توسعه پایدار صنایع پایین‌دستی با تمرکز بر مزیت‌های محلی
مدیر توسعه صنایع پایین‌دستی شرکت ملی صنایع پتروشیمی بر هدایت سرمایه‌گذاری‌های صنایع پایین‌دستی بر پایه مزیت‌های محلی با هدف توسعه‌ای پایدارتر و کارآمدتر تأکید کرد.
به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از شرکت ملی صنایع پتروشیمی، محمد متقی با اشاره به اینکه مسیر توسعه صنایع پایین‌دستی در کشور پیچیده و چندبُعدی است، اظهار کرد: در بخش بالادستی صنعت پتروشیمی، چهار رکن خوراک، منابع مالی، فناوری و بازار نقش تعیین‌کننده‌ای دارند؛ اما در بخش پایین‌دست، عواملی مانند تأمین مواد اولیه، سیاست‌گذاری‌های وزارت صمت، زیرساخت‌های انرژی و مهارت نیروی انسانی از اهمیت بیشتری برخوردارند.
افزون بر این، توسعه پایین‌دست صنعت پتروشیمی باید بر اساس ظرفیت‌ها و محدودیت‌های جغرافیایی هر منطقه صورت گیرد تا از تمرکز یا پراکندگی نامتوازن جلوگیری شود.
وی با بیان اینکه در برخی استان‌ها چالش اصلی کمبود آب است، در برخی دیگر کمبود بازار مصرف یا زیرساخت، تصریح کرد: اگر سرمایه‌گذاری‌ها بر پایه مزیت‌های محلی هدایت شوند، توسعه‌ای پایدارتر و کارآمدتر رقم می‌خورد.
متأسفانه تاکنون چنین نگاه منسجمی وجود نداشته و تصمیم‌گیری‌ها بیشتر بر اساس شرایط فردی سرمایه‌گذاران انجام شده است.
اشتغال‌زایی بالا در صنایع پایین دستی
مدیر توسعه صنایع پایین‌دستی شرکت ملی صنایع پتروشیمی، اشتغال را یکی از ظرفیت‌های مغفول این صنعت دانست و بیان کرد: صنایع پایین‌دستی می‌توانند فرصت‌های شغلی فراوانی برای نیروهای نیمه‌ماهر و تکنیسین‌ها ایجاد کنند.
یکی از برنامه‌های ما همکاری برای طراحی دوره‌های آموزشی و مهارتی متناسب با نیازهای واقعی صنایع است.
با اجرای این طرح، با کاهش بیکاری، کمبود نیروی انسانی ماهر نیز جبران می‌شود.
متقی به فقدان سیستم اطلاعاتی یکپارچه برای هدایت سرمایه‌گذاری اشاره کرد و گفت: یکی از خلأهای اصلی توسعه صنایع پایین‌دستی، نبود مرجع واحد اطلاعاتی است.
سرمایه‌گذار باید بتواند تمام اطلاعات مربوط به زمین، انرژی، زیرساخت و بازار را از یک پنجره واحد دریافت کند.
بهترین محل برای چنین سامانه‌ای شهرک‌های صنعتی هستند که متولی آن وزارت صمت است.
وی ادامه داد: در مدیریت توسعه صنایع پایین‌دستی تلاش کرده‌ایم اطلاعات پروژه‌ها و مطالعات را به‌صورت شفاف در دسترس عموم قرار دهیم، اما تا زمانی که داده‌های همه دستگاه‌ها در یک سیستم ملی تجمیع نشود، پراکندگی و سردرگمی سرمایه‌گذاران ادامه دارد.
پارک‌های شیمیایی؛ الگوی مشارکت موفق دولت و بخش خصوصی
مدیر توسعه صنایع پایین‌دستی شرکت ملی صنایع پتروشیمی با اشاره به ضرورت بازنگری در الگوی مشارکت دولت و بخش خصوصی اظهار کرد: پارک‌های شیمیایی در دنیا نمونه‌ای از مشارکت موفق دولت و بخش خصوصی هستند.
در ایران نیز در فاز دوم توسعه ماهشهر، بخش عمده‌ای از زمین‌ها به صنایع پایین‌دستی اختصاص یافته تا زنجیره تولید کامل شود و سیاست ما این است که توسعه واحدهای پایین‌دستی هم‌زمان با بالادستی انجام گیرد تا توازن برقرار شود.
متقی بر لزوم توجه به فناوری‌های نوین تأکید کرد و گفت: صنایع دنیا به سمت بیوپلیمرها، پتروشیمی‌های سبز و بازیافت شیمیایی حرکت کرده‌اند، اما ما هنوز به فناوری‌های قدیمی وابسته‌ایم.
این یکی از راه‌های نرفته است که باید با نگاهی آینده‌نگر جبران شود.
وی با بیان اینکه دانشگاه‌ها و مراکز پژوهشی باید محور شناسایی نیازهای آینده صنعت باشند و پروژه‌های کاربردی را بر مبنای آینده‌نگاری صنعتی تعریف کنند، بیان کرد: بدون نقشه راه فناورانه و ارتباط ساختاری میان صنعت و دانشگاه، نمی‌توان انتظار جهش در زنجیره ارزش داشت.
اگر منابع صندوق نوآوری و شکوفایی در اختیار صنعت قرار می‌گرفت...
مدیر توسعه صنایع پایین‌دستی شرکت ملی صنایع پتروشیمی با انتقاد از محدودیت دسترسی صنعت به منابع صندوق نوآوری و شکوفایی افزود: طبق قانون، بخشی از درآمد تعرفه صادرات محصولات پتروشیمی به صندوق نوآوری اختصاص می‌یابد، اما صنعت پتروشیمی و به‌ویژه مدیریت توسعه صنایع پایین‌دستی هیچ دسترسی مستقیمی به این منابع ندارد.
این در حالی است که اگر این منابع صرف پروژه‌های فناورانه و توسعه زنجیره ارزش می‌شد، امروز شاهد اشتغال گسترده‌تر و کاهش خام‌فروشی بودیم.
متقی با بیان اینکه مشکل اصلی ما نبود نقشه راه نیست، بلکه فقدان سند توسعه صنعتی الزام‌آور است، بیان کرد: در صورتی که این سند تدوین و الزام‌های آن رعایت شود، دیگر تصمیم‌های مقطعی و نوسان قیمت خوراک و انرژی نمی‌تواند مسیر توسعه را مختل کند.