فرصتی طلایی برای تحول پژوهش‌های فقهی با فناوری‌های نوین - تسنیم
رئیس سازمان سمت، گفت: فقه معاصر حوزه ای حساس و نیازمند صبر و نهادسازی است. ورود به این عرصه کاری دشوار است که به زمان و تلاش مستمر نیاز دارد.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از قم، حجت‌الاسلام و المسلمین حمید شهریاری، رئیس سازمان سمت و دبیرکل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی با حضور در پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر، بر اهمیت صبر و نهادسازی در توسعه فقه معاصر تأکید کرد و از آمادگی سازمان سمت برای همکاری علمی و فناورانه با این پژوهشگاه خبر داد.
در ابتدای این دیدار، حجت‌الاسلام والمسلمین دری، قائم‌مقام پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر، گفت: پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر که در سال 1399 تأسیس شده، اکنون 13 گروه پژوهشی فعال در حوزه‌های مختلف مانند فقه محیط زیست، فقه سیاست و فقه زنان و غیره دارد.
بیش از 50 طرح پژوهشی در حال چاپ یا پایان‌یابی است و تاکنون بیش از 225 نشست علمی برگزار شده است.
قائم‌مقام پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر با اشاره به فعالیت‌های گسترده این پژوهشگاه در عرصه‌های گوناگون افزود: پژوهشگاه در حوزه رسانه و بین‌الملل فعالیت‌هایی از جمله انتشار 26 مجله علمی الکترونیکی، راه‌اندازی سایت دروس فقه معاصر با بیش از 11 هزار رسانه آموزشی و تدوین دانشنامه فقه معاصر با بیش از 600 مدخل انجام داده است.
هدف اصلی این پژوهشگاه همکاری و هم‌افزایی با سازمان‌هایی مانند «سمت» برای توسعه فقه معاصر است.
در ادامه حجت‌الاسلام و المسلمین حقانی فضل، مدیر دانشنامه فقه معاصر به ارائه گوشه‌ای از فعالیت‌های دانشنامه فقه معاصر پرداخت و اظهار کرد: دانشنامه فقه معاصر از سال 1399 آغاز به کار کرده و تاکنون بیش از 600 مدخل علمی در موضوعات مختلف تدوین کرده است.
این دانشنامه شامل معرفی شخصیت‌های علمی، تحلیل کتاب‌ها، مقالات و گزارش‌هایی درباره وضعیت پژوهش در موضوعات نوپدید فقهی است.
با وجود تلاش‌های فراوان و پیشرفت‌هایی که حاصل شده، در برخی حوزه‌ها کمبود منابع پژوهشی وجود دارد که نیازمند تحقیقات بیشتر است.
در این نشست حجت الاسلام والمسلمین نورمفیدی، رئیس پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر، نیز گفت: این پژوهشگاه که کمتر از پنج سال از تأسیس آن می‌گذرد، با تمرکز ویژه بر فقه معاصر، تلاش کرده است خلأهای علمی را شناسایی و پژوهش‌هایی را ساماندهی کند که در عرصه‌های نوپدید فقهی، مورد نیاز جامعه علمی است.
استاد درس خارج فقه حوزه علمیه در ادامه یادآوری کرد: یکی از گام‌های اساسی ما در این مجموعه، تجمیع و ساماندهی منابع پراکنده و تسهیل دسترسی پژوهشگران به اطلاعات بود که بی‌شک، زمینه‌ساز پیشرفت‌های آینده خواهد بود.
نورمفیدی با اشاره به روند پیشرفت پروژه‌های پژوهشی، تصریح کرد: حدود 100 طرح به پژوهشگاه ارائه شده که حدود 30 مورد آن به سرانجام رسیده و مابقی در مراحل مختلف انجام است.
این فرآیند کُند است، اما امیدواریم با همکاری‌های بیشتر، گام‌های مؤثرتری برداریم.
رئیس پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر در پایان تصریح کرد: ما سعی کرده‌ایم با استفاده از تجربیات پیشین و پرهیز از مسیرهای نادرست، به کمبودها و خلأهای فقه معاصر توجه ویژه کنیم و همکاری‌های مشترک با نهادهای علمی دیگر را توسعه دهیم.
این پژوهشگاه آماده تعامل با سازمان‌هایی همچون «سمت» است تا بتوانیم مأموریت‌های علمی خود را بهتر به انجام برسانیم.
در ادامه این نشست حجت‌الاسلام و المسلمین حمید شهریاری، رئیس سازمان سمت با تأکید بر ضرورت ورود به عرصه فقه معاصر، افزود: فقه معاصر حوزه‌ای حساس و نیازمند صبر و نهادسازی است.
ورود به این عرصه کاری دشوار است که به زمان و تلاش مستمر نیاز دارد.
فقه معاصر، برخلاف دیدگاه‌های سنتی، موضوعاتی نوظهور را بررسی می‌کند که شناخت دقیق آن‌ها ضروری است تا بتوان مسئله فقهی بودن آن‌ها را تشخیص داد.
رئیس سازمان «سمت» ایجاد پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر را گامی مهم و نویدبخش در توسعه این حوزه دانست و بیان کرد: این پژوهشگاه نقش کلیدی در ساماندهی و توسعه پژوهش‌های فقهی نوین دارد و همکاری‌های علمی مشترک، به ویژه با سازمان سمت، برای پیشرفت این رشته حیاتی است.
شهریاری با تأکید بر ضرورت همکاری میان مؤسسات علمی و پژوهشگاه تخصصی، افزود: سازمان سمت با دیدن نیاز به نوآوری، در شش ماه گذشته حدود 10 پروژه فناورانه در زمینه علوم انسانی کلید زده و آماده است آثار تولید شده پژوهشگاه را به عنوان کتاب درسی دانشگاهی منتشر و پخش کند.
وی به کاربرد هوش مصنوعی در پژوهش‌های فقهی اشاره کرد و پیشنهاد تشکیل گروهی برای استفاده از این فناوری در تحلیل، خلاصه‌سازی و مدیریت منابع پژوهشگاه را داد که می‌تواند روند پژوهش را تسریع و کیفیت آن را افزایش دهد.
این فرصت طلایی برای تغییر مسیر پژوهش‌ها و ایجاد نوآوری در علوم انسانی و فقه است و کسانی که این مسیر را پیش ببرند، در آینده جایگاه ویژه‌ای خواهند داشت.
انتهای پیام/
