وضعیت خدمات دندانپزشکی کشور نگران‌کننده است

به گزارش خبرنگار مهر، بهزاد فرخزاد رئیس هیئت‌مدیره جامعه دندانپزشکی ایران در بیست و ششمین کنگره متخصصان پروتز دندانپزشمی ایران، با تأکید بر ضعف فرهنگ‌سازی در حوزه سلامت، گفت: تمام نگاه‌ها به سمت ماست تا شاید با طرح واقعیت‌ها، جرقه‌ای برای تغییر ایجاد شود.
مشکلات مربوط به سلامت مردم، ریشه در نبود آموزش پایه و فرهنگ‌سازی دارد؛ مسئله‌ای که از دوران کودکی باید آغاز شود.
فرخزاد با اشاره به اهمیت آموزش سلامت در مراحل ابتدایی زندگی تصریح کرد: در کشور ما مردم آگاهی کافی نسبت به سلامت خود ندارند.
درک اهمیت سلامت زمانی برای افراد ایجاد می‌شود که بیمار می‌شوند؛ و این، بدترین زمان برای فهم ارزش آن است.
وی افزود: باید فرهنگی شکل بگیرد که مردم مانند توجهی که به نگهداری از خودرو و دارایی‌های مادی خود دارند، برای حفظ سلامتی نیز برنامه‌ریزی کنند.
این تغییر نگرش باید از آموزش‌های پایه، خانواده، آموزش و پرورش و رسانه‌ها آغاز شود.
فرخزاد با تاکید بر اهمیت سلامت دهان و دندان از لحظه تولد، تصریح کرد: اگر چکاپ‌های منظم و آموزش صحیح به والدین از ابتدای تولد کودک آغاز شود، نه‌تنها دندان‌های شیری به‌درستی رشد خواهند کرد، بلکه مسیر صحیح برای رویش دندان‌های دائمی نیز شکل می‌گیرد.
شخصیت رفتاری کودکان، از جمله عادات بهداشت دهان، تا سن هفت‌سالگی تثبیت می‌شود.
بنابراین اگر از همان ابتدا آموزش‌های بهداشتی به کودک داده شود، این عادات تا بزرگسالی ادامه پیدا می‌کنند.
وی در ادامه به مشکلات اقتصادی حوزه درمان اشاره کرد و گفت: دندانپزشکی رشته‌ای کاملاً وابسته به تجهیزات است.
حذف ارز ترجیحی ۴۲۰۰ تومانی از حوزه پزشکی توسط دولت و سازمان غذا و دارو، منجر به جهش چشمگیر قیمت تجهیزات و مواد مصرفی شده است.
این مسأله، هزینه‌های درمان را برای مردم به‌شدت افزایش داده است.
فرخزاد افزود: این مشکل تنها مختص دندانپزشکی نیست؛ بلکه در کل نظام سلامت و بیمارستان‌هایی که وابسته به تجهیزات هستند، دیده می‌شود.
با توجه به اینکه رشد اقتصادی مردم هم‌راستا با نرخ تورم نبوده، قدرت پرداخت برای دریافت خدمات درمانی کاهش یافته است.
رئیس جامعه دندانپزشکی ایران با انتقاد از نبود برنامه‌ریزی مناسب برای اقتصاد سلامت، ادامه داد: امروز مردم در تأمین نیازهای اولیه مانند گوشت، شیر و میوه با مشکل مواجه‌اند.
زمانی که افراد توانایی خرید مواد غذایی پایه را ندارند، نمی‌توان انتظار داشت سلامت دهان و دندان در اولویت آن‌ها قرار گیرد.
وی تاکید کرد: دولت باید شرایط اقتصادی خانواده‌ها را به سطحی برساند که پس از تأمین نیازهای ابتدایی، امکان پرداخت برای خدمات دندانپزشکی و دیگر حوزه‌های درمانی وجود داشته باشد.
بدون این سیاست‌گذاری‌ها، وضعیت سلامت دهان و دندان در کشور رو به وخامت خواهد رفت.
فرخزاد به یافته‌های جهانی در حوزه سلامت اشاره کرد و گفت: در کشورهایی با سطح رفاه اجتماعی بالا، شاخص‌های سلامت نیز در سطح مطلوبی قرار دارند.
اما متأسفانه در کشور ما، روند فعلی به‌گونه‌ای است که وضعیت مالی مردم به‌طور مداوم در حال بدتر شدن است و این موضوع مستقیماً سلامت جامعه را تهدید می‌کند.
فرخزاد با تأکید بر شیوع بالای بیماری‌های دهان گفت: پوسیدگی دندان شایع‌ترین مشکل است.
پس از آن عفونت‌های لثه و در نهایت از دست دادن دندان‌ها را شاهد هستیم.
شاخص DMFT در ایران (تعداد دندان‌های پوسیده، کشیده‌شده یا پرشده) به‌طور رسمی ۲۷ یا ۲۸ اعلام شده، اما من این عدد را باور ندارم.
در واقع، اگر بررسی‌های سراسری و جامع انجام شود، این شاخص باید بین ۳.۵ تا ۴ باشد.
رئیس جامعه دندانپزشکی ایران با اشاره به افزایش تقاضا برای درمان‌های زیبایی گفت: ایمپلنت دندانی، یک درمان علمی برای بازگرداندن عملکرد دهان است، اما درمان‌هایی مثل لمینت و کامپوزیت در بسیاری موارد از پروتکل‌های علمی خارج‌اند.
این درمان‌ها، بیشتر ناشی از فضای مجازی، تبلیغات القایی، چشم‌وهم‌چشمی و تلاش مردم برای ساختن هویتی جدید از خودشان است.
وی افزود: افراد حتی با وجود نداشتن استطاعت مالی، حاضرند قرض بگیرند تا درمان زیبایی انجام دهند.
این روند، همانند جراحی بینی در گذشته، به یک ارزش اجتماعی غلط تبدیل شده است.
وی با استناد به گزارش وزارت بهداشت در سال ۱۳۹۱ گفت: در آن سال، میزان اختلالات روانی در کشور ۲۱.۲ و در تهران ۲۳.۱ درصد گزارش شده بود.
من اطمینان دارم که امروز این آمار به‌مراتب بیشتر شده است.
بسیاری از مردم به دلیل فقدان اعتماد به نفس، فشارهای شغلی و مشکلات اجتماعی به سمت درمان‌های زیبایی گرایش پیدا می‌کنند تا کمبودهای روحی را جبران کنند.
فرخزاد با هشدار درباره وضعیت آموزش دندانپزشکی گفت: دانشگاه‌هایی که باید ۶۰ دانشجو بپذیرند، تا ۱۲۰ نفر می‌گیرند، بدون آن‌که استاد، بیمار یا امکانات لازم وجود داشته باشد.
نتیجه این است که دندانپزشک با دانش ناکافی وارد میدان عمل می‌شود.
علاوه بر آن، شاهد ورود افراد بی‌صلاحیت با رتبه‌های پایین و سهمیه‌های خاص به بهترین دانشکده‌ها هستیم.
وی با اشاره به سهمیه موسوم به عدالت آموزشی، تصریح کرد: افرادی به بهانه‌ی خدمت در مناطق محروم وارد دانشگاه شدند، اما پس از فارغ‌التحصیلی به تعهدات خود عمل نکردند.
امروز بسیاری از یونیت‌های دندانپزشکی در مراکز بهداشت بلااستفاده مانده‌اند، چون نیروی متعهد و کیفی برای کار در آنجا وجود ندارد.
فرخزاد خاطر نشان کرد: در کشورهای پیشرفته مثل آلمان، فرانسه و انگلستان، بیمه خدمات واقعی سلامت را پوشش می‌دهد؛ از درمان ریشه و پروتز گرفته تا چکاپ‌های دوره‌ای.
خدمات زیبایی تحت پوشش نیست و هزینه‌اش با بیمار است.
اما در ایران، حتی درمان‌های اولیه هم از شمول بیمه خارج است.