چالش جدید اردوغان در ترکیه؛ عدم‌استقبال کردها از روند سیاسی - تسنیم
یکی از مهمترین نگرانی های حزب حاکم ترکیه این است که دست کم 70درصد از کردهای هوادار اوجالان حاضر نیستند رأی خود را به نفع اردوغان به صندوق بیندازند.
به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، بحران فراگیر اقتصادی در ترکیه شرایط را برای حزب حاکم و دولت رجب طیب اردوغان، دشوار کرده است.
چرا که تورم در تمام حوزه‌های مصرفی و خدماتی به شکل روزافزون ادامه دارد و برنامه‌های میان مدت تیم اقتصادی مهمت شیمشک وزیر امور دارایی نیز نتوانسته تغییر محسوسی ایجاد کند.
به همین خاطر، اردوغان یک بار دیگر به نمایش‌های تبلیغاتی پناه برده و در عین حال، به دنبال تضعیف مهمترین حزب مخالف دولت است.
اردوغان در اقدامی هدفمند به مناسبت آغاز فعالیت پاییزه پارلمان، با نمایندگان احزاب دیدار کرد.
حزب جمهوری خلق به رهبری اوزگور اوزل، این نشست را تحریم کرد و نمایندگان خود را به پارلمان نفرستاد.
اما دیگر احزاب مخالف، از جمله علی باباجان رهبر حزب جهش و دموکراسی، احمد داود اوغلو رهبر حزب آینده، باقرخان تونجای رهبر حزب دموکراسی و برابری خلق‌ها (دمپارتی)، مساوات درویش اوغلو رهبر حزب ایی پارتی و دیگران، عکس‌های صمیمانه‌ای با اردوغان گرفتند.
داود اوغلو، باباجان و نمایندگان کُرد نزدیک به پ.ک.ک در این نشست، چنان رفتار دوستانه و صمیمانه‌ای با اردوغان داشتند که این تابلو، عملاً به ایستگاهی نمادین برای نمایش دادن انزوا و تنهایی حزب جمهوری خلق تبدیل شد و اردوغان توانست آورده تبلیغاتی ارزشمندی کسب کند.
در نتیجه پافشاری مداوم اوزگور اوزل برای برگزاری انتخابات پیش از موعد، حالا طرفدار چندانی ندارد.
شاید یکی از دلایل رفتار صمیمانه اردوغان با سران احزاب مخالف، مهیا کردن فضای روانی پارلمان و جامعه برای روند تغییر و اصلاح قانون اساسی ترکیه است.
چرا که پس از خلع سلاح کامل پ.ک.ک و آزادی زندانیان این گروه منحله، قرار است تغییراتی در متن قانون اساسی داده شود.
اردوغان برای رسیدن به این هدف، به همراهی و موافقت احزاب دیگر نیاز دارد.
شواهد نشان می‌دهد که کسب موافقت کامل برای تغییر متن قانون اساسی در نشست نمایندگان پارلمان ممکن نیست و باید به آرای عمومی مراجعه شود.
در نتیجه اردوغان حالا، هم باید به فکر برگزاری رفراندوم یا همه پرسی باشد، هم برگزاری انتخابات سراسری.
اما سوال اینجاست: آیا اردوغان موفق خواهد شد پس از تغییر قانون اساسی برای کسب رضایت کردها، در انتخابات سراسری نیز حمایت آنها را کسب کند؟
پاسخ به این سوال از این جهت اهمیت دارد که تیم اردوغان در شرایط فعلی، بیش از هر زمانی به عدبالله اوجالان امید بسته و انتظار دارد که اغلب کردها و هواداران دمپارتی، به دستور اوجالان، از حزب عدالت و توسعه حمایت کنند.
ترکیه در مسیر رفراندوم
شامل طیار از نمایندگان سابق پارلمان ترکیه و از چهره‌های مشهور حزب عدالت و توسعه، آشکارا اعلام کرده که حزب حاکم در حال آماده شدن برای تغییر چشم‌انداز سیاسی است.
طیار اعلام کرد که حزب عدالت و توسعه قصد دارد تا پایان سال 2026 همه‌پرسی قانون اساسی جدید را برگزار کند و نتیجه این اقدام، می‌تواند منجر به انتخابات زودهنگام در سال 2027 شود.
طیار اعلام کرد که سخنان او مبتنی بر برداشت و تحلیل شخصی نیست و بر اساس اطلاعاتی است که از بزرگان حزب کسب کرده است.
تاریخ احتمالی همه‌پرسی می‌تواند پاییز 2026 باشد و در این صورت، در بهار 2027 میلادی نیز انتخابات سراسری پیش از موعد برگزار خواهد شد.
یکی از مهمترین چالش‌ها و موضوعات پیچیده درباره انتخابات آتی ترکیه، این است که آیا اردوغان می‌تواند دوباره نامزد شود یا خیر؟
در صورتی که اردوغان بتواند قبل از همه پرسی، نظر مساعد کردها و بخشی از مخالفین را برای تغییر قانون اساسی جلب کند، او تمایل دارد باز هم خودش نامزد شود.
اما مرور تصاویر ویدئوهای سخنرانی‌ها و فعالیت‌های اخیر اردوغان، نشان می‌دهد که او واقعاً دچار کهولت و خستگی شده و همین حالا هم وظایف خود را به سختی انجام می‌دهد و اگر قبلاً، تمایل داشت که در طول هفته، دست کم یک سخنرانی میدانی و دو مصاحبه مفصل داشته باشد، حالا از دوربین و میکروفون حذر دارد.
او همچون سابق، سریع و پرجوش و خروش حرف نمی‌زند و شور و هیجانی در جملاتش وجود ندارد.
تصمیم کردها چیست؟
تخمین‌های غیررسمی حاکی از آن است که از هر سه شهروند ترکیه یک نفر کُرد است و به این ترتیب از جمعیت 90 میلیونی کشور، دست کم 30 میلیون نفر، کُرد هستند.
این یعنی یک منبع بزرگ رای که همه احزاب به دنبال آن هستند.
در دو دهه گذشته، به طور سنتی، بخش اغلب کردها در ترکیه به احزاب و نهادهای اقماری پ.ک.ک و بخشی نیز به حزب اردوغان رای داده‌اند و دسته سوم که به حزب جمهوری خلق رای داده، در اقلیت است.
اردوغان امیدوار است در صورت نهایی شدن معامله سیاسی و حقوقی با عبدالله اوجالان، بخش قابل توجهی از رای کردها را نیز به دست بیاورد.
اما تازه‌ترین نظرسنجی‌های میدانی، حاکی از این است که حالا بسیاری از کردهای ترکیه، تمایلی برای قبول درخواست‌های اوجالان و اردوغان ندارند و مسیر رای و ترجیح سیاسی آنان، ابهام استراتژیک بالایی دارد.
موسسه نظرسنجی و تحقیقاتی بوپار ترکیه (BUPAR Research) اعلام کرده که بر اساس تازه‌ترین نظرسنجی‌ها، دست کم 70 درصد از هواداران دمپارتی (نهاد اقماری پ.ک.ک) چنین دیدگاهی دارند:
الف) با وجود حمایت بالقوه از عبدالله اوجالان، حاضر نیستند به ائتلاف اردوغان -باغچلی رای دهند.
ب) با اصلاح قانون اساسی برای انتخاب مجدد رجب طیب اردوغان، رئیس حزب عدالت و توسعه و رئیس‌جمهور، مخالفت می‌کنند.
نظرسنجی مزبور در 26 استان دارای اکثریت جمعیتی کُرد زبان به علاوه استانبول انجام شده و حاشیه خطای آن تنها 3.6 درصد است.
این نتیجه، نشان دهنده بالاترین میزان بی‌اعتمادی شهروندان کُرد به حزب عدالت و توسعه و شخص اردوغان در دو دهه گذشته است.
البته این تنها مشکل اردوغان و حزب عدالت و توسعه با کردها نیست و در آن سوی مرز یعنی در شمال سوریه و به ویژه در استان حسکه، شبه نظامیان کُرد موسوم به «قسد» نیز به عنوان یکی دیگر از نهادهای اقماری پ.ک.ک، هنوز به توافق نامه ادغام در ارتش سوریه عمل نکرده اند.
حال باید دید این محورها به چه شکلی بر روند تحولات سیاسی ترکیه تاثیر خواهند گذاشت.
انتهای پیام/
