توصیه‌های اخلاقی آیت‌الله شب‌زنده‌دار به طلاب - تسنیم
دبیر شورای عالی حوزه های علمیه توصیه های اخلاقی مهمی به طلاب کرد.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از قم، آیت‌الله محمدمهدی شب‌زنده‌دار در جلسه عمامه‌گذاری طلاب مدرسه آل‌یاسین و گردهمایی عزم و اخوت با شعار " انا علی العهد" که با حضور اساتید، طلاب، پژوهشگران و کادر مدارس و موسسات پژوهشی در شبستان حضرت زهرا (س) حرم مطهر حضرت فاطمه معصومه(س) برگزار شد، با اشاره به دو روایت معتبر در زمینه عمامه‌گذاری، اظهار کرد: این 2 داستان را که دارای سند صحیح اعلایی دارند و مکانت طلبگی و اهمیت عمامه را نشان می‌دهد، به همین جهت معمولاً در مراسم عمامه‌گذاری بیان می‌کنم.
وی در تشریح یکی از این روایات، به خاطره‌ای از مرحوم والد خود از علامه طباطبایی نقل می‌کرده و نیز یادداشت‌های آیت‌الله شیخ مرتضی حائری در کتاب "سر دلبران" که توسط آیت‌الله استادی منتشر شده، اشاره و گفت: حاصل این داستان آن است که علامه فرمودند که هنگامی که برای تحصیل عازم نجف اشرف شدم، به دلیل قطع شدن عواید اراضی کشاورزی که ارثیه بود، دچار مضیقه مالی و نگرانی شدید شدم.
دبیر شورای عالی حوزه‌های علمیه ادامه داد: علامه فرمودند در یکی از صبح‌ها پس از نماز، در حالی که غرق در این افکار و اضطراب بودم، ناگهان شخصی بر من ظاهر شد.
آن شخص خود را "حسین ولی" معرفی کرد و گفت که خدای متعال می‌فرماید؛ آیا در این 18 سال ما تو را به خودت واگذار کرده‌ایم که این‌گونه مضطرب و ناراحتید؟
هنگامی که در فکر فرو رفتم که محاسبه این 18 سال از چه زمانی آغاز شده، پس از تأمل دریافتم که دقیقاً 18 سال از معمم شدن من می‌گذرد.
شب‌زنده‌دار با بیان اینکه این داستان نشان از عنایت ویژه به فردی دارد که مشرف به عمامه‌گذاری می‌شود، افزود: آیت‌الله حائری در تعلیقه خود بر این ماجرا فرموده‌اند که زمانی که طلبه مستقل، عمامه بر سر می‌نهد، مانند افسری است که نشان‌واره بر خود دارد و این، نشانه استقرار اوست.
پس از بازگشت، در تبریز قبر "حسین ولی" را مشاهده کردم، این فرد قرن‌ها بود که از دنیا رفته بود، اما به امر خداوند متعال آمد و پیامی را به من رسانید.
وی خطاب به کسانی که پیشتر معمم شدند و یا افرادی که به تازگی عمامه‌گذاری شدند، تصریح کرد: بدانید این منشأ عنایات حق تعالی است.
خود این تعمم، نماد نوکری، طلبگی و روحانیت است و اگر نبود شاید توقع خاصی متوجه شخص نمی‌شود.
وقتی این لباس پوشیده می‌شود وقار، سکینه و منشی خاص را در نظر مردم می‌طلبد و این امر بسیار مهم است.
این لباس، مذکر اسلام، متذکر معنویت و یادآور ائمه اطهار(علیهم‌السلام) است.
عضو فقهای شورای نگهبان عنوان کرد: آیت‌الله شیخ کاظم تبریزی پس از اتمام سطح خود در تبریز، به منظور فراگیری علوم عقلی عازم تهران شدند 2 سال آنجا بودند.
استاد شاه‌آبادی در آن زمان در مدرسه سپهسالار قدیم حجره داشتند، آیت‌الله شیخ کاظم تبریزی نقل می‌کند که برخی از مطالب مربوط به معنویات را از خادم مدرسه و همسرش که شخصیتی والا داشتند فرا گرفتم، ارتباط نزدیک علمی و مباحثه مستمر داشتند و می‌گفتند چون طلبه درس‌خوان و چابکی هستی اجازه می‌دادند خدمتشان برسیم و سوال کنیم.
شب‌زنده‌دار در ادامه تصریح کرد: در همان دوران امامت جماعت مسجدی در خیابان لاله‌زار تهران را که در آن زمان مرکز مفاسد اجتماعی از قبیل مراکز بی‌حجابی و فروش مشروبات الکلی بود، پذیرفته بودند.
آیت‌الله تبریزی با هدف ایفای نقش هدایتگری و ارائه الگوی عملی، علی‌رغم مسافت، پیاده به این مسجد می‌آمدند و بازمی‌گشتند.
ایشان اعتقاد داشتند مشاهده یک روحانی در چنین محیطی، می‌تواند برای مردم غرق در گناه، یادآور مسیر معنویت و آخرت باشد.
نشانه اثرگذاری این نگرش، در مواجهه‌ای در خیابان باجک که سال‌ها پیش سکونت داشتیم تجلی یافت.
روزی در نانوایی فردی با اشاره به لباس روحانیت، آن را "لباس رسول الله(ص)" خواند و این موضوع جایگاه و تأثیر اجتماعی این نماد را به وضوح نشان داد.
وی در ادامه، داستان یکی از روحانیون ساکن در روستایی بین ماهان و کرمان را نقل کرد و گفت: این روحانی که از فعالیت در آن منطقه خسته شده و در فکر مهاجرت بود، عادت داشت پس از ناهار با خانواده، برای استراحت به اتاقی در حیاط منزل که پنجره‌ای به کوچه داشت، برود و ضمن دراز کشیدن، به اخبار گوش دهد و گاه در این حین به خواب رود.
دبیر شورای عالی حوزه‌های علمیه بیان کرد: آن روحانی گفت یک روزی آقایی پهلوی من آمد و گفت در حیاط مسجد جامع کرمان با آقایی ملاقات کردم که به من گفت که به شما بگم "از اینجا مهاجرت نکنید و همین جا بمونید".
دیدم عجب از چیزی خبر می‌دهد که من در ضمیر خودم چنین تصمیمی گرفته بودم و به کسی چیزی نگفته بودم و همچنین گفت "رادیو را زیر سر عمامه ما مگذار" این جمله اخیر با بیانی لطیف و همراه با ذکر "عمامه ما" این عمامه با بقیه‌الله الاعظم نسبت دارد.
این کلام تأثیر عمیقی بر من گذاشت و موجب بازنگری در تصمیمم شد.
شب‌زنده‌دار تأکید کرد: باید به یاد آوریم مرحوم آیت‌الله العظمی سید احمد خوانساری که در خدا ترسی، تقوا، علم، پارسایی، زهد و بی‌اعتنایی به دنیا و ریاست، هم‌چون شخصیتی بی‌بدیل و مورد اتفاق همگان بود.
به یاد دارم در سال 1342، حضرت امام خمینی(ره) در سخنرانی خود به اطلاعیه‌ای از مرحوم آیت‌الله خوانساری اشاره کردند و فرمودند که وقتی آیت‌الله خوانساری اطلاعیه می‌دهند ما نباید اطلاعیه‌ای بدهیم.
ایشان حتی حاضر نبودند پای خود را به سمتی که عمامه شان بود دراز کنند، چرا که این عمامه انتساب به حضرت حجت عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف دارد.
وی متذکر شد: 2 زیستی بودن(گاهی با عمامه بودن و گاهی بدون عمامه ) وقار طلبگی و لباس را از بین می‌برد.
گذاشتن عمامه، افتخاری بزرگ است و انتظار می‌رود که عزیزانی که این شرف را یافته‌اند، به لوازم آن نیز پایبند باشند، همچنین به آن دسته از عزیزانی که در زمان عمامه‌گذاری رسیدند و به این مقام نائل آمده‌اند، توصیه می‌کنم که از این تشرف و دو داستانی که بیان شد، درس بگیرند و امید است عنایات ویژه‌ی الهی شامل حالشان شود.
عضو فقهای شورای نگهبان، گفت: به یاد دارم پس از پایان جنگ و دفاع مقدس، با وجود اشتیاقی که از کودکی تا آن زمان برای زیارت عتبات عالیات داشتم، پدرم موفق به این سفر نشده بود.
وقتی به ایشان پیشنهاد دادم تا مشرف شویم، در زمان دریافت گذرنامه گفت که «عکس بدون عمامه ارائه دهید»، اما ایشان پاسخ دادند که «اگر قرار است عمامه را از سر بردارم، حتی از زیارت عتبات عالیات نیز صرف‌نظر می‌کنم و از حریم خود خارج نمی‌شوم».
شب‌زنده‌دار تصریح کرد: در ادامه مناسب است به روایتی شریف از حضرت امام حسن عسکری(علیه‌السلام) اشاره کنم.
حضرت عسکری(علیه‌السلام) در بیانیه‌ای خطاب به شیعیان، فرازهای متعددی را بیان فرمودند که آخرین آن، مربوط به دستورالعملی سلوکی است.
اگر بخواهید به ترقیات معنوی والا دست یابید، علاوه بر انجام واجبات و ترک محرمات، به دستورالعملی نیاز دارید که شما را به مقامات عالیه معنوی برساند.
مطمئن‌ترین و بی‌اشکال‌ترین دستورالعمل سلوکی، تنها از طریق روایات مستند و سینه‌به‌سینه‌ای که به ائمه معصومین(علیهم‌السلام) می‌رسد، به دست می‌آید.
در نهایت، حضرت فرمودند که «اکثروا ذکر الله و ذکر الموت، و تلاوة القرآن، و الصلاة علی النبی صلی الله علیه و اله، فان للصلاة علی رسول الله صلی الله علیه و اله عشر حسنات».
وی گفت: این دستور، هرچند واجب نیست، اما یک دستور سلوکی ارزشمند در کنار انجام واجبات و ترک محرمات است.
ذکر فراوان خدا و یاد مرگ، همراه با تلاوت قرآن و صلوات بر پیامبر(ص)، به تدریج انسان را به مرحله‌ای می‌رساند که هیچ‌گاه از حضور در محضر پروردگار غافل نمی‌ماند.
این حالت انسان را از هجمه‌های شهوات نفسانی، وسوسه‌های شیطانی و جاذبه‌های فریبنده دنیوی مصون می‌دارد، چرا که برخی از این جاذبه‌ها هر چند حرام نیستند، اما ممکن است باعث شوند انسان از امور مهم‌تر بازبماند.
دبیر شورای عالی حوزه‌های علمیه به تبیین «علت اصلی اشکال کار در دنیا» پرداخت و بیان کرد: مشکل اصلی در دنیا، مسئله "تزاحم" است.
در اینجا انسان باید بین عمر، جوانی، سلامت، ثروت و سایر امکاناتی که خداوند در اختیارش گذاشته، انتخاب کند که آنها را صرف آبادانی آخرت و ارتقای مقام خود در آن سرا کند یا اهداف دیگر کند.
شب‌زنده‌دار با هشدار نسبت به کم‌بها دادن به این نعمت‌های الهی، تصریح کرد: این همان تجارتی است که نباید آن را با چیزی کم‌بها معامله کنیم.
در آخرت، دیگر این تزاحم‌ها وجود ندارد و فلسفه وجودی تزاحم در دنیا است.
«ذکر موت» عامل نجات‌بخش و ایمن‌ساز در برابر هجوم دغدغه‌های دنیوی است.
ذکر موت به انسان یادآوری می‌کند که اینجا قرار نیست بمانیم؛ مانند مسافری هستیم که در میان راه توقف کرده‌ایم.
وی در ادامه با اشاره به حکایتی از مرحوم آیت‌الله محمدتقی آملی، خاطرنشان کرد: ایشان نقل فرمودند که در حالی که قصد داشتند قرآن بخوانند، پاهای خود را دراز کرده بودند.
به ایشان تذکر داده شد که این عمل با ادب تلاوت قرآن منافات دارد.
مرحوم آملی در پاسخ فرمودند که هر روز به زیارت قبرستان "وادی السلام" می‌رفته‌اند و این موضوع باعث توجه بیشتر ایشان به ادب در پیشگاه قرآن شده است، چرا که یکی از اساتید به ایشان گفتند که خجالت نمی‌کشی به افق نگاه می‌کنی که آیا مغرب شده است یا نه؟
مگر نمی‌بینی ملائکه روز رفتند و ملائکه شب نازل شدند.
عضو فقهای شورای نگهبان به سخن یکی از اساتید خود، بر ضرورت ایجاد صفا و نورانیت در کنار تحصیل علم اشاره و عنوان کرد: طلبه باید علاوه بر درس خواندن، فقیرانه زیستن، آشنایی با مسائل روز و مجاهدت در راه خدا، آمر به معروف و ناهی از منکر، از یک صفا و نورانیت باطنی نیز برخوردار باشد.
بنابراین تهذیب نفس و نورانیت باطن مفسر قرآن لازم است.
انسان باید چشمی داشته باشد که بتواند پرده‌ها را کنار زده و به حقایق دست یابد." ایشان ذکر "موت" و زیارت قبرستان را از عوامل مؤثر در کسب این بصیرت دانستند.
شب‌زنده‌دار با اشاره به اینکه سومین توصیه‌ی امام همام که از سوی ایشان تبیین شد، تلاوت روزانه‌ی 50 آیه قرآن کریم است.
معظم‌له به توصیه‌ی مرحوم استاد در اجازه‌نامه‌ی روایی خویش، تصریح کردند: "توصیه شده است که در عصرهای پنجشنبه سوره مبارکه هود و در عصرهای جمعه سوره مبارکه صافات تلاوت شود، همچنین قرائت سوره "واقعه" در هر شب و فرستادن صلوات مورد تأکید بود.
وی در ادامه به نقل خاطراتی در مورد اهمیت دائم الصلوات بودن پرداخت و برای طلاب جوان توفیق سربازی امام زمان(عج) را از خداوند بزرگ خواستار شد.
انتهای پیام/