کشف یک ترکیب شیمیایی منحصر به فرد در گلبرگ رزهای وحشی ایران

به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از دانشگاه تهران، پژوهشگران دانشکدگان علوم دانشگاه تهران، با بررسی هشت گونه بومی رز، برای اولین بار در جهان یک ترکیب شیمیایی ناشناخته در گلبرگ این گیاهان شناسایی می‌تواند راه را برای استفاده‌های جدید دارویی و غذایی از رزهای وحشی هموار کند.
محققان دانشکدگان علوم در این پژوهش، با استفاده از روش‌های پیشرفته آزمایشگاهی، موفق به شناسایی ۸۱ ترکیب شیمیایی مختلف شده‌اند که یکی از آن‌ها تاکنون در هیچ مطالعه‌ای روی گلبرگ رز گزارش نشده بود.
کاظم مهدی‌قلی، عضو هیئت علمی دانشکده زیست‌شناسی دانشکدگان علوم، با اعلام این مطلب گفت: این مطالعه به بررسی ترکیبات شیمیایی (فیتوشیمیایی) با تمرکز بر پروفایل‌های آلکان، در گلبرگ‌های هشت گونه از رزهای بومی ایران با استفاده از روش کروماتوگرافی گازی-طیف‌سنجی جرمی (GC-MS) می‌پردازد.
گل‌ها از افراد سالم در جمعیت‌های وحشی از مناطق مختلف ایران، از جمله رشته‌کوه البرز و در ارتفاعات ۱۵۴۶ تا ۲۵۹۷ متری جمع‌آوری شدند.
گلبرگ‌های خشک شده با استفاده از روش بلیگ و دایر استخراج و تحت شرایط استاندارد کروماتوگرافی با GC-MS تجزیه و تحلیل شدند.
عضو هیئت‌علمی دانشکده زیست‌شناسی افزود: پس از جمع‌آوری گل‌ها، مواد شیمیایی موجود در گلبرگ‌ها استخراج و با استفاده از دستگاه کروماتوگرافی گازی متصل به طیف‌سنج جرمی (GC-MS) که دقیق‌ترین روش برای شناسایی مواد است، تجزیه و تحلیل شد.
وی مهم‌ترین دستاورد این تحقیق را شناسایی ترکیب ۷,۹- دی-ترت-بوتیل -۱- اکساسپیر و [۴.۵] دکا -۶,۹- دین -۲,۸- دیون عنوان کرد که پیش از این در گلبرگ‌های رز دیده نشده بود.
محقق دانشگاه تهران تاکید کرد: علاوه بر این ترکیب منحصربه‌فرد در این تحقیق، ۳۲ نوع آلکان (ترکیبات اصلی تشکیل‌دهنده موم گیاهی) و ده‌ها ماده دیگر مانند استرول‌های گیاهی، فنول‌ها و ویتامین E نیز در ترکیب شیمیایی این گلبرگ‌ها شناسایی شد.
مهدی‌قلی در پایان اظهار داشت: نتایج این تحقیق به دانشمندان کمک می‌کند تا با استفاده از اثر انگشت شیمیایی، روابط بین گونه‌های مختلف رز را بهتر درک کرده و آن‌ها را دقیق‌تر طبقه‌بندی کنند.
گفتنی است شناسایی این طیف وسیع از ترکیبات مؤثر، گامی امیدوارکننده برای بررسی خواص درمانی (ضدمیکروب، ضدالتهاب و …) و همچنین کاربردهای تغذیه‌ای رزهای وحشی ایران در آینده است.
نتایج این مطالعه در این لینک در دسترس قرار دارد.