جایزه البرز قدیمی‌ترین جایزه علمی کشور است/تنها جایزه مبتنی بر وقف
مدیرعامل بنیاد فرهنگی البرز، از برگزاری شصت‌وسومین دوره جایزه البرز دانش‌آموزی خبر داد و گفت:مراسم پایانی با حضور رییس سازمان اوقاف ۱۵ آبان‌ماه در هتل ارم تهران برگزار می‌شود.
به گزارش خبرنگار مهر، حیدر ارشدی، مدیرعامل بنیاد فرهنگی البرز در خصوص شصت و سومین دوره جایزه البرز دانش آموزی اظهار داشت: هر ساله بنیاد فرهنگی البرز جایزه البرز را به برترین‌های علمی کشور اعطا می‌کند؛ جایزه‌ای که پیشینه و دیرینه آن مدیون اندیشه پاک و سرشت نیک بزرگ مردی است به نام زنده‌یاد حسین علی البرز.
او بیش از شصت سال پیش با وقف تمامی اموالش، بنیادی را تأسیس کرد که امروز پرچمدار وقف علمی در دوران معاصر محسوب می‌شود و سعی دارد هر سال تعدادی از نخبگان، مستعدان و برترین‌های علمی کشور را با اعطای جایزه البرز که به «نوبل ایرانی» نیز شهرت یافته، تشویق و تقدیر کند و نقش انگیزاننده‌ای را برای این عزیزان ایفا کند.
وی افزود: در آغاز این نکته را باید گفت که مهم‌ترین هدف زنده‌یاد البرز از اعطای این جایزه، سه گزاره و محور کلیدی بوده که هر ساله یادآوری آن را ارزشمند می‌دانیم؛ زیرا اندیشه‌ای استوار و مأموریتی خیرخواهانه در آن نهفته است.
شرط برنده شدن جایزه البرز از نظر واقف آن بود که نتیجه تلاش‌های علمی فرد، منجر به سه اثر در جامعه و جهان شود: نخست، کاهش آلام بشری؛ دوم، ارتقای رفاه زندگی انسانی؛ و سوم، اعتلای نام و حیثیت ایران در جامعه جهانی.
ارشدی اضافه کرد: وقتی در می‌یابیم این اندیشه متعلق به بیش از نیم‌قرن پیش است، بیش از پیش باید به جایگاه این واقف فرزانه احترام بگذاریم.
جایزه البرز قدیمی‌ترین جایزه علمی کشور با بیش از نیم‌قرن قدمت است.
امسال، شصت و سومین سال اعطای جایزه البرز برگزار می‌شود؛ و همین قدمت بخش مهمی از هویت این جایزه است.
به تعبیر وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، در مراسم سال گذشته اعطای جایزه البرز دانش‌آموزی، «جایزه البرز بخشی از هویت و اعتبار تاریخی کشور ایران» به شمار می‌رود.
تنها جایزه مبتنی بر وقف در کشور
مدیر عامل بنیاد البرز گفت: این جایزه تنها جایزه‌ای است که بر اساس سنت حسنه وقف، هر سال به‌صورت کاملاً مستقل و بدون وابستگی مادی به دستگاه‌ها و نهادهای حاکمیتی یا دولتی اعطا می‌شود.
هیچ هزینه‌ای برای ثبت‌نام و شرکت‌کنندگان در نظر گرفته نشده و بر پایه همان چشم‌انداز واقف، در تراز جوایز علمی معتبر جهان مطرح است.
وی خاطرنشان کرد: در طول بیش از شش دهه از عمر این بنیاد، بیش از شش هزار نفر توسط بنیاد فرهنگی البرز شناسایی، حمایت و تقدیر شده‌اند.
در دهه‌ی اخیر، از سال ۱۳۹۰ تا پایان ۱۴۰۳، بیست‌وسه همایش ملی و استانی برگزار شده که حاصل آن، اهدای جایزه به ۱۷۸۲ نفر از دانشمندان، مخترعان، دانشجویان، فناوران، دانش‌آموزان برتر و همچنین طلاب علوم حوزوی بوده است.
ارشدی درباره فرایند اجرایی شصت‌وسومین دوره جایزه البرز دانش‌آموزی گفت: همان‌طور که مستحضرید، اجرای نیت واقف در بنیاد فرهنگی البرز در قالب برگزاری سالانه دو همایش ملی صورت می‌گیرد که هر کدام شش ماه فاصله دارند: نخست، همایش ملی نخبگانی که در پانزدهم اردیبهشت هر سال برگزار می‌شود؛ و دوم، همایش دانش‌آموزی که در پانزدهم آبان‌ماه هر سال برگزار خواهد شد.
تلاش کرده‌ایم برگزاری این جایزه را قاعده‌مند کنیم؛ یعنی تاریخ، مکان و ساعت آغاز مراسم را در هر سال ثابت نگه داریم تا الگویی برای برنامه‌ریزی دقیق و احترام به مخاطبان باشد.
وی افزود: در سال جاری، مطابق با شصت‌وسومین سال تأسیس بنیاد فرهنگی البرز، مراسم جایزه البرز ۱۴۰۴ در بخش نخبگانی در نیمه اردیبهشت‌ماه در مرکز همایش‌های بین‌المللی سازمان صدا و سیما با حضور معاون اول رئیس‌جمهور، معاونت علمی و فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست‌جمهوری، معاونان وزارت علوم و بهداشت، نمایندگان مرکز استعدادهای حوزه علمیه قم و مسئولان سازمان اوقاف برگزار شد.
مدیر عامل بنیاد البرز اضافه کرد: در مراسم جایزه البرز دانش‌آموزی نیز بنا داریم همین روند دنبال شود.
فراخوان و فرایند ثبت‌نام جایزه البرز ۱۴۰۴ در بخش دانش‌آموزی، تابستان امسال توسط بنیاد فرهنگی البرز منتشر شد و سپس بخش‌نامه آن با امضای معاون محترم آموزش متوسطه وزارت آموزش و پرورش به تمامی ادارات کل سراسر کشور و بعدها به شهرستان‌ها، مناطق و مدارس ابلاغ گردید.
بدین‌ترتیب، دانش‌آموزانی که از ماه‌ها قبل منتظر آغاز فراخوان بودند، در شهریورماه امسال امکان ثبت‌نام در سامانه البرز به نشانی alborzprize.ir را داشتند.
آنان می‌توانستند شیوه‌نامه جایزه را در دو مقطع متوسطه اول و دوم مطالعه کنند و در صورت واجد شرایط بودن، از طریق پنجره واحد خدمات الکترونیک آموزش و پرورش نسبت به ثبت‌نام و بارگذاری مدارک خود اقدام کنند.
از نظر آماری، در بازه یک‌ماهه ثبت‌نام، یعنی در شهریورماه، ۲۲۹۱ نفر از دانش‌آموزان سراسر کشور نام‌نویسی کردند.
از این تعداد، ۱۸۶۲ نفر از مقطع متوسطه اول و ۴۲۹ نفر از مقطع متوسطه دوم بودند.
این آمار، نشان‌دهنده مشارکت رو به رشد دانش‌آموزان در فعالیت‌های علمی و پژوهشی است.
ارشدی با بیان اینکه ثبت‌نام در جایزه البرز شرایط سخت‌گیرانه‌ای دارد عنوان کرد: شرط ورود به این رقابت معادل علمی است که معدل دانش‌آموزان باید از سقف مشخصی بالاتر باشد.
به‌طور دقیق، دانش‌آموزان پایه نهم باید میانگین معدل سال‌های هفتم، هشتم و نهمشان بالاتر از نوزده باشد، و دانش‌آموزان پایه دوازدهم نیز باید معدل نوزده را در شش پایه تحصیلی هفتم تا دوازدهم کسب کرده باشند.
وی افزود: این شرایط دشوار و فیلتر جدی، بخشی از مخاطبان را محدود می‌کند، اما از آن‌جا که هدف جایزه البرز تجلیل از برترین‌های علمی کشور است، هیچ تمایلی به کاهش سطح معیارها و شرط معدل وجود ندارد.
نهایتاً برندگان جایزه البرز از میان دانش‌آموزانی با معدل‌های میانگین ۱۹/۷ تا ۲۰ انتخاب می‌شوند.
تحلیل جنسیتی شرکت‌کنندگان نشان می‌دهد که امسال ۶۶ درصد از مجموعه شرکت‌کنندگان را دانش‌آموزان دختر تشکیل داده‌اند و این نسبت در دوره متوسطه دوم به رقم ۷۳ درصد رسیده است.
در رشته‌های فنی‌وحرفه‌ای و کاردانش بیش از ۹۱ درصد از شرکت‌کنندگان، دختر هستند که نشان‌دهنده علاقه و حضور فعال بانوان در شاخه‌های علمی و حرفه‌ای است.
در رشته علوم انسانی نیز ۸۰ درصد از شرکت‌کنندگان را دختران تشکیل داده‌اند.
تعادل نسبی جنسیتی تنها در رشته ریاضی فیزیک مشاهده می‌شود که در آن سهم دانش‌آموزان دختر ۵۳ درصد است.
این آمار ضرورت توجه و برنامه‌ریزی برای تشویق بیشتر پسران جهت حضور در رشته‌های فنی و حرفه‌ای و کاردانش را یادآور می‌شود.
مدیر عامل بنیاد البرز اضافه کرد: در ترکیب مقاطع تحصیلی، از مجموع ۲۲۹۱ شرکت‌کننده، تعداد ۱۸۶۲ نفر در مقطع متوسطه اول و ۴۲۹ نفر در مقطع متوسطه دوم حضور داشتند، به‌طوری‌که حدود ۸۰ درصد شرکت‌کنندگان از دانش‌آموزان متوسطه اول بودند.
این آمار بیانگر علاقه نسل نوجوان کشور به رقابت علمی و فعالیت‌های آموزشی است.
در تحلیل رشته‌های تحصیلی شاخه نظری و فنی حرفه‌ای نیز رشته علوم تجربی با ۳۳ درصد بیشترین مشارکت را داشته است و همچنان محبوب‌ترین رشته میان دانش‌آموزان متوسطه دوم به شمار می‌رود.
رشته فنی‌وحرفه‌ای و کاردانش با ۲۶ درصد در رتبه دوم قرار دارد که رشد گرایش به مهارت‌آموزی در نظام آموزشی را تأیید می‌کند.
رشته‌های انسانی و ریاضی فیزیک نیز هر یک حدود ۲۰ درصد از سهم شرکت‌کنندگان را تشکیل داده‌اند.
در کل، مشارکت دختران ۶۶ درصد و مشارکت پسران، به‌ویژه در متوسطه دوم، کمتر از میانگین کل بوده است و این امر نیازمند سیاست‌های حمایتی برای افزایش حضور دانش‌آموزان پسر در مقاطع بالاتر است.
گرایش بالای شرکت‌کنندگان به رشته‌های تجربی و فنی نشان‌دهنده تنوع علایق آموزشی و حرکت تدریجی آموزش کشور به سمت مهارت‌محوری است.
ارشدی اظهار داشت: مراسم پایانی جایزه البرز روز پنج‌شنبه ۱۵ آبان‌ماه ۱۴۰۴ ساعت ۹ صبح در سالن هتل ارم تهران برگزار خواهد شد.
این مراسم با حضور خانواده‌های برگزیدگان، رئیس سازمان اوقاف، وزیر آموزش‌وپرورش و وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و با پخش زنده از رسانه ملی و شبکه شاد همراه خواهد بود.
در اعلام نهایی نتایج، از سهمیه ۶۳ نفری پیش‌بینی‌شده، در مقطع متوسطه اول ۲۱ نفر از ۲۱ استان موفق به کسب امتیاز لازم شدند و ۱۱ استان هیچ برگزیده‌ای نداشتند.
در مقطع متوسطه دوم، تمامی ۳۱ سهمیه تکمیل شده است.
در متوسطه اول، ۹ دانش‌آموز پسر و ۱۲ دانش‌آموز دختر به‌عنوان برگزیده معرفی شده‌اند؛ در متوسطه دوم نیز ۱۴ پسر و ۱۷ دختر به‌عنوان نفرات منتخب نهایی اعلام گردیدند.
در مجموع ۵۲ دانش‌آموز شامل ۲۳ پسر و ۲۹ دختر موفق به کسب عنوان برگزیده نهایی در این دوره شدند.
مبلغ جایزه البرز دانش‌آموزی سال ۱۴۰۴ برای دانش‌آموزان پایه نهم، با رشدی نسبت به سال قبل، به میزان ۴۵ میلیون تومان برای هر نفر تعیین گردیده است.