بررسی مفهوم «حیات برزخی» در قرآن؛ امکان ارتباط ارواح مردگان با زندگان

به گزارش خبرنگار مهر، کتاب «قرآن و مسئله معاد» اثر علیرضا اسعدی در ۲۰۸ صفحه به همت مؤسسه بوستان کتاب به چاپ پنجم رسید.
پرسش از سرانجام حیات انسان دغدغه همگانی است که نوع پاسخ به آن، تأثیر بسزایی در چگونگی حیات انسان و رستگاری شقاوت ابدی وی دارد.
از این رو، آموزه معاد از جمله اصول تعالیم دین است و قرآن کریم، که سرچشمه زلال معارف الهی است، بر آن تأکید بسیار داشته، از حقایق پیرامونی آن پرده برمی‌دارد که نیل به آنها برای انسان با ادراک عقلی میسر نیست.
نوشتار حاضر کوشیده است با استمداد از آیات الهی بر پرسش‌های مهمی درباره چگونگی اثبات معاد، مرگ، حیات برزخی، بر پایی رستاخیز، حشر موجودات، حسابرسی اعمال و رابطه دنیا و آخرت پاسخ دهد و دیدگاه قرآن را در این مباحث باز نمایاند.
ساختار اثر
این اثر در ۹ فصل تألیف شده است؛ در فصل اول که با عنوان «نقش و اهمیت معادباوری» به رشته تحریر درآمده، ضمن اشاره به آثار اعتقاد به معاد در دو بعد زندگی فردی و اجتماعی، بر اهتمام قرآن به مسئله معاد تأکید شده است.
در فصل دوم که به «واژه‌شناسی معاد» اختصاص یافته، پس از بیان معنای لغوی و اصطلاحی و بررسی واژه معاد در قرآن و روایات، تعبیرات کلی قرآن درباره معاد تبیین، و اسامی و صفات قیامت در قرآن آورده شده است.
«شیوه‌های قرآن در بررسی معاد» عنوان سومین فصل اثر حاضر است که در این فصل به شیوه‌هایی همچون امکان معاد، اثبات معاد، انگیزه‌ها و عوامل انکار معاد، و رابطه معادشناسی با انسان‌شناسی پرداخته شده است.
در فصل بعدی که «مرگ؛ تولدی دوباره» عنوان شده است، پس از بیان حقیقت مرگ و تقدیر و خلق آن، به عمومیت و حتمیت مرگ اشاره شده و مباحثی همچون اجل، سکرات مرگ، تفاوت احوال انسان‌ها در لحظه مرگ، و همچنین ستاننده ارواح مورد بحث و بررسی قرار گرفته است.
پنجمین فصل این اثر به «حیات برزخی» می‌پردازد و در این راستا، دلایل حیات برزخی تبیین شده است.
به زندگی اموات در عالم برزخ حیات برزخی گفته می‌شود.
بر اساس برخی آیات و روایات ارواح مردگان در عالم برزخ حیات دارند و می‌توانند با زندگان ارتباط برقرار کنند.
آنان صدای زندگان را می‌شنوند و پاسخ آنان را می‌دهند.
زمان برپایی رستاخیز و نشانه‌های آن و همچنین نفخ صور، از مباحثی است که در ششمین فصل از این اثر که با عنوان «برپایی رستاخیز» به رشته تحریر درآمده، تبیین شده است.
نویسنده در هفتمین فصل به «حشر همگانی موجودات» پرداخته و پس از بیان معنای حشر و برشمردن محشور شوندگان، همگانی بودن حشر مورد بحث و بررسی قرار داده و در ادامه نیز، اصناف مردم در روز حشر و همچنین کیفیت حشر (جسمانی روحانی بودن معاد) مطرح کرده است.
«دادگاه عدل الهی» عنوان هشتمین فصل از این اثر است که از جمله مباحث بیان شده در این فصل می‌توان به محاسبه کننده اعمال، محاسبه سریع اعمال، عمومیت حسابرسی، تعابیر قرآن از نامه عمل پرداخت.
در نهمین و آخرین فصل که به «رابطه دنیا و آخرت» اشاره دارد، به وجود یا عدم وجود رابطه و همچنین نوع رابطه میان اعمال با سعادت و شقاوت در آخرت اشاره می‌شود.