با وجود اعمال اسنپ‌بک، هنوز روی اروپا می‌توان حساب کرد/ چهارضلعی جدید مذاکرات در پشت پرده!
اقدام سه کشور اروپایی در پرونده اسنپ‌بک بیش از آنکه ناشی از منافع واقعی آنها باشد، تلاشی است برای راضی کردن واشنگتن و چهره‌هایی همچون ترامپ و روبیو بود.
*********
با پایان مهلت 10 ساله اجرای قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل، وزارت امور خارجه کشورمان اعلام کرد تمامی محدودیت‌های پیشین علیه برنامه هسته‌ای کشور از تاریخ ۱۸ اکتبر ۲۰۲۵ منقضی شده و هیچ اقدام حقوقی پس از این تاریخ علیه ایران معتبر نخواهد بود.
در همین رابطه عباس عراقچی، وزیر امور خارجه کشورمان، در نامه‌ای رسمی به دبیرکل سازمان ملل و رییس شورای امنیت تاکید کرد که هرگونه تلاش برای احیا یا فعال‌سازی مجدد نهادهای فرعی، از جمله «کمیته تحریم» یا «هیات کارشناسان»، فاقد مبنای قانونی است و هیچ دولت عضو یا نهادی نمی‌تواند بدون تصمیم جدید شورای امنیت اقدام کند.
پایان برجام مورد توجه برخی از روزنامه‌های اصلاح‌طلب قرار گرفته است، روزنامه ایران ارگان رسانه‌ای دولت درباره دوران پسابرجام همچنان روی گزینه اروپا تاکید کرده و نوشته است:
در مواجهه با پرونده هسته‌ای ایران، نگاه صرفاً حقوقی نمی‌تواند تصویر کامل واقعیت را ارائه دهد.
حتی اگر تمام استدلال‌های حقوقی معتبر و مستدل باشند، آنچه در عمل تعیین‌کننده نزدیک یا دور شدن اجرای حقوق بین‌الملل است، قدرت سیاسی و دیپلماتیک کشورهاست.
تجربه‌های گذشته نشان داده که تکیه صرف بر حقوق نمی‌تواند مانع اقداماتی مانند سازوکار «اسنپ‌بک» شود؛ بلکه موفقیت در عرصه بین‌الملل، نتیجه تنظیم هوشمندانه روابط با بازیگران کلیدی مانند اروپا، روسیه و چین و ایجاد توازن میان آنهاست.
این یعنی دیپلماسی تنها به مذاکره حقوقی محدود نمی‌شود، بلکه مدیریت روابط پیچیده قدرت‌ها و بهره‌گیری از فرصت‌ها و شکاف‌ها در عرصه بین‌الملل اهمیت حیاتی دارد.
در بخش دیگری از این گزارش آمده است:
در این چهارچوب، تعامل هدفمند با روسیه و چین و همزمان مدیریت دیپلماسی با اروپایی‌ها، به‌ویژه اتحادیه اروپا، اهمیت ویژه‌ای پیدا می‌کند.
کشورها باید از اهرم‌های سیاسی و دیپلماسی خود برای جلوگیری از اجرای تحریم‌ها بهره ببرند و از هر گونه سوءتفاهم یا فاصله‌گذاری در گفت‌وگوها اجتناب کنند.
موفقیت در این مسیر تنها به بیانیه‌ها و موضع‌گیری‌ها محدود نمی‌شود، بلکه به توازن دقیق دیپلماسی، برنامه‌ریزی راهبردی و بهره‌گیری هوشمندانه از قدرت سیاسی وابسته است.
روزنامه آرمان امروز نیز از تلاش برای آغاز فصل جدیدی از مذاکرات با محوریت اروپا خبر داده و می‌نویسد:
تنش‌زدایی با اروپا، که مستقل از آمریکا عمل نمی‌کند، می‌تواند اهرمی برای تهران باشد – مثلاً توافق بر سر بازرسی‌های بیشتر در فردو و نطنز در ازای دسترسی به بازار اتحادیه.
این کار، ایران را از وابستگی صرف به روسیه نجات می‌دهد و جلوی معامله‌ای را می‌گیرد که مسکو در آن برنده مطلق باشد.تصور کنید اگر پوتین با ترامپ بر سر اوکراین توافق کند و تحریم‌های روسیه کم شود اما ایران هنوز تحت فشار باشد، تهران ضرر می‌کند، تنش‌زدایی همزمان، بهترین بیمه است.
میانجی‌گری روسیه جدی است اما نه کل ماجرا.
ایران نباید منتظر بماند؛ باید با اروپا، که همیشه واقع‌بین‌تر از واشنگتن بوده، همزمان پیش برود.
با وجود تعاملات و مذاکرات متعدد جمهوری اسلامی ایران با طرف‌های اروپایی و امضای توافق با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، سه کشور آلمان، فرانسه و انگلیس در ادامه‌ی دشمنی‌های خود با ملت ایران، همسو با محوری آمریکایی و عبری از برجام خارج شدند، در این وضعیت بازگشت مجدد به اروپا امری مضحک محسوب می‍شود.
اقدام سه کشور اروپایی بیش از آنکه ناشی از منافع واقعی آنها باشد، تلاشی است برای راضی کردن واشنگتن و چهره‌هایی همچون ترامپ و روبیو.
این رفتار نشانه‌ای از بستن مسیر گفت‌وگو از سوی غرب بود، باز کردن این پنجره در این مقطع بی‌تردید ناشی از یک جهالت از فهم فضای بیرونی است.
خروج از برجام و اجرای اسنپ‌بک بیانگر زیاده‌خواهی و باج‌گیری آشکار سه کشور اروپایی بوده و نشان داد آنها تمایلی واقعی به مذاکره نداشته‌اند.