوش مصنوعی قرار میگیرد.
حدود ۹۰ درصد از فرایندهای تولید محتوا در آینده نزدیک توسط هوش مصنوعی انجام خواهد شد.
همین حالا تولید تیزرهای تبلیغاتی و حتی زیرنویس فیلمها به صورت خودکار و هوشمند تولید میشود.
وی افزود: پایداری زیر ساختها و نگاه جدی به فناوریهای نوین، کلید بقای کسبوکارها در دوران جدید است؛ دورانی که در آن محتوا و تبلیغات بدون بهرهگیری از هوش مصنوعی، عملاً شانسی برای بقا نخواهند داشت.
شریفی گفت: در حال حاضر تولید سریالها و تیزرهای تبلیغاتی به راحتی توسط هوش مصنوعی انجام میشود و پیشبینی میکنم در ماههای آینده، تولید فیلم و سریال نیز به این روند افزوده شود.
وی افزود:همانطور که نسلهای گذشته به تدریج با فناوریهایی مانند کارت بانکی و گوشی هوشمند سازگار شدند، امروز نیز فعالان صنایع خلاق باید بپذیرند که بدون ورود جدی به حوزههای نوین به ویژه هوش مصنوعی، به تدریج از رقابت جهانی خارج میشوند.
ورود هوش مصنوعی بستری برای شکوفایی بیشتر صنایع خلاق است
در ادامه مصطفی کیوانیان فعال حوزه صنایع خلاق گفت: پانزده سال پیش، زمانی که ما وارد حوزه صنایع خلاق شدیم، شرایط بسیار متفاوت بود.
فناوریهای مورد نیاز برای تولید گیم و انیمیشن در انحصار شرکتهای بزرگ قرار داشت.
این فناوریهایی مانند انجینهای ساخت گیم، فقط برای تعداد محدودی از شرکتها قابل استفاده بودند، و دسترسی به آنها برای تیمها و شرکتهای کوچک تقریباً غیرممکن بود.
در آن زمان، تولید یک بازی برای ما کاری بسیار دشوار بود.
وی ادامه داد: با گذشت زمان، اوضاع تغییر کرد.
این فناوریها کمکم عمومیتر شدند و شرکتهای مختلف توانستند با تیمهای کوچک شروع به کار کنند.
آنها با استفاده از همین نرمافزارها محصولاتی ساختند که پیشتر تنها توسط شرکتهای بزرگ تولید میشد.
امروز که پس از سالها دوباره به این موضوع نگاه میکنیم، مشاهده میکنیم که توسعهها بسیار سریعتر شدهاند.
کیوانیان گفت: بعضی افراد نگران هستند که با پیشرفت فناوری، مشاغلی از بین بروند، اما من معتقدم که این روند باعث ایجاد فرصتهای شغلی جدید خواهد شد.
مثالش را میتوان در زندگی مشاهده کرد؛ مثلاً برادر من، که حالا بیش از پنجاه سال سن دارد و در گذشته بیشتر دغدغهاش درباره مدیریت کسبوکار و دستیابی به اهداف سنتی بود، اکنون با هوش مصنوعی کار میکند.
او حتی به دنبال یادگیری چگونگی ساخت یک بازی است.
زمانی که پانزده سال پیش ما با اینترنت دایالآپ برای دسترسی به اطلاعات ساعتها وقت صرف میکردیم، باور نمیکردیم که روزی اینگونه ساده بتوانیم علایقمان را دنبال کنیم و چیزهایی بسازیم که همیشه آرزویشان را داشتیم.
وی افزود: به نظر من، در هر دورهای با ورود فناوریهای جدید، همیشه یک چرخه تغییر رخ داده است.
اگرچه ممکن است برخی مشاغل به مرور زمان از بین بروند، اما در مقابل، تعداد زیادی شغل جدید به وجود میآید.
خصوصاً در حوزه صنایع خلاق و کارهای هنری، امکانات فناوری باعث شده افرادی که تمایل دارند در این زمینهها فعالیت کنند، راحتتر از گذشته به دنبال علایقشان بروند.
برای مثال، در گذشته یادگیری مجسمهسازی یا هنرهای دیگر نیازمند فرآیندهای طولانی و تخصصی بود، اما اکنون با کمک فناوریهای جدید این کارها سادهتر شدهاند.
این بازیساز گفت: از دید من، فناوریهای نوین نه تنها ریسک یا تهدید محسوب نمیشوند، بلکه بستری برای رشد فراهم میکنند.
این پیشرفت شامل سه جنبه اصلی است: فرهنگ، خلاقیت و خود فناوری.
ترکیب این سه عنصر میتواند فرصتهای بزرگی برای ارتقای صنایع خلاق ایجاد کند.
ترس از آینده و تغییرات آن شاید طبیعی باشد، اما من معتقدم آینده همان چیزی خواهد بود که ما با تصمیمات و اقداماتمان میسازیم؛ بنابراین، این مسیر به جای ترسیدن، ارزش سرمایهگذاری و تلاش را دارد.
وی یادآور شد: در مورد صنایع خلاق، من سه بعد اصلی برای آن متصور هستم.
اولین بعد آن اقتصادی است.
وجود رمزارزها و پلتفرمهایی که امکان فروش راحتتر محصولات را فراهم کردهاند، به شدت اقتصاد این حوزه را تقویت کرده است.
زمانی عرضه محصولات خلاقانه بسیار محدود بود.
مثلاً پانزده سال پیش، فروش یک محصول گیم با روش فیزیکی و پخش سیدی انجام میشد که حتی فروش چند هزار نسخه هم یک موفقیت چشمگیر محسوب میشد.
اما حالا با وجود فروشگاههای آنلاین نظیر کافه بازار، محصولات به مراتب دسترسی بیشتری دارند و حتی رکوردهایی مثل ده میلیون دانلود هم دیگر دور از ذهن نیست.
این تحولات ناشی از فناوری و پلتفرمهای دیجیتال تأثیرات مثبتی بر اقتصاد این حوزه داشتهاند.
کیوانیان گفت: بعد دوم تولید محتوا است.
فناوریهایی مانند هوش مصنوعی (AI) توانستهاند فرآیند تولید محتوا را بسیار سادهتر و کارآمدتر کنند.
درست است که رقابت در بازار را شدیدتر کردهاند، اما از طرف دیگر دسترسی عمومی را نیز بیشتر کردهاند و این خود فرصتی بزرگ برای تولیدکنندگان خلاق محسوب میشود.
در مجموع ورود این فناوریها افزون بر رفع بسیاری از چالشهای گذشته، بستری برای شکوفایی بیشتر صنایع خلاق فراهم کردهاند، به شرط اینکه ما فرصتها را ببینیم و از آنها به بهترین نحو استفاده کنیم.
وی افزود: خلاقیت یک عنصر ذاتی است که به تنهایی با هوش مصنوعی قابل دستیابی نیست، اما میتوان از آن برای تولید محتوای جذاب و متمایز کمک گرفت.
همین طور، حضور فناوریهای پیشرفته در کشور ما خود یک مزیت محسوب میشود؛ چراکه میتوان به واسطه نیروی انسانی متخصص و خلاق—که هزینههای پایینی دارد، در بازارهای بینالمللی به شکل موثری رقابت کرد.
این کارآفرین صنایع خلاق گفت: نکته سوم که میخواهم به آن اشاره کنم، بحث نمایش محتوا به صورتهای نوآورانه است.
این روشها که در سالهای آتی رشد چشمگیری خواهند داشت، شامل تکنولوژیهایی مانند متاورس، واقعیت مجازی (VR) و واقعیت افزوده (AR) میشوند.
این حوزهها در حال حاضر نسبتاً جدید بوده و در سالهای آینده شاهد پذیرش و توسعه قابل توجهی در داخل کشور و همچنین در سطح بینالمللی خواهند بود.
اگر بتوانیم این سه محور یعنی خلاقیت، بهرهگیری از فناوری و نمایش محتوا به روشهای نو را به کمال برسانیم، احتمالاً شاهد انقلابی بزرگ در عرصه محتوا و فناوری خواهیم بود.
در زمینه دیگری همچون تولید انبوه، شرکتهای بزرگ جهانی در حال فعالیت هستند، و ما بیشتر میتوانیم تمرکز خود را روی بومیسازی این فناوریها مطابق با فرهنگ و نیازهای بازار داخلی قرار دهیم.
اما در حوزههای دیگر، نظیر نمایش محتوا و تکنیکهای مرتبط با آن، همچنان ظرفیتهای زیادی برای رشد وجود دارد.
کیوانیان گفت: حتی در بحث درآمدزایی از این تکنولوژیها (مانند متاورس یا ابزارهای مرتبط با ارزهای دیجیتال) شرایط کشور ما بد نبوده است.
با وجود پلتفرمها و زیرساختهایی که وجود دارند، عملکرد مناسبی داریم؛ هرچند سرعت توسعه ممکن است کند باشد.
البته این موضوع نیازمند بررسی دقیقتر توسط متخصصین مرتبط است.
به طور کلی معتقدم این سه محور میتوانند تحولی بزرگ را در آینده رقم بزنند.
وی افزود: در کشور ما همواره توجه و هزینهکرد روی زیرساختها بیشتر از بخشهای دیگر بوده، زیرا سیاستگذاریها عمدتاً به سمت پروژههای فیزیکی متمایل بودهاند.
این در حالی است که یکی از مشکلات اصلی، عدم توازن بین سرمایهگذاری در زیرساخت و تولید محتوا است.
برای مثال، در سازمانهای مختلف، اگر درخواست تجهیزات زیرساختی داشته باشید، معمولاً به شما پاسخ مثبت داده میشود؛ اما وقتی صحبت از بخشهایی مانند صنعت انیمیشن یا محتوای خلاق میشود، چالشهای متعددی پیش میآید.
تولید محتوا فرآیندی بسیار پیچیده و دشوار است، به همین دلیل باید توازنی ایجاد شود تا همه سرمایهها تنها صرف زیرساخت نشود.
این فعال صنایع خلاق گفت: در مورد شرایط فعلی، طی سه سال گذشته علیرغم مشکلات اقتصادی و اجتماعی که روز به روز بدتر شده است، صنایع خلاق رشد قابل توجهی را تجربه کردهاند.
به ویژه در حوزه انیمیشن، ما شاهد بلوغ نسبی این صنعت بودهایم.
برای نمونه، تعداد انیمیشنهای سینمایی که به اکران رسیدهاند رشد چشمگیری داشته است.
امسال تقریباً هر دو ماه یک انیمیشن سینمایی روی پرده سینماها رفته و این موضوع نشاندهنده پیشرفت جدی این حوزه است.
همین چند سال پیش داشتن حتی یک انیمیشن سینمایی اتفاقی نادر بود، اما مثلاً سال گذشته بیش از چهار انیمیشن سینمایی در جشنواره فجر حضور داشتند و امسال نیز احتمالاً تعداد بیشتری خواهیم دید.
کیوانیان گفت: این رشد نشاندهنده حرکت روبهرشد صنایع خلاق به ویژه در صنعت انیمیشن است.
با این حال، شرایط متزلزل این دوران و حواشی پس از جنگ ممکن است دوباره ما را به دوران گذشته برگرداند؛ دورانی که کمبود سرمایهگذاری و اهمیت ندادن کافی به دیده شدن، مانع پیشرفت میشد.
حفظ این دستاوردها نیازمند توجه مستمر به نیازهای اساسی تولید محتوا و حمایت از صنایع خلاق است.
وی افزود: یکی از مشکلات اصلی که در حال حاضر در کشور وجود دارد، کمرنگ شدن نقش افرادی است که پیشتر سردمدار بخشهای مختلف بودند.
بسیاری از این افراد اکنون مشغول صحبت درباره موضوعات متفاوتی هستند، اما شرایط فعلی از نظر من امیدبخش به نظر میرسد.
فناوریهای جدید نقش بسیار مثبتی ایفا کردهاند و من همچنان امیدوارم که امسال و تا پایان سال شاهد اتفاقات خوبی باشیم.
این فعال صنایع خلاق گفت: در حوزه انیمیشن، به نظرم تحولات چشمگیری رخ داده است و خوشحالم که محصولات انیمیشنی تولیدشده بیشتر به بازارهای بینالمللی فکر میکنند.
زمانی که این انیمیشنها تولید میشوند، وضعیت بازار بینالمللی بسیار بهتر شده و ما شاهد محصولات باکیفیتی هستیم که در کشورهای دیگر نیز پخش میشوند.
اما اگر به موضوع تبلیغات برگردیم، باید گفت تبلیغات در ایران واقعاً نسبت به دنیا گران است.
بهعنوان مثال، هزینه نصب یک بازی از طریق سیستمهای تبلیغاتی در ایران نسبتاً بالا است؛ در حالی که در کشورهای دیگر حتی برخی کشورهای اروپایی این هزینهها کمتر و دسترسی آسانتر است، به طوری که با هزینه پایینتر میتوان درآمد بیشتری کسب کرد.
اگر رقابت میان پلتفرمهای تبلیغاتی بهبود پیدا کند و هزینهها کاهش یابد، شرایط برای همه مساعدتر خواهد بود.
کیوانیان گفت: صنایع خلاق با وجود شرایط دشوار و بیماری اقتصادی، همچنان ظرفیت بازگشت و رشد دارند.
اشتیاقی که امسال در حوزه انیمیشن از سمت تولیدکنندگان دیدم، واقعاً امیدبخش بود.
البته نمیتوان نادیده گرفت که صنعت انیمیشن در ۱۵ سال گذشته رشد کرده بود، اما متأسفانه پس از جنگ و چالشهای پیشآمده دوباره دچار رکود شد.
امیدوارم با ایجاد آرامش در کشور، شرایط بهتر شود و شاهد شکوفایی دوباره در این حوزهها باشیم.