ماجرای صف‌های یک کیلومتری در پایانه‌های تاکسیرانی چیست؟

غروب‌های شهر شبیه مسابقه‌ای است که پایان ندارد؛ متروهای پر، صف‌های بی‌پایان تاکسی و مردمی که بعد از یک روز کاری طولانی، هنوز باید ساعت‌ها منتظر بمانند تا به سهمشان از یک صندلی خالی برسند.
حالا که مدارس و دانشگاه‌ها باز شده‌اند، پایانه‌های تاکسیرانی به صحنه‌ای از ازدحام و گلایه تبدیل شده‌ و راننده‌ها به سوی تاکسی‌های اینترنتی روی آورده‌اند.
حالا قانونی بودن یا نبودن این عمل و بی‌نظمی سطح شهر جای سوال شده.
کد خبر: 744019 | ۱۴۰۴/۰۸/۰۴ ۱۵:۴۴:۵۷
از وقتی مدارس و دانشگاه‌ها بازگشایی شدند، صف پایانه‌های تاکسیرانی مورد توجه قرار گرفته‌؛ یکی از دلایل این موضوع هم نبود تاکسی به اندازه کافی است.
به گزارش فرارو، در حاشیه پایانه‌ها گاهی تاکسی‌هایی ایستاده‌اند که مشخص نیست در کدام خط کار می‌کنند.
برخی از آن‌ها جلوی در خروجی مترو می‌ایستند و می‌گویند: «دربست، اسنپ».
کرایه اعلامی تقریباً دو برابر قیمت اسنپ است و حتی در صورت چانه‌زنی با راننده، مسافران باز هم مجبور به پرداخت مبلغ بیشتری می‌شوند.
دلیل انتخاب آن‌ها به جای اسنپ هم حاضر-آماده بودن آن‌هاست؛ در حالی که مسافران برای اسنپ ممکن است چند دقیقه در ترافیک معطل شوند.
حالا رئیس شورای شهر تهران، قانونی بودن کار کردن تاکسی‌ها در اسنپ و تپسی را مورد تشکیک قرار داده.
در این نقطه، تقاضای بالای مردمی که در صف ایستاده‌اند با تاکسی‌هایی که منتظر مسافر دربستی هستند به چشم می‌خورد.
دلیل این مساله چیست؟
حوالی ساعت ۶ غروب تقریبا پایانه تاکسیرانی مترو کرج مملو از مسافرانی است که در انتظار تاکسی در صف ایستاده‌اند.
یکی از آن‌ها می‌گوید: «آن قدر دویدیم تا به مترو تندرو برسیم، آنقدر فشار را تحمل کردیم که حالا اینجا در صف منتظر بمانیم؟» پس از مترویی که تقریبا ساعت ۶ و نیم غروب به کرج رسیده بود، ۴ مترو به این پایانه رسیده‌اند.
این یعنی مسافران نتوانستند با استفاده از وسائل حمل و نقل عمومی برای رسیدن به منزل در زمان خود صرفه جویی کنند.
طول برخی از صف‌ها به یک کیلومتر رسیده و حالا درگیری میان مردم سر این مساله که کدام یک جلوتر بوده بالا گرفته است.
از طرفی دیگر برخی رانندگان هم با هم درگیر هستند.
یک پراید سفید وارد خط تاکسی فردیس می‌شود و اشاره می‌کند که فقط تا فلکه اول مسافران را حمل خواهد کرد.
چند نفری از صف جدا می‌شوند و بدون این‌که از راننده خرده بگیرند که چرا وارد خطوط تاکسی‌ها شده‌ای سوار ماشینش می‌شوند.
همه آنان آنقدری خسته هستند که حوصله بحث ندارند.
بالاخره یک مینی‌بوس که وقتی گاز می‌دهد حجم بسیار بالایی از دود هوای اطراف را آلوده می‌کند سر می‌‎رسد.
برخی می‌پرسند چرا انقدر دیر آمده است.
راننده پاسخ می‌دهد: «ترافیک بود.» سوار این مینی‌بوس قرمز شدن، مساوی با سرگیجه است؛ اما چاره‌ای نیست.
به هر حال هنوز تعداد زیادی مسافر باقی مانده‌اند.
آرزو، یکی از مسافران که ساعت ۵ صبح از خانه بیرون آمده تا به محل کار برسد، می‌گوید: «از وقتی دانشگاه‌ها باز شده وضع همینطور است.
تعداد ون‌ها و تاکسی‌ها اضافه نشده است ولی مسافر چرا.
آن طرف خیابان، زیر پل عابر پیاده را نگاه کنید.
برخی از تاکسی‌ها خارج از خط آن‌جا می‌ایستند تا با تعرفه اسنپ مسافران را جابه جا کنند اما اگر قرار باشد شبی ۹۰ هزار تومان پول اسنپ بدهیم که بهتر است گوشه خانه بنشینیم و کار نکنیم!»
مبینا، دانشجوی ۱۹ساله می‌گوید: «آن خودروهایی که ایستاده‌اند هم مسافر می‌برند اما ۵ تا ۱۰ هزار تومان از نرخ مصوب کرایه‌ها بیشتر می‌گیرند.
وقتی بهشان می‌گویی چرا می‌گویند سوار نشو کسی مجبورت نکرده.
این نوعی سوءاستفاده از وضعیت نیست؟» اما یکی از همان راننده‌ها می‌گوید: «برای اینجا ایستادن هر شب به رئیس خط پول می‌دهیم، پولی بیشتر از هر سرویسی که ون‌ها و تاکسی‌های خط می‌گیرند.» یکی دیگر از دانشجویان هم می‌گوید که اگر ماشینی به جز خطی‌ها سوار شود مدام دل آشوبه دارد چراکه آنان از مسیر تعیین شده حرکت نمی‌کنند و مدام وارد کوچه و پس کوچه‌ها می‌شوند.
یکی از راننده‌های تاکسی صندلی ماشینش را خوابانده و در حالی که چای می‌نوشد به اطراف نگاه می‌کند.
یکی از مسافران از او می‌پرسد: «چرا وارد خط نمی‌شوی؟
این همه مسافر ایستاده؟» او پاسخ می‌دهد: «اوج ترافیکه!
واسه چندرغاز یه ساعت بمونم توی ترافیک که چی؟» البته این موضوع فقط به پایانه تاکسیرانی کرج نیست.
چندی پیش مردمی که در پایانه تاکسیرانی میدان ونک رفت‌وآمد داشتند خبر داده بودند که برخی تاکسی‌ها در این پایانه از حدود ساعت ۱۶ عصر به بعد نسبت به جابجایی مسافران به سمت غرب (توحید، شهرک غرب، میدان المپیک، اکباتان و…) امتناع کرده و همین امر منجر به ایجاد صف‌های طولانی تا ساعاتی از شب می‌شوند.
بنابراین صف‌های طولانی تاکسی‌ها در ساعات پیک دلایل متفاوتی دارد.
اول افزایش ناگهانی تقاضا پس از بازگشایی دانشگاه‌ها و مدارس بدون افزایش متناسب در تعداد تاکسی‌ها و ون‌ها، باعث بر هم خوردن تعادل میان عرضه و تقاضا شده است.
دوم، ترافیک سنگین در مسیرهای منتهی به پایانه‌ها و طولانی شدن زمان بازگشت تاکسی‌ها، باعث کاهش سرعت گردش ناوگان می‌شود.
سوم، بسیاری از رانندگان با در نظر گرفتن هزینه سوخت، استهلاک خودرو و زمان از دست‌رفته، فعالیت در خطوط ثابت را غیراقتصادی دانسته و ترجیح می‌دهند در پلتفرم‌های اینترنتی با درآمد شناورتر کار کنند.
چهارم، ضعف نظارت و نبود کنترل مؤثر بر رانندگانی که از انجام سرویس خطی امتناع می‌کنند، موجب رواج فعالیت‌های غیررسمی و افزایش هرج‌ومرج در پایانه‌ها شده است.
در چنین شرایطی، مردم ناچارند یا هزینه بیشتری برای سفر بپردازند یا ساعت‌ها در صف بمانند.
به علاوه، خودروهای شخصی خارج از خط که با نرخ‌های دلخواه و بدون نظارت مسافر جابه‌جا می‌کنند، نشانه‌ای از شکل‌گیری بازار سیاه حمل‌ونقل شهری هستند و موجب هرج و مرج می‌شوند.
تاکسی‌ها چرا از خط فرار می‌کنند؟
​
این صف‌های طولانی فقط نشانه‌ای از بحران تقاضا نیستند، بلکه ریشه در تغییر رفتار رانندگان و مردم هم دارند.
جدای از این بحث که چرا صف‌های تاکسی‌ها پس از بازگشایی مدارس و دانشگاه‌ها تا این حد طولانی شده است، باید به این نکته توجه نمود که چرا تاکسی‌ها از حضور در خط امتناع کرده و به تاکسی‌های اینترنتی روی می‌آورند.
حالا این مساله در سطح شهر پررنگ و موجب بی‌نظمی شده است و برای برخی این پرسش را به وجود آورده که آیا چنین عملی قانونی است؟!
مهدی چمران، رئیس شورای شهر تهران، در این مورد می‌گوید: «اگر فردی تاکسی دارد، در اسنپ و تپسی فعالیت می‌کند و از امتیاز ورود به محدوده طرح ترافیک استفاده می‌کند باید به نرخ تاکسی‌ها به شهروندان خدمت‌رسانی کند.
ما از سازمان تاکسیرانی هم خواستیم باز هم تاکید می‌کنیم که این موضوع بررسی و مطابق قانون اقدام شود و اگر فعالیت تاکسی‌ها اسنپ و تپسی غیر قانونی است اعلام کنند که تاکسی‌ها نمی‌توانند در تپسی و اسنپ و نظایر آن نام‌نویسی کنند.
قانونا آنان چنین اجازه‌ای ندارند.»
این خبر حالا تبدیل به یکی از موضوعات جنجالی در میان رانندگان تاکسی شده است.
رضا، راننده تاکسی ۶۳ ساله، در این مورد می‌گوید: «مثلا اگر کرایه نفری ۲۰ هزار تومان باشد در یک سرویس ۸۰ هزار تومان دریافت می‌کنیم درحالی‌که همان مسیر در اسنپ نرخی معادل ۱۰۰ تا ۱۲۰ هزار تومان و گاهی بیشتر دارد.
خب!
عقل اقتصادی چه می‌گوید؟» بنابراین مسافرانی که کمی عجله دارند یا مدت زمان انتظار، صبر آنان را لبریز کرده به تاکسی اینترنتی روی می‌آورند.
ملیکا، ۲۳ ساله، در حالی که در صف انتظار ایستاده از بین مسافران ۳ نفر دیگر را جمع می‌کند و به آنان می‌گوید اسنپ گرفته.
آنان قیمت را می‌پرسند و ملیکا می‌گوید: «نفری ۲۸ هزار تومن می‌شه.
بهتر از اینه که تا نصف شب اینجا بایستیم!» مهدی، یکی دیگر از مسافران که قرار است با ملیکا همسفر باشد می‌گوید: «وقتی قانون، نظارت و حمایت نباشد و مسئولی به وضع رسیدگی نکند، مردم سعی می‌کنند به شیوه‌ای خودشان مشکلات خودشان را حل کنند.» راننده اسنپ نیز به محض رسیدن، در حالی که واضح است جدیدا به شکل مکرر با این پدیده روبه‌رو شده، می‌گوید: «هی نگید اینجا بایست، اونجا بایست‌ها، مقصد همونیه که زدید.» بعد مسافران می‌گویند که همگی مسیرشان در طول همین مقصد است و بالاخره به تفاهم می‌رسند.
آن راننده تاکسی که جلوی در خروجی مترو ایستاده بود و با صدای بلند میان مسافران می‌گفت: «دربست، اسنپ» مسافری پیدا کرد و قیمت ۱۵۰ هزار تومان را پیشنهاد داد.
اما، مسافر قیمت اعلامی از سمت اسنپ را نشان داد و با او به تفاهم نرسید.
او نیز دلیل اینکه به جای حضور در خط، به این شکل مسافر سوار می‌کند را مشکلات اقتصادی دانسته و می‌گوید: «روزی ۱۰ تا سرویس هم اگر ببرم، دخلم به خرجم جور در نمیاد.
این قراضه (اشاره به ماشینش) هر ماه یک خرج روی دستم می‌گذارد و من توان تامین این هزینه‌ها را ندارم.
اما به این شیوه روزی ۴ الی ۵ سرویس می‌برم و ماشین کمتر به خرج می‌افتد.» او در این مورد که چرا از نام اسنپ استفاده می‌کند ولی از رانندگان آن نیست می‌گوید: «حوصله دردسر ندارم.
ضمنا اسنپ درصدی از راننده کم می‌کند در حالی که تمام خرج‌ها برای من است.
این طوری به صرفه‌تر است.»
بنابراین تا زمانی که نظام کرایه‌گذاری و ساختار تاکسیرانی با واقعیت‌های اقتصادی شهر تطبیق پیدا نکند، این صف‌ها کوتاه نخواهند شد؛ حتی اگر پایانه‌ها پر از مسافر و خیابان‌ها پر از تاکسی باشند.