بارش شهابی «جباری» امشب در آسمان ایران؛ آلودگی نوری و محدودیت رصدی
شامگاه امروز بارش شهابی «جباری» به اوج خود در آسمان ایران میرسد، اما به دلیل آلودگی نوری گسترده، فرصت رصد این پدیده نجومی برای بسیاری از علاقهمندان به نجوم محدود خواهد بود.

به گزارش خبرنگار مهر، بارشهای شهابی یکی از پدیدههای نجومی جذاب هستند که در طول سال بیش از ۶۰ رویداد مختلف از آنها در آسمان ایران قابل مشاهده است.
این بارشها در روزها و شبهای متفاوتی به اوج خود میرسند و به طور متوسط میتوان گفت تقریباً هر هفته یک بارش شهابی به حداکثر شدت خود میرسد.
با این حال، بسیاری از این بارشها از نظر شدت و تعداد شهابهای قابل مشاهده، برای اطلاعرسانی عمومی و جلب توجه مردم عادی چندان قابل اعتنا نیستند.
اغلب بارشهای شهابی در زمان اوج خود، تنها ۶ تا ۱۵ شهاب در ساعت تولید میکنند.
این میزان، در مقایسه با تعداد شهابهای پراکندهای که حتی در یک شب عادی و بدون وجود بارش خاصی در آسمان قابل مشاهده است (که به طور متوسط ۵ تا ۶ شهاب در ساعت برآورد میشود)، تفاوت قابل توجهی ندارد.
بنابراین، بارشهایی با چنین شدتهایی برای مردم عادی، تجربه چندان خاص و متمایزی ایجاد نمیکنند که ارزش دعوت عمومی به رصد آنها را داشته باشند.
بارش شهابی جباری که شامگاه سهشنبه ۲۹ مهر ماه به اوج میرسد، نمونهای از این نوع بارشهای ضعیف است.
در شرایط ایدهآل رصدی در ایران — یعنی زمانی که نور ماه در آسمان وجود نداشته باشد، آلودگی نوری به حداقل رسیده باشد، غبار و ابر در آسمان نباشد و ناظر در مکانی قرار داشته باشد که کانون بارش دقیقاً بالای سرش باشد — حداکثر تعداد شهابهای قابل مشاهده حدود ۲۰ شهاب در ساعت خواهد بود.
با این حال، واقعیت شرایط رصدی در ایران، شامل آلودگی نوری گسترده در مناطق شهری، غبار فراوان و پوششهای ابری مکرر است که معمولاً باعث کاهش شدید تعداد شهابهای قابل رویت میشود.
به باور کارشناسان نجوم، دعوت عمومی مردم به مشاهده بارش شهابی جباری، به دلیل شدت پایین و شرایط نامطلوب رصدی، منجر به تجربهای ناموفق و نامطلوب برای عموم خواهد شد.
از این رو، پرداختن رسانهای گسترده به این بارش و تشویق مردم به حضور در مکانهای تاریک و دور از شهرها، بیشتر به انگیزه جذب بازدیدکننده و افزایش دنبالکننده در شبکههای اجتماعی مرتبط است و از نظر علمی و حرفهای چندان قابل توجیه نیست.
در مقابل، مهمترین بارش شهابی امسال در ایران، بارش جوزایی است که در شبهای ۲۲ و ۲۳ آذر ماه به اوج خود میرسد.
شرایط رصد این بارش بسیار مناسبتر است؛ ماه پس از نیمهشب طلوع میکند و در زمان اوج بارش، در شرایط ایدهآل، امکان مشاهده بیش از ۱۰۰ تا ۱۵۰ شهاب در ساعت وجود دارد.
این میزان بارش برای عموم مردم جذاب و تجربهای قابل توجه محسوب میشود و دعوت به رصد این بارش شهابی، توصیهای علمی و مستدل است.