دارالمؤمنین همدان میزبان هفدهمین مسابقات قرآنی بچه‌های مسجد
در آستانه برگزاری مرحله کشوری هفدهمین مسابقات قرآنی بچه‌های مسجد به میزبانی همدان، مسئولان برگزاری این مسابقات از تحول ساختاری این رویداد و نقش محوری مسجد در فرهنگ دینی سخن گفتند.
به گزارش خبرنگار مهر، نشست خبری هفدهمین نشست خبری دوره مسابقات قرآنی مدهامتان در محل ستاد هماهنگی کانون‌های فرهنگی هنری مساجد کشور برگزار شد.
در این نشست حمید نیلی احمد آبادی مسؤول برگزار کننده جشنواره مدهامتان به ایراد سخنرانی پرداخت و اظهار داشت: در این دوره از جشنواره که به صورت کشوری برگزار شده و می‌توان گفت بزرگ‌ترین رویداد رقابتی قرآنی بچه‌های مسجد در سطح ملی است.
وی‌افزود: در مسیر برگزاری جشنواره، چند تحول مهم رخ داد؛ نخست اینکه در ادوار گذشته نسبت مسابقات با مأموریت ذاتی مسجد تعریف نشده بود.
اما از آنجا که کانون‌های فرهنگی هنری مساجد مأموریتی خاص دارند، لازم بود شاخص‌ها و مؤلفه‌های منطبق بر هویت مسجد برای این نوع مسابقه تعریف شود.
نیلی احمدآبادی اضافه کرد: موضوع دوم، عدم وجود مزیت رقابتی نسبت به سایر نهادهای قرآنی بود.
بر همین اساس، تصمیم گروه برگزارکننده بر آن شد که نباید وارد موازی‌کاری با دیگر نهادهای فعال در حوزه قرآن شویم، بلکه باید بر مبنای مأموریت مسجد به عنوان پایگاه قرآن عمل کنیم.
براساس همین رویکرد جدید، این دوره از مسابقات به صورت گروهی برگزار شد تا ظرفیت واقعی مساجد در کار تیمی و جمعی به ظهور برسد.
معاون فرهنگی و هنری ستاد هماهنگی کانون‌های فرهنگی هنری مساجد کشور با اشاره به آمار شرکت‌کنندگان گفت: ۸۸۶ کانون در مرحله مقدماتی شرکت کردند.
۳۰۰ کانون در مرحله شهرستانی و استانی حضور یافتند.
۵۰ کانون به مرحله کشوری راه پیدا کردند.
در مجموع، ۱۳۳۲ تیم در مرحله مقدماتی و ۲۳۸۲ تیم در مرحله استانی رقابت داشتند، و هم‌اکنون ۵۷ تیم از سراسر کشور در مرحله کشوری در استان همدان حضور دارند.
تعداد افراد شرکت‌کننده در سطح مقدماتی بیش از ۱۲ هزار نفر بود که پس از مراحل داوری، ۶۱۲ نفر به مرحله کشوری رسیدند.
نیلی احمد آبادی درخصوص رشته‌های مسابقاتی تعریف‌شده اظهار داشت: این مهم نیز با مأموریت مسجد و تربیت قرآنی هماهنگی دارد که شامل رشته‌های قرائت تحقیق، قرائت تقلیدی، قرائت ترتیل، حفظ کل قرآن، حفظ جز سی، حفظ موضوعی، اذان، صحت اذکار نماز، ترجمه‌خوانی، دعاخوانی، مکبری، مربی قرآنی کودکان، قصه‌گویی قرآنی و بیان تفسیر می‌شود.
وی درباره ویژگی‌های این دوره جشنواره گفت: ویژگی متمایز این دوره از جشنواره آن است که هر تیم قرآنی افزون بر رشته تخصصی خود، موظف به ارائه یک اثر گروهی در حوزه فرآورده‌های قرآنی است.
این کار جمعی، نقطه تمایز هفدهمین دوره جشنواره به شمار می‌رود و امید است این تجربه ارزشمند در آینده نیز تداوم یابد.
معاون فرهنگی و هنری ستاد هماهنگی کانون‌های فرهنگی هنری مساجد کشور اضافه کرد: همچنین مراسم مرحله نهایی از بیستم تا بیست و یکم ماه جاری در استان همدان برگزار خواهد شد.
ان‌شاءالله شاهد برگزاری موفق این رویداد و تجلی روزافزون نقش مسجد به عنوان پایگاه قرآن در سراسر کشور باشیم.
مساجد؛ پایگاه مردمی قرآن در گام هفتم پیشرفت فرهنگی کشور
در ادامه حجت الاسلام علی ملانوری رئیس ستاد هماهنگی کانون‌های فرهنگی هنری مساجد به ایراد سخنرانی پرداخت و گفت: کانون‌های فرهنگی هنری مساجد با هدف احیای ظرفیت‌های فرهنگی، هنری و اجتماعی مسجد از سال ۱۳۷۲ تأسیس شده‌اند و اصلی‌ترین مأموریت آن‌ها بازآفرینی جاذبه‌های مسجد برای نسل نوجوان و جوان است.
این کانون‌ها در حوزه‌های گوناگون از قبیل هنر، کتاب و کتاب‌خوانی، رسانه و به‌ویژه قرآن کریم، اقدام‌های مؤثر و ماندگاری انجام داده‌اند.
وی افزود: یکی از ماندگارترین برنامه‌های قرآنی کانون‌های فرهنگی هنری مساجد، طرح تلاوت نور است.
این طرح با هدف نهادینه‌سازی انس روزانه مردم با قرآن آغاز شد و امروز بیش از شانزده هزار پایگاه رسمی تلاوت نور در مساجد کشور فعال‌اند.
هر روز گزارش اجرای این طرح در سامانه بچه‌های مسجد ثبت می‌شود.
در قالب این طرح، پس از اقامه نماز در مسجد، یک صفحه از قرآن تلاوت می‌شود و یکی از معانی یا تفسیرهای کوتاه آن برای حاضران بیان می‌شود.
این برنامه اکنون در ده‌ها هزار مسجد، مدرسه، اداره و نهاد فرهنگی در سراسر کشور اجرا می‌شود و به یکی از پرثمرترین برنامه‌های قرآنی کشور تبدیل شده است.
رئیس ستاد کانون‌های فرهنگی هنری مساجد کشور ادامه داد: در کنار این طرح، برنامه بزرگ دیگری نیز وجود دارد: مسابقات مدهامتان قرآنی بچه‌های مسجد.
این مسابقات با تأخیر نسبت به تلاوت نور آغاز شد و امروز به ایستگاه هفدهم رسیده است.
مسابقات مدهامتان در زمره مسابقات رسمی قرآنی کشور قرار دارد و با هماهنگی ستاد ملی مسابقات قرآن کریم برگزار می‌شود.
وجه تمایز اصلی این رقابت بزرگ، تبدیل مأموریت قرآنی مسجد به کار تیمی و گروهی است.
وی افزود: وقفه‌ای که سال گذشته در روند مسابقات به وجود آمد، موجب شد تا بازنگری جدی در محتوا و اهداف رقابت‌ها صورت گیرد.
این بازنگری مبتنی بر اندیشه و تأکید مقام معظم رهبری است؛ معظم‌له فرموده‌اند: مساجد باید پایگاه قرآن باشند.
مراد ایشان از پایگاه قرآن، تحقق دو محور اساسی در فعالیت‌های قرآنی مساجد است: نخست، رقابت تیمی میان مساجد برای تشکیل گروه‌های قرآنی منسجم و دوم، برگزاری مجالس قرائت عمومی قرآن کریم به وسیله قاریان خوش‌صوت و خوش‌لحن، با هدف ایجاد اجتماع مردمی پیرامون تلاوت زیبا و شنیداری قرآن است.
ملانوری اضافه کرد: بر همین مبنا، طرح پایگاه قرآن در مسجد از نقطه صفر بازنگری و بازسازی شد.
این طرح، یکی از احکام قانونی برنامه هفتم پیشرفت کشور است که بر اساس آن وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مکلف شده نسبت به تأسیس پایگاه‌های قرآنی در مساجد کشور اقدام کند.
اجرای این مأموریت از سوی بخش مسجد وزارت ارشاد دنبال می‌شود و ستاد کانون‌های فرهنگی هنری مساجد به نیابت از وزارت ارشاد، مسئولیت اجرای آن را بر عهده دارد.
وی بیان داشت: تا پایان سال گذشته، هفت هزار و چهارصد و سی‌وهفت مسجد به این طرح پیوسته‌اند.
همچنین در چند ماه نخست سال جاری نیز دو هزار و هفتصد و دو مسجد دیگر به شبکه پایگاه‌های قرآنی ملحق شده‌اند.
اکنون بیش از هفت‌هزار و چهارصد پایگاه فعال، روزانه برنامه‌های قرآنی را اجرا می‌کنند و روح حاکم بر همه آن‌ها همان دو محور یادشده است؛ یعنی تشکیل تیم‌های قرآنی و برگزاری مجالس تلاوت شنیدنی قرآن کریم.
رئیس ستاد کانوهای فرهنگی هنری مساجد کشور گفت: تشکیل تیم‌های قرآنی در مسجد، کاری دشوارتر از برگزاری مجالس تلاوت است، اما همین سختی، مزیت ارزشمند این طرح و نقطه آغاز دوره جدید مسابقات است.
این تجربه در هفدهمین دوره مسابقات، مقدمه‌ای برای توسعه حرکت جمعی مساجد در دوره هجدهم به‌شمار می‌رود.
در ستاد هماهنگی کانون‌های مساجد کشور، رسالت اصلی ما نهادسازی فرهنگی برای مسجد است، نه تصدی‌گری و اجرای مستقیم فعالیت‌ها.
مسجد یک نهاد مردمی عمومی است و طبق تعبیر رهبر معظم انقلاب، مدیر طبیعی مسجد امام جماعت آن است.
نهادهای فعال زیر چتر مسجد، همچون پایگاه بسیج و کانون فرهنگی هنری، هر یک بر اساس مأموریت مردمی خود عمل می‌کنند.
وی با بیان اینکه کانون فرهنگی هنری مسجد نهادی تخصصی در حوزه فرهنگ، هنر و رسانه دینی است که زیر نظر امام جماعت اما با مدیریت مستقل، برنامه‌های فرهنگی را سامان می‌دهد گفت: وظیفه اصلی ستاد، توانمندسازی این نهادهای مردمی و ایجاد الگوهای متناسب با محیط‌های فرهنگی، جغرافیایی و اجتماعی مساجد کشور است؛ از قلب تهران تا دورافتاده‌ترین روستاهای مرزی.
کانون‌های اهل سنت، شیعی، شهری و روستایی هر یک متناسب با اقتضای محیط خود، طرح‌های قرآنی ویژه‌ای ساخته‌اند و همین انعطاف، موجب تداوم حیات فرهنگی مساجد شده است.
هدف نهایی ما شکل‌گیری نظام جامع مردمی قرآن در مسجد است؛ نظامی که بر ایمان، مشارکت جمعی و زیبایی تلاوت استوار است و در سه محور اصلی تربیت، ترویج و تبلیغ قرآن کریم حرکت می‌کند.
همدان، دارالمؤمنین ایران
در ادامه سید محمدرضا جوادی مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان همدان به ایراد سخنرانی پرداخت و گفت: همدان به تعبیر رهبر معظم انقلاب دارالمؤمنین، دارالمجاهدین و مرکز علم، دین، جهاد و هنر است، به‌واسطه ظرفیت‌های گسترده فرهنگی و قرآنی و حمایت استاندار و مدیران ارشد، این استان برای این دوره از مسابقات انتخاب شده است.
وی افزود: پس از دستور استاندار همدان مبنی بر استفاده از تمام امکانات برای برگزاری مطلوب، ستاد برگزاری مسابقات قرآنی با محوریت ستاد نظارت بر کانون‌های فرهنگی هنری مساجد تشکیل شد و دست‌کم ده جلسه هماهنگی با دستگاه‌های اجرایی و فرهنگی استان برگزار شد.
مقرر شد مسابقات از ۲۰ تا ۲۳ آبان‌ماه در ده مکان مختلف استان انجام شود.
وی افزود: برای اجرای برنامه‌ها از دو فضای شاخص تالار بزرگ قرآن همدان برای مسابقات خواهران و مسجد جامع تاریخی شهر همدان برای مسابقات برادران استفاده خواهد شد.
همچنین آئین اختتامیه در روز ۲۳ آبان با حضور میهمانان کشوری و استانی برگزار خواهد شد.
جوادی ادامه داد: یکی از ابتکارات ویژه این دوره، برگزاری ۵۷ کرسی تلاوت قرآن به نام شهدایی است که استان در جنگ دوازده‌روزه تقدیم انقلاب کرده است؛ این کرسی‌ها در تمامی شهرستان‌های همدان به مدت یک هفته برگزار می‌شود تا فضای شهر کاملاً قرآنی شود.
حمید ملانوری شمسی استاندار همدان با قدردانی از ستاد عالی کانون‌های فرهنگی هنری مساجد کشور، گفت: همدان به تعبیر رهبر انقلاب، دارالمؤمنین و دارالمجاهدین است؛ استانی با بیش از ۸۰۶۰ شهید و ۵۰۰ کانون فرهنگی هنری فعال در مساجد، که پیشینه‌ای درخشان در دین، فرهنگ و جهاد دارد.
وی با اشاره به سی سال تجربه مدیریتی خود، الگوی مدیریت محله‌محور با تکیه بر مسجد را مؤثرترین شیوه حکمرانی مردمی دانست و افزود: مسجد در تمدن ایرانی اسلامی کانون فعالیت فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی و حتی امنیتی است و باید محور تحول جامعه باشد.
ملانوری هدف از میزبانی مسابقات را تقویت نقش مردمی مساجد و جذاب‌سازی فعالیت‌های قرآنی برای جامعه عنوان کرد و گفت: قرآن کریم راه‌حل همه مسائل جامعه است و باید با عرضه‌ای درست، فاصله میان مردم و مدیریت فرهنگی کشور را کاهش دهد.
وی با اشاره به ظرفیت‌های گسترده استان، از جمله ۱۹۰۰ جاذبه تاریخی و طبیعی از جمله تپه‌های جهانی هگمتانه، غار علیصدر، و چهره‌هایی چون آیت‌الله نوری همدانی و شهید مفتح، محور اصلی برنامه‌های استان را گردشگری دینی و مذهبی با محوریت مسجد و قرآن دانست.
ملانوری خبر داد: به یاد ۵۷ شهید جنگ دوازده‌روزه اخیر، ۵۷ کرسی تلاوت قرآن کریم در محله‌های آنان برگزار می‌شود تا فضای همدان به نور قرآن آراسته شود.
او پیشنهاد کرد دبیرخانه دائمی مسابقات قرآنی بچه‌های مسجد در همدان استقرار یابد.
یاد آور می‌شود در پایان نشست از پوستر هفدهمین دوره مسابقات قرآنی مدهامتان رونمایی شد.