تعطیلی 10 درصد واحدهای مرغداری استان همدان

به گزارش خبرگزاری تسنیم از همدان، صنعت مرغداری در ایران یکی از ارکان اصلی تأمین پروتئین و امنیت غذایی به شمار می‌رود و بخش عمده‌ای از سبد غذایی خانوارها را تشکیل می‌دهد.
در این میان استان همدان، به‌ویژه شهرستان‌های رزن و درگزین، با برخورداری از ده‌ها واحد فعال مرغداری نقش پررنگی در تأمین نیاز مردم استان و حتی استان‌های همجوار ایفا می‌کند.
این استان سالانه میلیون‌ها قطعه جوجه‌ریزی دارد و به واسطه ظرفیت بالای تولید، همواره یکی از قطب‌های اصلی تولید مرغ در کشور محسوب می‌شود.
با وجود این جایگاه مهم، تولیدکنندگان صنعت مرغداری در همدان با چالش‌های جدی دست و پنجه نرم می‌کنند؛ از کمبود و گرانی نهاده‌های دامی گرفته تا مشکلات تأمین ارز و واردات خوراک، شیوع بیماری‌های دامی، قطعی‌های مکرر برق و نبود حمایت‌های مؤثر دولتی.
افزایش هزینه‌های تولید، فشارهای ناشی از سیاست‌های بانکی و عدم پرداخت به موقع تسهیلات نیز شرایط را برای مرغداران دشوارتر کرده است.
در کنار این مشکلات ساختاری، اختلاف در استاندارد وزن مرغ و الزام تولید مرغ‌های درشت‌تر از معیار جهانی، هزینه‌های مضاعفی بر دوش مرغداران گذاشته است.
این در حالی است که شایعاتی همچون استفاده از هورمون در مرغ نیز بی‌اساس بوده و فعالان این صنعت بارها بر استفاده از مکمل‌های مجاز و نظارت دامپزشکی تأکید کرده‌اند.
عضو هیأت مدیره اتحادیه مرغداران گوشتی استان و از تولیدکنندگان فعال شهرستان‌های رزن و درگزین، در گفت‌وگویی مشروح به بیان وضعیت تولید، مشکلات و موانع پیش‌روی مرغداران و همچنین راهکارهای پیشنهادی برای عبور از شرایط بحرانی کنونی پرداخته است.
عباس سلطانی‌مراد یکی از فعالان موفق حوزه صنعت مرغداری در شهرستان‌های رزن و درگزین است که با داشتن 16 واحد زنجیره‌ای مرغداری در این دو شهرستان با تولید سالیانه 15 هزار تن مرغ گوشتی 50 درصد تولید مرغ استان را به خود اختصاص داده و در حال حاضر طی طرح توسعه پروژه‌ بزرگ‌ صنعت مرغداری خود بر آن است تا برای تکمیل زنجیره تولید خود کارخانه دام و طیور و کشتارگاه صنعتی طیور را نیز در این مجموعه با آورده و تسهیلات خود راه اندازی کند.
وی در گفت‌وگو با خیرنگار تسنیم در همدان به تشریح وضعیت تولید و مشکلات مرغداران پرداخت و گفت: در حال حاضر تنها در شهرستان‌های رزن و درگزین، 26 واحد مرغداری فعال تحت پوشش ما وجود دارد که در هر دوره بیش از 2میلیون و 200 هزار قطعه جوجه‌ریزی انجام می‌دهند.
این ظرفیت به تنهایی بین 40 تا 50 درصد نیاز استان همدان به گوشت سفید را تأمین می‌کند.
به طور کلی، مرغداران این منطقه بخش عمده‌ای از پروتئین سفید مورد نیاز استان را در اختیار مردم قرار می‌دهند.
وضعیت تولید در استان و چالش‌های اصلی
سلطانی ادامه داد: وضعیت استان همدان نسبت به بسیاری از استان‌ها بحرانی نیست، زیرا مرغداران ما پای کار هستند و جوجه‌ریزی به موقع انجام می‌دهند.
با این حال، چالش‌هایی نظیر کمبود نهاده، کاهش جوجه‌ریزی، بیماری‌های دامی و همچنین قطعی برق در تابستان گذشته، مشکلات جدی برای تولید ایجاد کرده است.
عضو هیأت مدیره اتحادیه مرغداری استان تولید سالیانه کل مرغداری‌های خود را 15 هزار تن برشمرد و افزود: در حال حاضر واحدهای مرغداری بنده 50 درصد تولید مرغ گوشتی استان را به خود اختصاص داده و در هر دوره جوجه‌ریزی دارای 2700 تن تولید مرغ گوشتی هستیم و سالیانه 5.5 تا شش دوره در هر واحد مرغداری جوجه ریزی انجام می‌دهیم.
وی به بیماری‌های تابستانی اشاره کرد و گفت: در فصل گرما بیماری نیوکاسل و برونشیت تلفات زیادی به مرغداران وارد کرد.
از طرفی گرما و قطعی برق موجب خفگی و از بین رفتن بخش زیادی از جوجه‌ها شد.
در نتیجه برخی واحدها نتوانستند به تناژ مورد انتظار برسند و وزن مرغ‌ها پایین‌تر از حد معمول باقی ماند.
مشکل کمبود کارگر در مرغداری‌ها و نقش نهاده‌ها در افزایش قیمت مرغ
عضو هیأت مدیره اتحادیه مرغداران با اشاره به کمبود نیروی انسانی اظهار داشت: در سال‌های گذشته بیشتر مرغداران از کارگران افغان استفاده می‌کردند، اما با دستور دولت، همه آن‌ها اخراج شدند.
امروز در واحدها نیروی کار بومی هم تمایل چندانی به کار در شرایط سخت مرغداری ندارد.
این موضوع فشار مضاعفی بر واحدها وارد کرده است.
سلطانی درباره نهاده‌های دامی توضیح داد: در شرایط فعلی نهاده به‌موقع در اختیار مرغدار قرار نمی‌گیرد.
ما تنها 10 درصد نهاده مورد نیاز را از طریق دولت دریافت می‌کنیم، در حالی که برای تولید مرغ سه کیلوگرمی مجبوریم 90 درصد نهاده را از بازار آزاد و با قیمت چند برابری تهیه کنیم.
به عنوان مثال ذرتی که باید 11 هزار و 300 تومان باشد، در بازار آزاد تا 20 هزار تومان خریداری می‌شود.
این مسئله باعث شده قیمت تمام‌شده مرغ برای تولیدکننده به شدت افزایش یابد.
وی در مورد موضوع استاندارد مرغ افزود: در استاندارد جهانی، مرغ باید بین یک کیلو و 700 تا دو کیلوگرم باشد، اما در کشور ما مرغ حداقل باید دو کیلو و 700 گرم به کشتار برسد.
این اختلاف وزن، هم خوراک بیشتری می‌طلبد و هم هزینه‌های تولید را افزایش می‌دهد.
مرغدار مجبور است علاوه بر نهاده دولتی، یک و نیم تا دو کیلوگرم خوراک را از بازار آزاد تهیه کند.
این در حالی است که یارانه نهاده‌ها نیز شامل این بخش نمی‌شود.
شایعات درباره استفاده از هورمون/واردات نهاده‌ها و نقش مافیا
سلطانی برخی حواشی را نادرست دانست و گفت: اینکه گفته می‌شود مرغ‌ها با هورمون به بازار می‌آیند، کاملاً غلط است.
مرغ برای رشد نیاز به مکمل‌ها و ویتامین‌های مجاز دارد؛ همان چیزی که همه مرغداران به صورت قانونی مصرف می‌کنند.
هیچ‌گونه هورمون یا ماده غیرمجاز در این فرآیند وجود ندارد.
وی در ادامه با انتقاد از روند واردات نهاده‌های دامی تصریح کرد: 7 تا 8 درصد نهاده‌ها و حتی بیشتر نژادهای مرغ، وارداتی است.
متأسفانه واردات این نهاده‌ها درگیر مافیا و واسطه‌گری شده و اتحادیه‌ها امکان ورود مستقیم ندارند.
تحریم‌ها هم مزید بر علت است و باعث شده تنها برخی شرکت‌ها که دست بازتری در خارج از کشور دارند، بتوانند ارز جابه‌جا کنند.
همین انحصار موجب شده قیمت‌ها توسط عده‌ای خاص کنترل شود و مرغدار متضرر گردد.
عملکرد ضعیف پشتیبانی امور دام
عضو هیأت مدیره اتحادیه مرغداران در بخش دیگری از سخنانش گفت: پشتیبانی امور دام عملاً در بازار حضور ندارد.
این نهاد باید نهاده‌ها را به موقع در بازار تزریق کند اما متأسفانه عملاً تعطیل است.
وقتی نهاده به موقع نمی‌رسد، مرغدار مجبور می‌شود از بازار آزاد خرید کند و هزینه تمام‌شده به شدت افزایش می‌یابد.
در حالی‌که اگر پشتیبانی درست عمل می‌کرد، هم قیمت مرغ کنترل می‌شد و هم مرغدار متضرر نمی‌شد.
وی در ادامه با اشاره به آغاز راه اندازی و احداث و توسعه مرغداری‌های خود از سال 92 از محل آورده شخصی اظهار کرد: در حال حاضر طرح توسعه این طرح شامل احداث کارخانه خوراک دام و طیور و کشتارگاه طیور را در دست اجرا دارم که با اجرای و تکمیل طرح توسعه، زنجیره تولید طرح کامل می‌شود.
سلطانی‌مراد با بیان اینکه ثبت شدن زنجیره تولید این مجموعه در دست انجام است، خاطرنشان کرد: در حال حاضر برای تکمیل زنجیر تولید مرغداری‌های خود، طرح کارخانه خوراک دام و طیور با پیشرفت فیزیکی 50 درصد در دست اجرا بوده و تاکنون برای آن 20 میلیارد تومان هزینه شده است.
وی از پیش بینی افتتاح کارخانه خوراک دام و طیور خود در اوایل سال آینده خبر داد و افزود: میزان مساحت این کارخانه تغییر کاربری شده 4500 متر بوده و سالیانه ظرفیت تولید 36 هزار تن خوراک دام و طیور را خواهد داشت.
این تولیدکننده موفق در صنعت مرغ استان همدان همچنین با اشاره به طرح کشتارگاه طیور صنعتی خود برای تکمیل زنجیره تولید مرغداری‌های گوشتی رزن و درگزین خود ادامه داد: عملیات اجرایی این کشتارگاه نیز در آینده نزدیک آغاز خواهد شد و در سال آینده این طرح راه‌اندازی می‌شود.
سلطانی‌مراد خاطرنشان کرد: این زنجیره تولید در این طرح توسعه یک زنجیره تولید کامل بوده که توسط بخش خصوصی در دست احداث است و مالکیت 16 مرغداری و نیز کارخانه خوراک دام و طیور و کشتارگاه آن با خودمان است و در این طرح سعی بر آن داریم زنجیره تولید پایداری را تشکیل دهیم که تنها منحصر به اسم نباشد و در برابر قیمت نوسانات پا پس نکشد.
وی هدف از اجرای چنین طرحی را خدمت به کشور در امر تولید برشمرد و یادآور شد: به اعتقاد بنده در زندگی همه چیز فقط پول نیست و هر یک از افراد جامعه در هر شغل و در هر رده‌ای در هر سنگری که باشند با پشتکار و تلاش می‌توانند به کشور و به مردم خود خدمت کرده و سهمی بزرگ در خدمت به جامعه ایران اسلامی داشته باشند.
صادرات مرغ همدان به استان‌های دیگر ونبود حمایت‌های بانکی و تسهیلاتی
وی در خصوص صادرات مرغ استان افزود: استان همدان همواره بیش از نیاز داخلی تولید داشته و همین مازاد به استان‌های تهران، زنجان، کرمانشاه و اراک ارسال می‌شود.
حدود 50 تا 60 درصد مازاد تولید ما به این استان‌ها صادر می‌شود.
سلطانی از سیاست‌های بانکی نیز انتقاد کرد و گفت: مرغداران هیچ‌گونه تسهیلاتی دریافت نمی‌کنند.
حتی وام‌های سرمایه در گردش که با نرخ 12 درصد داده شده بود، توسط بانک کشاورزی بازپس گرفته شد.
در نتیجه بسیاری از مرغداری‌ها به دلیل نبود سرمایه در گردش، مجبور به کاهش جوجه‌ریزی یا تعطیلی شدند.
هم‌اکنون حدود 10 درصد از مرغداری‌های استان تعطیل شده‌اند، همچنین هزینه حمل‌ونقل و کرایه کامیون‌ها نیز چند برابر شده است.
به عنوان نمونه، کرایه‌ای که پیش‌تر 20 میلیون تومان بود، اکنون به بیش از 40 میلیون تومان رسیده است.
این افزایش هزینه‌ها مستقیماً بر قیمت تمام‌شده مرغ تأثیر می‌گذارد.
سلطانی در پایان با اشاره به اقدامات اتحادیه برای حمایت از مصرف‌کننده گفت: در حال راه‌اندازی فروشگاه‌های عرضه مستقیم مرغ در سطح شهرستان و استان هستیم.
امیدواریم طی سه ماه آینده این فروشگاه‌ها آغاز به کار کنند و مرغ حداقل 10 درصد ارزان‌تر به دست مصرف‌کننده برسد.
هدف ما این است که هم از تولیدکننده حمایت شود و هم مردم بتوانند پروتئین سفید را با قیمت مناسب خریداری کنند.
نهاده طیور به موقع به دست برخی تولیدکنندگان نمی‌رسد
وی خاطرنشان کرد: در حال حاضر تولیدکنندگان برخی شرکت ها دارای مشکل نهاده هستند و این شرکت ها در سامانه بازرگاه به قرارداد خود در تحویل نهاده عمل نمی کنند؛ وقتی خرید انجام می شود از حساب پول برداشت می‌شود اما در زمان مقرر نهاده طیور به موقع به دست مرغدار نمی رسد و امروز و فردا کردن در تحویل نهاده موجب سردرگمی مرغداران می‌شود.
وی با بیان اینکه دست مرغداران در این رابطه به جایی بند نیست و فقط از طریق جهادکشاورزی می توانیم اقدام‌ کنیم که آنها نیز پیگیری لازم را دارند، یادآور شد: حمایت از مرغداران موجب موفقیت صنعت مرغ در کشور و استان است و همدان بهترین موقعیت و پتانسیل را برای قطب تولید صنعت مرغ کشور شدن با افزایش تولید دارد و تحقق این امر حمایت دولت و امور پشتیبانی دام را می‌طلبد.
به گزارش تسنیم، به نظر می‌رسد صنعت مرغداری استان همدان در دوراهی سختی قرار گرفته است.
از یک سو تولیدکنندگان خوش‌نامی مانند عباس سلطانی‌مراد با سرمایه‌گذاری شخصی و عزمی جهادی در حال تکمیل زنجیره تولید و خودکفایی هستند، و از سوی دیگر بخش عمده‌ای از مرغداران به دلیل بی‌ثباتی سیاست‌ها، ضعف حمایتی و سیطره مافیای نهاده در آستانه ورشکستگی قرار دارند.
سرنوشت صنعت مرغ همدان که روزی از قطب‌های اصلی کشور محسوب می‌شد، به تصمیمات کلان دولتی و عزم جدی برای مقابله با مافیای نهاده گره خورده است.
در این میان، موفقیت طرح‌های بزرگ بخش خصوصی مانند پروژه سلطانی‌مراد می‌تواند الگویی برای نجات این صنعت حیاتی باشد، مشروط بر آنکه دولت نه با شعار، بلکه با عمل از چنین تولیدکنندگانی حمایت کند.
آینده امنیت غذایی استان در گرو تصمیمات امروز مسؤولان است.
این گزارش با این امید به پایان می‌رسد که فروشگاه‌های عرضه مستقیم مرغ که به زودی راه‌اندازی خواهند شد، بتوانند پلی باشند بین تولیدکننده ایستاده بر پای خود و مصرف‌کننده‌ای که سبد پروتئینی او هر روز کوچک‌تر می‌شود.
مصیبت‌های اجباری مرغ داران همدان؛ از نژاد کم‌بازده داخلی تا نهاده دیررس
رئیس هیئت مدیره اتحادیه مرغداران خواستار توقف «تصدی‌گری دولت» و واگذاری واردات نهاده به اتحادیه‌ها شد و از فشار قیمت‌گذاری دستوری، الزام به استفاده از نژاد کم‌بازده و تأخیر در تأمین نهاده به عنوان مهم‌ترین چالش‌های این صنعت نام برد.
جعفر حیدری در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم در همدان، ضمن مقایسه شرایط تولید در گذشته و حال گفت: در دهه 60 امکانات کمتر بود، اما آرامش بیشتری در تولید وجود داشت.
امروز زیرساخت‌ها بهتر شده، اما فشارها و نوسانات بازار، آرامش تولید را از بین برده است.
در کشور ماهانه حدود 150 میلیون قطعه جوجه‌ریزی انجام می‌شود که سهم استان همدان بین 3.5 تا 4 میلیون قطعه معادل حدود 2.7 تا 3 درصد از کل تولید کشور است.
نقش حیاتی مرغداران در جنگ اقتصادی اخیر
وی همچنین با اشاره به جنگ اقتصادی دوازده‌روزه اخیر بیان کرد: در این مدت حتی یک روز هم خللی در تأمین مرغ ایجاد نشد.
مرغداران با ایستادگی، امنیت غذایی کشور را حفظ کردند.
این ثابت می‌کند که تولیدکننده‌ها در خط مقدم تأمین امنیت ملی قرار دارند.
رئیس هیئت مدیره اتحادیه مرغداران استان همدان اظهار کرد: در حالی‌که صنعت مرغداری یکی از پایه‌های تأمین امنیت غذایی کشور به‌شمار می‌رود، اما تولیدکنندگان این حوزه همواره با چالش‌های متعددی در مسیر فعالیت خود از نوسانات بازار نهاده و قیمت جوجه یک‌روزه گرفته تا دخالت‌های دولتی در قیمت‌گذاری و الزامات نژادی مواجه بوده‌اند.
حیدری به مشکلات زیرساختی، نوسانات قیمت، و نقش دولت در قیمت‌گذاری اشاره کرد و درباره افزایش قیمت مرغ در ماه‌های اخیر گفت: در این مقطع معمولاً افزایش قیمت نداشتیم، اما چند عامل؛ افزایش مصرف به دلیل بالا رفتن قیمت گوشت قرمز، گرمای شدید تابستان و قطعی برق، تأخیر در تأمین نهاده‌ها از سامانه بازارگاه، اختلاف زیاد میان قیمت مصوب و بازار آزاد جوجه یک‌روزه تا 13 هزار تومان به ازای هر قطعه مواجه بوده‌اند.
وی بیان کرد: مرغداران ملزم به استفاده از نژاد داخلی آرین برای 25 درصد جوجه‌ریزی هستند، در حالی که این نژاد بهره‌وری پایین‌تری دارد و ضریب تبدیل آن بالاتر است.
در یک واحد 20 هزار قطعه‌ای، حداقل 10 تن دان بیشتر مصرف می‌شود و این هزینه‌ها را بالا می‌برد.
رئیس هیئت مدیره اتحادیه مرغداران استان همدان اظهار کرد: دولت باید تصدی‌گری را کنار بگذارد، اگر واردات نهاده و جوجه به اتحادیه‌ها واگذار شود، موفق‌تر خواهیم بود.
تجربه نشان داده هرجا دولت کمتر دخالت کرده، بازار بهتر عمل کرده است ضمن اینکه نهاده باید ظرف 10 روز توسط سامانه بازارگاه تأمین شود، اما معمولاً با تأخیر مواجه می‌شود و مرغدار مجبور است از بازار آزاد تهیه کند.
همچنین کیفیت دارو و واکسن‌ها پایین است و نیاز به نظارت جدی دارد.
حیدری عنوان کرد: مرغداران هیچ نقشی در تعیین قیمت نهاده یا فروش مرغ ندارند.
حتی زمانی که مرغ زیر قیمت مصوب فروخته می‌شد، کسی زیان مرغدار را جبران نکرد.
اما وقتی قیمت بالا می‌رود، فشار بر تولیدکننده است.
باید اجازه داد عرضه و تقاضا بازار را تنظیم کند.
وی خطاب به مسئولان گفت: مرغدار باید فقط به تولید فکر کند، نه تأمین نهاده، دارو یا واکسن.
اگر حمایت‌ها به موقع انجام شود، تولید پایدار خواهد ماند و مردم نیز از محصول با قیمت مناسب بهره‌مند می‌شوند.
انتهای پیام/