رقابت پرخرج طوایف در مجالس ترحیم

خبرگزاری تسنیم ـ عباس نورزائی، فعال سیاسی و اجتماعی| دفتر آیت‌الله سیستانی در روزهای اخیر اعلام کرد هیچ‌گونه مجوزی برای برگزاری مراسم ترحیم همسر ایشان در عراق صادر نشده است.
از سویی فتوای امام خمینی(ره) برگزاری مجالس پرهزینه و پذیرایی‌های سنگین را بدعت و ناپسند دانسته فرموده‌اند "مستحب آن است که اطرافیان برای بازماندگان غذا ببرند، نه اینکه خود بازماندگان هزینه‌دار شوند".
این تصمیم و فتوا برخاسته از سیره همیشگی مراجع اعلم در پرهیز از تجمل و بزرگ‌نمایی است؛ چرا که نمی‌خواهند مردم برای یک واقعه خانوادگی به زحمت بیفتند یا به هزینه‌های غیرضرور گرفتار شوند.
این اقدام، پیام روشن و الهام‌بخشی دارد: عزاداری باید بر اساس معنویت و هم‌دردی باشد، نه نمایش قدرت و ثروت.
با این حال در برخی نقاط کشور از جمله سیستان و بلوچستان، شاهد روندی معکوس هستیم.
درگذشت مادر یکی از مقامات عالی استان به برپایی مجالس متعدد و صدور بیانیه‌های رسمی از سوی سازمان‌ها و افراد مختلف منجر شد.
این در حالی است که بسیاری از خانواده‌های عادی برای برگزاری یک مراسم ساده، زیر بار قرض و فشار مالی می‌روند.
این شکاف رفتاری میان مسئولان و مردم، احساس بی‌عدالتی و بی‌اعتمادی را تقویت می‌کند.
افزون بر این، برخی نمایندگان و کاندیداها مجالس ترحیم مردم را به صحنه تبلیغات انتخاباتی خود تبدیل می‌کنند.
حضور پرزرق‌وبرق و تدارکات پرهزینه، نه‌تنها شأن مجلس عزا را خدشه‌دار می‌کند، بلکه فضای جامعه را به سمت تقویت فرهنگ پرخرج و پرسه‌داری می‌برد.
از سوی دیگر، بعضی طوایف برای پرجمعیت نشان دادن ایل و قبیله خود، مجالس متعدد حتی در شهرهای مختلف برپا می‌کنند؛ رفتاری که بیشتر از غم فقدان، یادآور مسابقه نمایش و رقابت اجتماعی است.
در برابر این انحرافات، نمونه‌های روشن و آموزنده‌ای هم وجود دارد.
بسیاری از علما و مراجع محلی تأکید کرده‌اند که جز مراسم تشییع، نیازی به مجالس پرخرج و پذیرایی‌های مفصل نیست.
آنان معتقدند شأن مجلس ترحیم در یادآوری مرگ، دعا برای آمرزش و هم‌دردی ساده با بازماندگان است.
بازگشت به این اصل می‌تواند بخش بزرگی از هزینه‌های زائد و فشارهای اجتماعی را کاهش دهد و عزاداری را به معنای حقیقی آن بازگرداند.
برای سامان‌دهی این وضعیت، چند اقدام ضروری است:
نخست، فرهنگ‌سازی دینی و رسانه‌ای با بازگویی الگوهایی هم‌چون آیت‌الله سیستانی
دوم، توافقات عرفی میان بزرگان طوایف برای جلوگیری از رقابت پرخرج
سوم، نظارت بر رفتار مسئولان و کاندیداها تا مجالس ترحیم به صحنه تبلیغات انتخاباتی تبدیل نشود
چهارم، ایجاد جایگزین‌های ساده مانند فاتحه‌خوانی جمعی پس از نماز جماعت
تنها با چنین رویکردهایی می‌توان حرمت مجالس ترحیم را حفظ و از تبدیل آن به میدان نمایش سیاسی و اجتماعی جلوگیری کرد.
انتهای پیام/